Ферменттеге жалпы сипаттама

Презентация қосу

Ферменттеге жалпы
сипаттама
O Жасушада 10 мыңдаған ферментативтік реакциялар өтеді.
O Барлық биохимиялық процесс ферменттер көмегімен
жүреді.
O Бір ферменттің жұмысының тежелуі ағзаны өлімге әкеледі
М:1. ацетилхолинэстераза→жүйке тітіркендіргіші→өкпе мен
жүрек→аз уақытта мүшелер тіршілігі тоқтайды→ағза
өледі.
2. Кесек етті ыдырату үшін химикке 3-4 атмосферада
4 тәулік 100 градустан жоғары температурада
қыздыру керек ал, ас қорыту жолында 4-5 сағатта
ыдырап кетеді
ФЕРМЕНТЫ

ПРОТЕИНЫ ПРОТЕИДЫ

Белковая часть Небелковая
(апрофермент) часть
(кофермент)
O Нәруызды бөлігі – субстраттың
бекінуін қамтамасыз етеді.
O Коферменттер – нәруызды емес бөлігі,
катализды жүзеге асырады.
O Әр ферментте бірегей үш құрылым болады
O Әр ферменттің өз белсенді орталығы бар
O Фермент тек бір реакцияны катализдейді
O Э.Фишердің “құлып және кілт” теориясы
O Фермент әсер ететін зат субстрат
O Фермент молекуласының катализдік белсенділігі бар
бөлігі белсенді орталық
Ферменттің жұмыс істеу
принципі
“кілт-құлып” механизмі

фермен Субстр “ферме Фермент өнім
т ат нт-
субстра
т”
комплек
сі
O Коферментке көпшілік витаминдер қатысады.

ONAD→ Cубстраттан сутекті қ осып
алады→ NADH-қ а айналады
OАТФ коферменті фосфор қ ышқ ылының қ алдығ ын
қ осып алады
O Коферменттер- NAD, NADP, FAD
1. Дегидрогеназа немесе
оксидоредуктаза
O тотығу –тотықсыздану реакцияларын
жүргізеді.
O Коферменттер- NAD, NADP, FAD
O Бұл коферменттер тотыға да тотықсыздана да
алады
O Тынысалу ферменттерінің барлығы кіреді
O Алкогольдегидрогеназа→NAD коферменті→
спиртті→ацетальдегидке дейін тотықтырады
O Ацетальдегид бүйректі, бауырды, миды
уландырады
2. Трансфераза
O Екі заттың топтарын өзара алмастырады
O М: амин қ ышқ ылы мен оксиқ ышқ ылы арасында
амин топтарын орын алмастырып жаңа
аминқ ышқ ылы мен оксиқ ышқ ылы түзіледі
-глутамат пен қ ымыздық сірке қ ышқ ылы
аминтобын алмасып,аспарагин мен жаңа
оксиқ ышқ ылы-2 оксоглютар түзіледі
O Кофермент-пиридоксальфосфат
O Молекулалардың конфигурациясын
өзгертеді

O М: D формадан L формаға өзгертеді
O Фермент: глюкофруктоизомераза
O Тәтті емес глюкоза қантын→ тәтті
фруктоза қантына айналдырады

O Жеміс-жидек сусындарын жасауда
пайдаланады
O Заттардың қ ос байланысы бар жеріне әсер етіп
өзгертеді

O Фермент: фосфоэнолпируваткиназа

O М: қ ос байланыс бар жерге фосфат тобын
байланыстырады
Ферменттер тобы Катализдеуші Мысал: Ферменттің аты
реакцияның типі
1 Тотығу- D-лактат дегидрогеназа
Оксидоредуктазалар тотықсыздану

2 Трансферазалар Топтарды көшіру Нуклеозид-фосфат киназа

3 Гидролазалар Гидролиз Химотрипсин
реакциялары
4 Лиазалар Қос байланыс түзу Фумаратгидратаза
арқылы топтарды
қосу немесе көшіру

5 Изомеразалар Изомеризация Триозо-фосфат изомераза
(молекула ішілік
топтардың орын
ауыстыруы)
6 Лигазалар Екі субстраттарды Глутамил-тРНҚсинтетаза
қосу, АТФ энергия
жұмсай отырып
Катализдейтін реакциялар түріне қарай 6
класқа бөлінеді:
1. Оксидоредуктазалар
2. Трансферазалар
3. Гидролазалар
4. Лиазалар
5. Изомерезалар
6. Лигазалар

Оксидоредуктазалар. Тотықтырушы-тотықсыздандырушы
ферменттер, бұлар сутегі атомдарын немесе бөліп шығару
арқылы субстраттың тотығу және тотықсыздану процестерін
катализдейді.
Оксидоредуктазалар құрамында кофакторлар бар, оларға
көбінесе мыналар жатады: НАД+,НАДФ+,ФАД,ФМН және металл
иондары. Оған 200 шамасында ферменттер жатады. Мысалға
малатдегидрогеназаның алма қышқылын тотықтыру реакциясын
қарастырайық: -ООС-СНОН-СН2-СОО- — -ООС-СО-СН2-СОО-+2Н+
+2е.
Трансферазалар Биохимиялық реакцияларда атомдар тобын
және молекула қалдықтарын алмастырып ауыстыратын
ферменттер. Олар мынандай топтарды бір субстраттан екінші
субстратқа ауыстырып жеткізеді: метил,карбоксил,амино,
сульфо, формил(С1), фосфат және басқалар.Трансферазалар
өздері тасымалдайтын топтарға байланысты
метилтрансфераза,ацилтрансфераза, фосфотрансфераза деп
аталады.
O Күрделі заттарды жай заттарғ а
ыдыратады
O Бұл реакцияғ а су қ атысады.
O М: Крахмал→глюкоза
O Ферменттер: амилаза, пепсин,
трипсин, лигаза
O Энергияның көмегімен
молекулаларғ а әр түрлі заттарды
байланыстырады.
O Фермент: ДНК- лигазалар ДНК
молекулаларын қ осу үшін керек
O Каталаза ферментінің 1 ғана молекуласы
ағзада қосылыстардың тотығуынан пайда
болған, ағза үшін улы сутек асқын
тотығының 10 мың молекуласын 1
секундта ыдыратады.
O 2Н2О2 → 2Н2О+О2
OФерментердің
ерекшелігі:
арнайы бір органикалық
қосылыстарға әсер етуі.
O Зәрді : Н2N-СО-NН2+Н2О →2NН3+СО2

O Оған туыстас зат метил зәр қышқылына
әсер етпейді.
O Осы қасиетінінің арқасында тірі жасушада
көптеген реакциялар катализденіп, бір-
біріне қатыссыз реттеледі.
OҚалыпты температурада
OҚалыпты қысымда
OӘлсіз қышқылдық ортада
OӘлсіз негіздік ортада жұмыс
істейді.
OӘр ферменттің рН көрсеткіші
өзіне тән болады.
Ферментативті реакциялардың
кинетикасы

Влияние концентрации субстрата на начальную скорость катализируемой ферментом реакции. Из такого
графика можно определить величину V только путем аппроксимирования. Точное определение этой
величины в данном случае невозможно, так как по мере повышения концентрации субстрата23начальная
скорость реакции лишь приближаете к V, но никогда ее не достигает. Концентрация субстрата, при
которой скорость реакции составляет половину максимальной, численно равна К'м константе Михаэлиса
- Ментен.
Ферментативті реакциялардың
кинетикасы
Виктор Генри (1903 г.)
Леонор Михаэлис, Мод Ментен (1913 г.)

E + S ES

ES E + P

E + S ES
Ферментативті реакциялардың жылдамдығының
рН ортасына тәуелділігі
1.0
Активность фермента

Ферменттердің активтілігін
0.5 1 2 3 салыстыру үшін
1 — Пепсин,
2 — рибонуклеаза,
3 — аргиназа ферменттері
алынған
0.0
0 2 4 6 8 10 12
pH 25
Кейбір ферменттер үшін рН оптималды
жағдайлары

Фермент Оптимум рН
Пепсин 1,5
Трипсин 7,7
Катал аза 7,6
Аргиназа 9,7
Фумараза 7,8
Рибонуклеаза 7,8 26

Ұқсас жұмыстар

ЛЕКСИКОЛОГИЯ, ЗЕРТТЕУ НЫСАНЫ

Пәнге көзқарас

ТҮРКІСТАН ДОЛАНАСЫ

Диатомды жә не эвгленалы балдырлар

Диатомды және эвгленалы балдырлар

Ферменттер мен коферменттер жайлы

МЕРУЕРТГҮЛ

БИБЛИОГРАФИЯНЫҢ ТАРИХИ ДАМУ

Дипломалды тәжірибе есебі

Эмпирикалық әдістер

Пәндер