MS DOS операциялық жүйесі туралы мағлұмат



Жоспар
1. Кіріспе
MS DOS операциялық жүйесі туралы мағлұмат.
2. Негізгі бөлім
2.1. MS DOS операциялық жүйесінің құрылымы.
2.2. Операциялық жүйесінің негізгі командалары.
2.3 MS DOS операциялық жүйесі екі негізгі қызметті орындайды
4. Пайдаланған әдебиеттер

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Ш. Есенов атындағы Ақтау мемлекеттік университетінін колледжі

Реферат

Тақырыбы: MS DOS операциялық жүйесі

Орындаған:

Тексерген:

Жоспар
1. Кіріспе
MS DOS операциялық жүйесі туралы мағлұмат.
2. Негізгі бөлім
2.1. MS DOS операциялық жүйесінің құрылымы.
2.2. Операциялық жүйесінің негізгі командалары.
3. Қортынды
4. Пайдаланған әдебиеттер

1.1. Операциялық жүйе ДЭЕМ-нің программалық құралдарының ажырамас
бөлігі болып саналады. Әрбір адамға ЭЕМ-нің барлық құрылғыларын басқару
мүмкіншілігін беретін, сол себепті басқа программаларды аппаратурамен
байланыс жасаудан босататын, компьютерде жұмыс істегісі келетін әрбір
адамға өте қажет операциялық жүйенің, яғни системаның алатын орны ерекше
болып есептеледі.
Компьютерлердің әртүрлі модельдеріне қарай системаның архитектурасы мен
мүмкіндіктері де әрқалай бола береді. Ең көп тараған система түрлеріне MS
DOS (PS-DOS), CDOS, MSX, UNIX және де соңғы кезде кеңінен қолданыла
бастаған көп терезелі операциялық жүйелер – WINDOWS программалары жатады.
Біз қарастырып отырған MS DOS операциялық жүйесі 1981 жылы IBM дербес
компьютерлерімен бір мезгілде пайда болып, әрбір компьютерге
орналастырылған болатын.
Қазіргі кездерде стандартты операциялық жүйе ретінде WINDOWS
есептеледі, бірақ MS DOS жүйесінің негізгі қағидалары операциялық
жүйелердің барлығында толық қолданылады.

2.1. MS DOS операциялық жүйесі дискеттің түпкі каталогында немесе С:
дискісінде файлдар түрінде сақталады да, мынадай бөліктерден тұрады:
- BIOS модулі – компьютердің тұрақты жадында жазылған мәліметтерді
енгізу-шығарудың негізгі жүйесі. Бұл модуль компьютер шыққан заводта
жазылып өшірілмей тұрақты сақталады. Ол ЭЕМ іске қосылған сәтте
құрылғылардың жұмыс істеу қабілеттілігін тексеріп, мәліметті енгізу-
шығаруға байланысты системаның қарапайым және әмбебаб қызметтерін
орындайды;
- Операциялық жүйенің жіктеуіші – бұл өте қысқа программа, компьютердің
жедел жадында тұрақты сақталып қалатын DOS операциялық жүйе модульдерін
компьютер жадына (IO.SYS, MSDOS.SYS) оқуды іске асырады;
- IO.SYS сыртқы құрылғылармен (пернелік тақта, дисплей, принтер,
байланыс адаптері және динамик) информация алмасудың барлық операцияларын
атқарады;
- MSDOS.SYS файлдар даярлауға мүмкіндік береді және ЭЕМ жедел жадын
басқарады, оған әрқашанда жедел жадта қанша бос орын бар екені белгілі;
- COMMAND.COM – пайдаланушы жұмысы үшін тағайындалған командалық
процессор. Ол ЭЕМ іске қосылған кезден бастап пайдалынушының ьалабы бойынша
процессор орындайтын барлық резидентті немесе ішкі командаларды қамтамасыз
етеді. Ал транзитті сыртқы командаларды орындау үшін ол дискіден соларға
сәйкес программалық файлды іздеп, егер табылса, оны жедел жадқа жүктеп,
оған басқаруды береді. Программа жұмысы аяқталған соң коммандалық процессор
оны жадтан жойып, экранға әрі қарай жұмысқа даяр екендігін білдіретін
шақыру мәліметін (DOS шақыруы) шығарады;
- DOS-тың сыртқы немесе кірме командалары – операциялық жүйемен бірге
бөлек-бөлек модуль түрінде берілетін программа, кейде утилиттер деп те
айтыла береді. Олар кірме командалар ретінде әртүрлі қызметтер атқарады,
мысалы, дискетті форматтау, дискілерді тексеру және тағы сол сияқты;
- Құрылғылар драйвері – DOS жүйесін толықтырып, жаңадан қосылған
шеткері құрылғыларды басқару ісін орындайтын арнайы программалар.
Драйверлер компьютердің жедел жадына операциялық жүйемен бірге жүктеледі,
олардың аттары CONFIG.SYS деген арнаулы файлда жазылады. Операциялық жүйе
жедел жадқа жүктелгеннен кейін дискіден конфигурациялық файл CONFIG.SYS
оқылып құрылғылар драйверлері де жедел жадқа орналасады. Мұнан кейін
командалық COMMAND.COM файлы оқылады, ол басқару ісін атқарады. Бұл
командалық процессор тағы бір командалық AUTOEXEC.BAT файлын іске қосып,
оның ішіндегі командалар мен программаларды біртіндеп орындай бастайды.

2.2. Система жұмыс істегенде оның негізгі жұмыс құралы – команда. Ол
компьютерге белгілі бір әрекетті орындататын арнаулы программаларды шақыру
үшін қолданылады.
Команда формат деп аталатын, нақты құрылымнан тұрады. Команда форматы
команданың аты мен параметрлерінен тұрады.
MS DOS-тың барлық командалары резидентті және транзитті болып екі үлкен
топқа бөлінеді. Резидентті (ішкі, бірге құрылған) командалар қосымша
COMMAND.COM файлының құрама бөлігі болып саналады. Олар – қарапайым және
жиі қолданылатын командалар. Бұл топқа: DIR, MD, CD, RD, TIME, DATE, REN,
DEL, TYPE, COPY және тағы басқа да командалар жатады.
Транзитті (сыртқы, жүктелінетін) кірме командаларға дискідегі
программалық файлдар жатады. Оларды іске қосып орындаудан бұрын дискіден
оқу керек. Бұл топқа мына командалар жатады: FORMAT, ATTRIB, TREE, MODE,
DISKCOPY және тағы басақа.
Резидентті командалар:
1. DIR командасы – каталогтар мен файлдардың толық аттарының, көлемінің
және құрылған уақыты мен мерзімінің тізімін береді. DIR командасын
параметрсіз жай қолданғанда экранға ағымдағы каталогтың мазмұнын
шығарады. Ішкі каталогтың мазмұнын қарау үшін DIR командасын және
ішкі каталогтың атын жазсақ болды. Параметр деп түпкі каталогты
немесе кез келген деңгейдегі ішкі каталогты көрсететін маршрутты
атайды. Мысалы;
А) C:\dir_student\basic – STUDENT каталогына кіретін BASIC ішкі
каталогының мазмұнын экранға шығарады;
Ә) C:\STUDENT\BASIC dir_ _*.bas – ағымдағы STUDENT\BASIC каталогындағы
типі BAS болып келген барлық файлдардың атрибутының тізімін экранға
шығарады;
Б) A:\dir__alma.bas – ALMA.BAS файлының атрибуттарын экранға шығарады.
Каталог мазмұнының тізімі үлкен болған жағдайда – информацияны парақтап
экранға шығару үшін қосымша P параметрі қолданылады. Бұл жағдайда экран
беті информацияға толған соң информацияны экранға беру тоқтайды, жалғастыру
үшін кез кедген пернені басу керек.
C:\dirp немесе C:\dir__ student\basicp.
Информацияны экранға жинақты түрде шығару үшін W параметрі
қолданылады. Бұл жағдайда файлдардың аттары мен типі ғана экранға шығады,
мысалы,
A:\dirp немесе C:\LEXdir__w
DIR командасы берілген тізімді тек дисплейдің экранына шығарып қана
қоймай, принтерге шығаруға және файлға жазып қоюға мүмкіндік береді.
C:\dirprn – C дискісіндегі түпкі каталогтың тізімін принтер арқылы
қағазға шығарып алу;
A:\dirspisok – SPISOK атты файлға жазып алу;
2. MD (Make Directory –кталог жасау) – ағымдағы кез келген каталог
ішінен жаңа каталог ашу командасы, мысалы, C:\md__student – C дискісінің
түпкі каталогынан STUDENT атты жаңа каталог ашу;
C:\md__student\basic немесе C:\STUDENTmd__basic ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экранға мәтін шығару процедуралары
Операциялық жүйе түрлері
Windows жүйесінде бағдарламалармен жұмыс
Операциялық жүйелер, оның даму және түрлері (ms-doc, nc, os/2,unix, windows, оның түрлері
Файлдарды көшіруді сұрау
WINDOWS ТИПТІ ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР
Windows жүйесімен жұмысты аяқтау
Информатика дәрістері
Windows жүйесіндегі файылдар мен папкалармен жұмыс жасау
Операциялық жүйелер және олардың атқаратын қызметі
Пәндер