Қазіргі несие және қағаз ақшалардың айналымынан туындайтын проблемалар



Жоспар:
1.Несиенің мәні, қызметі.
2.Несие формалары мен түрлері.
3.Қазақстан Республикасындағы несие жүйесі.
4.Несиенің экономикадағы рөлі.
5.Қағаз ақшалар
6.Несиелік ақшалар
7.Ақшаның номиналистік теориясы және қағаз ақша айналысы.
Кіріспе

Несие — нарықтық экономиканың тiрегi ретiнде экономикалық дамудың ажырамас элементiн бiлдiредi. Оны барлық шаруашылық субъектiлерiмен қатар, мемлекетте, үкіметте, сондай-ақ жеке азаматтар да пайдаланады.
Құнның қозғалысы — бұл несиенiң қозғалысының кiндiгiн сипалайды. Несиелiк қатынастардың пайда болатын экономикалық негiзiне капитал айналымын жатқызуға болады.
Көбiне несиенi ақша ретiнде түсiнедi. Бiр жағынан қарағанда бұған негiз де бар сияқты. Себебi, қазiргi шаруашылықта қарыз көбiне ақшалай түрде берiлуде. Бiрақ бұл жерде ақша мен несиенiң әр түрлi ұғымды бiлдiрiп, әр түрлi қатынастарды түсiндiретiнін естен шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, несие мен қаржы категорияларын бiр санайтындар да аз емес, несие — бұл ақшалай қаражаттың екi жақты қозғалысын, яғни қаражаттың уақытша берiлуiн және уақыт өткен соң қайтарылуын баяндаса, ал қаржы — сол қаражаттың бір жақты қозғалысын бейнелейдi, яғни қаржы: дотация, субвенция, субсидия түрiнде берiлсе, олар кайтарымсыз сипатқа ие.
Несие— бұл пайыз төлеу және қайтару шартында уақытша пайдалануға (қарызға) берiлетін ссудалық капитал қозғалысы.
Несие мен ссуданың арасында да өзара айырмашылық бар. Несие — бұл банктiң қаражатын құрайтын көзi ретiнде барлық несиелiк қатынастарды ұйымдастырудың әр түрлi формаларының болуын және сондай-ақ олардың жұмсалымдарының формасын бiлдiретiн кең ұғымды сипаттайды. Ссуда — бұл ссудалық шот ашумен байланысты қалыптасатын несиелiк қатынастарды ұйымдастырудың бiр ғана формасын бiлдiредi.
Қарыз берушi — қарызды беретiн несиелiк қатынасының бір жағы. Қарыз берушi — бұл уақытша пайдалануға қарыз берушi субъектiлер болып табылады. Қарыз берушiлерге: банктер, банктiк емес мекемелер, мемлекет, шаруашылық субъектiлерi және халық жатады.
Қарыз алушы — бұл несиенi алушы және оны қайтаруға міндеттi, несиелiк қатынастың екiнші жағы. Борышқор және қарыз алушы бiр-бiрiмен жақын сөздер болғанымен де, олардың түсiнiктерi әр түрлі. Мысалға, кәсiпорын немесе жеке азаматтардың коммуналдық қызметке, салықтарға т.б. байланысты төлемдерi кешігуi мүмкiн, бiрақ бұл жерде ешқандай да несиелiк қатынас туындамайды. Борыш бұл тек қана экономи калық қатынасты емес, сондай-ақ адамзаттық қатынастар жағдайын сипаттайды. Борыш — бұл өте
Пайдаланылған әдебиеттер:
1) Сейітқасымов Ғ.С. «Ақша Несие Банктер»: Оқулық. – Алматы: «Экономика», 2005.

2) Мақыш С.Б. «Ақша айналысы және несие»: -Алматы: «ИздатМаркет», 2004.

3) Баймұханова С.Б.; Балапанова Ә.Ж. «Бухгалтерлік есеп». – Алматы; Қазақ университеті, 2002.
4) Ержанов М.С; Ержанова А.М.; «Основы бухгалиерского учета и новая корреспонденция счетов» (с 1 января 2003 г.). – А.; Ержанов и К, 2003 г.
5) Международные стандарты финансовой отчетности КМСФО/ Пер.И.Тарусина/ Ред. коллегия:А.С.Бакаев, Л.В. Горбатова, Т.Б. Крылов и др. – М.; 1998 г.
6) Радостовец И.К. ; Радостовец В.В.; Шмидт.О.И. Центраудит-Казахстан, 2002 г.
7) Кеулимжаев К.К. Корреспонденция счетов хозяйственных операций по типовому плану счетов бухгалтерского учета финансовой – хозяйственной деятельности субьектов. – А.; БИКО, 2003 г.
8) Бункина М.К. Национальная экономика. М: 2006 г.
9) Гальперин В.М. и д.р. Макроэкономика: учебник СПБ.:экономическая школа, 1994 г.
10) Саяси экономия. Оқулық-Алматы, Ана тілі, 1992.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министірлігі
Е.А Букетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Реферат

Тақырыбы:Қазіргі несие және қағаз ақшалардың айналымынан туындайтын проблемалар

Жоспар:
1.Несиенің мәні, қызметі.
2.Несие формалары мен түрлері.
3.Қазақстан Республикасындағы несие жүйесі.
4.Несиенің экономикадағы рөлі.
5.Қағаз ақшалар
6.Несиелік ақшалар
7.Ақшаның номиналистік теориясы және қағаз ақша айналысы.

Кіріспе

Несие -- нарықтық экономиканың тiрегi ретiнде экономикалық дамудың ажырамас элементiн бiлдiредi. Оны барлық шаруашылық субъектiлерiмен қатар, мемлекетте, үкіметте, сондай-ақ жеке азаматтар да пайдаланады.
Құнның қозғалысы -- бұл несиенiң қозғалысының кiндiгiн сипалайды. Несиелiк қатынастардың пайда болатын экономикалық негiзiне капитал айналымын жатқызуға болады.
Көбiне несиенi ақша ретiнде түсiнедi. Бiр жағынан қарағанда бұған негiз де бар сияқты. Себебi, қазiргi шаруашылықта қарыз көбiне ақшалай түрде берiлуде. Бiрақ бұл жерде ақша мен несиенiң әр түрлi ұғымды бiлдiрiп, әр түрлi қатынастарды түсiндiретiнін естен шығаруға болмайды.
Сонымен қатар, несие мен қаржы категорияларын бiр санайтындар да аз емес, несие -- бұл ақшалай қаражаттың екi жақты қозғалысын, яғни қаражаттың уақытша берiлуiн және уақыт өткен соң қайтарылуын баяндаса, ал қаржы -- сол қаражаттың бір жақты қозғалысын бейнелейдi, яғни қаржы: дотация, субвенция, субсидия түрiнде берiлсе, олар кайтарымсыз сипатқа ие.
Несие -- бұл пайыз төлеу және қайтару шартында уақытша пайдалануға (қарызға) берiлетін ссудалық капитал қозғалысы.
Несие мен ссуданың арасында да өзара айырмашылық бар. Несие -- бұл банктiң қаражатын құрайтын көзi ретiнде барлық несиелiк қатынастарды ұйымдастырудың әр түрлi формаларының болуын және сондай-ақ олардың жұмсалымдарының формасын бiлдiретiн кең ұғымды сипаттайды. Ссуда -- бұл ссудалық шот ашумен байланысты қалыптасатын несиелiк қатынастарды ұйымдастырудың бiр ғана формасын бiлдiредi.
Қарыз берушi -- қарызды беретiн несиелiк қатынасының бір жағы. Қарыз берушi -- бұл уақытша пайдалануға қарыз берушi субъектiлер болып табылады. Қарыз берушiлерге: банктер, банктiк емес мекемелер, мемлекет, шаруашылық субъектiлерi және халық жатады.
Қарыз алушы -- бұл несиенi алушы және оны қайтаруға міндеттi, несиелiк қатынастың екiнші жағы. Борышқор және қарыз алушы бiр-бiрiмен жақын сөздер болғанымен де, олардың түсiнiктерi әр түрлі. Мысалға, кәсiпорын немесе жеке азаматтардың коммуналдық қызметке, салықтарға т.б. байланысты төлемдерi кешігуi мүмкiн, бiрақ бұл жерде ешқандай да несиелiк қатынас туындамайды. Борыш бұл тек қана экономи калық қатынасты емес, сондай-ақ адамзаттық қатынастар жағдайын сипаттайды. Борыш -- бұл өте ауқымды ұғым. Ал қарыз алушы -- бұл қосымша қаражатқа деген сұранысы бар тұлға.
Қарыз берушi және қарыз алушымен қатар несиенiң құрылымының элементiне берiлетiн объекті де жатады. Беру объектiсi -- бұл құнның ерекше бөлiгi, яғни қарызға берiлген құнды бiлдiреді.
Несие -- ақша сияқты тарихи экономикалық дәреже болып табылады. Кредит деген сөз, қарызға, несие деген kredo- сенемiн деген мағына беретiн латынша kreditum деген сөзден шығады. Ол экономикалық дәреже ретiнде әр түрлi экономикалық қоғамдарда қызмет етедi. Ол тауар өндiрiсiнiң пайда болған кезінен бастап қарапайым формаларында: бай және кедей қоғамдарда көрiнедi. Несие қатынастарын ақша қатынастары сияқты үнемi даму үстiнде болады. Алғашқы несие табиғи түрде қоғамның дәулеттi топтарынан мүлiксiз шаруалар мен кәсiпкерлерге тұтын мұктаждығы мен қарыздарды өтеу үшін ұсынылған. Тауар-ақша қатынастарының дамуымен несие ақша түрiнде көштi.
Құндық қатынасты ерекше формасы сияқты несиенiң пайда болуы шаруашылық жүргiзуi бiр субъектiден босаған құн шаруашылық мәмiледе қолданысқа түсетiн, бiрақ бiр уақыттарда жаңа қайта өндiру цикiліне ене алмайтын кезде ғана жүзеге асады. Несиеге байланысты бұл құн қосымша қаражатқа уақытша қажеттiлiгi туып отырған басқа субъектiге өтедi және қайта өндiру процесiнің шеңберiнде қызметiн жалғастыра береді. Бiрақ, несиелiк қатынастардың пайда болуың экономикалық байланысқа түсуге дайын меншiк иелерi сияқты бiр-бiрiне қарсы тұралатын тауар иеленушiлер арасындағы айырбас ауқымынан iздеген жөн. Тауарларды қолдан-қолға өткiзу сияқты тауар айырбастау және қызмет көрсетумен ауысу несиелiк қатынастардан туындаған экономикалық жемiс.
Несиелiк қатынастар пайда болатын және дамыған нақты экономикалық негiзде қаражат айналымы мен ауыспалы айналым, яғни несиелiк қатынастың материалдық негiзi боп құн козғалысы саналатын болады.
Қарызға алуына несиенi кедей болғаны үшiн алмайды, ол өзнiң меншiктi қорларының ауыспалы айналым мен капитал айналымының объективтi күшне толық шамада жетпей тұрғандықтан өз iсiн алға бастыру үшiн алады.
Несие объективтi қажеттiлiктен туындаған және ол қоғамдық өндіріс процесiнде маңызды рөл атқарады. Несие ақшалай капиталдық қарызға трансформациясын қамтамасыз етедi және несие берушiлер мен қарызға алушылардың арасындагы қарым-қатынасты бiлдіредi.Оның көмегімен мемлекеттiң, халыктың, ұйымдардың және кәсiпорындардың табыстары мен бос (еркiн) ақшалай қаражаттары жинақталып, уақытша пайдаланудың төлемiне аударылатын несие капиталына айналады.
Несиенің мәні, қызметі.Несиенiң мәнiн анықтаған кезде бiрқатар әдiстемелiк принциптердi ұстану керек, несиелердiң барша түрi формалардан тәуелсiз оның мәнiн көрсетуi керек:
- несие мәмiлесi тұтасымен алғанда несиенiң мәнiн ашуы керек. Егер бiр мәмiледе несие қайтарылмаса, онда өзiнiң қайтарылатын қасиетiн жоғалтатыны бiлдiреді.
- несиенiң мәнiн талдауда несиенің құрылымын, қозғалыс сатыларын, несиенiң негiзiн қарастырған жөн.
Несиеде өзгермейтін, тұрақты болып қалатын жәйiт - құрылым. Өзге экономикалық категориялар сияқты несие де бір-бiрiмен өзара әрекетке түсетiн бiрнеше элементтен тұрады. Ондай элементтерге ең алдымен несиелiк қатынастың барлық субьектілері, сондай-ақ жоғарыда анықтағанымыздай, бұл субьектілерге несие берушi мен қарызға алушылар жатады. Оларды бөлуге және бөлек қарастыруға болмайды. Оларды бiрге қарасты жағдайда ғана несиенiң мәнiн анықтауға болады.
Несие берушi -- несиелiк мәмiленiң қарыз ұсынатын жағы. Мұны iске асыру үшін онда ақшалай қаражаттың белгiлi бiр қоры болуы керек. Ол ақша өзiнiкi болуы немесе басқа бiреуден қарызға алған болуы да мүмкiн.
Қазiргi уақытта қарызға ақша ұсынатын негiзгi несие беруші - банк болып табылады.Ол кәсiпорындардың, ұйымдардың, кеңселер мен халықтың уақытша бос қаражаттарын шоғырландырып, оларды қарызға алушыға уақытша пайдалану үшін несие түрiнде ұсынады. Бұл ретте банктен алған несиенi тек қарызға алушы ғана емес, сондай-ақ соңғысы да меншік иесiнетартылған ресурстарды қайтаруға мiндеттi. Бұл арада банк бiр жағдайға несие берушi болса, екiншi жағдайда -- қарыз алушы болып көрiнедi.
Қарызға алушы -- несиелiк қатынастар жағы, несие алып, алған қарызды қайтаруға міндеттi жағы. Қосымша ақшалай қаражатқа уақытша мұқтаждығы туғандар карызға ақша алушылар болып табылады. Қазiргi заман талабына сай қарызға алушылар -- кәсiпорындар, кәсiпкерлер, халық, мемлекеттер мен банктер болуы мүмкiн. Алайда, қарызға алушы карызға алынған қаражаттың меншiк иесi болып табылмайды, өндiрiс саласында, айналымда оны ол өз қалауымен қолданады. Бұл жағдайда ол алынған ақшадан гөрi, яғни шаруашылықта ауыспалы айналым қоры таусылғаннан кейiн оны iске асырып, пайдаланғаны үшiн өтемақы төлеп, қарызды артық көлемде төлейдi.
Несиелiк мәмiледе қарызға алушы несие берушiге тәуелдi, оған несие берушi өз талаптарын қояды. Алайда, карызға алушы мен несие берушi несие қатынастарының толық құқықты жақтары болып табылады. Олар міндеттi түрде қатысуы керек және бұл жағдайда олар орындарын ауыстыруы мүмкiн. Несие берушi -- қарызгер болуы мумкiн. Несие берушi мен қарызға алушы өзара іс әрекеттерiнде қарама-қайшылықтың бiрлiгi сипатын көрсетедi. Несиелiк мәмiленiң қатысушылары ретiнде олар оны қарама-қарсы жақтарында тұрады. Олардың мүдделерi де бөлек, несие берушi неғұрлым жоғары пайыздық несие бергiсi келеді, қарыз алушыға мүмкiндiгiнше арзан несие алып, қосымша қаржылар табу мүддесі болады
Несиенiң экономикадағы орны мен рөлi, оның атқаратын қызметтерiмен сипатталады. Жалпы несие экономикалық категория ретiнде мынадай қызметтердi атқарады:
- қайта бөлу;
- айналыс шығындарын үнемдеу;
- айналыстағы нақты ақшалардың орнын уақытша алмастыру;
- капиталдың шоғырлануын жеделдету;
- ғылымы-техникалық прогрестi жеделдету.
Несиенiң қайта бөлу қызметi кез келген елдiң ұлттың экономикасының толық қанды жұмыс жасауына өз үлесi несиенiң бұл қызметiнiң көмегiмен экономикалық жүйенiң бiр саласынан екiншi бiр саласына капитал ағымы болады.
Несиенiң айналыс шығындарын үнемдеу қызметiнің iс жүзіне асуы несиенiң экономикалық мәнінен туындайды. Шаруашлық субъектiлерiндегi ақшалай қаражаттардың түсісуі мен жұмсалуы арасындағы уақытша болатын алшақтық кей жағдайларда қаржылай ресурстарға деген қажеттiлiктi туындатады.
Ал келесі қызметi, яғни несиенiң айналыстағы нақты ақшалардың орнын уақытша алмастыруы. Қазiргi несиелік шаруашылықты мұндай орнын алмастыруга толық мумкiндiк бар.Капиталдық шоғырлану процесi қызметi экономиканың турақты дамуына жағдай жасау үшiн маңызды болып табылады. Мұндай мiндеттердi шешуде несиенiң бұл қызметi өндiрiстiң ауқымын ұлғайта отырып, пайда алуға мүмкiндiк бередi.
Несие формалары мен түрлері. Несие формасы -- бұл несие қатынасының сырттай нақты көрініс табуы. Ол несие қатынасының мәнi мен ұйымдастырылуын синтездейдi. Несие қатынасының формасы мен мазмұны ажырағысыз әрі диалектикалық жағынан бiртұтас болады. Несие қатынасының формасы оның мазмұны мен дамуына сәйкесуi керек.
Таңдап алынған жiктеу өлшемiне қарай несиенiң мынадай ең маңызды формаларын бөлiп көрсетуге болады
- қызмет ету саласына қарай -- ұлттық және халықаралық несие;
- несие мәмілесінің объектiсiне қарай -- ақшалай және тауарлық несие;
- несие қатынасының субъектiсiне қарай -- банктiк, коммерциялық, халықаралық тұтынушылық несиелер.
Несиенің негізгі формалары. Жорғарыда қарастырылған несие формаларының көптеген түрлерi болады. Несие түрлерi -- бұл оның несиелердi жiктеу үшiн пайдаланатын, экономикалық-ұйымдастырушылық белгілерi бойыша ең детальданған сипаттамасы, яғни, несиенiң iс-тәжiрибедегі нақты қосымшасы.
а) Қазақстанда несие түрлерi былайша жiктеледi: несиелеу объектiнiң экономикалық белгiлерi бойынша:
-- айналым қаражатын қалыптастыруға берiлетiн несие;
-- негiзi құрал-жабдықты калыптастыруға берiлетiн несие;
-- ТМҚ аясында шұғыл қажеттiлiкке, сондай-ақ, нормативтен тыс қорлардың аясында уақытша қажеттлiкке берiлетiн несие;
-- өндiрiстiң маусымдық шығыны аясында берiлетiн несие;
-- жол үстiндегi (жолдағы) есеп айырысу құжаттары аясында берiлетн несие, аккредитивтер;
-- төлем несиелерi.
ә) Қамтамасыз етiлуi бойынша:
-- жылжымалы және жылжымайтын мүлікпен, ТМК-пен, кепілдiлiкпен, сақтандыру келiсiмшарттымен толық қамтамсыз етiлген;
-- iшiнара қамтамасыз етiлген;
-- қамтамасыз етiлуi болмайтын банкiлiк (сенiмдiлiк).
б) Қайтарылу мерзiмi бойынша:
-- қысқа мерзiмдi;
-- орта мерзiмдi;
-- ұзақ мерзiмдi.
в)Өтелу тәртiбi бойынша:
-- бөлiп-бөліп төлеу (мерзiмін ұзарту);
-- бір жолғы өтеу;
-- кезең сайын (бір қалыпты емес) өтеу.
г) Тәуекелдi деңгейi бойынша:
-- субстандартты;
-- стандартты;
-- күмәндi;
-- сенiмдi;
-- сенiмсiз;
-- ұзартпалы.
ғ) Арқылылығы бойынша:
-- қалыпты пайыздық мөлшерлемесi;
-- жоғары пайыздың мөлшерлемесi;
-- төмен пайыздың мөлшерлемесi;
-- пайызсыз.
д) Cалалық бағыты бойынша:
-- сауда-саттық несиесi;
-- өнеркәсiп несиесi;
-- ауылшаруашылық несиесi;
-- құрылыс несиесі;
ж)Ашылатын шот түрлерi бойынша:
-- жай ссудалық шот бойынша несие;
-- арнайы ссуда шоты бойынша несие;
-- контокорренттiк шот бойынша несие;
-- овердрафт бойынша несие;
-- несие желiсi бойынша несие.
Несиенiң айрықша түрiне жылдам сатылатын мүлiкпен немесе құқықпен қамтамасыз етiлген, қысқа мерзім ссуда мөлшерi бойынша тiркелетiн ломбардтық несие жатады.
Ломбардтық несиенi негiзгi әр алуан турлерiне кұнды қағаз кепiлдiгiмен, тауар кепiлiдiгiмен, талап кепiлдiгiмен берiлетін несиелер жатады. Қарыз алушы ломбардтық несиені өз қалауынша шектеусiз пайдалана алады.
Қазақстан Республикасындағы несие жүйесі. Несие жүйесi -- жалпы банктердiң (ұлттық және коммерциялық) және банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын банктiк емес мекемелердiң жиынтығы.
Несие жүйесi ұғымы банк жүйесiне қарағанда кеңiрек, яғни мұнда өзге де несиелiк мекемелер қамтылады. Әр елдiң өзiндiк ерекшелiгiне қарай несие немесе банк жүйесiнiң құрылымы қалыптасады. ҚР-дағы несиелiк жүйе екi буыннан тұрады: бiрiншiсi -- банктiк жүйе, ал екiншiсi -- парабанктiк жүйе (банктiк емес мекемелер).
Банктердiң саны жылдан жылға азаюда. 90-шы жылдардың басында олардың саны 200-ден асты, сөйтiп банк жүйесiн реформалау нәтижесiнде олардың саны 35-ке дейiн (06.2003 ж.) қысқарды. Жалпы банктер қатарында мемлекеттiк банктер (мемлекеттiң 100% қатысуымен құрылған) саны -- 2. Қазақстанның банктiк секторында шетел капиталының қатысуы кеңейе түсуде, олардың саны -- 16, яғни жалпы банктер санының жартысына жуығын алады. Ал банктiк емес мекемелер санының керiсiнше, өсiп келе жатқандығын байқаймыз.
Несиенің экономикадағы рөлі. Несиенiң рөлiн несиелік қатынастардың жұмыс iстеуiне әкелiп соқтыратын нәтижесiмен анықтауға болады. Несие өзiнiң қызметi арқылы ұдайы өндiрiс процесiне әсер етедi. Жоғарыда аталып өткендей, несиенiң өз қызмет саласы бар, ол қозғалыстың барлық құндылықтарымен емес, шаруашылық айналымда пайдаланылмай тұраған, қайта айналып құйылудың бастапқы кезiнде қайта бөлiну бөлігімен ғана байланысты. Несиенiң көмегiмен шешiлетiн мiндеттер қоғамдық дамудың әртүрлi кезеңдерiнде өзгерiп отыруы мүмкiн.
Жаңа өндiрiс ашумен оларды кеңейту iсiнде де несиенiң атқаратын рөлі зор. Несиенiң көмегiмен айтарлықтай қаржы ресурстарын шоғырландыру мен орталықтандыру жаңа өндiрiстердiң iрi жобаларын iске асыруға, жаңа техникалық ендiруге, жоғары қосымша құны бар өнімдердi өндiрудi қайта жарақтауға байланысты салынатын мол салымдарды жүзеге асыруға мүмкiндiк бередi.
Қазақстанда экокомиканың шикiзаттық бағытынан арылып, жоғары дамыған өңдеу секторын құру мақсатын көздейтiн КР-ның 2003 -- 2015 жылдарға арналған индустриалдық-инновациялық даму стратегиясы жүзеге асуда. Бұл ретте өзiнiң несиелiк қаржыларын осы бағдарламаны жүзеге асыруға бағыттайтын несие жүйесiне үлкен үмiттер артылуда. Несиенi капиталдық салымдар есебiнде пайдаланудың бюджеттiк қайта айналмалы қаржыландырумен айтарлықтай маңызды артықшылықтары бар. Ол капиталдық шығынның тиiмдiлiгiн осы шаралардың пайда есебiнен қарызды өтеудiң мүмкiндiктерiн анықтаумен әрi несие шараларының өтелу мерзiмi шегiнде қарызды өтеудiң мерзiмiн белгiлеумен жүйелi бақылауға мүмкiндiк бередi.
Несиенiң ақша айналымы саласында да алатын орны айрықша. Ол ақша айналымының үнемделуiнен көрiнедi. Несие өзiнiң қызметi -- айналысының құралын құруға байланысты:
-- бiрiншiден, ақша белгiлерiн дайындау, шығару, есеп жүргiзу мен сақтау шығындарын қысқартады;
-- екiншiден, несие бос ақша қаржыларын сан рет пайдалана отырып, қолма-қол ақшасыз есептесулердi қысқартып, айналым шығындарын азайтады;
-- үшiншiден, айналымның шығындары маусымдық қажеттiлiктерді қосымша қаржылар есебiнен көбейткенде қорлардың кемуіне байланысты қысқарады.
Экономиканың төмендеп, инфляцияның өрлеген кезiнде мемлекет пайыздық ұтысты көтеру арқылы айналымдағы ақша көлемiн қысу үшiн экономикадағы несиелiк салымның көлемiн қысқартады. Ал, экономикалық өрлеу кезiнде экономиканы жандандырып, әрi өсiру үшiн несие экспансиясы саясаты қолданылады, яғни пайыздық ұтыстарды кемiту арқылы несие тасқыны көбейiп, ақша көлемi ұлғаяды. Осылайша ақша айналымын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Несие ақшалар және олардың экономикалық маңызы
Ақша айналымы туралы ұғым
Ақша айналымының құрылымы
Ақша жүйесінің элементтері мен ақша айналысы
Қазақстанда ақша айналымының жағдайы
Ақша айналысы және оның дамуы
Ақша айналысының тұрақтылығын қамтамасыз ету мәселелері жайлы
Ақшаның дамуы,ерекшеліктері.Ақша айналымы
Ақша айналымы туралы түсінік
Ақша айналымындағы ақшаның ролі және оларды шығару
Пәндер