Бағалы қағаздар портфелі




Презентация қосу
Орындаған: Закариянов М.С.
Тексерген: Токсеитова А.С.
Құнды қағаздар экономикада мынандай қызметтер атқарады:

1. Қайта бөлу қызметі, яғни құнды қағаздың көмегімен экономиканың
салалары арасында, аймақтар мен елдердің арасында, халық пен
эканомиканың салалары арасында, халық пен мемлекет арасында және
т.с.с. уақытша бос ақша қаражаттары бөлінеді.

2. Құқықтық қамтамасыз ету қызметі, басқару ісіне араласуға,
эмитенті туралы оның қаржылық жағдайы туралы ақпарат алуға,
табыс алуға құқық береді.

3. Айналым шығынын үнемдеу қыметі. Ақшалық төлем құралы қызметін
атқаратын бақылау туралы түріне байланысты.
Құнды қағаздар өзіне тән белгілеріне байланысты т өмендегідей жіктеледі:

1) Эмитентіне байланысты:

- мемлекеттік құндықағаздар (Үкімет, Қаржы министірлігі (қазынашылы қ
тұлғасында), Ұлттық банк, жергілікті басқару органдары эмитенті бола алады);

- мемлекеттік емес құнды қағаздар (ашық және жабық акционерлі қо ғамдар, соны ң
ішінде өнеркәсіптік кәсіпорын, сауда ұйымдары, коммерциялы қ банктер, зейнета қы
қорлары, сақтандыру компаниялары, қор биржалары, брокерлік фирмалар, ЖШС;
шетелдік қаржы – несие ұйымдары және т. б.);
2) Экономика табиғатына байланысты:
.
- үлестік құнды қағаздар (үлес қосқандығын куәландыратын акциялар ғана);

-борыштық құнды қағаздар (қарыз бергендігін, алғандығын куәландыратын
облигациялар, вексель, чек);

- төлемді, туынды құнды қағаздар, бұл екінші ретті құнды қағаздар;
3) Операция сипатына қарай:

- негізгі құнды қағаздар (акция, облигация);

- қосымша құнды қағаздар (чек, вексель, сертификат);

- туынды құнды қағаздар (қалғандары);

4) Айналым мерзіміне байланысты:

- мерзімсіз (айналым мерзімі көрсетілмеген акция, яғни
эмитенті банкроттыққа ұшырамағанша);

- мерзімді, яғни қысқа (1 жылға дейін), орта (1 – 3 және 5 жыл аралығы)
және ұзақ (5 жылдан жоғары) мерзімді;
5) Қаражат салу сипатына қарай:

- инветитцияланатын құнды қағаздар, яғни қаражат салуға мүмкіндік беретін
акция, облигация, фьючерс, депозиттік құжаттар, ипотекалы қ ку әліктер,
депозиттік және жинақ сертификаттары;

- инвеститцияланбайтын құнды қағаздар, яғни төлем құралдары қызметі
сипатында қазмет атқаратын құнды қағаздар;
6) Шығарылу формасына қарай:

- құжатты құнды қағаздар, яғни бекітілген формасына қарай
шығарылатын сиртификатты құнды қағаздар немесе
материалды формасы бар құнды қағаздар;

- құжатсыз формада шығарылатын құнды қағаздар, яғни
құнды қағаздар иесіне немесе қаражат салушының атына
"депо” счетын ашу арқылы берілетін құнды қағаздар;
Құнды қағаздардың кейбір түрлері бухгалтерлік есепте өз
ерекшеліктеріне ие болады:

- олардың жарғылық қормен әр түрлі қатынасы кезінде;

- құнды қағаздардың номиналды құны мен сатылу бағасы
арасындағы айырымның болуы;

- табыстардың аударылуына байланысты және т. б.
Құнды қағаздардың келесі түрі акция болып табылады. Акция
— акционерлік коғамның мүлкіне белгілі пайды салғанын куаттайтьш
құнды қағаз және оның иесіне (акционеріне) пайданы ң бір б өлігін
дивиденд түрінде алу құқ ын береді. Акцияны акционерлік ко ғам,
кәсіпорын, ұйымдар, коммерциялык банк, кооперативтер мен баскада
мекемелер шығарады. Олар ұжымдык меншікке негізделген немесе толык
мемлекеттік меншік шаруашылығында болады. Акция құнды кағаздар
нарығы - кор биржасында сатылады және сатып алынады. Акция бұл
процесті биржалыкемес сауда негізінде де жүзеге асырады. Акцияның
номиналды құны мен нарықтық бағасы бар. Акцияныңнакты ба ғасы
акционерлік коғам пайдасының м өлшеріне тікелей байланысты
өзгереді. Сондай-ақ алынатын дивиденд м өлшері мен қарыз пайызы
деңгейінебайланысты да өзгереді.
Шетел тәжірибесінде акцияның әртүрлі
қолданылады:

а) атаулы акциялар;

ә) ұсынушыға арналған акциялар;

б) жәй акциялар;

в) артықшылығы бар акциялар.
Акция категория бойынша былай бөлінеді: еңбек
ұжымының акциясы, кәсіпорын акциясы және акционерлік
қоғам акциясы. Еңбек ұжымыңың акциясын мемлекеттік
кәсіпорындар (бірлестікгер), арендалы, ұжымдық кәсіпорын,
кооператив және қоғамдық ұйымдарға жататын кәсіпорындар
шығаруға құқылы.
Еңбек ұжымының акциясы сол кәсіпорында жұмыс
істейтіндерге ғана таратылады. Оған қатысы жоктарға
таратылмайды.
Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар рыногының объектілеріне:

1.Қазақстан Республикасы резиденттерінің – ұйымдарының мемлекеттік емес
эмиссиялық бағалы қағаздары;
2.Қазақстан Республикасының резиденті емес – ұйымдардың шығарылымы шет
мемлекеттің заңнамасына сай тіркелген мемлекеттік емес эмиссиялық ба ғалы
қағаздары;
3.Қазақстан Республикасының резиденттері – ұйымдардың шығарылымы шет
мемлекеттің заңнамасына сай тіркелген мемлекеттік емес эмиссиялық ба ғалы
қағаздары;
4.Халықаралық қаржылық ұйымдардың Қазақстан Республикасында
ұйымдастырылған бағалы қағаздар рыногына айналысқа жіберілген эмиссиялық
бағалы қағаздары;
5.Мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар;
6.Туынды бағалы қағаздар;
7.Өзге де қаржылық құралдар жатады.
Қазақстан Республикасының заңында көрсетілетін бағалы
қағаздар нарығының негізгі идеологиясы келесідей қағида-
лардан тұрады:

• әрбір потенциялды инвестор үшін бағалы қағаздарды
эмиссиялаудың барлық түрлері бойынша толық және
тура ақпараттардың болуы;

• бағалы қағаздар нарығының қатынасушыларының (ин-
вестициялық фирмалардың, қор биржалары және
тауар биржаларының қор бөлімдері, брокерлік фир-
малар және т.б.) біліктілігі.
Бағалы қағаздар нарығына мемлекеттік ықпал етудің
мақсаты мынадай:

- макроэкономикалық теп-теңцікті қамтамасыз ету;

- нарықтық ортаның бәсекелестік қабілетін қамтамасыз
ету;

- бағалы қағаздар нарығы агенттерінің мүдделерін
құқықтық және экономикалық қорғау;
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Дәріс No8. Бағалы қағаздар портфельін қалыптастыру
ПОРТФЕЛІН БАСҚАРУ
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР ПОРТФЕЛІН БАСҚАРУ
Бағалы қағаздар портфелін қалыптастыру
Өсу портфелі
Инвестициялық портфельдің құрамы мен құрылымы бойынша тұсаукесері
Коммерциялық банктердің бағалы қағаздарының операциялары
Компанияның бағалы қағаздар протфелін басқару
АКТИВТІ ОПЕРАЦИЯЛАР
Несиелік операциялар
Пәндер