Жаңа дәуірдегі психологияның дамуы

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ
МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
УНИВЕРСИТЕТІ

Тақырыбы: Жаңа дәуірдегі психологияның дамуы
Орындаған : Джангулова А.Т:
Тобы : ПХ-415
Тексерген: Едигенова А.Ж.
Жаңа Дәуір психологияның қалыптасуы мен
мазмұнына қоғамдағы әлеуметтік өзгерістер
айқындаушы әсер етті. ХVІІ-ғасырда капитализм
әлемдік-дүниежүзілік сауда мен мануфактуралық
өндірістің тез қарқын-мен дамуын бастан кешті, ол
рационализмге негізделген еді жән өндірістегі
механизмдердің рөлі арта түсту
Капиталистік өндірістәсілі ғылымғадеген
сұранысты күшейтіп, ғылым бірте-бірте өндіргіш
күшке айнала бастады. Экономикалық және әскери
жағынан мықты мемлекетке айналуды мақсатетіп
қойған европалық мем-лекеттер ғылыми
ізденістерге ерекше көңіл бөлуге мәжбүр болды, бұл
өмір талабы еді. Ғылымдар академиясы да осы
кезеңде пайда бола бастады.(Жаңа Дәуірде тәжірибе
мен эксперименттерге негізделген ғылымдар, әсіресе
математика, алгебра, аналитикалық геометрия,
механика күшті қарқынмен дамыды, бұл фактор
шіркеудің рөлін төмендетіп, атеизмнің терең тамыр
жаюына әкелді.
ДЖОН ЛОКК
Джон Локк (1632-1704 ж.ж.) ағылшын
философы, психологі, педагогі. Негізгі
еңбектері: «Адамның ақыл-ойы туралы
тәжірибе»т.б. Таным концепциясын
психологиялық теория тұрғысынан негіздеп,
психологияның ғылым ретінде қалыптасуына
жол ашты. Егер Бэкон білім-тәжірибеден
шығады десе, Локк оғанқосымша тәжірибенің
өзі сезімдік түйсінулер арқылықалыптасқан
деді. Локктың танымтеориясы негізінен үш
қағидадан тұрады:
1. адамда «туа біткен идеялардың» болуы
мүмкін емес, себебі идеялардың өзі тәжірибе
арқылы пайда болады;
2. адамның дүниеге келгенкездегі ақыл-
ойыештеңе жазылмаған таза тақта немесе
«ақ қағаз» сияқты, ло тек тәжірибе арқылы
мазмұнға толады.
3. ақыл-ойда тек сезімдік түйсіктер арқылы
қабылданған мәліметтерден басқа ештеңе
жоқ, себебі дүниеге шығатын терезе —
Г.Лейбниц (1646-1716) – немістің математик-
Г.
ғалымы, заңгер, философ – Жаңа Заман Лейбниц
философиясының соңғы көрнекті өкілі және
неміс классикалық философиясының ізашары.
Негізгі еңбектері: «Монадология», «Адамның
ақыл – ойы туралы жаңа тәжірибелер».
Монадологиясы субстанциялардың көптігі
туралы теория;
Лейбниц психологиядағы рационалистік
бағытты жақтады. Оның психологиялық
зерттеулерінің негізгі мәселелері:
1.Субстанция;
2.Таным.
Лейбниц Декарттың дуализмін қабылдамады:
1.Біріншіден, барлық субстанциялардың (өз
тіршілігі үшін өзінен басқаны қажет
етпейтін) жоғары субстанция – Құдайға және
ол жаратқан өзара тәуелсіз субстанцияларға;
2.Екіншіден, жаратылған субстанциялардың
дәйекті және рухани (ойлайтын) болып бөлінуі.
Фр.Бэкон (1561-1626) –
философиядағы эмпириялық
Фр. Бекон (тәжірибелік) бағыттың негізін
қалаған ағылшын философы және
саяси қайраткері (1620-1621 жж.) –
Ұлыбритания лорд-канцлері,
корольдан кейінгі екінші тұлғасы.
Негізгі еңбектері:
•«Ғылымдар табысы»
•«Жаңа Органон»
•«Жаңа Атлантида».
Фр.Бэконның философиялық
идеясының – эпиризмнің мәні:
таным негізінде тек қана тәжірибе
жататындығына. Жеке адам
немесе адамзаттың тәжірибесі
(теориялық, практикалық)
көбейген сайын ол ақиқат білімге
жақындай түседі.
Фр.Бэкон таным процесі өтетін
жолдарды көрсетіп қана қоймай,
адамғаның (адамзаттың ) ақиқат білім
алуына кедергі болатын себептерді
Декарт (1596-1650жж) ақыл-ойды таным Рене Декарт
процесінде бірінші орынға қойып,
тәжірибенің рөлін сол ақыл-ойдың
мәліметтерімен тексеретін қарапайым
практикаға дейін түсіреді. Негізгі еңбектері:
«Тәсіл туралы ойлар»,
«Бірінші философия туралы метафизикалық
олар», «Философия бастамасы» т.б.
Декарттың философиясы өз бастамасын
«күмәндану» қағидасынан алады. Оның
«Мен ойлаймын, олай болса, өмір сүремін»
деген қағидасы төмендегідей тұжырым
жасауға мүмкіндік береді: біріншіден, ол
танымның негізін объективтік шындықтан
іздемейді, керісінше таным процесінің өзінен
табуға ұмтылады; екіншіден, бұл қағида
оны мәнділіктің субстанциясы (түпнегізі)
бар екенін мойындауға итермелейді.
Пайдаланған әдебиеттер:
•Крысько В.Г. Социальная психология. М., 2001.
•Немов Р.С. Общая психология М.: «Владос», 2001
•Алтай Ж., Қасабек А., Мұхамбетали Қ. «Философия тарихы»,
-Алматы: «Жеті жарғы». 1999ж.
•Сыдықов Ұ., Кішібеков Д. “Философия”. Оқулық.. Алматы
“Ғылым”, 2007.

Ұқсас жұмыстар

Психология тарихы. ХХ ғасырдың 2 жартысындағы психологияның жаңа бағыттары

Психология тарихы және жаңа бағыттары

Дифференциалды психология ғылым ретінде

Арнайы психологияның дамуы

Ортағасырлық дәуір Ортағасырлық дәуір Ортағасырлық дәуір

Психологияның табиғи және гуманитарлық мәні

Педагогика мен психологияның әдіснамалық негіздері

Мамандыққа деген махаббат пен карьерист болу екеуі біздіңше екі бөлек нәрсе

Басқару психологиясының даму бағыттары

Шетелдік психологиялық тұжырымдамалардағы психикалық даму мәселелері

Пәндер