Жеке адамның даму психикасының анталогиялық сипаттамасы



Жоспар:

1. Адам дамуындағы биологиялықтың түрлік спецификасы.
2. Психофизиологиялық ұйымдастырудың генетикалық деңгейлері мен оның дамуы.
3. Адам және оның психикасының дамуындағы әлеуметтік жағдай.

Қолданылған әдебиеттер
Адам дамуындағы биологиялықтың түрлік спецификасы

Марксистік философияда индивидтің тәндік ұйымдастырылуы адамның әлеуметтік мәнін түсінудегі бастапқы пунк ретінде қарастырылады. Кез –келген адамзат тарихының алғашқы бастамасы – бұл, әрине, тірі адамды индивидтердің өмір сүруі. Сондықтан констатирлеуге жататын алғашқы нақты факт – осы индивидтердің тәндік ұйымдастырылуы және оның басқа табиғатқа қатынасы: Жаратылыс табиғаты көзқарасымен қарағанда марксистік философияда адам бір жағынан табиғи құбылыстың негізі ретінде түсіндіріледі. Адам биологиялық индивид үстілік интеграция элементі ретінде көрінеді. Түр өкілі бола отырып, ол түрлік заңдылықтармен детерминацияланған.
Адам биологиясы биологиялық эволюциясының ең жоғарғы өнімі болып табылады. Түрлік спецификалық морфофизиологиялық белгілер оны техносфера және күрделі әлеуметтік ортаға жақсы бейімделіп, өмір сүруін қамтамасыз етеді. Әлеуметтік өмір шарттарының жылдам темптегі өзгеруіне қарамастан адам бұл жағдайларға түр ретінде тез бейімделеді.
Адамзат күшті геологиялық күш болып табылады. Оның табиғатқа әсер ету масштабы жаратылыстық планетарлық құбылыстар көлемімен салыстырылады. 1930 жылдарда –ақ академик А.Е.Ферсман жазды, «Адам – ғаламат геохимиялық агент. Адам тарих аренасына жаңа геологиялық фактормен шыға отырып, жер бетін құрайды». Ноосфераны құра отырып, адамзат қоршаған ортаның жаратылыстық компоненттерін өзгертеді. Соның нәтижесінде әртүрлі өзгерістерге алып келеді, соның ішінде адам түрінің өмір сүруін реттеуші биологиялық заңдылықтарға кері әсер етушілері бар. Адамның түр ретіндегі өмір сүруін реттеу- әлеуметтік мәселе болып отырғаны ғылыми және публицистикалық әдебиеттерде бірнеше рет жазылып отыр. Бұл – адамның дамуы, оның индивидтік ұйымдастырылуы үшін қажет ортаның физико-химиялық мәселесі; халық тұрғылығының сандық құрамы мен жыныстық диморфизмді реттеудің демографиялық мәселесі, патологияның,
Пайдаланылған әдебиеттер
1. «Возрастная психология»
2. Маркс К. К критике гегелевской философии права // Маркс К, Энгельс Ф.
Соч. 2-е изд. – Т. 1.
3. Маркс К., Энгельс Ф. Немецкая идеология // Там же. Т. 3.
4. Маркс К. Доход и его источники. Вульгарная политическая экономия
// Там же. –Т.26, ч.ІІІ.
5. Маркс К. Экономическо-философские рукописи 1844 г.
// Там же. – Т.42.
6. Акинщикова Г.И. Телосложение и реактивность организма человека. –
Л., 1969.
7. Акинщикова Г.И. Соматическая и психофизиологическая организация
человека. – Л., 1977.
8. Александрова М.Д. Очерки психофизиологии старения. –Л., 1965.
9. Ананьев Б.Г. Человек ка предмет познания. – Л., 1968.
10. Ананьев Б.Г. О психологических эффектах социализации // Человек и
общество// Под ощ.ред. Б.Г.Ананьев и Л.И.Спиридонова. – Л.,
1971. –Вып. ІХ.
11. Ананьев Б.Г. О проблемах современного человекознания /Ред.колл.:
Б.Ф.Ломов, е.В. Шорохова, Ю.М.Забродин. – М., 1977.

Пән: Психология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Жеке адамның даму психикасының
анталогиялық сипаттамасы

Жоспар:
1. Адам дамуындағы биологиялықтың түрлік спецификасы.
2. Психофизиологиялық ұйымдастырудың генетикалық деңгейлері мен оның
дамуы.
3. Адам және оның психикасының дамуындағы әлеуметтік жағдай.
Қолданылған әдебиеттер

Адам дамуындағы биологиялықтың түрлік спецификасы

Марксистік философияда индивидтің тәндік ұйымдастырылуы адамның
әлеуметтік мәнін түсінудегі бастапқы пунк ретінде қарастырылады. Кез
–келген адамзат тарихының алғашқы бастамасы – бұл, әрине, тірі адамды
индивидтердің өмір сүруі. Сондықтан констатирлеуге жататын алғашқы нақты
факт – осы индивидтердің тәндік ұйымдастырылуы және оның басқа табиғатқа
қатынасы: Жаратылыс табиғаты көзқарасымен қарағанда марксистік
философияда адам бір жағынан табиғи құбылыстың негізі ретінде
түсіндіріледі. Адам биологиялық индивид үстілік интеграция элементі ретінде
көрінеді. Түр өкілі бола отырып, ол түрлік заңдылықтармен
детерминацияланған.
Адам биологиясы биологиялық эволюциясының ең жоғарғы өнімі болып
табылады. Түрлік спецификалық морфофизиологиялық белгілер оны техносфера
және күрделі әлеуметтік ортаға жақсы бейімделіп, өмір сүруін қамтамасыз
етеді. Әлеуметтік өмір шарттарының жылдам темптегі өзгеруіне қарамастан
адам бұл жағдайларға түр ретінде тез бейімделеді.
Адамзат күшті геологиялық күш болып табылады. Оның табиғатқа әсер ету
масштабы жаратылыстық планетарлық құбылыстар көлемімен салыстырылады. 1930
жылдарда –ақ академик А.Е.Ферсман жазды, Адам – ғаламат геохимиялық агент.
Адам тарих аренасына жаңа геологиялық фактормен шыға отырып, жер бетін
құрайды. Ноосфераны құра отырып, адамзат қоршаған ортаның жаратылыстық
компоненттерін өзгертеді. Соның нәтижесінде әртүрлі өзгерістерге алып
келеді, соның ішінде адам түрінің өмір сүруін реттеуші биологиялық
заңдылықтарға кері әсер етушілері бар. Адамның түр ретіндегі өмір сүруін
реттеу- әлеуметтік мәселе болып отырғаны ғылыми және публицистикалық
әдебиеттерде бірнеше рет жазылып отыр. Бұл – адамның дамуы, оның индивидтік
ұйымдастырылуы үшін қажет ортаның физико-химиялық мәселесі; халық
тұрғылығының сандық құрамы мен жыныстық диморфизмді реттеудің демографиялық
мәселесі, патологияның, соның ішінде психологиялық формалары да кіретін
тұқымқуалаушылық түрлерін емдеудің генетикалық мәселесі, адам белсенділігі
мен оның бағыттарының табиғатын зерттеу.
Жануарлардың көптеген биологиялық қызметтерінен артта қала отырып, адам
әлеуметтік ортадағы өмір сүрудің көптеген және күрделі формаларына
универсальды бейімделуі жағынан едәуір алда болып отыр. Адам универсальды
маңызы бар бейімдеулер комплексіне жинау есебінен прогресстің ішкі шексіз
мүмкіндіктерін сақтайды. Нейтродинамикалық деңгейде адам екінші сигналдық
жүйені іске қоса отырып, бейнелеудің жалпы және абстрактылы деңгейлері
негізінде қоршаған ортада сапасы жаңа ориентациямен сипатталады. Ол өз
кезегінде таным сферасында және оның өмір сүруінде прогресс үшін шексіз
мүмкіндіктер жасайды.
Адамды биологиялық түр өкілі ретінде бейспецификалығы, универсалдығы және
белсенділіктің жоғарғы деңгейі ажыратады. Басты болып түрлік көріністер
емес адамның жеке дамуының құбылысы болатын антогенездің барлық
барысындағы принципиалды өзгерістер, оның өмірсүруінің өте күрделі,
динамикалық әлеуметтік ортасымен негізделген. Өмір сүрудің әлеуметтік
жүйесіне қосылу және адамның әлеуметтік мәнінің қалыптасуы, оның психикалық
өмірінің барлық деңгейінде сапалы өзгерістерді қажет етеді.
Психологияда адам биологиясы туралы сұрақ басты түрде жоғарғы жүйке іс-
әрекетінің типтері мен темперамент мәселесіне байланысты және адамдық
бастамалар мен қабілеттер туралы сұрақты қарастырғанда зерттелді.
П.П.Павлов, Б.М.Теплов және В.Д.Небылицын зерттеулеріне қарап жүйке
жүйесінің негізгі қасиеттері туралы адамның біріншілікті (күш,
лабильділік, динамикалық және қозғалыс) және егіншілікті (осы параметрлер
бойынша тепе-теңдік) қасиеттерін бөле отырып көзқарас дамыды. Индивидуалды
типтік деп атауға болатын табиғи қасиеттердің үш тобы (конституциялық,
нейродинамикалық, билатеральды – организм силеметриясының ерекшеліктері)
біріншілікті қасиеттерін класын құрайды. Күмәнсіз егіншілікті қасиеттері
(темперамент, органикалық қажеттіліктер құрылымы және т.б) біріншілікті
қасиеттердің осы құрамына, нақты алғанда индивидуалды-типтік қасиеттер
жиынтығына тәуелді Б.Г.Ананьев индивидтік қасиеттері қатарына әртүрлі
кластарға жататын темперамент, органикалық қажеттіліктер, сенсомоторика
сияқты адамның психофизиологиялық сипаттамаларын жатқызғанын атап өту
керек. Бастамаларды ол біріншілікті анатомо-физиологиялық қасиеттерге емес
индивидтік ұйымдастырылудың психофизиологиялық деңгейіне жатқызды. Сонымен,
қазіргі психологияда дамды Homo sapiens түрінің өкім ретінде сипаттайтын
табиғи қасиеттердің белгілі бір иерархиясы мен құрылымы көрсетілген.
Микроастық құрылымда бірдеңгейлі және әртүрлі деңгейлі индивидтік
қасиеттердің қатарласуы олардың өзгерістерінің темпі мен бағыттарының
сәйкессіздігін көрсетті. Ол өз кезегінде олардың өсу бейнесін өте
күрделендіреді және адамның табиғи төменгі жүйесінің онтогенезінің ішкі
қарама-қайшылығын көрсетеді.

Психофизиологиялық ұйымдастырудың генетикалық деңгейлері мен оның дамуы.

Туылған сәттер бастап адам психикасының дамуы өмірлік маңызды
қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында организмнің әлеуметтік және
табиғи ортамен байланысын реттеуші жаратылыс құбылысы ретінде жүзеге асады.
Психикалық дамудың табиғи формаларын ерте онтогенезде зерттеу адамның
әлеуметтік даму құбылысын неғұрлым терең түсінуге мүмкіндік береді.
Постнаталдық өмір сүру басталысымен психиканың табиғи формаларының
механизмдердің арнайылану дәрежесіне байланысты психикалық дамудың әртүрлі
бағыттарының басталуы мен генетикалық иерархиясы анықталады. Арнайылану
максимальды деңгейде сенсорикада байқалады. Туылған сәттен бастап әртүрлі
модальді анализаторлық механизмдердің (көру, есту, сезу және т.б) қызмет
етуге, қоршаған дүние мен организмнің өзінің ішкі ортасының көп сапалылығын
бейнелеуге дайындық анықталады. Сенсорлық қызметтердің жастық динамикасы
физиологиялық жүйелердің қозғыштық деңгейіне байланысты. Мұның дәлелдерінің
бірі болып П.П.Лазаревтің қисығының әртүрлі көрсеткіштер бойынша сезім
мүшелерінің физиологиялық белсенділігін көрсетуші жастық қисығымен
сәйкестігі табылады. Адам онтогенезіндегі сенсориканың сапалық тұрақтылығы
және жоғарғы специализациясы адамның барлық өмірі барысында басқа
психикалық қызметтерінің құралуы үшін фундаментальді маңызын көрсетеді.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Адам дамуындағы биологиялықтың түрлік спецификасы
Топтастырушы сөздіктер
Тоталитаризмнің табиғаты мен философиясы
Психологиядағы зерттеу әдістері
Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары
Тұлғаның психикалық дамуы
Психика және сана
Психиканың қалыптасуы мен даму жолдары
Психика мен сана дамуы
Жануарлармен адамның психикалық әрекетін салыстыру
Пәндер