Атомдық физика. Лазерлер

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы:
Атомдық физика. Лазерлер
Ағылшын физигі Эрнест Резерфорд α - бөлшектердің заттан шашырауын
зерттеді де, 1911 жылы атом ядросы – массивті түзілім, ол өлшемдері
жағынан атомнанондаған мың есе кіші екенін айтты.
Атомның алғашқы моделін ұсынған – ағылшын физигі Дж. Томсон болды.
Оның ойынша, атомның оң зарядыатомның көлемін түгел жайлайды, осы
көлемде тұрақты тығыздықпен тарайды. Бірақ оның тәжірбие нәтижелері
тікелей қайшылыққа келді.
Резерфорд өз тәжірибелері негезінде атомның планетарлық моделін
ұсынды. Бұл модельде электрондар, планеталардың Күнді айнла
қозғалатыны сияқты, ядроны айнала қозғалады.
Қиыншылықтардан шығу жолын квант теориясын әрі қарай дамытуда Бор
тапқан болатын. Бор Ньютон механикасы мен Максвеллдің
электродинамикасына қайшы келетін екі постулат ұсынды:
1. Атомдар, тек стационарлық күлер деп аталатын қандай да бір к үйлерде ғана
бола алады. Бүл күйдегі электрондар ядроны айнала үдей қозғал ғанымен,
өзінен сәуле шығармайды.
2. Сәуле шығару н\се жұту тек бір стационарлық күйден, екінші
стационарлық күйге өткен кезде ғана болады. Ал шы ғарылған н\се ж ұтыл ған
сәуленің жиілігі мына шарттан анықталады
hv = En-Em
Сутегі атомы үшін есептелген спектрлердің тәжірибе нәтижесімен
сәйкес келуі Бор теориясының үлкен табысы еді. Бірақ бұл әлі де
стационар күйлердің болатындығының, атом энергиясының
квантталатынының айқын дәлелі емес. Атомның эергиялық күйінің
дискретті болатынын алғаш рет дәлелдеген тәжірибе – Дж. Франк
және Г. Герц тәжірибесі. 1913 жылы орындалған бұл тәжірибеде
электрондардың сынап атомынан шашырауы зерттелген болатын.
1.Индукцияланған сәуле шығару.1917 ж.-
Эйнштейн, атомдардың
индукцияланған сәуле шығару
мүмкіндігін атйқан болатын.
Индукцияланған сәуле шығару
дегеніміз- түскен сәуле әсерәнен
қозған атомдардың сәуле шығаруы.
Индукцияланған сәуле шығару
ерекшелігі- бұл сәуле шығару кезінде
пайда болатын жарық толқынының
жиілігі, фазасы, поляризациясы атомға
түсетін толқындікімен дәлме-дәл
келеді.
2. Еріксіз сәуле шығару дегеніміз-
жоғары энергетикалық күйден
атомның төменгі күйге өтуі (сыртқы
әсер ықпалы).
ІІ. Лазер дегеніміз- жылулық, химиялық, электр
энергиясын, электро магниттік өріс
энергиясына айналдыратын құрылғы.

1940ж. В.А.Фабрикант
индукцияланған сәуле
1945ж. Н.Г.Басов А.М.Прохоров шығаруды
пайдаланды
1945ж. Ч.Таунс
1960ж. Т.Мейман кванттық лазерлік генератор
Лазердің әсер ету принціпі 2

Лазердің әсер ету принціпі 3
жоғарғы дәрежедегі когренттілік
монохроматты
шоқтың қатаң бағытталуы
сәулелердің аса қуаттылығы
Рубин лазері
Газ лазері
Жартылай өткізгішті
Газодинамикалық
Байланыс үшін ғарыш кеңістігінде
Зор қуаты вакуумдегі материалдарды кептіру, пісіру үшін
Радио локатор ретінде
Зергерлік салада
Фотолитографияда
Машина жасау, құрылыс саласында
Медицинада
Әскери істе
Металл бетіне өте әдемі және дәл суреттер, логотиптер,
вензелдер салуда
Косметалогияда
Термоядролық реакцияны басқару үшін
Тестік сұрақтар:
І. Резерфорд атомының моделі:
А) физикалық
В) ядролық
С) планетарлық
Д) тамшы түрінде
Е) галактикалық
ІІ. Төмендегі келтірілген тұжырымдамалардың қайсысы Бор
постулаттарына сәйкес келеді
1) Атомда электрондар шеңбер бойы орбитасымен қозғалып
электромагниттік толқындар шығарады;
2) Атомда электрондар қозғалатын стационар орбиталар бар.
Стационар орбитадағы электрондар сәуле шығармайды.
3) Электрон энергиясы Еn стационар орбитадан энергиясы Е m
стационар орбитаға ауысқанда, энергия кванты жұтылады не шығарылады
А) тек 1 В) тек 2 С) тек 3 Д) 1 және 2 Е) 2 және 3
ІІІ. Төменде көрсетілген 3 бөлшектің қайсысы қалған екеуінің құрамына
кіреді:
Атом 2) молекула 3) электрон
А) 1 В) 2 С) 3 Д) 1 және 3 Е) 1,2 және 3
IV. Нашар немесе байланыспаған молекулалар туғызатын спектр түрі:
А) үздіксіз В) сызықтық С) жолақ Д) жұтылу Е) тұтас
V. Газ күйіндегі атомдық заттар беретін спектр:
А) жолақ В) жұтылу С) сызықтық Д) үздіксіз Е) тұтас
VI. Резерфордқа атом ядросы моделін жасау үшін қандай тәжірибе негіз болды?
A)Ядролық реакциялар.
B)Метал фольгадан альфа бөлшектерінің шашырауы.
C)Атомдарының сәуле шығару спектрі байқау.
D)Сынап буынан кідіртуші потенциалдың көмегімен зарядтың вольт амперлік
сипаттамасын зерттеу тәжірибелері.
E)Химиялық реакциялар.
VII. Атомның энергетикалық деңгейлерінде ең жоғары жиіліктегі фотонның
сәуле жұтуы қандай санмен көрсетілген?
A)1.
B)2.
C)3.
D)4.
E)5.
VIII. Атомдық физика қай ғасырда қарқынды дами бастады?
А) XVI
B) XV
C) XVIII
D) XVII
E) XIX

Ұқсас жұмыстар

Атомдық физика

Индукцияланған сәуле шығару

ЛАЗЕРЛЕР ЖАЙЛЫ

Лазерлер

Лазер сәулесінің қасиеттері

Лазерлердің пайда болуы

Биологиялық ұлпаларға жоғары интенсивті лазерлік сәуле әсерінің механизмі

Жоғары қарқындылықты лазер сәулесі шығаруының биологиялық ұлпаға әсері

АЛЬБЕРТ ЭЙНШТЕЙН

Жарық көзі

Пәндер