Зейнетақы нарығы



Жоспар

Кіріспе

I Болiм. Зейнетақы қорланымының жалпы түсінігі, заңы,есептелу жүйесі
1.1 Зейнетақы қорының түсінігі
1.2 Зейнетақымен қамсыздандыру ерекшеліктері

II Болiм.Қазақстанның зейнетақы нарығы: оның өздігінен даму проблемалары
2.1 Зейнетақы нарығының дамуы
2.2 Зейнетақымен қамсыздандыру жүйесінің проблемалары

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстан Республикасының нарықтық қатынастарға өтуі жаңа қоғамдық экономикалық жүйені және соған сай адамдардың экономикалық ой - өрісінің қайта қалыптасуын талап етеді. Қазіргі заманғы демократиялық қоғам қалыптастыру идеясынан туындайтын, стратегиялық мақсаттарды шешу жолдарын нұсқап, отандық әрі әлемдік экономикалық проблемаларды көтере алатындай болуы қажет. Міне, осындай өзекті міндеттерді қалыптастырамыз.
Қоғамдық қатынастары жүйесінде экономикаға ерекше орын беріледі, себебі ол саяси, құқықтық, рухани және басқа да қоғамдық, өмір саласын мазмұнын анықтайды.
Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан халқына жолдауында «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» 22 бағытында жинақтаушы зейнетақы нарығын дамыту саясатын айтып кеткен болатын. Мұнда Үкімет жинақтаушы зейнетақы нарығын дамыту одан әрі жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеуге тиіс. Неғұрлым өзекті міндеттер мыналар: Біріншіден, зейнетақылық жинақтаулардың сақталуы мен кәрілік жеткен кезде олардың жетерлік мөлшерде болуы жөнінде мемлекеттік кепілдіктерді қамтамасыз ету. Екіншіден, халықты жинақтаушы зейнетақы нарығын барынша қамту.
Біз зейнеткерлерімізді қолдау көлемін ұдайы арттырып келеміз. Халықтың зейнетақылық жинақтаулары тұрақты түрде көбеюде, оның көлемі 1,1 триллион теңгеден асып түсті. Бұл тұтас алғанда 2007ж қарағанда зейнетақылардың орташа мөлшерін 2012ж қарай 2,5 есе, оның ішінде 2009ж. 25%, 2010ж. 25% және 2011ж. 30% арттыруды қамтамасыз етуге тиіс. Бұл ретте 2011ж. арқаулық зейнетақылық төлемдер мөлшері ең төменгі күнкөріс мөлшеріне қарай 50% дейін өсіруге тиіс.
Жалпы Қазақстанда зейнетақы жүйесі 1998ж. құрылған болатын. Қазіргі таңда ең төменгі зейнетақы – 12 600 теңге, ал жоғарғысы – 26 000 теңге құрауда. Бұл көбінесе азаматтардың еңбек саласында қай бағытта істеуіне байланысты беріледі. Яғни әйел адамдар үшін зейнеткерлік жас 58, ал ер адамдар үшін 63 жас болып табылады.
Ғылыми жұмыстың мақсаты Қазақстан Республикасында зейнетақы нарығының дамуы және олардың ерекшеліктері туралы қарастырамыз. Яғни болашақта зейнетақы қандай болмақ және өзін - өзі басқару жүйесін қарастырып, ел экономикасына қандай деңгейде әсерін тигізетінің, әлеуметтік жағдайды қалыптастыру бағытын қарастыру болып табылады.
Кіріспеден кейін толықтай бөлімдеоге тоқталып, соңында қорытындылап қолданылған әдебиеттер тізіміне тоқталдым.
Қолданылған әдебиеттер

1. Бұқаралық ақпараттар құралдары
1. Жолдау 2008 жылы 8 ақпан
2. Дереккөз: БаймуратовУ.Б.,ТулепбаевК.П. «Пенсионная реформа: итоги, проблемы : Банки Казахстана» 2002. 7
3. Дереккөз: «Статистический ежегодник Казахстана» 2004 Под ред. Абдиева К.С. Алматы 2004
4. Алибаев А.Накопительная пенсионная система Казахстана: цифры, факты, комментарий. Алматы 2000
5. Аналогический отчет « Финансовый сектор, состояние проблемы и перспективы» Ассоциация финансистов Казахстана. 2005
6. Нугманова К.Ж. Неправительственные организации – базовая основа гражданского общество. Казахстан – Спектр. Научный журнал 2003.4
7. Нурмаганбетова Е.Т. « Анализ рынка пенсионных услуг Казахстана по итогам первого квартала 2004 года.Рынок ценных бумаг Казахстана. Май 2004
8. Саханов Н.У. « Аналитический обзор. Уровень и структура влияния неправительственных организаций в Казахстане» спектр развития 2004.1
О.Баймұратов « Қазақстан қаржы нарығы » Алматы . Экономика. 2007

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі. Батыс Қазақстан
инженерлік-гуманитарлық университеті.

Басқару және бизнес кафедрасы

Ғылыми жұмыс

Тақырып: Зейнетақы нарығы

Орындаған: Ф-31 топ студенті

Коныспаева Ж.

Тексерген:
оқытушы Акбалеева А.С

Орал 2009 ж.

Жоспар
Кіріспе

I Болiм. Зейнетақы қорланымының жалпы түсінігі, заңы,есептелу жүйесі

1.1 Зейнетақы қорының түсінігі

1.2 Зейнетақымен қамсыздандыру ерекшеліктері

II Болiм.Қазақстанның зейнетақы нарығы: оның өздігінен даму проблемалары
1. Зейнетақы нарығының дамуы
2. Зейнетақымен қамсыздандыру жүйесінің проблемалары
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазақстан Республикасының нарықтық қатынастарға өтуі жаңа қоғамдық
экономикалық жүйені және соған сай адамдардың экономикалық ой - өрісінің
қайта қалыптасуын талап етеді. Қазіргі заманғы демократиялық қоғам
қалыптастыру идеясынан туындайтын, стратегиялық мақсаттарды шешу жолдарын
нұсқап, отандық әрі әлемдік экономикалық проблемаларды көтере алатындай
болуы қажет. Міне, осындай өзекті міндеттерді қалыптастырамыз.

Қоғамдық қатынастары жүйесінде экономикаға ерекше орын беріледі,
себебі ол саяси, құқықтық, рухани және басқа да қоғамдық, өмір саласын
мазмұнын анықтайды.

Қазақстан Республикасының Президентінің Қазақстан халқына жолдауында
Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан 22 бағытында жинақтаушы зейнетақы нарығын
дамыту саясатын айтып кеткен болатын. Мұнда Үкімет жинақтаушы зейнетақы
нарығын дамыту одан әрі жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеуге тиіс.
Неғұрлым өзекті міндеттер мыналар: Біріншіден, зейнетақылық жинақтаулардың
сақталуы мен кәрілік жеткен кезде олардың жетерлік мөлшерде болуы жөнінде
мемлекеттік кепілдіктерді қамтамасыз ету. Екіншіден, халықты жинақтаушы
зейнетақы нарығын барынша қамту.

Біз зейнеткерлерімізді қолдау көлемін ұдайы арттырып келеміз.
Халықтың зейнетақылық жинақтаулары тұрақты түрде көбеюде, оның көлемі 1,1
триллион теңгеден асып түсті. Бұл тұтас алғанда 2007ж қарағанда
зейнетақылардың орташа мөлшерін 2012ж қарай 2,5 есе, оның ішінде 2009ж.
25%, 2010ж. 25% және 2011ж. 30% арттыруды қамтамасыз етуге тиіс. Бұл ретте
2011ж. арқаулық зейнетақылық төлемдер мөлшері ең төменгі күнкөріс мөлшеріне
қарай 50% дейін өсіруге тиіс.

Жалпы Қазақстанда зейнетақы жүйесі 1998ж. құрылған болатын. Қазіргі
таңда ең төменгі зейнетақы – 12 600 теңге, ал жоғарғысы – 26 000 теңге
құрауда. Бұл көбінесе азаматтардың еңбек саласында қай бағытта істеуіне
байланысты беріледі. Яғни әйел адамдар үшін зейнеткерлік жас 58, ал ер
адамдар үшін 63 жас болып табылады.

Ғылыми жұмыстың мақсаты Қазақстан Республикасында зейнетақы нарығының
дамуы және олардың ерекшеліктері туралы қарастырамыз. Яғни болашақта
зейнетақы қандай болмақ және өзін - өзі басқару жүйесін қарастырып, ел
экономикасына қандай деңгейде әсерін тигізетінің, әлеуметтік жағдайды
қалыптастыру бағытын қарастыру болып табылады.

Кіріспеден кейін толықтай бөлімдеоге тоқталып, соңында қорытындылап
қолданылған әдебиеттер тізіміне тоқталдым.

I Болiм. Зейнетақы қорланымының жалпы түсінігі, заңы,есептелу жүйесі

1.1 Зейнетақы қорының түсінігі

Республикада 1998 жылдың 1 қаңтарынан бастап, Қазақстан
Республикасының 1997 жылғы 20 маусымындағы  мемлекеттік зейнетақыға шығу
ережелері мен тәртіптерін және зейнетақы жинақ қоры жүйесінен зейнетақымен
қамтамасыздандыруын реттеуші Қазақстан Республикасында зейнетақымен
қамсыздандыру туралы"  Заңы өз күшіне енді.

Зейнетақымен қамтамасыздандыру екі жүйеден тұрады:

• ортақ жүйеден (зейнетақыны төлеу жөніндегі Мемлекеттік орталықтан
зейнетақымен  қамтамасыздандыру);
• жинақтаушы зейнетақы жүйесі (жинақтаушы зейнетақы қорларынан
зейнетақымен қамтамасыздандыру).

Жинақтаушы зейнетақы нарығының негізі өздерінің қарттық кезеңдерінің әл-
ауқаттылығына жауап беруші азаматтардың жеке жауапкершілігімен, жасалынған
салымдардың және зейнетақы төлемдерінің арасында тікелей байланысты орнату.

Міндетті зейнетақы төлемдері есебінен құрылатын зейнетақы жинағынан
төленетін зейнетақы төлемдері,  жинақтаушы зейнетақы қорынан төленетін
ерікті кәсіби зейнетақы салымдарын құру ережесі.

  Жинақтаушы зейнетақы қорларынан мiндеттi зейнетақы жарналарының,
ерiктi кәсіптiк зейнетақы жарналарының есебiнен қалыптасқан зейнетақы
жинақтарынан төленетiн зейнетақы төлемдерiн жүзеге асыру ережесiн және
Кесте бойынша зейнетақы төлемдерiнiң мөлшерiн есептеуді жүзеге асыру
әдiстемесiн бекiту туралы заң қабылданды. Бұл заңда көрсетілгендей негізгі
зейнетақы мемлекеттің негізгі трансферттік төлемдерінің ішіне кіреді және
мемлекеттік бюджеттің себепші факторы ретінде қалыптасқан. Зейнетақы
қорының өзектілігі - бұл мемлекеттік жарна ретінде де қарастастырылады.

      Осы Жинақтаушы зейнетақы қорларынан мiндеттi зейнетақы жарналарының,
ерiктi кәсiптiк зейнетақы жарналарының есебiнен қалыптасқан зейнетақы
жинақтарынан төленетiн зейнетақы төлемдерiн жүзеге асыру ережесi (бұдан әрi
- Ереже) "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы"
Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 20 маусымдағы Заңына (бұдан әрi - Заң)
сәйкес әзiрлендi және жинақтаушы зейнетақы қорларынан мiндеттi зейнетақы
жарналарының, ерiктi кәсiптiк зейнетақы жарналарының есебiнен қалыптасқан
зейнетақы жинақтарынан төленетін зейнетақы төлемдерiн жүзеге асыру тәртібін
белгілейді.

1.2 Зейнетақымен қамсыздандыру ерекшеліктері

Қазақстанда бұрын еңбек немесе әлеуметтік сыйақысын төлейтін
тек мемлекет зейнетақымен қамтамасыз ету орын алған болса,нарықтық
қатынастарға көшуге байланысты жаңа жинақтаушы нысанды құру қажеттілігі
туды. Алайда Қазақстанның қаржы өрісінде зейнетақылық қорлар ерекше орын
алады, олар-шын мәнәнде ең ірі ішкі инвесторлар.
Зейнетақы қорларының ерекшеліктері сонда, олар зейнетақы активтерін
шоғырландыра отырып, іс жүзінде республиканың бүкіл экономикасында белсенді
халық болып табылатын өзінің салымшылары алдында белгілі бір көп жылдық
міндеттемелерге бағдарланған. Бүгінгі күннен бастап олар келешекте екі
бағытта қамтамасыз етеді:
-коммерциялық сыйақыны қамтамасыз ету себебінен зейнетақы көлемдерін
арттыру;
-ұлттық экономикадағы жеке жобаларды инвестициялау;
Атап айтқанда, зейнетақы саласы жай емес өрістерден қалыптасатын,
нақты шартты анықтау үшін шешімнің көптеген варианттарын және олардың
ішінен ең жақсысын таңдап алуды талап ететің күрделі бір қалыпсыз жүйемен
ерекшеленеді. Осы себептен-зейнетақы қызметтері нарығының қызмет ету және
даму заңдылығын зерделеудің әдіснамалық негізгі күрделі жүйелер ретінде
берілетін объектілер теориялық зерттеулер қағидаларының жиынтығымен
сипаттталатын тек жүйелік көзқарас бола алады. Оның сөзсіз пайдасы-олар
өзара байланысқан элементтер түрінде берілетін жиынтық зейнетақы қарым-
қатынасының таным үдерісін айтарлықтай ықшамдау.
Зейнетақы нарығы-белгілі бір қасиеттері бар түпнегізгі реттелген
құрамдас бөліктердің жиынтығы. Зейнетақы жинақтаушы нарығында мұндай
қосалқы жүйе зейнетақы қорлары, сақтандыру компаниялары, банкілер, реттеу
және қадағалау жөніндегі агенттігі т.б. болып есептеледі, олар да жүйенің
өзі сияқты үйлесімсіз, күрделі және бір қалыпсыз болады.
Күрделі жүйелер негізінен жай-күйі, тепе-теңдік, тұрақтылық сияқты
ұғымдармен сипатталады.Зейнетақы нарығын зерттеген кезде басқа қасиеттерін
де: тұтастығын (зейнетақы қызметтерінің нарығы-құрастыратын элементтердің
негізсіз сомасы емес, бірегей біртұтастығын ), қозғалыстың үздіксіздігін
(санның өзгеруі мен құрастырушылар санын, олардың өзара байланысынның
сипатын қамтитын күрделі үдерістігін), лауазымдық сатылығын (басқарудың
түрлі деңгейлерінің болуын ),коммуникативтілігін (өзара және сыртқы ортамен
байланыстың жиынтығымен байланысты, басқа нысандардан жүйе оқшау бола
алмайтындығымен),геобиценоз (жүйенің дамуын ),басқару арқылы өзін-өзі
ұйымдастыруға қабілеттілігін (заңдық актілер, үкіметтік бағдарламалар,
мемлекеттік реттеуді қамтамасыз ету арқылы )ескерген жөн.
Біз зейнеткерлерімізді қолдау көлемін ұдайы арттырып келеміз.
Халықтың зейнетақылық жинақтаулары тұрақты түрде көбеюде, оның көлемі 1,1
триллион теңгеден асып түсті.
Бір тұтас алғанда 2007 жылға қарағанда зейнетақылардың орташа
мөлшерін 2012 жылға қарай 2,5 есе, оның ішінде 2009 жылы-25 пайыз, 2010
жылы-25 және 2011 жылы 30 пайыз арттыруды қамтамасыз етуге тиіс. Бұл ретте
2011 жылы арқаулық зейнетақылық төлемдер мөлшері ең төменгі күнкөріс
мөлшеріне қарай 50 пайызға дейін өсірілуге тиіс.
Зейнетақы активтері- зейнетақы төлемдері мен аударымдарын, сондай-ақ
жинақтаушы зейнетақы қорларынан аударымдарды ҚР-ң заңдарында белгіленген
тәртіппен қамтамасыз етуге және жүзеге асыруға арналған ақша, бағалы
қағаздар, өзге де қаржы құралдары.Зейнетақы активтерін инвестициялық
басқаруды жүзеге асыратын ұйым- жинақтаушы зейнетақы қорларының зейнетақы
активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын заңи тұлға.Зейнетақы
төлемдері- орталықтан 1998 жылғы 1 қаңтардағы жай- күйі бойынша кемінде
алты ай еңбек өтімі бар жеке адамдарға заңдарда белгіленген тәртіппен еңбек
өтіліне бара - бар түрде жүзеге асырылатын ақша қаражаттарын төлеу.Жеке
зейнетақы шоты салымшының (алымшының ) жинақтаушы зейнетақы қорындағы жеке
атаулы шоты,онда ҚР-ң заңдарына сәйкес оның міндетті не ерікті зейнетақы
жарналары немесе ерікті кәсіптік зейнетақы жарналары, инвестициялық кірісі,
өсімпұл және өзге де түсімдер есепке алынады және содан зейнетақы төлемдері
төленеді. Жинақтаушы зейнетақы қорлары- зейнетақы жарналарын тартуды және
зейнетақы төлемдері жөніндегі қызметті, сондай-ақ ҚР-ң заңдарында
белгіленген тәртіппен зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі
қызметті жүзеге асратын заңи тұлға.
Ерікті зейнетақы жарналары - ҚР-ң заңдарында және ерікті зейнетақы
жарналары есебінен зейнетақымен қамтамасыздандыру туралы шартта
белгіленетін тәртіппен салымшылардың өз бастамасымен алушының пайдасына
жинақтаушы зейнетақы қорларына салатын ақшасы.Ерікті зейнетақы жарналарының
салымшысы-ерікті зейнетақы жарналары есебімен зейнетақымен қамсыздандыру
туралы шартқа сәйкес өзінің жеке қаражаты есебінен алушының пайдасына
ерікті зейнетақы жарналарын жүзеге асыратын жеке немесе заңи тұлға.
Еріктік кәсіптік зейнетақы жарналары- ҚР-ң Үкіметі белгілейтін кәсіптер
тізбесі бойынша және ҚР- ңзаңдарында және ерікті кәсіптік зейнетақы
жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шартта белгіленген
тәртіппен салымшыларды өз бастамасымен қызметкерлердің пайдасына жинақтаушы
зейнетақы қорларына салатын ақшасы.

II Болiм.Қазақстанның зейнетақы нарығы: оның өздігінен даму проблемалары
2.1 Зейнетақы нарығының дамуы

Халықты зейнетақымен қамсыздандыру жүйесі кез келген
ұйымдастырылған білім беру сияқты өзгерістерге ұшырады, өз салымшыларының
мүдделерін қорғайтын сұлбаға түсті. 1991 жылдан бастап Қазақстанда
зейнетақымен қамсыздандыруды жүргізу құрылымы мен қағидаларын жаңа
экономикалық қарым-қатынастарға сәйкес келтіре бастады. Қазақстанда
зейнетақыны қайта жалғастырудың жөнелтілім нүктесінің бағдарламасы 1994
жылғы республикалық бюджетті нақтылау туралы заңды қабылдау болып
есептеледі, мұнда зейнетақыны қарттығына байлынысты және мүгедектігі
бойынша, жәрдемақы асраушысынан айырылған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қаржы нарығының түсінігі
Экономикалық ұғымдар
Қаржы нарығының экономикалық мәні мен ерекшелігі
Қазақстандағы қаржы нарығы және оның құрылымының жағдайы мен дамуы
Қаржы нарығының мәні мен құрылымы
Қазақстандық бағалы қағаздардың және қаржы нарығының бүгінгі таңдағы жағдайы
Қазақстан Республикасының экономикасының нақты секторын белсендірудегі бағалы қағаздар нарығы
Әлемдік қаржы жүйесін реттеу механизмі
Қаржы нарығының теориялық негіздері
Қаржы нарығының құрылымы
Пәндер