Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар .(Отбасындағы бала тәрбиесі)

Презентация қосу

Семей қаласындағы
Шәкәрім атындағы
мемлекеттік университеті

Бала тәрбиесіндегі халықтық
ұстанымдар .(Отбасындағы бала тәрбиесі)

Тексерген:Оралбекова Б.С
Орындаған:Адришева М.С
Е-419 топ студенті
«Адамгершілікке тәрбиелеу құралы –
еңбек пен ата-ана үлгісі»

Ыбырай Алтынсарин
Тәрбие – бұл баланың барынша тұлға ретінде
дамуына, баланың қазіргі заман мәдениетіне
енуіне,өз өмірінің субъекті және іске асырушы .

МҰСЫЛМАНДЫҚ ТӘРБИЕ-ТАЛ БЕСІКТЕН-
ЖЕР БЕСІККЕ ДЕЙІН
Бала тәрбиесі ата –ана үшін күрделі
де жауапты міндет . Тәрбиеде ата –
ананың өзіндік орны бар.
Бала тәрбиесінде алғашқы ұстаз — ата-ана.
Ата — ана — бала тәрбиесіндегі басты тұлға.
Бала үшін үй ішінен, ата-анадан
артық тәрбиеші жоқ.
Адамгершілік, бауырмалдық,
татулық, қайырымдылық,
әдептілік, инабаттылық сияқты
қасиеттер — жанұяда тәрбие
балаға сөзбен, теориямен
дамымайды, үлкендердің
үлгісімен сіңеді. «Әкеге қарап
ұл өсер, шешеге қарап қыз
өсер» дейді халық даналығы.
Отбасындағы бала тәрбиесі

• Отбасы – қоғамның алғашқы ұясы,
жаңа адам сол ұяда дүниеге келеді, бұл шағын
әлеуметті топ – бала үшін алғашқы өмір мектебі.
•Ата –ананың үйдегі іс-әрекеті балаларының
көз алдында өтеді.
•Бала тәрбиесінің алғашқы алтын қазығы, туған
ұясы, өз үйіндегі ата-ана тәрбиесі, өнегесі.
Отбасында балаға теріс әсер ететін
жағдайлар:
Жанұядағы жанжал,
үлкендердің аузына келген сөздерді айтуы,
баланың көзінше басқа біреуді сөгуі,
біреудің сыртынан өсек айтуы
балалардың көзінше арақ ішу, темекі тарту т.б.
Баламен қарым-қатынас проблемаларды шешу» психологтың ата-
аналарға беретін кеңесі.
1-кезең. Баланың проблемасын естіңіз, оны тыңдаңыз. Проблеманы
шешу үшін ортақ ізденіс жасаңыз.
2-кезең. «Не істеуіміз керек?» деген сұрақтан басталады. Осыдан кейін
баланың өз шешімін тыңдап, содан кейін өз шешіміңізді ұсыныңыз.
3-кезең. Ұсынылған шешім бағалары мен ең тиімдісін таңдау. Шешімнің
әр нұсқасы бірге талқыланады. «Екі жақ» бір-бірінің шешімін сыйлайды.
Ең жақсы шешімді бірлесе таңдайды.
4-кезең. Қабылданған шешімді детализациялау. Мысалы, отбасының
барлық мүшелері баланы «ересек» деп санасын, енді ол өзі ерте тұруы
керек, таңғы асын өзі ішіп, мектепке өзі жиналуы керек делік. Бұл анасын
көптеген шаруадан босатып, ұйқысын қандырып тұруға мүмкіндік береді.
Бірақ бір ғана шешім аз. Мүмкін бірінші күндері баламен бірге тұрып
үйрету керек болар. Балаға сағатты беріп өзі оянуын үйрету керек. Бірінші
күні тамақтың қай жерде тұрғанын көрсетіп, қалай жылыту керек екенін
көрсету қажет болар. Осы жағдай бойынша «екі жақты келісім шартқа»
отыру шарт болар.
5-кезең. Шешімді орындау. Бақылау.
Егер балаға күнделікті бір нәрсені істесе, (ыдыс-аяқ жуу, нан сатып алу,
т.б.,) бірінші күндерде дұрыс болмауы мүмкін. Ол үшін балаға қатаң
ескерту жасаудың қажеті жоқ, керісінше, бірнеше күн күту керек. Ыңғайлы
күні , уақыт болғанда сұраған жөн. «Халің қалай?», «Бәрі жақсы ма?».
Осы сұрақтарға баланың өзі жауап бергені жөн.
Көңіл бөлгені Махаббаты

Ата-анадан балаға
не керек ?

Достығы
Үлгілі
Мейірімділігі тәлім-
тәрбиесі
Ж
Т а
ә з
р Бір ұғым емеса
т
і
п
Осыны шатастырмау қажет
Бала айналасындағыны бойына сіңіріп өседі.

Оған дәлел халық даналығындағы бір мысал:

Бір қарапайым отбасында әкесі, анасы, атасы және
немересі болыпты. Ата-анасы үйдегі қарияға яғни баланың
атасына әрдайым тамақты өздерінен бөлек ағаш
тостағанға құйып беріп өз дастархандарынан аулақ
ұстайды екен. Күндердің бір күнінде әке-шешесі
жұмыстарын жайғап үйлеріне келсе, баласы бір кесек
ағашты ойып отырғанын байқайды. Сол кезде ана-анасы
баласынан не істеп жатқандығы жөнінде сұрайды.
Баланың берген жауабы мынадай болған екен:
Мен сіздерге арнап тостаған жасап жатырмын, ертең мен
ер жетіп үйлі болғанда сіздерге тамақ құйып берем.
Адамның адамшылдығы – ақыл,
ғылым, жақсы ата, жақсы ана,
жақсы құрбы, жақсы ұстаздан
болады.

Абай Құнанбайұлы.

Отбасы – адам баласының алтын діңгегі.
Жас ұрпақ осы отбасынан бастау алады.Отан
отбасынан басталады. Ата-анасының бойынан алған
нәрін әрмен қарай
жалғастырады. Халық текке айтпаған «Ұяда не
көрсең, ұшқанда, соны ілерсің» деп. Сондықтан
қазақ жанұясы әрдайым: «Әдепті бол, тәрбиесіздік
етпе, көргенсіз болма» деген сияқты сөздерді
балаларының құлағына құйып өсіргені абзал.

Ұқсас жұмыстар

«Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар:бала тәрбиесінде нақыл, қанатты,шешендік сөздер қолдану»

Ана тәрбиесі

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар:бала тәрбиесінде нақыл, қанатты,шешендік сөздер қолдану;халық педагогикасындағы тәрбиенің түрлері

Тәрбие сағатының үлгісі

Бала тәрбиесінде халықтық педагогиканың міндеттері мен бағыттары

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар

Қыз балаларға өнегелі тәрбие беру

Бала тәрбиесіндегі халықтық ұстанымдар,қанатты сөздер

Бастауыш оқушыларының адамгершілік тәрбиесі

«Тұлға тәрбиелеудегі қазақ фольклорінің ролі»

Пәндер