Микропроцессорлар



1.Жалпы түсінік.
2.Микропроцессордың құрылымдық сұлбасы.
3.Программалау туралы ұғым.
4.Микропроцессорлық жинақтар.
5.Аналогты.цифрлық және цифрлық.аналогты түрлендiргiштер
Электроника үшін шешілуші есептеулердің үнемі күрделеніп отыруы тән. Сол себепті де радиоэлекторнды құрылғылардың элементтерінің қарқынды дамуы жүзеге асады. Осылайша радиотаратқыш 1920 жылы – 10 … 20 элементтен тұрса, 1930 жылы – 100 … 200 элементтен, ал 1940 жылы осциллограф – 1000 ... 2000 элементтен, таратқыш телевизионды аппаратура 1950 жылы – 10 … 20 мың элементтерге ие болды, әмбебаб электорнды-санағыш машиналар 1960 жылы – 100 … 200 мың элементтерден тұрды. Ал қазіргі таңдағы күрделі құрылғылар қатарынан тұратын электорнды аппаратуралар жалпы жағдайда миллиондаған элементтерден тұрады. Кез-келген құрылғыда элементтердiң санының өсуi, массаның габаритінің көбеюіне және оның жасауының елеулi күрделенуiне ғана емес, ең бастысы - мұндай құрылғыны жұмыс iстеу сенiмдiлiгінiң қатты төмендетуіне де алып келеді. Осы жағдай радиоэлектронды аппаратуралармен болды. Бірінші ретте радиоэлектроникалық аппаратуралардың дамуы резисторлар, конденсаторлар, индуктивті катушкалар, трансформаторлар және электровакуумдық және жартылайөткізгішті аспаптар болды. Мұндай дискреттi радиоэлектроникалық аппаратураларды жасағанда, олар бәрi конструктивтi аяқталған бөлшектер болады, алдымен орналастырылып кейін шассиге тіркеледі. Содан соң, электр жүйесiне сәйкес, бұл бөлшектердi қорытынды дәнекерлеудiң көмегiмен өзара сабақтастырады. Радиоэлектронды аппаратуралар күрделенбей тұрған кезде, бөлшектердiң саны және олардың арасындағы дәнекерлi қосындылар үлкен емес болды, мұндай аппаратураның сенiмдiлiгi әжептәуiр биiк болатын. Радиоэлектронды аппаратуралар кейін келе мыңмен өлшене бастады,сол себепті оның сенімділігі азайды. Бұл жағдай радиоэлектронды аппаратураларды өңдеушiлерді сенімділік жайлы ойлануға әкеп соқты.Ең алдымен бұл жағдайды шешуде сенімділікті жоғарылату үшін конструктивті өткелдерді модульдерге, кейін микромодульдерге ауыстырды. Сөйтіп микросхемалар пайда бола бастады. Бұл микросхемалар өңдеушілерге үлкен мүмкіндіктер ашты.
Негізгі дереккөздер тізімі:
1.Карташевский В.Г. и др. Сети подвижной связи/ Карташевский В.Г., Семенов С.Н., Фирстова Т.В. – М:Экотрендз, 2001
2.Ратынский М.В. Основы сотовой связи/ Под ред. Д.Е.Зимина. – 2-е изд., перераб и доп. – М: Радио и связь, 2000
3.Телекоммуникационные системы и сети: Учебное пособие. Том 2. – Радиосвязь, радиовещание, телевидение/ Катунин Г.П., Мамчев Г.В., Попантонопуло В.Н., Шувалов В.П.; под ред. Шувалова В.П. – Изд.2-е, испр. И доп. – М:Горячая линия – Телеком, 2005.
4.Қазақстанның, ТМД-ғы елдері телекоммуникациялық компаниялар мен басты жабдық өндіруші фирма өкілдіктерінің сайттары

Қосымша дереккөздер тізімі:
1.Денисьева О.М., Мирошников Д.Г. Средства связи на «последней мили».-М.: Эко-Трендз, 1999., 136 стр.
2. C.В.Коньшин. З.З. Закижан. Сымсыз байланыс технологиялары. 050719 Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының студенттеріне арналған лекциялар конспекті. – Алматы: АэжБИ, 2006.- 39 б.
3. Интернет ресурсы.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Микропроцессорлар.
Жалпы түсінік.
Микропроцессордың құрылымдық сұлбасы.
Программалау туралы ұғым.
Микропроцессорлық жинақтар.
Аналогты-цифрлық және цифрлық-аналогты түрлендiргiштер.

Электроника үшін шешілуші есептеулердің үнемі күрделеніп отыруы тән. Сол себепті де радиоэлекторнды құрылғылардың элементтерінің қарқынды дамуы жүзеге асады. Осылайша радиотаратқыш 1920 жылы - 10 ... 20 элементтен тұрса, 1930 жылы - 100 ... 200 элементтен, ал 1940 жылы осциллограф - 1000 ... 2000 элементтен, таратқыш телевизионды аппаратура 1950 жылы - 10 ... 20 мың элементтерге ие болды, әмбебаб электорнды-санағыш машиналар 1960 жылы - 100 ... 200 мың элементтерден тұрды. Ал қазіргі таңдағы күрделі құрылғылар қатарынан тұратын электорнды аппаратуралар жалпы жағдайда миллиондаған элементтерден тұрады. Кез-келген құрылғыда элементтердiң санының өсуi, массаның габаритінің көбеюіне және оның жасауының елеулi күрделенуiне ғана емес, ең бастысы - мұндай құрылғыны жұмыс iстеу сенiмдiлiгінiң қатты төмендетуіне де алып келеді. Осы жағдай радиоэлектронды аппаратуралармен болды. Бірінші ретте радиоэлектроникалық аппаратуралардың дамуы резисторлар, конденсаторлар, индуктивті катушкалар, трансформаторлар және электровакуумдық және жартылайөткізгішті аспаптар болды. Мұндай дискреттi радиоэлектроникалық аппаратураларды жасағанда, олар бәрi конструктивтi аяқталған бөлшектер болады, алдымен орналастырылып кейін шассиге тіркеледі. Содан соң, электр жүйесiне сәйкес, бұл бөлшектердi қорытынды дәнекерлеудiң көмегiмен өзара сабақтастырады. Радиоэлектронды аппаратуралар күрделенбей тұрған кезде, бөлшектердiң саны және олардың арасындағы дәнекерлi қосындылар үлкен емес болды, мұндай аппаратураның сенiмдiлiгi әжептәуiр биiк болатын. Радиоэлектронды аппаратуралар кейін келе мыңмен өлшене бастады,сол себепті оның сенімділігі азайды. Бұл жағдай радиоэлектронды аппаратураларды өңдеушiлерді сенімділік жайлы ойлануға әкеп соқты.Ең алдымен бұл жағдайды шешуде сенімділікті жоғарылату үшін конструктивті өткелдерді модульдерге, кейін микромодульдерге ауыстырды. Сөйтіп микросхемалар пайда бола бастады. Бұл микросхемалар өңдеушілерге үлкен мүмкіндіктер ашты.
Микропроцессор -- жүйелік тақтаның ең маңызды құраласы, ол деректерді тікелей өңдейді, атап айтқанда, бөлектелген деректермен арифметикалық және логикалық амалдарды орындайды. Микропроцессор - бір немесе бірнеше үлкен интегралды кестеде орындалған, берілісті өңдейтін бағдарламалық құрылғы; көліктердің автоматты басқару агрегатында қолданылады. Микропроцессор бір мезгілде қатарынан 8, 16 немесе 32 биттік деректерді өңдей алады. 8 биттік процессор бір мезгілде небары бір бит дерекпен ғана жұмыс істей алады. 16 биттік процессор бір мезгілде 2 байт, ал 32 биттік процессор -- 4 байт өңдейді.Жалпы алғанда 16 биттік компьютер 8 биттік жүйеден жылдамдырақ жұмыс істейді, ал 32 биттік компьютер 8 және 16 биттік үлгілерден жылдамырақ. Микропроцессор, жады және периферия құрылғылардың арасында дерек беру үрдісі шина арқылы жүзеге асырылады. Қазіргі заманғы процессорлардың көпшілігінде 32 биттік шина қолданылады, яғни бір мезетте 32 биттік дерек беруге болады. 64 биттік шиналы компьютер де болады, бірақ олар әлі кең тарай қойған жоқ.
. Микропроцессор - жұмыс атқару жүйесін программалық түрде өзгерте отырып, мәліметтерді өңдеп, түрлендіріп бере алатын бір немесе бірнеше үлкен интегралды схемалар жинағы. Интегралдық схеманың өндіріс технологиясын мейлінше жетілдіру бойынша МП-дың бес буындары пайда болды, олар өзінің техникалық сипаттамаларымен айрылады: Бірінші - баяу әрекеттегі төртразрядтық МП (10-20 мкс команданы орындайтын уақыты) - жиынтығы, жадының көлемі және адресацияның түрлері біршама шектелген болуы. Екінші - 2-5 мкс команданы орындайтын уақыты бойынша төрт және сегізразрядтық МП-лар командалардың жиынтығы, жадының көлемі және әр түрлері адресацияның (үлкейтілген) кеңейтілген болуы. Бұл МП-ларды пайдаланғанда оңай болады, себебі үлкен ИС-лар бірге тіркесетін комплектісімен және өзара бірін-бірі толықтырумен шығарады. Үшінші - шапшаңдылық секциялық МП (100...300 нс-команданы орындайтын уақыты) биполярлық технологияны пайдалану бойынша орындалынған және микропрограммалық бесқару принципімен сонымен қатар 16-разрядтық процессор, арнайы процессорлар. Төртінші - кірістірілгендер енгізу-шығару порттар және сақтайтын құрылғылар мен ішінде біркристалдық микроЭСМ, 32-разрядтық МП-лар. Бесінші - 64-разрядтық МП-лар. Қазіргі уақытта МП-лар барлық қызмет аудандарын қатынасылады. Балалар микроЭСМ көмегі арқылы жазуды, санауды үйренеді, студенттер, оқушылар гуманитарлық (қоғамдық) және техникалық ғылымын оқып біледі. Космос кемесі, әскери техника, өндіріс роботтар және тұрмыс құрылғылары микроЭСМ арқылы басқарылады.
Микроэлектроникадағы кристалл (интегралдық сұлба) - жартылайөткізгіш пластикке орнатылған немесе өзіндік күрделілігі бар электронды сұлбалық пленка. Жинақтау процессінде арнайы корпусқа орнатылып, нәтижесінде дайын өнімді яғни микросұлбаны құрайды.
Цифлік техникада пайданалынатын негізгі
терминдер және анықтаулар.
Бірінші хабарлау I-4004 микропроцессор шығару бойынша 1971 жылда Intel фирмасы жариялады. Интегралдық схеманың өндіру технологиясын мейлінше жетілдіру және дамыту миропроцессорды жасауға әкелді. ЭСМ-нің архитектурасын бір интегралдық схемада іске асыруға әкелді. Микросхеманың интеграция дәрежесін жоғарылату МП берілген программа бойынша жұмыс істейді.
Микропроцессор аппаратының құралдары ЭЕМ процессорының структурасын қайталайды. Соның ішінде: арифметикалық логикалық құрылығысы; басқару құрылғысы және бірнеше жұмысшы регистрлер бар. МП бір немесе бірнеше интегралдық схемадан тұруы мүмкін. Бұл ИС-лар торындайтын функция принципі бойынша бөлінген.
Микропроцессорлық техниканың кең көлемде енудің негізгі себептері:
- микропроцессорлық жүйесінде цифрлік тәсілмен информацияны көрсетуді пайдалану. Бұл себеп құрылғылардың бөгетке орнықтылығын көтереді, информацияны шығындарсыз аударады және оның ұзақ мерзімге сақтайды;
- Программалық тәсілді информацияны өңдеуде қолдану. Бұл себеп
(унификациялау) бір ізге келтірілген техникалық жабдықтарды жасауға рұқсат
береді;
- МП-дың жабдықтардың тұтастығы, тығыздығы жоғары сенімділігі
болады, тұтыну қуаты төмен болады;
- МП жабдықтардың біршама төмен бағасы және олардың биік дәрежесінің
тиімділігі.
Микропроцессорлардың архитектурасы. Микропроцессордың типтік құрылымы Разрядтылық - 1) разрядтар саны; бір машиналық сөздегі ең көп екілік разрядтар саны; 2) регистрде сақталынатын сөздің барынша ұзындығы.Қуаттылық қоректену қоректендіру көзі - мамандандырылған компьютер - бір ғана нақты мәселені орындауға арналған компьютер (мысалы, тігін машинасын немесе автоматтық станокты басқаратын құрылғы).
Микропроцессор деп бағдарламаланушы логикамен бас құрылғы немесе бағдарламаланушы құрылғыны айтады.
Микропроцессор жұмыс атқару жүйесін программалық түрде өзгерте отырып, мәліметтерді өңдеп, түрлендіріп бере алатын бір немесе бірнеше үлкен интегралдық схемалар жинағы.
Микропроцессор келесі сипаттамаларға ие болады:
1. адрестік және мәліметтердің разрядтылығы;
2. корпустың түрі әр түрлі
3. шашырау қуаты
4. температуралық диапазоны
5. разрядтылық мүмкіндігін кеңейту
6. цикл уақыты командаларды орындау
7. сигналдардың деңгейі
8. бөгеуілге орнықтылық
9. жүктемелік қабілеттік
10. сигналдарды шығыста біріктіру
11. сенімділігі.
Микропроцессор жинағында үлкен ИС-дың санына қарай бір кристалдық, көпкристалдық және секциялық көпкристалдық микропроцессорларды ажыратуға болады. Жалпы белгілеу бойынша универсалдық және мамандандырылған микропроцессор бөлінеді. Универсалдық МП - әр түрлі есептерді шешу үшін қолданады.
Мамандандырылған МП - алдын-ала анықталған есепті шығару үшін қолданылады. Кіру сигналдарды өңдеу түрі жағынан өзгешелігі: 1. цифрлық микропроцессорлі 2. аналогтық МП (дәлдігі жоғары, оның ішінде аналогтық-цифрлік және цифрлік-аналогық түлендіргіштер де қосқан). Орындалатын бағдарламаға санына қарай - бір және көп бағдарламалы МП. Жұмысты уақыттық дене құрылысы өзгешелігіне сипаттама. * Синхрондық МП * Асинхрондық МП * Операцияның басы және соңғы жағдайын орындау басқару құрылғымен белгілейді. Орындайтын бағдарлама санына қарай - бір және көп бағдарламалы
Бір программалы МП-де тек бір ғана программа орындалады. Қазіргі орындайтын программа біткен кезінде ғана басқа программаны орындауға көшеді.
Көппрограммалы немесе мультипрограммалы МИ-де бір кезде бірнеше программалар орындайды.
Микропроцессор үш негізгі блоктан тұрады:
* арифметикалық-қисындық құрылғы (АҚҚ)
* ішкі регистрі блогы
* басқару құрылғы
МП-нің бұр қораптарының арасында деректер мен алмасып тұру үшін деректердің ішкі өрелік жолы пайдаланылады.
Микропроцессор деп ЭВМ-нің процессоры, яғни берілне деректерді ӛңдеп, ЭВМ жұмысын басқаратын құрылғы қызметін атқаратын үлкен интегралды схеманы (СБИС) айтады Жалпы айтқанда, МП-р программаланатын қызмет атқаратын микроэлектронды әмбебап цифрлық блок, сондықтан да МП-дың қолданылуы тек қана ЭВМ-мен шектелмейді.
Микропроцессордың функциялары.
Микропроцессорлың шешетін жұмыстары, оның қызмет етуі микроЭВМ- нің есте сақтау құрылғысында жазылған программа бойынша анықталады. МП- дың ең жақсы үлгілері бір үлкен интегралдық схема (БИС) түрінде жасалынады. Бұлары бір кристалды МП-лар деп айтады. МП-лар бірнеше БИС-ь ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
МИКРОПРОЦЕССОРЛАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ
16-разрядты микропроцессорлар. Микропроцессорлар және олардың қолданылуы
Микропроцессор үлгілері
Сызбалық логикасы бар басқару құрылғысын жобалау
Есептеуіш машиналардың негізгі кластары
Микропроцессорлер туралы жалпы түсінік
МП жүйесіндегі интерфейс
Процессор ішіндегі Кэш жады
Компьютердің негізгі блоктарының элементтерінің негіздерін ұымдастыру
Микропроцессорлық техниканың логикалық негіздері
Пәндер