Аллаға иман



Иманның негізі - Алланы жалғыз деп қабылдау. Алланы барлық нәрсенің жаратушысы және дін күнінің иесі екенін, серігі және теңдесі болмайтынын, сипаттары қажетіне ешнәрсенің жете алмайтынын макұлдау болып табылады, Міне, осы иман түрін "тәуһид ақидесі" деп атайды,
Ықылас сүресі осындай тәуһид сенімің түсіндіреді: "Ол Алла, жалғыз. Алла мұңсыз (әр нәрсе Оған мұқтаж).Осындай тәуһид сенімін "тәуһид ғылымы" деп атайды. Ғибадаттарда да Алланы бір ету керек.
Яғни ғибадатты Аллаға ғана жасау, одан басқаға табынбау және құлшылық етпеу, тек Алладан ғана көмек сұрау керек.
Барлық мақтау бүкіл әлемнің Раббы Аллаға тән. Аса қаоқор, ерекше мейірімді. Қиямет күнінің иесі. (Әй Алла!) Саған ғана құлшылық қыламыз, әрі Сенен жәрдем тілейміз! Бізді тура жолға сала көр! Нығметке бөлендіргендерінің жолына! Ашуға ұшырағандардың және адасқандардың қолына емес.
Мұндай тәһид сенімін "Тәуһиді мабуди" деп атайды Теуһид-і мабудиде ғибадаттар және Іс-әрекеттер арқылы Алланы бір деп қабылдау негіз болып табылады.
Ұлы Алла Құран Кәрімде өзінің бар екенін нақты дөлелдейді Міндетті түрде бір болуы (уажибу'л-Вүжуд), Рахман, ғахим, Раззақ, Халиқ, Хаким, Рабб, Ғафур, Жеббар, Уедад, Теууаб, Азиз болғаньп білдіреді. Әлемдердің және барлық болмыстардың жаратушысы және құрушысы өзі екенін білдіреді.
Алланың затына тән сипаттары бар. Бұларды "заттық сипаттар" деп атайды. Өмір, құдыреті, ғылым, келам, семи, басар, ираде — Алланың зати (заттық) сипаттары да бар. Алланың фиили (әрекеттік) сипаттары да бар. Тахлик (жарату), Тарзик (ризық беру), Инша (жасау), Ибда (үдтісіз, жаңадан жарату) және т.б
Сонымен қатар бірнеше сипаттары бар, олардың керісінше мағынасын Аллаға таңуға болмайды. Бұл сипаттарды "селби сипаттар" деп атайды. Кыдем, бека, хауадисе мухалефет, қиям биззат, келам, такуин және

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Аллаға иман
Иманның негізі - Алланы жалғыз деп қабылдау. Алланы барлық нәрсенің
жаратушысы және дін күнінің иесі екенін, серігі және теңдесі болмайтынын,
сипаттары қажетіне ешнәрсенің жете алмайтынын макұлдау болып табылады,
Міне, осы иман түрін "тәуһид ақидесі" деп атайды,
Ықылас сүресі осындай тәуһид сенімің түсіндіреді: "Ол Алла, жалғыз.
Алла мұңсыз (әр нәрсе Оған мұқтаж).Осындай тәуһид сенімін "тәуһид ғылымы"
деп атайды. Ғибадаттарда да Алланы бір ету керек.
Яғни ғибадатты Аллаға ғана жасау, одан басқаға табынбау және құлшылық
етпеу, тек Алладан ғана көмек сұрау керек.
Барлық мақтау бүкіл әлемнің Раббы Аллаға тән. Аса қаоқор, ерекше
мейірімді. Қиямет күнінің иесі. (Әй Алла!) Саған ғана құлшылық қыламыз, әрі
Сенен жәрдем тілейміз! Бізді тура жолға сала көр! Нығметке
бөлендіргендерінің жолына! Ашуға ұшырағандардың және адасқандардың қолына
емес.
Мұндай тәһид сенімін "Тәуһиді мабуди" деп атайды Теуһид-і мабудиде
ғибадаттар және Іс-әрекеттер арқылы Алланы бір деп қабылдау негіз болып
табылады.
Ұлы Алла Құран Кәрімде өзінің бар екенін нақты дөлелдейді Міндетті
түрде бір болуы (уажибу'л-Вүжуд), Рахман, ғахим, Раззақ, Халиқ, Хаким,
Рабб, Ғафур, Жеббар, Уедад, Теууаб, Азиз болғаньп білдіреді. Әлемдердің
және барлық болмыстардың жаратушысы және құрушысы өзі екенін білдіреді.
Алланың затына тән сипаттары бар. Бұларды "заттық сипаттар" деп
атайды. Өмір, құдыреті, ғылым, келам, семи, басар, ираде — Алланың зати
(заттық) сипаттары да бар. Алланың фиили (әрекеттік) сипаттары да бар.
Тахлик (жарату), Тарзик (ризық беру), Инша (жасау), Ибда (үдтісіз, жаңадан
жарату) және т.б
Сонымен қатар бірнеше сипаттары бар, олардың керісінше мағынасын
Аллаға таңуға болмайды. Бұл сипаттарды "селби сипаттар" деп атайды. Кыдем,
бека, хауадисе мухалефет, қиям биззат, келам, такуин және
уахданиет — Алланың селби сипаттары.
Олай болса, Алла есімдері мен сипаттары езели (бұрыннан бар) және
ебеди (соңы жоқ) болып табылады. Есімдері мен сипаттарының ешқайсысын
кейіннен алған жоқ.
Келам, ираде және құдырет те Алланың сипаттры жоқ немесе
кейіннен болған (мүхдес) және жаратылған (махлук) емес. "Алланың
сипаттары жоқ немесе кейіннен келген, жаратылған" дейтін немесе осы
мәселеде күмәнданған адам Алладан бас тартқан (кәпір) адам болады.

Алланың сипаттарына иман
Зати (заттық сипаттар)
Вужуд: Бар болу деген сөз. Алланың бар болуы. өзіне (затына)
байланысты, басқа нәрсеге қатысты емес. Бар болуы міндетті болған тек Алла
ғана, Алла үшін жоқ болу мәселесі сөз болмайды.
Адам өзінің ақылы арқылы Алла бар деген пікір мен сенімге жетеді.
Негізінде адамның жаратылысында осы сенім бар. Жаратылысы бұзылмаған және
ақылды адам өзі мен айналасына қарап, Алланың бар екеніне иман етеді,
сырттан дәлел іздеуіне кажет жоқ.
Құранда Алланың бар екені көптеген дәлелдермен көрсетілген,
адамдар ақыл жүргізуге және ойлануға шақырылған. Жер мен
көктің жаратылуы, түннің күндізге, күндіздің түнге айналуы,
маусымдардың ауысуы, әлемдегі тәртіп және үйлесімдік Алланың бар екеніне
дәлел ретінде көрсетілген. Осылайша жаратылған нәрселердің болмысы
арқылы Жаратушының бар екенін танып білу және нәтижеден
себепке жету жолы көзделеді. Бар болуы мүмкін болмыстан уажиб болмысқа
жетуді қалаған. Өйткені болуы мүмкін болмыстың бар болуы мәжбүр болмыстың
негізін құрайды; әрбір болуы мүмкін болмыстың бар немесе жоқ болуы
басқаның қолында. Мәжбүр болмыс болса, бар болуы ешкімнің қолында
емес. Олай болса жаратылған нәрселердің бәрі жаратылуында Аллаға
мұқтж. Әлемді жаратқан және оған үйлесімдік берген болмыстың бр
болуы заты арқылы болып, бар болу үшін басқа нәрсеге мұқтж
болмаған, бастауы мен соңы жоқ Ұлы Алла болып табылады. Оның бар
болуы күмәндануға болмайтын ақиқат.

Періштелерге иман

Періштелерге иман - Исламның иман негіздерінің бірі. Ұлы Алла
періштелерге иман етуді Құран Кәрімде айқын көрсетеді. Аллаға, Оның
періштелеріне, кітаптарына және пайғамбарларына иман келтірді.
Кім Аллаға, ақырет күніне періштелерге, кітаптарға, пайғамбарларға иман
келтірсе және жақындарына, жетімдерге, міскіндерге, жолда қалғандарға,
қайнршыларға және құл азат етуге ниеті бар болып, мал сарып қылса әрі
намазды толық орындап зекет берсе, өзара байланысқан уәдесін орындаушы,
таршылыкқа, қиыншылыққа және соғыс кезінде сабыр етуші болса, міне солар
шыншылдар әрі солар тақуалар.
Періштелер — рухани және нұрдан жаратылған болмыстар. Біз оларды көре
алмаймыз, бірақ Құран Кәрім және басқа киелі кітаптар періштелердің бар
екенін хабарлайды.
Олардың бар екендігі және ерекшелігі, қызметі және жағдайлары
туралы дерегіміз уахя болып табылады. Періштелер Алланың бұйрығы және
қалауфмен әртүрлі түрге енеді.

Періштелер міндеттеріне қарай былай бөлінеді:
1) Жәбірейіл - төрт үлкен періштенің бірі, Алладан пайғамбарларына
уахи әкелуге міндеттелген.
2) Микаил - төрт үлкен періштенің бірі, әлемдегі табиғат оқиғаларын
басқарады.
3) Исрафил - төрт үлкен періштенің бірі, міндеті - Сүр деген нәрсеге 2
рет үрлеу, бір рет үрлегенде қиямет болады, екінші рет үрлегенде тірілу
жүзеге асады.
4) Әзірейіл - үлкен перішіелердің бірі, міндеті өлім кезінде
жандылардың рухын алу болып табылады.

Кітаптарға иман
Исламда иман негіздерінің үшіншісі - кітаптарға сену. Яғни Ұлы Алланың
пайғамбарларына бірқатар кітаптар жібергенін және осы кітаптардағы
нәрселердің дұрыс және ақиқат екенін қабылдау. Бір адам мұсылман болу үшін
Ұлы Алланың пайғамбарларына уахи, түсіргеніне және оларға кітаптар
бергеніне иман етуі керек.
Ұлы Алла кейбір пайғамбарларға беттер, біразына кітаптар жіберген.
Адам, Шит, Идрис және Ибраһим пайғамбарға беттер, Дауыт, Мұса, Иса және
Мұхаммед пайғамбарға кітаптар берген. Бұлардан тек Хз. Мұхаммедке
жіберілген Құран Кәрім ғана бүгінте дейін бұзылмай келген, қалғандары
бұзылып, илаһи кітап ерекшелігін жоғалтқан.

Илаһи беттер мен кітаптар
Ұлы Алланың сөздері болғандықтары, бұзылмаған илаһи беттер мен
кітаптар арасында ешқандай айырмашылық жоқ.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Исламның сенім негіздері
Қазіргі кездегі діндер және ислам дінінің пайдасы
Дін
Алладан әрі Елшісінен ілгері кетпеңдер
Имам Матуридидің иманды түсіндіруі
Сәләф ғұламаларының көзқарастары
Алланың өзі де рас, сөзі де рас...
Иман негіздері
Әл-Фиқһул-Әкбар – Имам Ағзам Әбу Ханифа кітабының қазақша мәтіні
ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИДІҢ «РИСАЛА ДАР АДАБИ ТАРИҚАТ» ЕҢБЕГІНІҢ МАЗМҰНДЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Пәндер