ҚР-дағы экономикалық өсу себептері,факторлары




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК
УНИВЕРСИТЕТІ

С ӨЖ

Орындаған:ӨтегеноваЖ.А
Тексерген:Габдуллина.Л.Б
Жоспары:
1) 2013,2014,2015жылдардағы
ҚРдағы негізгі
макроэкономикалық
көрсеткіштеріне сипаттама.
2) ҚР-дағы экономикалық өсу
себептері,факторлары.
3) Инфляцияның әлеуметтік
экономикалық салдары, және
инфляцияға қарсы саясат.
4) Инфестицияның мәні, түрлері, және
ҚРдағы инфестициялық саясат.
2013 жылы әлемдік
экономиканың қалпына келу
процесі баяу қарқынмен жүрді
және тұрақсыздық байқалды.Бұл
ретте әлемдік экономиканың
өсуіне негізгі үлесті дамушы
елдер және нарығы қалыптасу
үстіндегі елдер қосты, себебі дәл
осы елдер әлемдік деңгейдегі
жиынтық сұраныстың негізгі
катализаторы болып табылды.

Соған қарамастан дамушы
елдерде өсу қарқыны аздап
баяулайды деп күтіледі. Бұл
сценарий орнықты ішкі
сұранысты, инвестициялық
белсенділікті ынталандыру,
еңбек өнімділігін арттыру және
жұмыссыздықты төмендету
жөнінде қосымша шаралар
қабылдауды талап етуі мүмкін.
2013 жылғы макроэкономикалық даму
Жалпы макроэкономикалық үрдістер
2013 жылы Қазақстанда экономиканың өсу
қарқынының жылдамдағаны байқалды. 2013 жылғы
қаңтар-желтоқсанда (алдын ала деректер бойынша)
ішкі жалпы өнімнің нақты өсуі Қазақстанда 2012
жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 6,0%-ды,
нақты көрсеткіш бойынша 12,5%-ды құрады.
Айтарлықтай жоғары өсу қарқыны байланыс (2012
жылғы қаңтар-желтоқсанмен салыстырғанда 2013
жылғы қаңтар-желтоқсанда 14,0%), сауда (12,7%),
ауыл шаруашылығы (10,8%), көлік (7,5%) сияқты
салаларда байқалды.
Экономиканың тұрақты өсуі 2013 жылы жиынтық
сұраныстың орнықты өсуімен байланысты болды, ол
банк секторын кредиттеудің кеңеюімен де,
халықтың ақшалай кірісінің ұлғаюымен де нығайды.
Мәселен, жан басына шаққандағы орташа ақшалай
кіріс 2013 жылғы қаңтар-желтоқсанда 2012 жылғы
тиісті кезеңмен салыстырғанда номиналдық
көрсеткіш бойынша 9,5%-ға және нақты көрсеткіш
бойынша 3,5%-ға өсті.
Елдің халықаралық резервтері 10,5
%-ға өсті және 95,2 млрд. АҚШ
долларын құрады, оның ішінде
Ұлттық қордың шетелдік
валютадағы активтері 21,8 %-ға
70,5 млрд. АҚШ долларына дейін
өсті.
      Республикалық бюджет
тапшылығы жалпы ішкі өнімге
шаққанда 2,1 %-ды құрады.
      Инфляция 4,8 %-ды құрады, бұл
2012 жылғы деңгейден 1,2 %-ға
төмен.
      2013 жылы сыртқы сауда
айналымы 1,1 %-ға төмендеді.
Өткен жылдың қорытындысы
бойынша Ұлттық Банктің алдын ала
бағалауына сәйкес төлем
балансының ағымдағы шотының
профициті 117,6 млн. АҚШ
долларын құрады.
     
2013 жылғы желтоқсанда жұмыссыздық деңгейі 5,2
% деңгейінде қалыптасты.
      Бүкіләлемдік экономикалық форумның бағалауы
бойынша макроэкономикалық тұрақтылықты
қамтамасыз ету және елде қолайлы инвестициялық
климат құру, нормативтік құқықтық базаны
жақсарту, бизнесті ынталандыру және дамыту
шараларын қабылдау бойынша жүйелі шараларды
қабылдауға бағытталған міндеттерді іске асырудың
арқасында Қазақстан 2013 жылы әлемнің бәсекеге
қабілетті 50 елінің қатарына кірді.
      2013 жылы әлемдік экономика баяу қалпына
келгенін, дегенмен жинақталған
макроэкономикалық теңгерімсіздікке байланысты
оның осалдығы жоғары күйінде сақталып отырғанын
атап өткен жөн.
Ел азаматтарының әлеуметтік әл-ауқаты жақсаруда.
      Халықтың жан басына шаққандағы орташа
ақшалай табысы 2013 жылы номиналдық
көрсеткіште 7,7 %-ға, нақты көрсеткіште 3,0 %-ға
өскен. 2013 жылғы орташа айлық номиналды
жалақы 108,6 мың теңгені құрады.
     .
2001 - 2013 жылдар кезеңінде АЭА-да 5967
жұмыс орны құрылды, өндіріс көлемі 210,8
млрд. теңгені құрады.2013 жылдың бірінші
жартыжылдығында экономиканың нақты
секторы қалыпты қарқынмен өсті.
Өнеркәсіптің өсуі 1,8%-ды құрады, тау-кен
өнеркәсібі 2,2%-ға, өңдеу өнеркәсібі 1,8%-
ға өсті.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің көлемі де
өсудің елеусіз қарқынын көрсетуде (1,4%),
бірақ маусымдылықтың және қалыптасқан
қолайлы климаттық жағдайларға
байланысты 2013 жылдың қорытындысы
бойынша ауыл шаруашылығының НКИ
110,5% деңгейінде бағаланады.
Ағымдағы жылы ЖІӨ нақты мәнде,
бағалау бойынша, өткен жылғы деңгеймен
салыстырғанда 6,0% деңгейінде
қалыптасады. ЖІӨ өсімінің негізгі
факторлары 2013 жылы ішкі сұраныс:
түпкі тұтыну және жалпы жинақтау
болады. 2013 жылы түпкі тұтыну
шамамен 8,5%-ға, негізгі капиталдың
жалпы жинақталуы 8,0%-ға өседі.
Көрсеткіштер 2013 ж.
Өңдеуші өнеркәсіптегі агрохимия өндірісінің үлесі, % 0,7%
Химия өнеркәсібіндегі агрохимия өндірісінің үлесі, % 21,3%
Өңдеуші өнеркәсіп, млн. теңге 5 882 456
НКИ, өткен жылға %-бен 101,6
Химия өнеркәсібі, млн. теңге 184 919
НКИ, өткен жылға %-бен 103,3
Агрохимия өндірісі, млн. теңге 39 480
ҚҚС, млн. теңге** 23 674
ҚР-дағы еңбек өнімділігі, мың теңге/адам 15 557
ҚР-дағы еңбек өнімділігі, долл./адам 100 993
ЭЫДҰ елдері бойынша орташа еңбек өнімділігі,
долл./адам
Жалданған жұмыскерлердің тізімдік саны, адам 2 029
Жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар саны
3009
Инвестициялар, млн. теңге
729
Негізгі құралдарды жаңарту коэффиценті, %
45,6
Жыл соңында негізгі құралдардың бастапқы құны 453239
бойынша болуы, млн. теңге
Экспорт, млн. АҚШ долл. 70,7
Импорт, млн. АҚШ долл. 255,2
үй шаруашылықтарының соңғы
тұтыну шығыстары өсімінің жоғары
қарқыны – 11,1% (үлесі 4,8 п.т.),
мемлекеттік басқару органдары –
11,4% (үлесі 0,9 п.т.), сондай-ақ
инвестициялар – 3,3% (үлесі 0,8 п.т.)
болды.
Тұтынушылық белсенділіктің
ұлғаюымен қатар қызметтер
саласының көрсеткіштері жақсарды.
Өсу саудада (14,6%), тұру және
тамақтану бойынша қызметтерде
(11,2%), ақпарат және байланыста
(20,5%), қаржылық және
сақтандыру қызметінде (11,7%),
сондай-ақ әкімшілендіру және
қосымша қызмет көрсету саласында
(11,8%) байқалды.
Өнеркәсіп өнімдерін өндіру көлемі
шамалы (1,5%) өсті, тау-кен өнеркәсібі
тауарларын өндіру 2011 жылғы
деңгеймен салыстырғанда бар болғаны
0,4%-ға өсті. Өңдеу өнеркәсібіндегі өсім
3,0%-ды құрады.
Тау-кен және өңдеу өнеркәсібіндегі
елеусіз өсу қарқыны нәтижесінде ЖІӨ
өсіміне жалпы өнеркәсіптің үлесі бар
болғаны 0,5 %-ды құрады.
Тауарлар өндірісі өсуінің баяулауына
қарамастан, өңдеу салаларының
арасында сусындар өндірісінде (16,2%),
былғары және оған қатысты өнімдер
өндірісінде (20,8%), өзге де металл емес
минералдық өнім өндірісінде (10,7%),
сондай-ақ машина жасауда (16,5%) өсім
байқалды. Бұдан басқа, қолайлы және
тұрақты өсу қарқыны (5,0%-дан кем
емес) темекі, тоқыма, ағаштан және
тоздан жасалған бұйымдар, киім,
сондай-ақ фармацевтика өнімдері
өндірісінде жалғасты.
ҚР бойынша, 2014 жылғы
макроэкономикалық көрсеткіштер .
Өнеркәсiп өндiрiсi құрылымында барынша
көлемi өңдеу өнеркәсiбiне келедi — 75,6%
және электрменжабдықтау, газ беру, бу
және ауа қалпына келтiру — 19,1%. Кен
өңдеу өнеркәсiбiнiң үлесi облыстың жалпы
өндiрiсi көлемiнде қазiргi уақытта 1,2%
құрайды.
2014 жылы облыстың өнеркәсiп саласымен
өнiм өндiрiлдi, өнеркәсiп сипатында
қызметтер көрсетiлдi 159,6 млрд. теңге
сомасында, нақты индекс көлемi 103,5%
құрады.
Жеңiл өнеркәсiп өндiрiсi — 3,0 есеге өстi,
былғары және оған жататын өнiмдердi
өндiру — 10,7 есеге, резеңке және
пластмасса бұйымдарын өндiру — 5,0%-ға,
өзге металл емес минералдық өнiмдердi
өндiру — 15,4%-ға, машиналар мен
жабдықтардан басқа дайын
2014 жылы 11,8 млрд. теңгеге
жалпы сыйымдылығы 279 мың тонна
7 элеватор пайдалануға берiлдi:
Петропавл қаласында «ТНС-
Экспорт» ЖШС сыйымдылығы 120
мың тонна, Айыртау ауданында
«Баянтай» ЖШС — 24 мың тонна,
Есiл ауданында «Икеа Тас Груп»
ЖШС — 60 мың тонна,
«Заградовское» ЖШС — 10 мың
тонна, Ғ. Мүсiрепов ат. ауданда
«Ринар» ЖШС — 30 мың тонна,
«Амангельдиев» ЖК — 15 мың
тонна, Тайынша ауданында «Қабат-
Астық» ЖШС — 20 мың тонна.
2014 жылы «IҚМ етiнiң экспорттық
әлеуетiн дамыту» жобасын iске
асыру аясында ангус, герефорд және
симментал тұқымдас импорттық iрi
қара мал басы әкелiнiп, 1,7 мың
басқа арналған 10 асыл тұқымды
репродуктор ұйымдастырылды.
Экономикалық өсу-адамзаттың
үдемелі дамуын бейнелейтін ең
маңызды үрдістердің бірі.Соның
негізінде адамзаттың мәңгі
проблемалары, қажеттіліктерді
қанағаттандырудың жолдары мен
түрлерін іздестіру, ғылымды дамыту,
табиғатты сақтау мәселелері шешіледі.
«Инфляция» термині (латынның inflasio сөзінен
шыққан – кебіну, ісіну) ақша айналысына қатысты
ХІХ ғасырдың орта шенінде пайда болды және АҚШ – тың
Азамат соғысы жылдары (1861-1865) қағаз долларының
қисапсыз көп шығарылуымен байланысты болды. ХІХ
ғасырда бұл термин сондай-ақ Англия мен Францияда
қолданылды. Экономикалық әдебиеттерде инфляция ұғымы
ХХ ғасырда бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін кеңінен
таралды, ал бұрынғы кеңестік экономикалық әдебиеттерде
20-жылдары жазыла бастады.
Инфляция – бағалардың жалпы
өсуі, табыстардың құнсыздануы.
Елдегі тауар рыноктарының көбінде
тепе – тендік бұзылса, бағалар
тоқтаусыз өседі. Инфляция – бұл
жалпы ұсыныс пен сұраным
ұсынымнан артық болса, бұл тауарға
баға деңгейі өседі. Бірақ мұндай
жекелеген нарық сәйкесіздігі
инфляцияны қалыптастармайды.
Инфляция – бұл рыноктардың
көбінде сұранымның артуынан
қалыптасқан тепе-теңдіктің
бұзылуына байланысты пайда болған
елдегі баға деңгейінің жалпы өсуі.
Инфляцияға қарсы күреске барлық
өңірлердегі ӘКК-лер белсенді ат
салысуда. Олар өңірлерге көкөніс
тауарларын жеткізу және
жылыжайлар мен көкөніс
қоймаларының құрылысын салуға
қатысатын болады. 2010-2012
жылдары ӘКК-лердің қатысуымен
жалпы сыйымдылығы 34,9 тонна
болатын 10 көкөніс қоймалары
салынып, пайдалануға беріледі.
Сонымен бірге Қазақстанда экспортқа
шығарылатын шикі мұнайға
салынатын баж салығын 210 АҚШ
долларынан 139 долларға дейін,
экспортқа шығарылатын мазутқа
салынатын баж салығын 130
доллардан 95 долларға дейін
төмендету көзделіп отыр
Инфляцияның әлеуметтік
экономикалық салдары

.
Пайдаланған әдебиеттер:
1) Есенбекова, З.Ж. Экономикалық
теория негіздері 2008ж
2) Тілеужанова, М.Ә. Макроэкономика:
оқу құралы / М.Ә. Тілеужанова.-
Алматы: Экономика, 2008
3) Айдарханов, М. Х. Макроэкономика:
Учебно - методический комплекс
дисциплины / М. Х. Айдарханов; А.
Ж.Зейнуллина.- Семей, 2008
4) Айдарханов, М.
Х. Экономическая теория: Учебно -
методический комплекс дисциплины /
М. Х. Айдарханов; А. Ж.Зейнуллина.-
Семей, 2008ж
5) Дорнбуш, Р. Макроэкономика/ Р.
Дорнбуш; С.Фишер.- Алматы: Білім,
1997ж

Ұқсас жұмыстар
ҚР экономикалық өсу себептері,факторлары
ҚР-ғы экономикалық өсу, себептері, факторлары
Қазақстан Республикасындағы экономикалық өсу.Себептері,факторлары
Экономикалық циклдардың типтері
Жанжал себептері
Капиталдың жинақталуы және экономикалық өсу
Экономикалық өсу
Қазинвестбанкі
ЖЕКЕШЕЛЕНДІРУДІҢ МАҚСАТЫ
Ұдайы өндіріс теориясы. Ұлттық есептеу жүйе
Пәндер