Есептеу техникасының даму тарихы




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы: Есептеу техникасының даму
тарихы.
Тексерген: Жаксыгулова Д.Д.
Орындаған: Құсманбек Қымбат
Оқу тобы: БЛ-509
Жоспар:
1.Кіріспе
2.Ертедегі есептеу құралдары.
3.Перфокарталардың пайда болуы.
4.Алғашқы бағдарламаланатын
машиналар.
5.Стол калькуляторлары.
Адамзат қарапайым есептеу
құралдарын қолдануды мыңдаған
жылдар бұрын бастады. Есептеудің ең
көп тараған түрі - айырбас саудасында
қолданылатын тауарлардың санын
анықтау болатын. Ең қарапайым шешім
ретінде айырбасталатын тауардың салмақ
эквивалентін пайдалануды айтуға болады,
себебі бұл жағдайда, тауардың
құрамындағы заттардың санын есептеу
қажет болмайтын. Бұл мақсаттарда
қарапайым балансирлік шеккілер
қолданылатын, олар массаны анықтауға
арналған алғашқы құрылғы болды.
Эквиваленттілік принципі "абак" деп
аталатын құралда да пайдаланылды.
Заттарды санау үшін, бұл құралдағы
сүйектерді қозғау қажет болатын.
1623 жылы Вильгельм Шикард "Есептеуіш сағаттар" - төрт
арифметикалық амалды орындай алатын механикалық
калькуляторды ойлап тапты. Құрылғының бұлай аталу себебі,
сағаттардағы сияқты, бұл құралда да тісті сақиналар мен
жұлдызшалар қолданылды. Бұл құрылғыны іс жүзінде алғаш рет
Шикардтың досы, философ және астроном Иоганн Кеплер
пайдаланды.
Бұдан соң Блез Паскаль ("Паскалина", 1642 ж.) және Готфрид
Вильгельм Лейбниц өз машиналарын жасап шығарды. 1820 жылы
Charles Xavier Thomas төрт арифметикалық амалды орындай
алатын механикалық калькуляторларды (Томас арифмометрі деп
аталатын құрал Лейбниц жұмыстарына негізделген) жасап, саудаға
шығарды. Ондық сандарды есептеуге арналған механикалық
калькуляторлар 1970-жылдарға дейін қолданылды.
Сонымен қатар, Лейбниц қазіргі заманғы компьютерлердің негізі
болып табылатын екілік санақ жүйесін де сипаттады. Бірақ, 1940-
жылдарға дейінгі шыққан машиналардың басым бөлігі (Чарльз
Бэббидждің машинасы және ЭНИАК) ондық жүйені қолданған
болатын.
Сандарды көбейту және бөлу амалдарын осы сандардың логарифмдерін қосу ж әне
азайту арқылы орындауға болады (Джон Непер). Нақты сандарды сыз ғышта ғы ұзынды қ
интервалдары көмегімен көрсетуге болады, бұл жа ңалы қ логарифмдік сыз ғыштарды
ойлап табуға негіз болды, бұл құрал көмегімен көбейту ж әне бөлу амалдарын о ңай
орындауға болатын еді. Логарифмдік сызғыштар қалта калькуляторлары пайда бол ған ға
дейін қолданылды. Айға адам жіберген "Аполлон" бағдарламасыны ң инженерлері өз
есептеулерінде логарифмдік сызғыштарды пайдалан ған болатын.
Перфокарталардың пайда болуы
1801 жылы Жозеф Мари Жаккар перфокарталар арқылы өрнек салып, жұмыс
жасайтын тігін станогын ойлап тапты. Перфокарталарды ауыстыру арқылы,
матаға түсірілетін өрнекті өзгертуге болатын еді. Бұл құрал бағдарламалау
тарихында маңызды орын алды.
1838 жылы Чарльз Бэббидж жасап бастаған аналитикалық машинаның
бағдарламалау принциптері Жаккардың перфокарталарына байланысты болатын.
1890 жылы АҚШ Халық Санағы,
он жыл бойы жүргізілген халық
санағының нәтижесін өңдеу үшін,
Герман Холлерит ойлап тапқан
сұрыптау тәсілдерімен қатар,
перфокарталарды пайдаланды.
Холлерит компаниясы IBM
корпорациясының ядросына
айналды. Бұл корпорация
перфокарталар технологиясын
мәліметтерді өңдеудің қуатты
құралына айналдырып, оларды
жазуға арналған құрылғыларды
көптеп шығарды.
Алғашқы бағдарламаланатын машиналар

Атақты ақын лорд Байронның
қызы Ада Лавлейс 1843 жылы
итальян математигі және инженері
Луиджи Федерико Менабреаның
1842 жылы жазылған "Notions sur la
machine analytique de Charles
Babbage" ("Elements of Charles
Babbage's Analytical Machine")
еңбегін ағылшыншаға аударып, өз
түсініктемелерімен толтырды. Ада
Лавлейстің аты Бэббидждің атымен
қатар аталады.
"Айырмалық машинаның" 2-нұсқасының қалпына келтірілген
нұсқасы 1991 жылдан бері Лондондық ғылым мұражайында
сақталуда. Бұл машина Бэббидж көрсеткен жоба бойынша
жұмыс жасайды, сондықтан Бэббидждің теориясы дұрыс
болғандығына көз жеткіземіз. Қажетті бөліктерді құру үшін,
мұражай сол уақыттағы деталь жасаушы маманның
мүмкіндігімен шектелген машинаны қолданды. Кейбіреулердің
айтуы бойынша, сол уақыттағы технология қажетті дәлдіктегі
детальдарды құруға мүмкіндік бермеген, бірақ бұл болжам
расталмады. Сондықтан Бэббидждің машина жасау кезіндегі
сәтсіздікке ұшырауының негізгі себебі ретінде саяси ж әне
қаржылық қиындықтар аталады.
Бэббидждің ізі бойынша, оның жұмыстары туралы білмесе де,
дублиндік бухгалтер Перси Ладгейт жұмыс жасады. Ол 1909
жылы өзі жасап шығарған бағдарламаланатын механикалық
компьютерді жасап шығарды.
Стол калькуляторлары
1900-жылдары механикалық калькуляторлар, кассалық аппараттар және есептеуіш
машиналар электр қозғалтқыштарын қолдана отырып жасал ған болатын. Б ұл
құрылғыларда тісті сақинаның күйі айнымалыны сипаттайтын еді. 1930-жылдардан
бастап, Friden, Marchant және Monro сияқты компаниялар арифметикалы қ т өрт амалды
орындай алатын механикалық стол калькуляторларын жасап шығара бастады.
"Компьютер" ("есептеуіш") сөзі қызметке байланысты айтылды (математикалы қ
есептеулерді орындау үшін калькуляторларды қолданатын адамдарды солай ата ған).
Манхэттендік жоба барысында болашақ Нобель сыйлығының лауреаты Ричард Фейнман
әскери мақсаттарға қажет дифференциалдық есептерді шешетін математик- әйелдерді
басқарған болатын. Атақта Станислав Мартин Улам со ғыс ая қтал ған со ң, сутегі
бомбасының жобасына қажетті есептерді шы ғарумен айналысты.
Пайдаланған әдебиеттер:
1.М.Қ.Байжұманов., Л.Қ.Жапсарбаев.
Информатика.Эверо.2004
2.Е.Қ.Балапанов., Б.Бөрібаев., А.Б.Дәулетқұлов.Жаңа
информациялық технологиялар. Алматы.2004
3.О.камардинов. Информатика.Алматы.2010

Ұқсас жұмыстар
Есептеуіш техниканың
Ақпарат және оны өрнектеу жолары. Ақпаратты өлшеу. Информатика ұғымы. Ақпараттық технологиялар және техника. Есептеу техникасының даму тарихы
Оқушылардың электронды
Есептеу техникасының даму тарихы туралы
Бірінші электронды компьютер
Аналитикалық машинаға арналған перфокарта
Есептеу техникасы және оның даму тарихы
Бұлтты есептеулердің даму тарихы
Есептеуіш техникасының даму тарихы жайлы
КОПС (KOPS)
Пәндер