Мәліметтер қорының басқа да модельдері




Презентация қосу
Мәліметтер қорының
басқа да модельдері .

Орындаған: Тұрсынова Г.А. Т-
341
Тексерген: Арғынгазина Ж.Н.
Мәліметтер қоры (МҚ) – қандай да пәндік
аймақтағы ақиқат өмірдің нақты
объектілері туралы мағлұматтардың өзара
байланыстағы жиынтығы. МҚ-ның негізгі
мақсаты – нақты өмірдің объектілері туралы
өте үлкен мәліметтер санын олардың
арасындағы байланыстарды ескере отырып
өңдеу.Мәліметтер қорын пайдалану
файлдық құрылым мәліметтерінде болған
шектеулер мен кемшіліктерді жоюға
мүмкіндік берді. Мәліметтер қорының
көмегімен шешілетін әралуан есептер
мәліметтер қорын құрылымдау мен
мәліметтердің арасындағы байланыстарды
ұйымдастырудың түрлі әдістерін
қалыптастыруға әкеледі. Соның
нәтижесінде мәліметтер қорының бірнеше
моделі пайда болды. Мәліметтер қорының
моделі деп мәліметтер қорының логикалық
кейіптеуін атаймыз.
Мәліметтер қорының модельдері:
• иерархиялық,
• желілік,
• реляциялық модельдері пайда болды, олар
кейіннен классикалық, негізгі модельдерге айналды.
Соңғы уақытта осылардың негізінде
• Постреляциялық модель.
• Көпөлшемді модель.
• Нысанды-бағытталған модельдер пайда болды.
1.Иерархиялық модель- мәліметтер
арасындағы байланысты реттелген графтар
арқылы сипаттауға болады. Қандайда бір
программалау тілінде иерархиялық деректер
қоры құрылымын есептеу үшін тармақ
мәліметтер типі пайдалынылады.
2.Желілік модель-мәліметтердің
элементтерінің еркін графтар түріндегі өзара
байланысын білдіреді. Желілік деректер
қорының схемасын сипаттауға екі тип
пайдалынылады: жазба және байланыс.
3.Реляциялық модель - мәліметтердің
реляциялық моделін JBM фирмасының
қызметкері Эдгар Код ұсынған және ол
қатынас ұғымына негізделеді.
Постреляциялық модель

Мәліметтердің постреляциялық моделі кестенің
жазбаларында сақталған мәліметтердің
бөлімбеушілік шектеуін алып тастайтын кеңейтілген
реляциялық моделі болып табылады. Постреляциялық
модель көп мәнді, яғни мәндерді ішкі мәліметтерден
құралған өрістерден тұрады.Постреляциялық
деректер моделі өзін кеңейтілген реляциялық модель
ретінде көрсетеді. Бұл модель көп белгілі жолдарды
енгізеді, олар белгіден кейінгі жолдардан тұрады.
Белгілердің терімі көптік белгілік жолдарды дербестік
кесте деп саналады.
Жапсырма Жапсырма Жапсырма
номері Сатып номері Тауардың аты саны номері Сатып Тауардың аты Саны
алушы алушы

0373 Тетради 300
0373 8723 Тетради 300
0373 8723
1373 Ручки 200
Ручки 200
8374 8232 8374 Карандаши 100
8374 8232 Карандаши 100

7364 8723 8374 Скрепки 1000
Скрепки 1000

8374 Папки 200
Папки 200

7364 Блокноты 250
7364 8723 Блокноты 250

А) Б)

Суреттен көргендей реляциялық модель (А) екі кесте жапсырма номері
жолдарында байланысты. Постреляция моделінде м әліметтер аса тиімді
сақталады. Өңдеу кезінде 2 кестедегі мәліметтерді біріктіру керек емес.
Постреляциялық модельдің
артықшылығы: мәліметтер
реляциялық байланысқан кестелердің
жиынтығы бір реляциядан кейінгі
кестеден көруге болады. Бұл ақпаратты
көрсету көрнектілігін және оны өңдеу
тиімділігін көрсетуді қамтамасыз етеді.
Постреляциялық модельдің
кемшіліктері: мәліметтерді шешу
қиындығын жұмылдыруды қамтамасыз
ету және сақталған мәліметтерді
қайшылықсыздығы болып табылады.
Көпмөлшерлі деректер моделі
реляциондық мәліметтер модельдерімен
оделі қатар пайда болды. Бірақ оларға деген
те рм қызығушылық 90 ж. көрсетілген. Бұған
ер ек
і д 1993 ж. Э.Коддтың бағдарламалық
шерл
пмөл мақаласы әсер етті. Егер реляциялық СУБД
Кө
информацияны тез арада өңдеу үшін қажет
болса, ал көпөлшемді СУБД тар
мамандырылған СУБД. Ол интерактивтік
аналитикалық информацияны өңдеуге
арналған. Мәліметтер қорының
көпөлшемді моделі ақпаратты
интерактивтік аналитикалық өңдеуден
өткізуге арналған. Мәліметтердің тиімді
жедел түрде өңдеуден өткізілуін
қамтамасыз ететін реляциялық модельге
қарағанда, көпөлшемді модель талдау
жүргізу мен шешім қабылдау барысында
мәліметтерді жедел түрде өңдеуге
мүмкіндік береді. Сол арқылы ол жасанды
интеллект жүйелерінде, атап айтқанда
экспертік жүйелерде қолданыста болады.
Мәліметтердің көпөлшемдік моделінің кемшілігі – ол
ақпаратты әдеттегі жедел өңдеудің қарапайым міндеттері үшін
тым орасан зор болып келуінде.
Мәліметтердің көпөлшемді модельдерін қолдайтын
жүйелердің мысалдары: Essbase (Arbor Software), Media Multi-
matrix (Speedware), Oracle Express Server (Oracle) және Cache
(InterSystems). Кейбір программалық өнімдер, мысалы,
Media/MR (Speedware) бір мезгілде көпөлшемді және
реляциялық МҚ-лармен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
Мәліметтердің ішкі моделі көпөлшемді модель болып
табылатын Cache МҚБЖ-да мәліметтерге қол жеткізудің үш
тәсілі жүзеге асырылған: тікелей (көпөлшемді массивтердің
тораптары деңгейінде), объектілі және реляциялық.
Көпөлшемді деректер моделін қолдайтын ДҚБЖ жалпы
қолдануы енді басталады. Кең танымал ДҚБЖ ретінде Oracle
Express Server көрсетуге болады.
Объектілі-бағытталған моделі

Мәліметтер қорының объектілі-
бағытталған моделі өзара күштің
байланысқан мәліметтермен жұмыс істеуге
мүмкіндік береді. Мәліметтер мен оларды
өңдеуден өткізу әдістерінің арасында
программалаудың объектілі-бағытталған
тілдеріндегі сәйкес құралдарға ұқсас
механизмдердің көмегімен өзара
байланыстар орнайды. Объектілердің
қасиеттері тек real, char және сол сияқты
стандартты типтермен ғана емес, сондай-ақ
пайдаланушылардың өздері жасайтын
типтермен де сипатталуы мүмкін. Класстар
деп аталатын бұл типтер көптеген
объектілерді құруға арналған шаблон
(қимаүлгі) болып табылады. Class типінің
мәні болып табылатын объектілер осы
класстың даналары деп аталады.
Мәліметтердің объектілі-бағытталған
моделінің реляциялық модельмен
салыстырғандағы негізгі артықшылығы –
объектілердің күрделі өзара байланыстары
туралы ақпаратты бейнелеу мүмкіндігі.
Мәліметтердің объектілі-бағытталған
моделі мәліметтер қорының жеке жазбасын
идентификациялап, оларды өңдеуден
өткізудің қызметтерін анықтауға мүмкіндік
береді.
Объектілі-бағытталған модельдің кемшілігі – түсінудің
жоғары деңгейдегі қиындығы, мәліметтерді өңдеуден өткізудің
ыңғайсыздығы және сұраныстарды орындау жылдамдығының
төмендігі.
90-шы жылдары объектілі-бағытталған мәліметтер қорын
басқару жүйелерінің тәжірибелік түп нұсқалары болған. Қазіргі
кезде мұндай жүйелер кең таралымға ие болды, атап айтқанда
оларға келесі МҚБЖ-лар: POET (POET Software), Jasmine
(Computer Associates), Versant (Versant Technologies), 02(Ardent
Software), ODB-Jupiter («Интелтек Плюс» ғылыми- өндірістік
орталығы), сондай-ақ Iris, Orion және Postgres жатады.
Назарларынызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Мәліметтер қоры және оның модельдері
Мәліметтер қорының басқа да моделі
Мәліметтер қорының басқа да модельде
DELPHI ЖӘНЕ МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ СЕРВЕРІ
Деректер базасы
Графикалық деректер қорын басқару жүйесі
ГАЖ ақпараттық жүйесімен тан
Деректер базасының архитектурасы
MS Excel кестелік процессоры. MS Access мәліметтер қорын басқару жүйесі
Мәліметтер қорының кестелері
Пәндер