Депозиттік операциялар



Активті және пассивті болып бөлінеді. Активті депозиттік операциялар – банктің уақытша бос ақша қаражаттарын басқа корреспондент – банктердегі шоттарда орналастыруымен байланысты операциялар. Олар банктің өтімді активтері ретінде, яғни жалпы активтердің өте аз бөлігін алады,
Пассивті депозиттік операциялар – бұл клиенттердің уақытша бос ақша қаражаттарын белгілі уақытқа және пайыз төлеу шартымен тартумен байланысты операциялар. Бұл операциялар көмегімен тартылған депозиттер пассив жағының көп бөлігін алады және банктік ресурстар қалыптастырудың негізгі көзі.
Қазіргі банктік тәжербиеде салымдардың, депозиттердің және депозиттік емес ресурстарынан шоттарының әр түрлері кездеседі. Бұл банктердің жоғарғы бәсекелестік нарықта банк қызыметтеріне деген клиенттер топтарының сұранысын қанағаттандыруға және олардың қаржаттары мен уақытша бос қаражаттарын банктік шоттарға тартуға ұмтылуына жағдай жасайды.
Экономика мазмұнына қарай депозиттерді мынадай топтарға бөледі:
- талап етуіне дейінгі депозиттер;
- мерзімді депозиттер;
- жинақ салымдары;
- бағалы қағаздар;
Сондай – ақ оларды мынадай белгілеріне байланысты жіктеуге болады:
- мерзіміне қарай;
- салым иелерінің категоряларына қарай;
- қаражаттарды салу және қайтарып алу шартына қарай;
- пайыз төлеу тәсіліне қарай;
- бантік активтік операциялары бойынша жеңілдіктер алуына қарай;
- тағы басқалар.
Салым иелерінің категорияларына байланысты депозиттік шоттар мынадай түрлерге бөлінеді:
- жеке тұлғалардың шоттарына қарай;
- кәсіпорындар және акционерлік қоғамдарын шоттарына;
- жергілікті билік ұйымдарының шоттарына;

Пән: Банк ісі
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
1. Депозиттік операциялар
2. Талап еткенге дейінгі салымдар
3. Мерзімдік салымдар

1. Депозиттік операциялар

Активті және пассивті болып бөлінеді. Активті депозиттік
операциялар – банктің уақытша бос ақша қаражаттарын басқа корреспондент –
банктердегі шоттарда орналастыруымен байланысты операциялар. Олар банктің
өтімді активтері ретінде, яғни жалпы активтердің өте аз бөлігін алады,
Пассивті депозиттік операциялар – бұл клиенттердің уақытша бос ақша
қаражаттарын белгілі уақытқа және пайыз төлеу шартымен тартумен байланысты
операциялар. Бұл операциялар көмегімен тартылған депозиттер пассив жағының
көп бөлігін алады және банктік ресурстар қалыптастырудың негізгі көзі.
Қазіргі банктік тәжербиеде салымдардың, депозиттердің және депозиттік
емес ресурстарынан шоттарының әр түрлері кездеседі. Бұл банктердің жоғарғы
бәсекелестік нарықта банк қызыметтеріне деген клиенттер топтарының
сұранысын қанағаттандыруға және олардың қаржаттары мен уақытша бос
қаражаттарын банктік шоттарға тартуға ұмтылуына жағдай жасайды.
Экономика мазмұнына қарай депозиттерді мынадай топтарға бөледі:
- талап етуіне дейінгі депозиттер;
- мерзімді депозиттер;
- жинақ салымдары;
- бағалы қағаздар;
Сондай – ақ оларды мынадай белгілеріне байланысты жіктеуге болады:
- мерзіміне қарай;
- салым иелерінің категоряларына қарай;
- қаражаттарды салу және қайтарып алу шартына қарай;
- пайыз төлеу тәсіліне қарай;
- бантік активтік операциялары бойынша жеңілдіктер алуына қарай;
- тағы басқалар.
Салым иелерінің категорияларына байланысты депозиттік шоттар мынадай
түрлерге бөлінеді:
- жеке тұлғалардың шоттарына қарай;
- кәсіпорындар және акционерлік қоғамдарын шоттарына;
- жергілікті билік ұйымдарының шоттарына;
- қаржылық мекемелердің шоттарына;
- шетелдік азаматтардың шоттарына.

Нау – шоттар бұл пайыз төленетін, чектік депозиттер.
Нау – шоттың мынадай өзіне тән ерекшіліктері болады:
- бұл шот түрі бойынша пайыз төленеді;
- бұл шот жеке тұлғаларға немесе пайда таппайтын ұйымдарға ашылады;
- салым иелерінен бұл шотта ең төменгі қаражат болуы талап етілмейді.
Куәландырылған чектер шоттары – бұл куәландырылған чектерді төлеу үшін,
сақталатын банктердегі талап етуіне дейінгі депозиттік шоттағы қаражаттарды
білдіреді.
Куәландырылған чектер – бұл банктің шоттағы қаражаттың барлығын чектер
арқылы куәландыруы.
Американдық банктік тәжербиеде жаңа депозит түріне ақша нарығының
депозиттік шоты жатады.
Оның мынадай ерекшілігі бар:
- ақша нарығының басқа құралдары бойынша мөлшерлемелерінің өзгеруіне
байланысты, әр аптада шот бойынша пайыз мөлшерлемесінің өзгеріп
отыруы;
- шот бойынша ең төменгі қалдықтың болуының талап етілуі;
- салымдардың сақтандырылуы;
- иемденуші, үшінші жақтан төлемдер үшін айына шоттан алты рет аударма
жасауына болады, мұның ішінде үшеуі чекті көшіріп жазу жлымен, үшеуі
телефон арқылы жүзеге асады.

2. Талап етуіне дейінгі салымдар

Бұл салым иелерінің бастапқы талап етуіне байланысты әр түрлі төлем
құжаттар арқылы қолма – қол ақшаларын алатын әр түрлі шоттардағы
қаражаттар.
Отандық банктік тәжербиеде талап етуіне деінгі депозиттерге мыналар
жатады:
- мемлекеттік, акционерлік кәсіпорындардың, сондай – ақ әр түрлі шағын
коммерциялық құрылымдардың ағымдық шоттарындағы сақталатын
қаражаттары;
- әр мақсатқа тағайындалған қорлардың қаражаттары;
- есеп айырусудағы қаражаттар;
- жергілікті бюджеттер қаражаттары және олардың шоттарындағы қаражаттар;
- басқа банктердің корреспондентік шоттарындағы қаражат қалдықтары;
Талап етуге дейінгі депозиттік шоттардың артықшылығы олардың иелері үшін
жоғарғы өтімділігіне байланысты сипатталады. Талап етуге дейінгі депозиттік
шоттарға қаражаттар, шаруашылық және басқа да операциялардың жүзеге
асырылуы барысында түседі және пайдаланылады.
Ал кемшілігі – бұл шот бойынша пайыз мүлде төленбейді немесе біршама
төменгі мөлшерде төленеді. Міне, осыдан келіп талап етуге дейінгі шоттардың
мынадай өзіндік ерекшіліктері қалыптасады;
- ақша салу және оны алу кез келген уақытта ешқандай да шектеусіз жүзеге
асырылады;
- шот иесі банктен осы шотты пайдаланғаны үшін пайыз түрінде немесе
коммиссиондық ақы алып отырады;
- банктер талап етуге дейінгі шоттарда ақшалай қаражаттарды сақтағаны
үшін өте төменгі деңгейде пайыз төлейді, кейде төлемеуі де мүмкін;
- талап етуге дейінгі депозиттер бойынша, коммерциялық банк орталық
банкте сақталатын міндетті резервтерге жоғарғы мөлшерде аударымдар
жасайды.
АҚШ – тың банктік тәжербиесінде, талап етуге дейінгі депозиттік шоттармен
қатар, сондай шоттар түрінде Нау – шотты және куәландырылған чектер сияқты
депозиттер АҚШ банктерінде кеңінен қолданды.

3. Мерзімді салым

Бұл банктерде белгілі бір мерзімге және пайыз төлеу шартында
орналастырылған клиенттердің уақытша бос ақша қаражаттары.
Бұл депозит түрі алдын ала хабарлаудан кейін немесе мерзім бойынша алынуы
мүмкін. Мерзімді депозиттер чектің көмегімен пацдаланылмайды, бірақ қолма –
қол ақша түрінде еркін аударылады. Егер мерзімге дейін бұл салымды алатын
болса, онда шот иесі айып – пұл төлеуге міндетті.
Бұл салымның ерекшілігі – талап еткенге дейінгі депозитке қарағанда, оларға
міндетті резервтердің төменгі мөлшері бнлгіленеді.
Депозиттің бұл түрін алдын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Коммерциялық банктердегі депозиттік саясат
Банктің депозиттік операциялары және олардың қорларды қалыптастыруындағы ролі
Коммерциялық банктің экономикалық тұрақтылығын күшейту жүйесінде оның депозиттік саясатын жетілдіру бойынша ұсыныстарды дайындау
Клиенттерден қабылданған депозит суммаларының есебі
Қаржылық мекемелердің шоттары
Банктердің пассивтік операцияларын талдау
Банктегі депозиттік операциялар және олардың есебі
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру қызметі нарығы
Пассивті операцияларды жүзеге асыру формасы
Банктің пассивтік операциялары туралы
Пәндер