БАҚ алу. БАҚ тағам өнеркәсібінде қолдану




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік
университеті

БАҚ алу. БАҚ тағам
өнеркәсібінде қолдану.

Ф.И.О
ЖОСПАР:

1. ББҚ (биологиялық белсенді қоспалар)
2. ББҚ-ды тағам өнеркәсібінде қолдану
3. Тамақтануға арналған ББҚ
ББҚ
ББҚ (биологиялық белсенді қоспалар) – қазіргі заманғы медицина ға
салыстырмалы түрде айтқанда жақын уақытта енген термин. Дегенмен,
жаңа дәуірге дейін Египетте, Қытайда, Тибетте, Индия мен Шы ғысты ң
басқа да елдерінде көбінесе табиғи түрінде қолданылатын өсімдік,
жануарлар ұлпаларынан, минералды шикізаттан дайындал ған арнайы
өнімдерді адамның әр түрлі ауруларын алдын-алу мен емдеу ж үйелері
қалыптасқан.
Адам ауруларын емдеу үшін арнайы фармокогиялы қ формалар
өндірісінің тарихы шамамен біздің ғасырымыздан бұрын 130-200
жылдарға жатқызылады. К. Гален алғашқы рет табиғи шикізаттан
емдік заттарды (ерітінді, экстракт, ұнта қтар) технологиялы қ әдістерін
құрастырды. Алайда ХIХ соңы мен ХХ ғасырдағы химия ғылымының
жетістіктеріне сәйкес, соған байланысты көптеген ғалым-д әрігерлер
бұрынғы фитотерапевтикалық заттардан бас тартты.
Құрылымы мен қасиеттері белгілі таза химиялы қ қосылыстарды
алуда органикалық химияның шексіз мүмкіндіктері, оларды ң
тиімділігінің жоғарылығы мен дәл мөлшерлеу м үмкіншілігі,
әрекет етуінің тездігі сияқты дәлелдемелер д әст үрлі медицина
облысына жағымды болжамдарды қарастыру ға м үмкіндік береді.
Дегенмен мұндай көзқарастар қателік болып саналды .
ББҚ-ды тағам өнеркәсібінде
қолдану
Соңғы жылдары тамақтану ғылымы мен фармакология
обылысында жедел түрде дамыған жаңа ғылым –
фармаконтуциология қалыптасты.
Танымал ғылым А.А Токровский өзінің «Фармакология мен
тағам токсикологиясының метаболиттік аспектілері» кітабында
«тамақ – біздің түсінігімізге қарағанда айтарлы қтай ке ң ұғым.
Бұл көптеген жүз мың (миллиондаған) заттардың бірігуі,
олардың әрқайсысы белгілі бір биологиялы қ белсенді заттар ға
жатады және тағам өнімдерінде бірдей, кейде жо ғар ғы
мөлшерде болады. Тағамды тек қана энергия мен заттар ретінде
емес, сонымен бірге күрделі фармакологиялы қ бірлік ретінде
қарастыру қажет» деп сипаттаған.
Барлық индустриялы елдердегі адамдардың тамақтану
құрылымдарының өзгеруінің келесі тенденцияларын бөлуге
болады:
холистеринге бай жануар майын (май
қышқылына бай) артығымен пайдалану

қант пен тұзды пайдаланудың өсуі

крахмал мен тағам талшықтарын (әсіресе
клетчатка) пайдаланудың төмендеуі

тағамда витаминдер, микроэлементтер,
биологиялық белсенді заттардың
жетіспеуі
Соңғы жылдарда ересектер мен балаларда к өптеген
витаминдер, сонымен қоса С, Е, А ж әне биокаротин
сияқты витамин антиоксиданттарынң жетіспеуі
ерекше үрей туғызады. Балалар ж үкті ж әне емізетін
әйелдер тамақтануының құрамында кальций, темір,
йод, фтор жетіспеушіліктері де анықталып отыр.
Адам денсаулығы үшін тамақтану құрлысының
бұзылуы себептері:
Соңғы жылдарда ересектердің дене салмақтарының төмендеуі мен ерте
жастағы балалардың антропометриялық көрсеткіштерінің төмендеуі (12-
14%)

Ересектер ішінде майланудың әр түрлі формаларының кең түрде таралуы
(30 жастан асқандар арасында дене салмағының артуы мен майлану 55%
адамдар кездеседі)

Адамдар арасында иммунды жүйелерінің бұзылуының жиеленуі, әсіресе
жұқпалы аурулар мен қоршаған ортаның басқа факторларына
резистенттілігінің төмен өртүрлі имлеундефицит формалары

Ересектер мен балаларда йод жетіспеуіне байланысты темір дефицитті
анемия, мен ұйқы аурулары сияқты алименттар-тәуелді аурулар, ал
кальций жетіспеуіне байланысты қарсы-қозғалған аппаратты аурулары
Ауру мен сау адамдардың күнделікті тамақтануында
ББҚ-ды пайдалану мүмкіндік береді

Алмастырылмайтын тағам
Жеке заттардың, көбінесе
заттарының жетіспеушілігін
токсиканттардың
оңай және ту толтыру, ең
митоболизімін өзгерту
бірінші микронутрменттерді

Денсаулығын
жоғарылтумен, ауруға
Қоршаған ортаның
шалдығуын төмендетумен,
жағымсыз факторларына
адам өмірін ұзартумен адам
организмі
ағзасы және жеке
мамандандырылмаған
органдарының
резстехитілігін жоғарлату
қызметтерін реттейтін
медикаменттерін алу
Тамақтануға арналған ББҚ төмендегіше болуға
болады

Нутрицевтиктер -
алмастырылмайтын тағамдық
заттар немесе олардың жақын
алғышарттары

Парафармацевтикалар – бұл
құрамында органикалық
қышқылдар, биофлавоноидтар,
дубильді, фенолды қосылыстар,
гликозидтер, кофеин, биогенді
аминдер, және табиғиөнім деп
аталынатын заттары бар өнімдер.
Нутрицевтиктерді қолдану мыналарға мүмкіндік береді:
• Ересектер мен балаларда көп жағдайда кездесетін эссенциальді
(алмастырылмайтын) заттардың дефицитін оңай және тез толтыру;
• Жасы мен жынысы бойынша ажыратылатын қажеттіліктеріне, физикалық
ауыртпалығының қарқындылығына, жеке адамның биохимиялық
конституцисының генетикасы ерекшеліктерімен енгізделген, оның
биоритмдері, физикалық жағдайына (жүктілік, лактация, эмоциялы стресс
және т.с.с.), сонымен бірге мекен-ету ортасының экологилық жағдайларына
қарай нақты бір сау адам тамақтануын максимал түрде жекелендіру;
• Ауру адамның тамақ затының өзгерген физикалық қажеттіліктерін
қанағаттандыру, соған қоса метоболиттік конвейердің зақымдалған бөлігі.
• Экологиясы нашар аумақтарда тұратын адамдарды қоршаған ортаның
жағымсыз әсеріне ағзаның мамандандырылмаған резистентілігін клетканың
ферментті қорғаныс элементтерін күшейту есебінен жоғарылату;
• Ағзадан бөгде және токсинді заттарды тежеу мен бөліп шығаруды күшейту
мен жылдамдату;
• Ксенобиотиктермен өсер ету жолымен метоболизмінің ферментті жүйелерін,
жеке заттардың метоболизмдерін, әсіресе токсиканттарды өзгерту;
Парафармацевтиктердің дәрі-дәрмектерден негізгі
айырмашылықтары:
• Егер ол дәрі-дәрмек ретінде таза химиялы қ түрде қолданса,
бұл заттың бір емдік мөлшерінен тәуліктік м өлшері
аспауы керек;
• Парафармацевтиктер тек қана ішке қолданады.;
• Парафармацевтиктерді қолдану кезіндегі а ғзаны ң ж үйелері
мен органдары қызметтерін параметрлеріні ң санды қ
өзгеруі олардың физиологиялық нормаларына байланысты;
• Парафармацевтиктердің қолдану мөлшерінің диапазоны
мен ағзаның функцияларына қалыпты немесе т үзетуші
әрекет еткенде токсинді және зиянды заттарды ң
байқалуының, емдік заттарға қарағанда т өмен.

Ұқсас жұмыстар
БАҚ ТАҒАМ ӨНЕРКӘСІБІНДЕ ҚОЛДАНУ
БАҚ тағам өнеркәсібінде
Дәрілік бақбақ
БҰҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТ ҚҰРАЛДАРЫ ЖОСПАР
Жаңа ақпараттық технология
Тағам өнеркәсібінде қолданылатын ашытқылар, зең саңырауқұлақтар мен бактериялар
МАЙ ӨНДІРІСІ
Жеміс бағын отырғызу
БАҚ менеджменті макро және микроэкономикалық деңгейде шешім қабылдауды қамтитын күрделі сала
ЭКСТРАКТАР (ЕХ TR АС T А). Дайындау технологиясы. ЖІКТЕЛУІ. СИПАТТАМАСЫ
Пәндер