Алгоритмдеу негіздері және бағдарламалау

Жоспар

Алгоритм және блок.схема
Паскаль тіліндегі бағдарламалар. Бастапқы мәліметтер.
Тілдің операторлары

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

№11 дәріс.АЛГОРИТМДЕУ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ БАҒДАРЛАМАЛАУ
10.1 Алгоритм және блок-схема
10.2 Паскаль тіліндегі бағдарламалар. Бастапқы мәліметтер.
10.3 Тілдің операторлары
1. АЛГОРИТМ ЖӘНЕ БЛОК-СХЕМА
Қазіргі кезде ЭЕМ есептерді шешу үшін оның алгоритмі болу керек.Белгілі
мақсатқа жетуіне бағытталған түсінікті алгоритм деп атайды.
Алгоритмнің негізінде бағдарлама құрастырылады және түзеледі,яғни есеп
шешуінің алгоритмі оны компьютерде орындауға жарамды түрде
жазыладыАлгоритм көрсетімінің ең көрнекі әдісі болып блок-схемалар
түріндегі графикалық көрсетім саналады.Алгоримт бұл жерде блоктар
бірізділігі түрінде бейнеленеді. Олардың ішіне орындалып жатқан
әрекеттерді түсіндіретін ақпарат орналасқан.
Блоктардағы сызықтар блоктар арасындағы байланыс функцияларын орындайды.

Негізгі блоктар мен олардың кескіндерін қарайық:
БЛОКТАР КЕСКІНДЕМЕСІ БЛОКТАР ҚЫЗМЕТІ
- Алгоритм басы,соңы
- Есептеуіш әрекет
- Деректер енгізу,шығару
- Шартты тексеру

- Көмекші алгоритмді шақыру

10.2 ПАСКАЛЬ ТІЛІНДЕГІ БАҒДАРЛАМАЛАР. БАСТАПҚЫ МӘЛІМЕТТЕР.
Кез-келген бағдарламалық тіл символдардан, сөздерден, сөз тіркестері және
сөйлемдерден(операторлардан) тұрады. Паскаль тілінің алфавиті келесі
символдардан тұрады:
1.Латын алфавитінің 26 әріптерінен,олармен қызметші сөздері және
идентификаторлар жазылады. Бағдарламада айнымалылар мен тұрақтылардың
аттарын анықтайтын қызметші сөздерді идентификаторлар деп атайды.
Идентификаторларды бір әріппен (Х,У,а,в) немесе символдар тізбегімен
белгілеуге болады(all,Alfa2 т.с.с).
2. Сандарды белгілейтін араб цифрларынан:0,1,2,3,4,5,6,7,8,9. Сандар
бүтін және нақты болып екі түрге бөлінеді.
3. Арнайы символдардан тұрады: + - * , . = ( ) ; : ‘ # т с с.

Айнымалылар деп бағдарламаның орындалу барысында әр түрлі мәндерді
қабылдайтын шамаларды айтады.Олар идентификаторлармен белгіленіп әр бір
уақытта белгілі бір мәнге ие болады. Барлық айнымалы алдын ала VAR
(variable-айнымалы)бөлімінде өзіне тән бір типпен сипатталады.
Тұрақтылар деп бағдарламалардың орындалу барысында мәндері өзгеріссіз
қалатын шамаларды айтады. Тұрақтылар CONST (constant) бөлімінде жазылады.
СТАНДАРТТЫ ФУНКЦИЯЛАРМЕН ҚЫЗМЕТШІ СӨЗДЕР
Математикалық жазылуы Паскаль тілінде жазылуы
ABS(X)
SQRT(X)
SIN(X)
COS(X)
Tg x SIN(X) COS(X)
Ctg x COS(X) SIN(X)
Ln x Ln (x)
X2 SQR(X)
ex Exp(x)
xn Exp(n*LN(x))
PI 3.14 саны

Бағдарлама құрылымы.
Паскаль тіліндегі бағдарламалар бір-бірімен байланысқан бөлімдерден
тұрады.Қарапайым бағдарламаның схемасы келесі түрде бейнеленеді:

Бағдарламаның тақырыбы, (Program)
Таңбалардың жазылуы; (LABEL) Жазылу
бөлімі
Константаның жазылуы;(CONST)
Айнымалылардың жазылуы;(VAR)

Begin (бағдарламаның басы)

Берілген деректілерді енгізу;(READ)
Деректілерді өңдеу;
Орындалу бөлімі

Нәтижені шығару (WRITE)
End. (бағдарламаның соңы)
Жазылу бөлімінде бағдарламаның тақырыбы,барлық белгілер және

константалар,идентификаторлар және айнымалылардың типтеріжазылады.
Айнымалылар типтері: нақты тип(real), бүтін тип(integer),логикалық
(boolean) және символдық тип(char).
№ Паскаль програмасының жазылу бөлімі
Жазылу түрі Синтаксис мысал
1 Бағдарламаның Program бағдарламаның аты; Program ESEP1 ;
тақырыбы
2 Таңбалардың LABEL таңбалардың аты; LABEL 2,XR;
жазылуы
3 Константаның CONST константаның аты=мәні; CONST X=56.5, n=8;
жазылуы
4 Айнымалылардың VAR айнымалылардың аты: VAR x,y,z:real;
жазылуы типтері; I,J:integer;

10.3. ПАСКАЛЬ ТІЛІНІҢ ОПЕРАТОРЛАРЫ.
Бағдарламаның маңызды бөлігі - орындалу бөлімі болып табылады,оны тізбекті
нұсқаулар арқылы компьютер орындайды. Осы нұсқауларды операторлар деп
атайды.
Меншіктеу операторы.
Меншікте операторы берілген өрнектердің мәнін есептеп, оны айнымалыға
меншіктеу үшін қолданылады. Ол кез-келген бағдарламаның негізгі
операторының бірі болып табылады.Меншіктеу операторының жалпы жазылу
түрі:
Y:=Z;
Y - айнымалының аты:
:= - меншіктеу таңбасы;
Z - өрнек.
Меншіктеу операторы өрнектің оң жағын, яғни Z өрнегінің мәнің
есептеп,шыққан нәтижені сол жаққа,яғни Y айнымалысына меншіктейді.
Мысалы:
X:=1.25;
Z:=5;
S:=S+1;
ЕНГІЗУ ЖӘНЕ ШЫҒАРУ ОПЕРАТОРЛАРЫ.
Енгізу операторы READ –айнымалының әр-түрлі мәндерін пернетақтадан
компьютердің жадына енгізу үшін қолданылады.
Оператордың жазылу түрі:
а) READ (X)-х-тің мәнін енгіз;
READ (а,b,c)- а,b,c айнымалылардың мәндерін енгіз;
READLN-айнымалының мәндерін енгізгеннен кейін курсор келесі қатарға көшеді.
ә) READLN (X)-х-тің мәнін енгіз;
READLN (а,b,c)- а,b,c айнымалылардың мәндерін енгіз;
Шығару операторы WRITE –ақпаратты компьютердің жадынан экранға шығару үшін
қолданылады.
Оператордың жазылу түрі:
а) WRITE (X)- экранға х-тің мәні шығады;
WRITE (а,b,c)- экранға а,b,c айнымалыларының мәндері шығады;
WRITELN-айнымалының мәндерін енгізгеннен кейін курсор келесі қатарға
көшеді.
ә) WRITELN (X)- экранға х-тің мәні шығады да курсор келесі жолға өтеді;

ТАРМАҚАЛУ КОМАНДАЛАРЫ.
Бағдарламадағы операторлардың орындалу ретін басқарып отыратын
операторларды тармақталу командалары дейді.
GOTO шартсыз көшу операторы.
Паскальда операторлар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.