Қараденелілер (Tenebrіonіdae)

Презентация қосу

қараденелілер
(Tenebrіonіdae)

Орындаған: Манашев Серік
Тексерген: Сагандыков С.Н
Қара денелілер
тұқымдасы-
Темір жамылғысы мейлінше , тығызданып қатайған. Қара түсті
қоңыздар. Көпшілік түрлерінің үстіңгі қанаттары тегіс бойымен бітісе
қайнасып қосылып, кеткен. Сондықтан оар ұша алмайды.
Табандарының формуласы 5-5-4. Личнкалары құрт тәрізді. Сыртқы
құрылысы жағынан сым құрттарына өте ұқсас болғандықтан оларды
жалған сымқұрттары деп те атайды. Нағыз сымқұрттарынан
айырмашылығы олардың басы, дөңес , үстіңгі ерні айқын көрінеді.
Алдыңғы жұп аяғы жақсы дамыған, ортаңғы артқы аяқтарынан ірі
болады. Далалы және шөлді зоналарда көп кездеседі. Қоңыздардың
өздері және личинкалары – фитофагтар немесе жануар текті
заттардың қалдықтарымен қоректенеді., кейбіреулері жыртқыштар.
Бірқатар түрлері ауыл шаруашылықы дақылдарымен және олардың
қоймда сақталатын өнімдерімен қоректеніп көп зиян щегеді. Қара
қоңызар тұқымастарының өкілдері далалы және шөл жерлерде
таралаған, ксерофильды насекомдар. Қазақстанда егіс далаларында
қара денілелредің 50 шақты түрі кездеседі. Бірақ әртүрлі зоналарда
зиян келтіретін зоналарда зиян келтіретін түрлерінің саны 10
аспайды.
қараденелілер (Tenebrіonіdae)
тұқымдастарының өкілдерінде
үстіңгі қанаттары бір-бірімен бірігіп
кеткендіктен ұша алмайды. Үш
жұп аяқтары жүруге, жүгіруге
бейімделген. Баяу жүретін, тустері
қара, ірілі –кішілі қоңыздар. Көп
түрлері өанаттары бірігіп
кеткендіктен ұша алмайды.
Дернәсілдерінің алдыңғы жұп
аяқтары үлкен, бастары доға
тәрізді
Зиян келтіру шегі
Ересек қоңыздар өсімдіктердің жер үстілік
мүшелерімен қоректенеді. Ал жалған
сымқұрттар себілген тұқыммен ,
өсімдіктердің тамыр жүйесімен және
басқада жер астылық мүшелерімен
қоректеніп, ауыл шаруашылығына едәуір
зиян келтіреді. Құмның шабан қоңызы
зиянды, олар отамалы өсімдіктердің
өскіндері мен көкөніс өсімдіктерінің
көшеттерін зақымдайды.
Күресу тәсілдері.
Күзде терең сүдігер жырту,тыңайтқыш салу,
жазда отамалы өсімдіктердің қатар аралықтарын
бірнеше рет өңдеу, арамшөптермен күресу,үстеп
қоректендіру арқылы барлық көп қоректі қатты
қанаттылардың санын азайтуға болады.
Дернәсілдердің саны 1 м2 5-10 дана болғанда
отамалы өсімдіктерді отырғызуға болмайды.
Олардың орнына аз зақымдалатын бұршақ
тұұымдастарды, қарақұмықты өсіреді. Қара
денелі қоңыздардың саны 1 м2 2-3 дана және
одан жоғары болғанда инсектицидттермен
улайды.
Пайдаланылған
әдебиеттер
Справочник по защите леса от вредителей
и болезней, М., 1980.
Пособие по агрохимическому
обслуживанию хозяйств Казахстана, А.-А.,
1977
Қазақ Энциклопедиясы, 4 том 3 бөлім
Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы.
Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990

Ұқсас жұмыстар

Қара денелілер: биология, зиянды фазасы, таралуы, есептеу әдістемесі

Астық дақылдарының тұқымына қойма зиянкестерінің тигізетін зиянын зерттеу

Дәнді дақылдардың зиянкестері мен аурулары

ҚОЙМАҒА ЕНУ ЖОЛДАРЫ ЖОСПАР

Каусар

Питомник

Орман зиянкестері, олармен күресу тәсілдері

Нан қорынының зиянкестері

Биосфераның эволюциясы

Пәндер