Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар

Презентация қосу

Тексеру жәәне
Тексеру ж таң
не та ңдау
дау
операторлары. Циклдық
операторлары. Циклды қ
программалауғғаа арнал
программалау арналғған
ан
командалар.
командалар.
Орындаған: Кабиева Айжан
Топ: ИС-303
Тексерген: Жаксыгулова Д.Д.
Таңдау операторы

• Таңдау операторы (case) бірнеше операторлардың ішінен та ңдау жолымен
көп тарамды тармақталуды ұйымдастырады. Тарма қталу берілген шартты
тексеруден басталады, шарт мәндері та ңдап алын ған типтерді ң бірі
болатын бүтін, символдық, логикалық өрнек т үрінде жазылады. Б ұл өрнек
оператор орындалар кезде белгілі бір м әнге ие болуы тиіс. Сол м ән о ған
байланысты орындалатын операторды ң белгісі р өлін ат қарады. Егер
өрнектің есептелген мәні көрсетілген мәннің біріне с әйкес келсе, сол
қатардағы оператор орындалады. Жазылу форматы
• Case <өрнек> of
• C1: <1-оператор>;
• C2: <2-оператор>;
• ...
• CN: ;
• [else ]
• END;
• Тармақталу берілген логикалық мәнге ие
болатын өрнек түріндегі шартты тексеруден
басталады, өрнек мәндері таңдап алынған
типтердің бірі болатын бүтін, символды қ,
логикалық типтердің бірінде жазылады.
• Бұл өрнек оператор орындалар кезде белгілі
мәнге ие болуы тиіс. Егер өрнектің есептелген
мәні көрсетілген мәннің біріне сәйкес келсе,
сол қатардың операторы орындалады.
• Case операторының орындалу тәртiбi:
• 1. Алдымен <өрнектің> мәнi анықталады. Анықталған м ән қай тiзiмге жатса, сол тiзiмге
сәйкес келетiн оператор орындалады да, басқа операторлар орындалмай, case операторы
жұмысын аяқтайды.
• 2. Егер <өрнектің> мәнi тiзiмнiң ешбiреуiне жатпаса, онда else-де к өрсетiлген <оператор>
орындалады. Еlse болмаса, case операторы жұмысын аяқтайды.
• Case операторын пайдалану ережелерi:
• 1. CASE сөзінен кейінгі өрнек мәні дискретті типке жатуы тиіс; б үтін санды тип үшін ол
integer болады;
• Өрнек пен тiзiмдегi мәндер бiр типтi болу керек.
• 2. Тұрақтылар мәндері бір-бірінен айрықша болып, қайталанбауы тиіс, оларды ң м әні
диапазонға сәйкес келгенде де, бір-бірімен қиылыспай өз аралықтарын ғана қамтуы қажет.
• 3. Еlse тармағының болуы мiндеттi емес, кей жағдайда жазбауға да болады, егер else
тармағы жазылса, алдыңғы оператордан соң (;) қойылады.
• 4. Мәндер тiзiмiнде үтiрмен ажыратылған жеке мәндердi немесе бастапқы ж әне со ңғы
мәндерi “..” ажыратылған диапазонды көрсетуге болады.
• 5. <Операторда> “;”-мен ажыратылған бiрнеше операторды жазуға болады.
• 6. Таңдау айнымалысы литерлiк, бульдiк және пайдаланушының типтерiнде болады.
• Ескерту: String, real типтегi айнымалылар таңдау айнымалысы бола алмайды!
• Таңдау операторы (case) бірнеше операторлардың ішінен таңдау жолымен тармақталуды
ұйымдастырады.
Цикл
• Арифметикалық цикл ең қарапайым цикл болып табылады және
практикада жиі қолданылады. Қайталану барысында цикл параметрі
арифметикалық прогрессияның заңы бойынша тұрақты шамаға
өзгеріп отырады. Алгоритм атқарылар алдында цикл параметрінің
бастапқы мәні белгілі, осыдан кейінгі қайталану барысында цикл
параметрі белгілі бір шамаға (қадамға) өзгере отырып, алдын ала
берілген соңғы мәнге жетуі қажет.Алгорим мен программа жазуды
жеңілдету үшін циклдік алгоритмдер ықшамдалған түрде
«модификатор» немесе «цикл басы» блогын пайдалану арқылы
жазылады.
• Циклдік процесті қамтамасыз ететін алгоритм б өлігін қайталау
командасы құрайды. Бұл команда алгоритмді жина қы етіп жазу ға
мүмкіндік береді.
• Қайталау командасын алгоритмдік тілде жазу үшін әзірше
(әзір), цикл басы (цб) және цикл соңы (цс) түйінді сөдері
қолданылады: әзірше сөзінен кейін
қолданылатын шарт, ал цикл басы мен цикл соңы түйінді
сөдерінің арасына қайталанатын командалар жазылады. Мұнда
да цикл басы мен цикл соңы түйінді сөздер арасындағы цикл
аздап оңға ығыстырылып жазылады, олай ығыстыру
қайталанатын командалардың орындалу реттігін түсінуді
оңйлатады.
• Төменде қайталау командасы алгоритмдік тілде ж әне графиктік
түрде берілген.
• Интерациалық (қадамдық) цикл. Цикл
орындалмас бұрын, оның қайталану саны
белгісіз болған жағдайда, қадамдық циклді
пайдаланады. Циклді аяқтау үшін белгілі бір
шарт тексеріледі. Егер шарт орындалмаса, онда
кайталану командасы атқарылады. Ал шарт
орындалса, онда цикл қайталанбайды.
Қадамдық циклді кескіндегенде модификатор
қолданылмайды, себебінеше рет
қайталанатынын алдын ала білмейміз. Енді
қадамдық циклге мысал келтірейік.
• Циклдік процесті қамтамасыз ететін алгоритм бөлігін
қайталау командасы құрайды. Бұл команда алгоритмді
жинақы етіп жазуға мүмкіндік береді.
• Қайталау командасын алгоритмдік тілде жазу үшін
әзірше (әзір), цикл басы (цб) және цикл соңы (цс)
түйінді сөдері қолданылады: әзірше сөзінен кейін
қолданылатын шарт, ал цикл басы мен цикл соңы
түйінді сөдерінің арасына қайталанатын командалар
жазылады.
НАЗАРЛАРЫҢЫ
ЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар туралы ақпарат

Оралымды алгоритмдер

Тармақталу алгоритмдері

Көшу операторы

Графиктерді анимациялау тәсілдері

Паскаль программалау тілдері

Цикл операторлары

Параметрлі қайталану командасы

Сызықтық бағдарлама құрылымы

Блок схема түрінде

Пәндер