Исламның жан-жақты құндылықтары



Илаһи діндер негізі тұрғысынан дүниежүзілік құндылықтардың жиынтығы болып табылады. Жеке адам мен қоғамның салауатты өмір салтын көздейтін бұл құндылықтар әлемдегі бейбітшілік пен тыныштықтың да кепілі. Әлеуметтік, экономикалық және мәдени құрылымдар жеке адам мен қоғамның мүддесін көздейді. Әділет, теңдік, бауырластық, тәуелсіздік, қамқорлық пен кішіпейілділік илаһи діндердің дүниежүзі принциптерінің бастылары. Бүкіл адамзаттың бақытын бақытын мақсат деп тұтқан бар діннің мұндай принциптерінің болуы табиғи нәрсе.
Исламның жан-жақты мәнділіктерінің кейбірін төмендегі тақырыптар бойынша ұсынамыз.

Исламда әйел құқықтары
Ислам адамды негізге алатын дін. Сол себептен жалпы адам құқықтары туралы айтуымыз керек. Сонымен бірге адам ұғымы әйел мен ерді бірге анықтайды. Ер мен әйел адамды құрайды. Исламда адамды негіз етіп алады. Ер мен әйел бөлек-бөлек қарастырылатын болса, оларға жеке-жеке тоқталады.
Олай болса әйел адам емес пе? Құқықтарын бөлек қарастырудың не керегі бар? Қазіргі кезде әйел құқықтары туралы сөз қорғау, әйел ұйымдарын құру мода болды, сіз де осыған қосыласыз ба? – деген сұрақтар тууы мүмкін. Ия, әйел де адам, бірақ кейбір қоғамдарда оның адам деп санамағандығы байқалады. Төмендетілуі қатар оның үстіне табиғи құқықтарының маңызды бөлігінен алыстатылуы және екінші қатардағы болмыс ретінде санауы бұрыңғы кезде көп кездескен. Қазіргі кезде де көптеген елдерден байқауға болады. Әсіресе мұсылман елдердің жағдайы мен әлеуметтік статусы жақсы емес. Көбінесе бір құрал ретінде және кейбір қалауларды қанағаттандыру үшін пайдаланылған. Бұл жағдай әйелдердің кездескен құқықсыздықпен қысымдарына және әйел

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Исламның жан-жақты құндылықтары
Илаһи діндер негізі тұрғысынан дүниежүзілік құндылықтардың
жиынтығы болып табылады. Жеке адам мен қоғамның салауатты өмір
салтын көздейтін бұл құндылықтар әлемдегі бейбітшілік пен
тыныштықтың да кепілі. Әлеуметтік, экономикалық және мәдени
құрылымдар жеке адам мен қоғамның мүддесін көздейді. Әділет, теңдік,
бауырластық, тәуелсіздік, қамқорлық пен кішіпейілділік илаһи
діндердің дүниежүзі принциптерінің бастылары. Бүкіл адамзаттың
бақытын бақытын мақсат деп тұтқан бар діннің мұндай принциптерінің
болуы табиғи нәрсе.
Исламның жан-жақты мәнділіктерінің кейбірін төмендегі
тақырыптар бойынша ұсынамыз.

Исламда әйел құқықтары
Ислам адамды негізге алатын дін. Сол себептен жалпы адам
құқықтары туралы айтуымыз керек. Сонымен бірге адам ұғымы әйел мен
ерді бірге анықтайды. Ер мен әйел адамды құрайды. Исламда адамды
негіз етіп алады. Ер мен әйел бөлек-бөлек қарастырылатын болса,
оларға жеке-жеке тоқталады.
Олай болса әйел адам емес пе? Құқықтарын бөлек қарастырудың не
керегі бар? Қазіргі кезде әйел құқықтары туралы сөз қорғау, әйел
ұйымдарын құру мода болды, сіз де осыған қосыласыз ба? – деген
сұрақтар тууы мүмкін. Ия, әйел де адам, бірақ кейбір қоғамдарда оның
адам деп санамағандығы байқалады. Төмендетілуі қатар оның үстіне
табиғи құқықтарының маңызды бөлігінен алыстатылуы және екінші
қатардағы болмыс ретінде санауы бұрыңғы кезде көп кездескен. Қазіргі
кезде де көптеген елдерден байқауға болады. Әсіресе мұсылман елдердің
жағдайы мен әлеуметтік статусы жақсы емес. Көбінесе бір құрал
ретінде және кейбір қалауларды қанағаттандыру үшін пайдаланылған. Бұл
жағдай әйелдердің кездескен құқықсыздықпен қысымдарына және әйел
құқықтарына назар аударып, осы мқсатта ұйымдастыруға мәжбүр қылған.

Сондықтан біз де Исламның жан-жақты қоғамдары арасында әйел
құқықтары деген тақырыпта назар аудардық: илаһи діндер де әйел
құқықтарына ерекше көңіл бөледі. Хз. Мұхаммед Веда (қоштасу)
құтпасында әйел құқықтарына ерекше тоқталып, ерлерге оларда әйел
құқықтарына ерекше тоқталып, ерлерге оларды өсиет еткен.
Шынында да әйел құқықтары бұрыңғы кезден қазірге дейін ұлттар
мен елдердің ең көп айналысқан мәселелерінің бірі. Діндер, мезхебтер,
әлеуметтік экономикалық, мәдени және саяси әрекеттер әйел тақырыбына
ерекше көңіл бөлген. Огюст Конт, Эрнест Ренан сияқты позитивисттердің
әйелді тәңір дәрежесіне жеткізген философиялары мен қазіргі кездегі
феменизм ағымы осы бағыттағы асыра сілтеушілік көзқарастарға мысал
бола алады.
Адамзат тарихында әйел туралы жағымсыз көзқарастарды көп
кездестіруге болады. Жаратылуы турасында әйел тікелей Алла тарапынан
жаратылған адам деп саналмаған. Ерлердің қабырғасынан жаратылғаны
немесе ерлерден көп уақыттан кейін жаратылғаны туралы айтылады.
Тіпті әйелді туғаннан күнәлі деп санаған және ерлердің қылмыс
істеуіне себеп болған деп санағандар да бар. Мысал ретінде
христиандықтың негізгі қылмыс түсінігі бере аламыз. Бұл дін
түсінігінде әйел тікелей емес, ерлердің бір элементі ретінде
жаратылған. Дүниеге күнәһәр болып келген және ерлердің де күнәһәр
болуына себеп болған. Яғни, әйел негізгі қылмыс элементі және
күнәһар болып табылады. Олай болса ерлермен бірдей жаратылмаған, оған
тең емес. Бұл түсінік соңғы ғасырларға дейін әйелдің христиан
қоғамында төмендетілуіне, табиғи құқықтардың олардан тартып алынуына,
тіпті XVIII ғасырда адам сану немесе санамау туралы пікір-
таластардың туындалуына себеп болған. Христиан әйелдерге орта
ғасырларда мектептер мен ғибатданаларда орын берілмеген, олардың
ішінен абыройлар мен беделділердің ғана белгілі дәрежеде тәлім-тәрбие
алу мүмкіндігі болған. Яхудилік пен басқа діндер де әйелдерге
христиандарға қараған.
Адамзатқа жаңа өмір беру үшән түскен Ислам-Араб қоғамының
және басқа да ұлттардағы осындай әйел түсінігіне үзілді-кесілді
қарсы шығып, әйел құқықтарын өздеріне әперуге тырысты. Кейінгі
кездері мұсылман қоғамдар да әйелге ерлердің бөлек статус бере
бастады; оның құқықтарының көпшілігін қайтып алды. Яхудилік пен
Христиан мәдениетінен маңызды өлшемде ықпалданып, түрленген бұл
түсінік өкінішке орай мұсылман қоғамдарында әйелдің екінші
қатарындағы болмыс деп санауы және патриархалдық бір дін түсінігінің
үстем болуына әкеп соққан. Негізінде мұсылман ұлттар мен
мемлекеттердің әйел құқықтары мен әйел статусы тақырыбын екі жақтан
қолға алу керек:
1. Мұсылман діні болып табылатын Ислмдағы әйел затының статусы
мен құқықтары
2. Мұсылман ұлттар мен мемлекеттердегі әйел статусы мен құқықтары

Мұндай болу міндетті түрде жасалу керек. Әйтпесе жауапкерді
анықтауға Ислам діні әйелге адам ретінде қарайды. Әйелдің ерлер
сияқты бір нәпсіден жаратылғанын, ер мен әйелден адам баласының
пайда болғанын көрсетеді. Яғни, жаратылыста адам баласының негізгі
екі элементі болған әйел мен ер арасында айырмашылық жоқ екенін
анықтайды.
Мұсылман мәдениетінде әйелдің жаратылысы мұндай есем, басқа
діндер мен ұлттардағы түсінікке ұқсас сипатта. Әйелдің ерлерден пайда
болғаны және соның бір бөлшегі ретінде түрленгені туралы түсінік
бар. Адам пайғамбардың қабырға сүйгінен жаратылып түсіндірілгені сөз
болады. Бұл көзқарас әйелдің екінші дәрежеде санауына себеп болған.
Ислам діні жеке және қоғамдық өмірде әйелге ерден бөлек статус
бермегенмен, мұсылман ұлттар мен мемлекеттер тарихында әйелдің статусы
мен құқықтары әрдайым пікір тарластырылған тақырып болған; әйел
қоғамдық өмірден және белсенділіктен шеттетілген.
Жаратылуы туралы жағымсыз көзқарас әйелдің жетілуі және ғылым
үйрену саларында да кездеседі. Әйелдің ерлер сияқты және ерлермен
бірге құқығының болмағаны айтылады. Исламда адамның білім алуына
байланысты үкімдер мен шақырулардың жалпы болуына қарамастан,
басқарушылар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақ руханиятындағы ислам құндылықтарын дінтану тұрғысынан талдау
Қазақ еліне ислам дінінің келуі
ҚАЗАҚ ЖЕРІНЕ ИСЛАМНЫҢ ТАРАЛУЫ
Әлеуметтік философиядағы Ислам құндылықтары
Ясауи ілімінің негіздері
Ислам мейірімділік пен қамқорлық діні
Ислам дінінің мәдениет қалыптастырудағы аксиологиялық қызметі
Көпэтностық қоғамдағы дін: толеранттылыққа жетудің жолдары
Ислам діні мен мәдениеті
Діни басқармаға филиал
Пәндер