Еңбек қорғау және еңбек қауіпсіздігі




Презентация қосу
Еңбек қорғау және
еңбек қауіпсіздігі
Орындаған: Оразгожина Б.
Тексерген: Жуманова Г. Т.
Еңбекті қорғауды екі мағынада түсінуге болады.

кең тар

Кең мағынада еңбекті қорғау
дегеніміз бұл қызметкердің
еңбек қызметі барысында
оның өмірі мен денсаулығын
қорғауға бағытталған
Тар мағынада еңбекті қорғау
шаралар жүйесі. Кең мағынада
дегеніміз бұл қызметкерлердің
еңбекті қорғау құқықтық,
өмірі мен денсаулығы үшін
медициналық, техникалық
қауіпсіз еңбек жағдайларын
және экономикалық құрамдас
қамтамасыз етуі тиіс құралдар
бөліктерден тұрады. Бұл жерде
мен шаралардың жүйесі.
ескеретін бір жайт, еңбекті
қорғаудың кем дегенде бір
құрамдас бөлігі бұзылса, онда
бүкіл еңбекті қорғау бұзылды
деп саналады.
Тар мағынада еңбекті қорғау шаралар мен құралдар
мыналарда көзделген:
• еңбекті қорғау жөніндегі ережелер мен
нұсқауларда;
• ауыр, зиянды және қауіпті жұмыстарда
істейтін тұлғалар үшін жеңілдіктер мен өтемақылар
туралы арнайы нормаларда;
• әйелдердің, кәмелетке толмағандардың және
еңбекке қабілеті төмен тұлғалардың еңбегін қорғау
жөніндегі нормаларда;
• өндірістегі қайғылы оқиғаларды тергеу және
есепке алу ережелерінде;
• кауіпсіздік техникасы және өндірістік
санитария жөніндегі ережелерде.
Еңбек құқығы:
Жұмыскермен қызметкердің
тікелей еңбек ету жағдайы
бойынша жұмыс беруші атынан
әрекет ететін әкімшілікпен
қатынасын реттейді;
өндірісті басқаруға
жұмыскердің қатысу, еңбек
жағдайын тағайындау мен
қолдану жағдайы
бойынша әкімшіліктің еңбек
ұжымымен қатынасы;
еңбек дауларын қарастыру
бойынша қатынастар;
еңбекті қорғау және бірқатар
басқалары бойынша қатынастар
17-бап. Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғауға құқықтары
Қызметкердің: 
1) еңбек қауiпсiздiгiне және еңбекті қорғауға;
2) жұмыс берушіден ұйымның жұмыс орны мен аумағының сипаттамасы, еңбек жағдайлары,
еңбек қауіпсіздігi мен еңбектi қорғаудың жай-күйі туралы, өмiрге және денсаулыққа төнетiн қауіп
туралы, сондай-ақ зиянды және (немесе) қауiптi өндiрiстік факторлардың әсерiнен оны қор ғау
жөніндeгi шаралар туралы шынайы ақпарат алуға;
3) өндiрiстік жарақаттануға, кәсiби ауруға немесе жұмыс қабiлетiн төмендетуге әкеп соқтыруы
мүмкiн зиянды және (немесе) қауiптi өндiрiстiк факторлардың әсерiнен қорғалған жұмыс oрнына;
4) Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсiздігі және еңбекті қорғау туралы заңдарында,
сондай-ақ жеке еңбек және ұжымдық шарттарда көзделген талаптарға сәйкес жеке және ұжымдық
қорғану құралдарымен, арнаулы киіммен қамтамасыз етілуге;
5) өзінің жұмыс орнындағы еңбек жағдайына, қауіпсiздігіне және еңбектi қорғауға тексеру
жүргізу туралы уәкілеттi органға және оның аумақтық бөлiмшелерiне өтiніш жасауға;
6) еңбек жағдайларын, қауіпсiздiгін және еңбектi қорғауды жақсартуға байланысты мәселелердi
тексеруге және қарауға өкіл ретiнде қатысуға;
7) өзiнiң денсаулығына немесе өмiрiне қатер төндіретін жағдай туындаған кезде бұл туралы
тiкелей басшыға немесе жұмыс берушінің өкiлiне хабарлай отырып жұмысты орындаудан бас
тартуға;
8) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртіппен еңбек мiндеттерiн қауіпсіз
атқару үшiн қажетті білім алуға және кәсiби даярлыққа;
9) шарттық міндеттемелерді, еңбек (қызмет) мiндеттерiн атқару кезiнде өмiрi мен денсаулығына
келтiрiлген зиянды Қазақстан Республикасының заң актілерiне сәйкес өтетуге;
10) ұйымның жұмысы еңбек қауіпсіздігi және еңбектi қорғау жөнiндегi талаптарға сәйкес
келмегендiктен тоқтатылған уақытта орташа жалақысының сақталуына;
11) жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңсыз әрекеттеріне
шағым жасауға құқығы бар.
18-бап. Қызметкердің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті
қорғау саласындағы міндеттерi
Қызметкер:
1) еңбек қауiпсiздігi және еңбектi қорғау жөнiндегi нормаларды ң,
epeжeлер мен нұсқаулықтардың талаптарын, сондай-а қ ж ұмыс
берушінің өндірісте жұмысты қауіпсіз жүргізу ж өніндегі талаптарын
сақтауға;
2) арнаулы киімді, жеке және ұжымдық қорғану құралдарын өз
мақсатында пайдалануға;
3) өндірісте болған әрбір жазатайым оқиға туралы, кәсіби аурудың
белгілері туралы, сондай-ақ адамдардың өмірі мен денсаулы ғына қатер
төндіретін жағдайлар туралы өзінің тікелей басшысына дереу
хабарлауға;
4) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жа ғдайларда,
сондай-ақ еңбек жағдайларын өзгерте отырып басқа жұмыс қа
ауыстырылғанда не кәсіби аурулардың белгілері пайда бол ғанда
жұмыс берушінің қаражаты есебінен міндетті т үрде алдын ала,
мерзімдік (еңбек қызметі ішінде) медициналы қ тексеруден ж әне
ауысым алдындағы медициналық ку әландырудан өтуге міндетті.
19-бап. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және
еңбекті қорғау саласындағы құқықтары
Жұмыс берушінің: 
1) өз өкілеттігі шегінде еңбек қауіпсіздігі ж әне е ңбекті қор ғау
мәселелері жөнінде актілер шығаруға;
2) қызметкерлерден Қазақстан Республикасының е ңбек
қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау туралы заңнамасын және еңбек
қауiпсiздiгi мен еңбектi қорғау жөнiндегi нұсқаулықтарды
сақтауды талап етуге;
3) жұмыс орындарында қолайлы еңбек жағдайларын жасау ға
қосқан үлесі, қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау ж өніндегі
өнертапқыштық ұсыныстары үшін қызметкерлерді көтермелеуге;
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарды
бұзған қызметкерлерді Қазақстан Республикасының заңдарында
белгіленген тәртіппен жұмыстан шеттетуге және т әртіптік
жауапкершілікке тартуға құқығы бар.
i қ о р ғ а у е режелерiн бұзу
152-бап. Еңбе
к т
н , ө н д iр iс т iк санитария
ехникасы ережелерiн
1. Қауiпсiздiк т уд ы ң ө зг е д е
е еңбектi қорғ
а
ереж ел е р iн н е м е с
д а ст ы р у н е м е се қамтамасыз
с ақтауды ұйым
о сы ер еж е л ер д i
ү кт ел ге н а дамның бұзуы
у ж ө н iн д егi мiндеттер ж
е л т iр у ге ә к еп соқса - екi
ет к
зд а д ен с ау лы ққа ауыр зиян ке дейiнгi
абайсы п т iк к ө р с е тк iш
з айлық есе гi мерзiмге
жүзден бес жү i ж ы л ғ а д е й iн
ш е р д е а й ы п п ұл салуға не ек й iн г i м ерзiмге белгiлi
мөл л ғ а д е
зеу ж ұм ы с т а р ына, не үш жы iр қ ы зм е т пе н айналысу
тү қ ару не белгiлi б
н
ы м д а р д ы а т ас бостандығы
бiр лауаз л м е р зi м г е б
ырып, нақ со
құқығынан ай
шектеуге жазал
анады.
ке п с о қ қ а н дәл сол әрекет
дам өлiмiне ә азымдарды
2. Абайсызда а ел г iл i б iр л ау
ш ж ы л ғ а д ей iнгi мерзiмге б ай н а л ы с у құқығынан
ү н
-
iлi бiр қызметпе
атқару н ем е с е б е лг
ж ы л ғ а д е й iн г i мерзiмге бас
е онсыз бес
айырып немес ге н е д ә л с ол мерзімге бас
ек т еу
бостандығын ш ру ға ж а заланады.
ай ы
бостандығынан
Еңбекті қорғауды бұзғаны үшін жауапкершілік. 
ҚР «Еңбекті қорғау туралы» заңында еңбекті қорғау ға
катысты заң шығарушылық және өзге де нормативтік құқықтық
актілерді бұзғаны үшін жауапкершілік көзделген. Бұл
жауапкершілікті шартты түрде кәсіпорындардың, лауазымды
тұлғалардың және қызметкерлердің жауапкершілігі деп бөлуге
болады.
Кәсіпорындар еңбекті қорғау талаптарын қамтамасыз
етпегені үшін және еңбекті қорғау талаптарына жауап бермейтін,
өндірістік мақсаттағы өнімді шығарғаны және өндіргені үшін
экономикалық жауапкершілікке тартылады.
Еңбекті қорғау туралы заңдарды бұзушылықтарды қадағалау
және бақылау органдары анықтаған кезде, кәсіпорындар
өздерінің қаражаты есебінен еңбекті қорғау қорларына
Қазақстан Республикасының заңдарында анықталған тәртіпте
және мөлшерде айыппұл төлейді.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Жұмыскерлерге еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқыту және білімін тексеруді өткізу тәртібі
Тар мағынада еңбекті қорғау жүйесі
Алдын ала және кезекті медициналық тексеруді ұйымдастыру
Еңбек қорғау жөнінде нұсқаулар беру және іс-жүргізу
Еңбекті қорғау
Еңбек қорғау және еңбек қауіпсіздігі туралы
Еңбек қорғау және еңбек қауіпсіздігі жайлы
ЕҢБЕК ҚОРҒАУ БОЙЫНША НЕГІЗГІ ЗАҢДАР
1 Еңбек қорғау жөнінде нұсқаулар беру және іс-жүргізу 2 Өндірістегі жазатайым оқиғаларды тіркеу 3 Жұмыс орнындағы микроклиматқа баға беру
ЕҢБЕК ҚАУІПСІЗДІГІ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ
Пәндер