Есепті шығару алгоритмі



Кіріспе
I.Есептің қойылымы
II.Кіріспе
III.Есепті шығару алгоритмі
3.1. BDE Administrator
3.2. Мәліметтер базасының кестесін құру
3.3. Кестенің қасиетін беру
3.4. Paradox форматының кестелері
IV. Программаның баяндалуы
4.1. DataBase.те кестелер құру
4.2. Кестелерді байланыстыру
4.3. Осы кестелерді BDE Administrstor.дағы каталогта сақта
4.4. Шыққан нәтиже

VI. Қорытынды

Мазмұны

I.Есептің қойылымы
II.Кіріспе
III.Есепті шығару алгоритмі
3.1. BDE Administrator
3.2. Мәліметтер базасының кестесін құру
3.3. Кестенің қасиетін беру
3.4. Paradox форматының кестелері
IV. Программаның баяндалуы
4.1. DataBase-те кестелер құру
4.2. Кестелерді байланыстыру
4.3. Осы кестелерді BDE Administrstor-дағы каталогта сақта
4.4. Шыққан нәтиже
V. Қосымша
VI. Қорытынды
VII. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Delphi ортасы- бағдарламалаушының жэоғары әрі тиімді жұмысын
қамтамасыз ететін күрделі механизм . Ол визуалды түрде бір уақытта
бірнеше ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Delphi көптеген есептерді
шешуге мүмкіндік береді.
Оның ішінде бүгінгі маған берілген тақырып: Деканат, яғни деканаттың
атқаратын жұмысы жайында толық мәлімет беру.
Деканатты мен шағын бір студенттерді басқаратын мекеме ретінде алып
қарастырдым. Әр Университет мамандықтарына байланысты бірнеше
факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттердің өзіндік басқаратын деканаттары
болады. Әр деканатта өзіндік жұмыс атқаратын кафедралары және ондағы жұмыс
істейтін әртүрлі деңгейдегі мұғалімдері сонымен бірге ең бастысы ондағы
білім алатын студенттері бар. Осы Университет ішіндегі шағын бір мекемені
басқару өте күрделі мәселе. Сондықтан қазіргі кезде осындай мекемелерді
басқарудың бірнеше үлгілері бар. Соның бірі де бірегейі дамыған
компьютерлік технология көмегімен автоматтандырылған түрде басқару, яғни
деканат жұмысын автоматтандыру.
Автоматтандырылған басқару жүйесінің (АБЖ) шешімді дәлелдеу және
жобалау процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу
Орнында ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрдке
басқару болып табылады. Ақпараттық кеңес беретін АБЖ таңдалған үлгі мен
әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім шығаратын
тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі деңгейі
ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады. Жоғары оқу
орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына жатады. Ол басқарылу
шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық жағдайларды
анализлдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу
автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу,
мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше
топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде
деканатты келтіруге болады. Қазіргі кезде деканаттағы АБЖ-да оқу-тәрбие
істерін басқарумен байланысты алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы
анықталған, ақпараттық базалар құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету
ретінде мәліметтер базачсын басқару жүйесі пайдаланылады. Осы ақпараттық
базаларды пайдалана отырып, қолджанбалы бағдарламалардың әр түрлі түрлерін
құрастыра алады. Осы айтылғанның бәрі деканаттағы шешім шығару және есеп
беру тапсырмаларын автоматизациялаудың алғышарты болып табылады.
Деканаттағы оқу және ғылыми басқару жүйелірін іске асыру үшін оқу
жоспарлары құрастырылады. Кафедра мен оқытушылар арасындағы тапсырмаларды
бөлісу, аудиторлық қорды бөлу, абитуриенттерді топтарға бөлу, оқу
процестерінің статистикалық анализдеудің міндеттері, ғылыми-іздену
жұмыстарының тапсырыс портфельдерін құрастыру, т.б. жұмыстар атқарылады.
Деканаттың әртүрлі тарауларын бақылап тексеру үшін және оқыту және ғылыми
процестерін басқару әдістерін бағалау, тексеру үшін деканатты басқарудың
имитациялық модельдері құрастырылады. Әдетте әлі күнге дейін мұндай
тапсырмаларға жауап бере алатын методология жоқ болуда. Басқару шешімдерін
құрастыру және шығару-әртүрлі этаптардан тұрады: проблемалық жағдай
анализі, басқару жүйесін іске асырудың мақсаттарын таңдау, өте саналы
альтернативтерді және критерийлерді анықтау, сапалы шешімдерді таңдау,
альтернативаны анализдеу және баға беру, шешімнің орындалуын бақылау және
есепке алу. Бұл этаптардың реті олардың іске асырылуының автоматтандырылған
немесе автоматтандырылмағандығына тәуелді емес. Басқару автоматизациясы
басқарудың технологиялық схемасын жүзеге асыратын әдістерге қойылатын
қосымша талаптарды ұсынады. Жүйеге жаңа элементтер енгізеді. Және сонымен
бірге, басқару аппаратының мүмкіндіктерін көбейтеді.

III.Есепті шығару алгоритмі

Delphi ортасы – бағдарламалаушының жоғары әрі тиімді жұмысын
қамтамасыз ететін күрделі механизм. Ол визуалды түрде бір уақытта бірнеше
ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Терезелер экранда толық немесе
бөлшектелген түрде бір-бірін жаба отырып жылжи алады. Бұл Word текстік
процессор немесе Excel кестелік процессор ортасының қатаңдығына үйренген
қолданушының дискомфорт сезімін оятуы мүмкін.
Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі жылдары
оның бірте-бірте кеңейтілген 2, 3, 4, 5, 6, 7-нұсқалары жарық көрді.
Алтыншы және жетінші нұсқалардың бір-бірінен айырмашылығ жоқ деуге болады.
Екеуі де Windows 32 операциялық жүйесінің негізінде дайындалған.
Delphi – дің негізгі ерекшелігі онда қосымша құруда компоненттік және
обьектілік тәсілдер пайдаланылады. Компонеттік тәсілдің мәнісі жеңіл: әр
қосымша арнайы іс-әрекеттерді орындайтын компоненттерден жинақталады. Ол
жеткіліксіз болса, обьектіні өңдеуге арналған үстеме бағдарлама құрылады.
Компоненттер визуальды компоненттер кітапханасында (VCL – Visual Component
Library) жинақталған. Компонеттер панелінде түрлі клаистарға тиісті
стандартты компоненттер өте көп. Пайдаланушы жаңа компонент дайындап, оны
осы панельге қосуына болады.
Delphi – де программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация,
мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа
офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу, және тағы басқа іс-
әрекеттерді орындауға болады. Delphi көптеген есептерді шешуге мүмкіндік
береді. Оның ішінде:
• Әртүрлі бағыттағы аяқталған қосымшаларды Windows үшін құру;
• Кез-келген тілде кез-келген қосымшалар үшін профессионалды
көрінетәін интерфейсті тез құру. Интерфейс Windows – тың барлық
талаптарын қанағаттандырады. Және қолданушы компьютерінде
орнатылған жүйеге автоматты түрде ыңғайланады. Өйткені, Windows-тың
көптеген функциялварын, кітапханаларын қолданады;
• Бағдарламалаудың басқа түрлерінде қолдануға болатын функция, форма,
компоненттердің динамикалық біріктірілетін кітапханасын (DDL)
құру;
• Кез-келген типтегі жергілікті және жойылған мәліметтер базасымен
жұмыс істеудің қуатты жүйесін құру;
• Кестелері, графиктері бар күрделі есеп берулерді құру және баспаға
шығару;
• Қосымшалардан Windows арқылы жұмыс істеуге болатын өз қосымшалары
үшін анықтамалық жүйелерді (hlp файлдары) құру;
• Windows-тың барлық талаптарын және спецификасын ескеретін Windows-
тың қосымшалары үшін орнатудың профессионалды бағдарламаларын құру;
Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты, бірақ, мұнда
программалауды үйрену үшін обьект, оқиға, қасиет, әдіс, класс
ұғымдарымен екін танысып, компоненттерджі пайдалану, және түрлі
компонеттердің жазылцу түрлерін білу қажет.

Delphi программалу ортасы
1. Delphi 7-нің негізгі терезесі.
2. Форма (Form 1).
3. Обьект инспекторы терезесі (Object Inspecteor).
4. Модуль терезесі (программалық код терезесі).
5. Негізгі мәзір.
6. Аспаптар панелі.
7. Компоненттер палитрасы.

Бұл күндері мәліметтер базасымен жұмыс джасайтын көптеген мамандар
мәліметтер базасын құрудың негізгі үш тәсілін ұсынып отыр: иерархиялық,
желілік және реляциялық.
Мәліметтер базасындағы ақпараттармен жұмыс жасағанжджағы иерархиялық
модель ыңғайлы, бірақ қиын логикалық байланыстармен жұмыс жасағанда бұл
модель әлсіз.
Желілік модельде деректер ерікті граф түріндке ұйымдастырылады.
Желілік моодельдің кемшіліг болып құрылымның қаттылығ және оны
ұйымдастырудың қиындығы болып табылады. Сонымен қатар, иерархиялық және
желілік молдельдердің кемшіліктерінің бірі болып деректер құрылымының
деректер базасын жобалау кезінде берілуі және деректерге қатынауы барысында
өзгертуге келмейді.
Обьект бағытталған модельде мәліметтер базасының жазбасы обьект
түрінде беріледі. Обьект бағытталған модель желілік және реляциялық модель
ерекшеліктерін қамтып, күрделі мәліметтер базасын құруда пайдаланылады.
3.1 BDE Administrator

Delphi қолданбасы деректер базасына қатынауды BDE (Borland DataBase
Engine – Borland фирмасының деректер базасының процессоры) арқылы жүзеге
асырады. BDE өзінен деректерге қатынайтын динамикалық кітапханалар және
драйвер жиынтығын құрайды. BDE деректер базасымен жұмыс істейтін барлық
компьютерлерге орнатылуы тиіс. Деректер базасына BDE арқылы жіберілген
сұраныс, қолданушы сұратқан деректерді алады.
Жергілікті деректер базасы және онымен жұмыс істейтін қолданба бір
компьютерде орналасады. Бұл жағдайда ақпараттық жүйе жергілікті сәулетке ие
.

Дербес сәулет

ҚОЛДАНБА→ BDE ↔ ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫ

Деректер базасымен жұмыс, ережеге сай, бірқоланушылық режимде жұмыс
істейді. STANDARD драпйверлер үшін, әдетте Paradox деректер базасы,
мінездемелер псевдонимі жиынтығы минималды болады: Type – драйвер аты және
PATH - деректер базасына жол. PATH параметрін басқанда, сіз көп нүктелі
батырманы көресіз. Оны басқанда Windows – тың жаңа каталогты таңдау
стандартты диалогы ашылады, ол арқылы біз керекті каталогты таңдап аламыз.
STANDARD типті драйверлерді тек Paradox, Dbase, FoxPro кестелері үшін
қолдануға болады.
Жергілікті деректер базасына қатынау ұшін BDE деректер базасынан
процессоры стандартты драйверлерді қолданады. Олар Paradox , Dbase, FoxPro
және текстік файлдармен жұмыс жасайды. Жергілікті деректе базасын
қолданғанда, желіде деректер базасына көп қолданушылық қатынауды
ұйымдастыруға болады. Бұл жағдайда деректер базасының файлдары және осымен
жұмыс істейтін қолданбалар желінің серверінде орналасады. Сондаәрбір
қолданушы өз компьютерінен серверде орналасқан қолданбаны қосқанда өз
компьютерінде қолданьбаның көшірмесі іске қосылады.

3.2 Мәліметтер базасының кестесін құру

Деректе базасын құрайтын кестелер қатты дискідегі каталогта тұрады.
Кестелер файлдарда сақталып, бөлек құжаттарға немесе, электрондық
кестелерге ұқсас. Кестелерді көшіруге, орнын ауыстыруға болады. Бірақ
құжаттарға қарағанда, деректер базасының кестелеріі көп қолданбалы қатынау
режимін қолдайды. Яғни бәірнеше қолданбалармен бір мезгілде жұмыс жасауға
болады. Бір кесте үшін (деректер, кілттер, индекстер, т.б) бірнеше файлдар
жасалады. Осылардың ішінде негізгісі болып кестенің атымен аталатын
деректер файлы болып есептеледі. Кестені таңдағанда, әсіресе оның негізгі
файлы таңдалады. Мысалы: Dbase кестесі үшін кеңейтіндісі DBF болатын файл.
Ал, Paradox кестесі үшін DB кеңейтіндісі болып табылады. Деректер базасының
әрбір кестесі жолдан және бағаннан тұрады. Бір типті обьектілердің
ақпараттық жүйелер деректерін сақтауға негізделген.
Өріс мүмкін болатын типтің деректерін қамтиды. Кестенің негізін оның
өрісінің сипаты құрайды. Әрбір кестенің кем дегенде бір өрісі болуы тиіс.
Кестенің құрылымдық түсінігі өте кең, және оның құрамына:
• өріс сипаты
• кілт
• индекс
• өрістің мәтініне шек қою
• кестелер арасындағы біртұтастықты сақтау
• парольдер
кіреді.

Кестені құрғанда кестенің аты және құрылымы беріледі. Кестенің атын
өзгерткенде кесте және оның файлдарды жаңа атқа ие болады. Бұл үшін
деректер базасының кестелерімен жұмыс істейтін арнайы программалар
қолданылады. Мысалы, Database немесе Data Pump. Дискіден кестені жойғанда
оның балық файлдары да жойылады.
Ал енді мәліметтер базасымен жұмыс жасамас бұрын біз оның каталогын
құрып алайық. Ол каталог бізде С:Program FilesBorlandDelphi 6Projects
Рита практика. Деректер базасын құру DatabaseDesktor (DBD) утилит көмегімен
іске асырылады. DBD утилит көмегімен кестені құруға және оның құылымын
өзгертуге, оның біріншілік кілттерін және индекстерін, жазбалар құру және
өзгертулер жасауға болады.
Жаңа кестені құру келесі команда бойынша іске асады:
ПускПрограммыBorlandDelphi 6 DatabaseDesktor. DBD кірген мезетте
жұмыс істейтін каталогты таңдап алу қажет. Ол үшін DBD менюінде
FileWorking Directory және көрсетілген терезеден С:Program
FilesBorlandDelphi 6Projects Рита практика каталогына сілтеме жасаймыз.
DBD кестесін құру үшін FileNewTable. DBD Create Table терезесін
шығарады. Оның форматын таңдап алу қажет.
ОК-ді басып, біз осы форматты аламыз.
Құрылып жатқан кестенің әрбір өрісіне бір жазба сәйкес келеді. Field
Name бағанына өріс атын, Type – символ, өрісте сақталынатын мәліметтердің
типін анықтайды. Size бағанына – сан қойылады. Өрістің ұзындығын анықтайды,
Key – * символы, егер бұл өріс бойынша бііншілік кілт қою керек болса.

3.3 Кестенің қасиетін беру

Validity Checks – бұл қасиет кестенің мәндерәінің дұрыстығын
тексереді. Бұл бөлімнің оң жақ терезесі төмендегі кестеде көрсетілген
өрістің типіне қарай өзгеріп отыруы мүмкін.

Validity Checks қасиеттері
Required Field Бұл индикатода әрбір жазбада керекті жолдар
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Есептерді шешу алгоритмі
Физикалық есептер шығару үрдісінің кезеңдері
Алгоритм типтері
Алгоритм және алгоритмдеу ұғымдары
Алгоритим құру және өңдеу тәсілдерін оқыту әдістері
Алгоритмдер теориясының негізгі ұғымдары
Алгоритмдерді талдау
Информатика пәнінен лекциялық сабақтардың тезистері
Алгоритмнің тиімділігі мен күрделілігі. Тьюринг, Пост абстрактілі машиналарымен жұмыс
Алгоритмнің құрылымдық негіздері мен қолдану тәсілдері
Пәндер