Егіншілік жүйелерінің ғылыми негіздері

Презентация қосу

Егіншілік
жүйелерінің
ғылыми негіздері

Орындаған: Әбдікәрімова
Р.А
Группа : АГ-313 III- курс
Сабақтың
мақсаты:

• Егіншілік жүйелерінің
ғылыми негіздері мен танысу
• Егіншілік жүйесі және оның
түрлері туралы жалпы
түсінік беру
САБАҚТЫҢ ЖОСПАРЫ:
I. Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1) Егіншілік жүйелерінің тарихи дамуы
ның нобайы
2) Егіншілік жүйесінің тиімділігі
3) Егіншілік жүйелерінің негізгі буындары
III.Қорытынды бөлім
IV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Осы күнгі егіншілік жүйелері әр түрлі теорияларға
негізделеді және олардың бәрі егіншілік жүйелерінің
алдына қойған міндеттерді орындауға бағытталған.
Бірінші орында егіншіліктің жалпы заңдары тұрады
және олардың дұрыс пайдалану - егіншілік
жүйелерінің теориялық негізі болып саналады.
Екіншіден, егіншілік жүйесінің ғылыми негізін
құрайтын теориялық қағида-топырақтың
құнарлылығы туралы ілім.
Келесі бір көңіл аударатын жайт – топырақты
эрозиядан қорғау мәселелері мен өсімдіктерді зиянкес,
аурулардан тазартып алу шаралары. Бұл шаралардың
маңызы күннен – күнге артып, құрғақшылық
аудандардағы ылғалды үнемді пайдаланумен бір
қатарға шығып отыр.
Егіншілік жүйелерінің тарихи дамуының
нобайы және олардың ерекшелік
нышандары
Егіншілік жүйелері Жерді пайдалану деңгейі Топырақ құнарлылығын
арттыру тәсілдері
Қарапайым Өңдеуге жарайтын жердің аз Табиғи процесстер,
(тыңайған, кесіп- ғана бөлігі пайдаланылады. адамның араласуынсыз
өртеу; Егістікте, негізінен дәнді
тыңайтылған, ағаш дақылдар өсіріледі.
– танапты.)
Экстенсивті (парлы, Өңдеуге жарайтын жердің Табиғи процесстер,
көптанапты – жартысы, одан да көп бөлігі адамның араласу –
шөптік) пайдаланылады. Егістікте, бағыттауының көмегімен
дәнді дақылдар мен көп
жылдық шөптер басым болады.
Таза пар қолданылады.
Интенсивті (ұрық Өңдеуге жарайтын барлық Өндірісте алынатын
алмастыру , жерлер егіс егуге заттарды кең түрде
өндірістік – пайдаланылады. Кейде егіс пайдалану арқылы
зауыттық ж.б.) көлемі өңделетін жердің
көлемінен артық
болуы.отамалы дақылдар
қолданылады.
Егіншілік жүйесінің тиімділігі оны құрайтын бөліктерін
іске асыруда жүргізілетін жұмыстарды толық жүзеге
асыруына байланысты болады. Бұл міндетті
орындаудағы жағдайлар:

Барлық жұмыстарды тек ғылыми тұрғыдан сараптап, ең
бірінші жүйелі түрде қарап, кешенді шешім қабылдау

Топырақты, қоршаған ортаны қорғау,яғни
экологиялық тазалығы.

Экономикалық тиімділігі (аумақтың биоклиматтық
потенциалын толық пайдалану, қуат үнемдеу, қор
сақтау)

Аймақтылығы, яғни нақтылы топырақ – климаттық
жағдайға үйлесімділігі

Технологияға сәйкестігі
ЕГІНШІЛІК
ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ НЕГІЗГІ
БУЫНДАРЫ
Шаруашылық
жерін дұрыс
Машина Мелиоративті
ұйымдастыру және
жүйесі к шаралар
ауыспалы егістер
жүйесі

Тұқым Топырақ
Тыңайтқыштар
шаруашылығ өңдеу
жүйесі
ы жүйесі

Топырақты эрозиядан Өсімдік зиянкестері,
сақтау және қоршаған аурулары және
ортаны қорғау арамшөптермен күресу
шаралары жүйесі
Шаруашылықтың жерін дұрыс ұйымдастыру
және ауыспалы егістер жүйесі
Жер бедеріне, топырақ жамылғысының
ерекшеліктеріне , су көздеріне т.б. жағдайларға
сәйкестендіріп, ауыл шаруашылығында
пайдаланылатын жерлерді ғылыми түрде, тиімді етіп
орналастыру қажет.
Егістікті қолайлы жерлерге орналастыру
жағын қарастыру керек .
Ауыспалы егіс - егілетін дақылдардың көлемі мен
алмастырып егу тәртібін анықтап қана қоймай, көп
жылдар бойы жүргізілетін агромелиоративтік және
басқа шараларды жүйелі түрде іске асыруға негіз
болады. Ауыспалы егістерді ендіру және игеру
егіншілік жүйесінің маңызды міндеттерінің бірі.
Шаруашылықта ауыспалы егістерді құрастыру және
территорияға орналастыру үшін алдымен олардың
Топырақ өңдеу жүйесі
Егін шаруашылығында жауапты жұмыстардың бірі.
Топыраққа жан-жақты әсер етеді, ауыл
шаруашылығы дақылдарынан мол өнім алуда
атқаратын ісі өте маңызды. Сондықтан ауыспалы
егістерде топырақ өңдеу жүйесін жасағанда ол
топырақтың ерекшеліктеріне сай, өнім алу барысында
қолданылатын агротехникалық шаралармен үйлесімді
, ауа райының нақтылы жағдайларына байланысты
болып келуі керек.
Топырақ өңдеу жүйесін жасағанда оны
минимализациялауды пайдаланған жөн. Осы сияқты
топырақ өңдеудің нақтылы көрсеткіштері көрсетіліп,
бір жүйеге келтіріп, егіншілік жүйесінің буыны
ретінде беріледі.
Тыңайтқыштар жүйесі

Тыңайтқыштар қолдану жобасын орындауға
бағытталған ұйымдастыру – шаруашылық,
агрохимиялық және агротехникалық шаралардың
жиындығы.
Тыңайтқыштарды артық бергенде алатын өнімнің
сапасының төмендейтіні және қоршаған ортаның
ластануы.
Сондықтан тыңайтқыштар жүйесі ғылыми тұрғыдан
жасалынып, дұрыс қолдануын табуы керек.
Мелиоративтік шаралар

Топырақты және микроклиматты
түбегейлі түрде жақсартатын жұмыстар
жатады. Олардың қатарында – жерді
суландыру мен құрғату, тоғандар мен
суаттар салу, химиялық мелиорация
сілтілі топырақты гипстеу, жайылымдар
мен шабындықтардың беткі қабатын
және терең жақсарту және т.б.
Жұмыстар жатады.
Топырақты екінші тұздануына қарсы
күресу үшін шайып суғару , дренаж
жүйесін жасау,жоңышқа егу, топырақты
терең өңдеу, гипс беру, тұрақты
каналдардың жағасына ағаш отырғызу
сияқты тәсілдерді қолдану қажет.
Өсімдік зиянкестері, аурулары және
арамшөптермен күресу жүйесі
Қазақстанның егін шаруашылығында
фитосанитарлық жағдай нашарлауда екенін
көптеген фактілермен дәлелдеуге болады.
Сондықтан егіншілік жүйесінде зиянды
организмдермен күресудің үлесі зор.
Ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянкестері,
аурулары және арамшөптерімен күресу кешенді
түрде жүргізілуі керек , сонда ғана дұрыс нәтиже
шығады. Химиялық заттарды қолдану өте мұқият
әзірленгенде ғана қолданғаны жөн. Бұл зиянды
организмдермен күресуде алдын ала болжаудың
маңызы зор екенін ұмытпау керек.
Зиянды организмдермен күресудің құрамында
карантиндік шаралардың жеткілікті орын алуы
қажет.
Тұқым шаруашылығы

Өсірілетін дақылдардың жоғарғы сапалы сорттық
тұқымдарымен қамтамассыз ету шараларының
жүйесі.
Бұл жерде аудандастырылған сорттарды ғана
пайдалану керектігін, оларды уақтылы
алмастырып және жаңартып отыру,
шаруашылықтағы тұқым қоймаларында
агротехникалық шаралар көрсетілген мерзімде,
жоғарғы сапамен орындалып отырылуы қажеттігін
атап айту керек.
Машина жүйесі

Өсімдік шаруашылығда әр түрлі дақылдардан өнім алу үшін
жүргізілетін процесстерді механикаландыруда қолданылатын
өзара байланысты болатын машиналар жиынтығы.
Машиналар жүйесі – бүгінгі қолданылып отырған алдыңғы
қатарлы технологияға, оның жұмыс процестеріне сай болуы
тиіс.
Топырақты эрозиядан сақтау және
қоршаған ортаны қорғау шаралары

Қоршаған ортаны сақтау топырақты, суды,
орманды қорғауға, органикалық, минералдық
тыңайтқыштарды және басқа егін шаруашылығын
химизациялауда қолданылатын заттарды дұрыс
сақтап , қолдануға бағытталған шаралар мен
оларды бақылап, іске асыру жұмыстарының
жиынтығы .
Адам неғұрлым көп өнім алу үшін қоршаған ортаға,
оны құрайтын барлық бөлімдеріне бірдей көңіл
аударып, бақылау және күресу жолдарын
жетілдіре беру керек.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақұлов,
Н.Ш.Сүлейменов, Қ.Ш.Жаңабайев
«Егіншілік» Алматы
‘‘Cөздік -словарь’’ 2005
Сейлгазина С.М, Каламов Б.Х.
«Егіншілік» Семей -2015
Назар аударып
тыңдағандарыңызғ
а рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Геоэкологияның негізгі санаттары

Органикалық ауыл шаруашылығ ының әдістері

АРАЛ ӨҢІРІ АРҚЫЛЫ ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУ ИНСТИТУТЫ

Жүргізушілердің шаршауы және сенімділігі

Мәдениеттің белгілер жүйесінің типологиясы

Қазақ ағартушыларының әлеуметтану көзқарастары

ЭЕМ -нің программалық жабдықтары

Қарқынды егіншілікте туралы түсінік. Тыңайтқыш - ауыл шаруашылығы дақылдарының өнiмiн арттырудың басты факторы

Бидай типтеріне сипаттама

Өсімдіктер селекциясы

Пәндер