Сө йлеу туралы жалпы тү сінік

Презентация қосу

Сөйлеу туралы жалпы
түсінік

Дайындаған:Каденова.М.И
Пх-415

Тексерген:Едигенова А.Ж.
Сөйлеу дегеніміз – адамдардың тіл
арқылы басқа адамдармен қарым-қатынас
жасау әрекеті. Ойымызды басқа біреуге
жеткізуде көрінетін жеке адамдың дербес
әрекетін сөйлеу деп атайды.
Сөйлеу пікір алысу- процесінде
адамның тілді өзінше пайдалануы. Сөзді
қабылдау және оны ұғыну бір-бірімен
тығыз байланысты. Сөзді дұрыс
қабылдамай тұрып, оны ұғынуға
болмайды.
Сөздің мағыналығы дегеніміз – екінші
біреуге жеткізілетін ойдың айқындылығы.
Ойы таяз кісі бос сөзді болады, оның сөзі
де айқын, таза болмайды.
Сөздің мәнерлігі дегеніміз – адамның сөйлеу
кезіндегі эмоциялық қалпын білдіре алуы,
яғни әрбір сөйлемді өзінің сазымен айта алуы.
Ғұлама Жүсіп Баласағұн: «Ақылды көркі –
тіл, тілдің көркі – сөз» деп тауып айтқан.
Сөйлеу әрекеті – үлкен ми
сыңарларының анализдік, синтездік
қызметінің нәтижесі. А.А.Монтьевтің
айтуынша, сөйлеу әрекеті, теориясына сай,
барлық тілдік әрекет сияқты белгілі бір
динамикалық құрылымда болады екен.
Тілді интелектуал қызметінің
құралы ретінде ала отырып,
психолог-ғалымы былай
көрсетеді:
1.Сөйлеу әрекетін
жоспарлау
2.оны жүзеге асыру
3. салыстыру мен бақылау
Ауызша сөйлеу – кезінде актив және
пассив сөздер болады. Актив сөздер күн
сайын жиі қолданылатын сөздер
болғандықтан деңгейлік тапсырмалардың
барлық түрлерінде кездеседі.
Пассив сөздер-сирек пайдаланылатын,
мән-мағынасын түсінгенмен күн сайын
қолданылмайтын сөздер болғандықтан, ол
шығармашылық деңгей тапсырмаларында
ғана кездеседі. Мәселен, ғылыми-
техникалық атаулар, лингвистикалық,
фонетикалық т.б. атаулар. Сөйлеудің ерекше
бір түрі жазбаша сөз.
Жазбаша сөйлеудің кейбір
ерекшеліктері:
а) жазған кезде ым-ишара
қолданылмайды;
ә) логикалық жағынан өте
қатаң талап қойылады;
б) грамматикалық ережелерді
сақтау қатаң ескеріледі;
Сөйлеудің жеке бір түрі – ішкі сөйлеу.
Бұл тілдік материалдар негізінде
дауысталмай – ақ сөйлей алудың көрінісі.
Әр ұлттық өкілі қандай да бір нәрсе
туралы ойласа да, алдымен өз тілінде
ойлайды
Қорытынды
Адамның сөйлеген сөзінен оның көпшіл екенін немесе тұйық
екенін айыруға болады, адамның ақылы, сезімі, еркі оның
сөзінен байқалады. Өздері сөз етіп отырған фактілер мен
құбылыстары жөнінде адамның ойлауға бейімділігі бар жоғын
олардың сөзінен білуге болады.
Сөз баршамызға мәлім, басқа адамдарға мәлімет беру үшін
ғана керек емес, сондай-ақ сол адамдардың көзқарасына,
нанымына, іс-әрекетіне ықпал жасау үшін керек. Осы тұрғыдан
алғанда адам сөйлеген сөзінің дұрыс екендігіне, керек
жағдайларда жұрт оның ақылын алып, айтқанын
орындайтынына көзі жетсе оның атқаратын ролі зор.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1.Муқанов М. – Психология.

2. Жарықбаев, Қ. Жантанунегiздерi.
Алматы, 2002.
Назарынызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Терінің құрылысы

Теріні өңдеу

ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ БІЛІМДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР

Нан өндірісіндегі қамыр илеу процесінің автоматтандыру жүйесін құру

Тағам биотехнологиясы

Мемлекеттік нан инспекциясы

Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы ерінбе

Жүннің стандарты. Жүннің классификациясы. Жүн талшықтары, түрлеріне мінездемелер. Қойдың, ешкі жүндерінің түрлері

Илеу үрдісі

Сынып жетекшісінің портфолиосы

Пәндер