Бір партия анализі



Жоспары

1. Пайда болуының себебі мен салдары.
2. Мақсаты мен тапсырмасы, бағдарламалық құжаты.
3. Мемлекеттің саяси даму процесіндегі партия потенциалы.
Нұртай СӘБИЛЯНОВ, Мәжіліс депутаты:

— Президенттік-парламент¬тік басқару жүйесі жағдайында Пар¬ла¬менттің өкілеттігі елеулі түрде ар¬та¬ды. Ол заң шығару қызметін жүзеге асырумен қатар, орталық мемлекет¬тік билік органдары басшылары¬ның тағайындалуына не сайла¬нуы¬на қатысады. Бұл заң шығару ор¬ганына берілетін ма¬ңызды өкілет¬тілік. Осы арқылы атқарушы билік органдарының Парламент пен халық алдындағы жауапкершілігі кү¬шеюге тиіс.
Конституциялық ре¬формаға сәйкес Мем¬лекет басшы¬сы Премьер-Министрді тағайын¬дамас бұ¬рын оның кандидатурасын Парламент депутаттары¬ның қа¬рауы¬на ұсынады. Бұл Үкіметтің Пар¬ламент алдындағы жауапкер¬ші¬лі¬гін арттырады және заң жоба¬ларына Үкімет тарапынан берілетін қорытындыларды бір жүйеге кел¬ті¬реді. Заңдардың сапасы артады, олар¬дың орындалуы қамтамасыз етіледі.
Биылғы Парламент Мәжілісінің кезектен тыс сайлауы жоғары ұйым-дастырушылық деңгейде, ашық түрде өтті. Сайлау алдындағы үгіт-насихат жұмыстарын жүргізуге тең мүмкіндік берілді. Тең мүм¬кіндік жасал-ғанымен, барлық пар¬тиялар үгіт-насихат жұмыстарын бірдей көлемде жүргізе алмады. Кей¬бір партиялар үгіт-насихат қа¬ғаз¬дарын таратумен ғана шектелсе, екінші біреулері өздерін тек теле¬дидар мен газеттер арқылы жарна¬ма¬лаудан аса алған жоқ. Сайлау¬шылармен не¬ғұр¬лым көп кез¬де-сулер өткізілсе, олардың дауыс¬тары¬на ие болу мүмкіндігі солғұр¬лым артады. Мұны мен бес сай¬лау науқанына қатысқан азамат ретінде жеке тәжі¬ри¬бемнен білемін. “Нұр Отан” халықтық-демокра¬тиялық партиясы сайлау алдындағы үгіт жұмыстарын жоғары жауаптылық¬пен өткізді. Партияның атынан сайлауға түскен әрбір үміткердің кездесу кестелері нақтыланып, олардың орындалуы қадағаланды.
Биылғы сайлау науқанында мен “Нұр Отан” халықтық-демокра¬тия¬лық партиясынан партиялық тізім бойынша Парламент Мәжілісінің депутаттығынан үміткер ретінде 30 күн Шығыс Қазақстан облысының Абай, Аякөз, Жарма, Зайсан, Тар¬ба¬ғатай, Ұлан және Үржар аудан-дарының 63 елді мекені мен Семей қала¬сын¬да халықпен, қарапайым ауыл тұрғындарымен 95 кез¬десу өткізіп келдім. Сондықтан ауыл¬дағы, елдегі өзек¬ті мәселелер маған жақсы таныс. Атап айтқанда, елде таза ауыз су, телефон байланысы, жергілікті жол¬дар¬ды жөндеу, жаңа мектеп ғимараттарын салу, жұмыс орындарын ашу, шағын және орта бизнеске жеңілдікпен несие беруді қамтамасыз ету, баға өсімін шектеу, мәдениет үйлерін қалыпқа келтіру, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдейтін кәсіпорындар ашу, ақы¬сыз медициналық көмектің көлемін арттыру, жас мамандарды жұмыс¬пен және баспанамен қамтамасыз ету сияқты бірқатар мәселелер бар. Сонымен бірге, 18 жасқа дейінгі балаға берілетін жәрдемақыны та¬быс көзіне байланыстырмай беруді халық талап етіп отыр.
Қазіргі Мәжіліс пропорцио¬нал¬ды сайлау жүйесі бойынша құрыл¬ды. Бұл – еліміздегі жаңа консти¬ту¬циялық реформа аясында саяси партиялардың
Әдебеиттер тізімі
1. Е. Байльдинов. Политические партии: позиции или амбиции? – Мысль, 2008г. №3.
2. Мелешкина Е.Ю. Политические партии на постсоветском пространстве: опыт коллективного исследования. – Полис, 2007г. №6.
3. Закон о политических партиях в РК // Казахстанская правда. - 1996.
4. Политические партии Казахстана и их программные документы (сборник. - вып. I, II). - Алматы, 1994.

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ИНСТИТУТЫ

Әлеуметтік пәндер кафедрасы

Семестрлік жұмыс №2

Тақырыбы: Бір партия анализі

Орындаған: БЭк 06-7 тобының
студенті Мырзалиев М.

Қабылдаған: Көптілеуова Д.Т.

Алматы 2009

Жоспары

1. Пайда болуының себебі мен салдары.
2. Мақсаты мен тапсырмасы, бағдарламалық құжаты.
3. Мемлекеттің саяси даму процесіндегі партия потенциалы.

Нұртай СӘБИЛЯНОВ, Мәжіліс депутаты:

— Президенттік-парламенттік басқару жүйесі жағдайында Парламенттің
өкілеттігі елеулі түрде артады. Ол заң шығару қызметін жүзеге асырумен
қатар, орталық мемлекеттік билік органдары басшыларының тағайындалуына не
сайлануына қатысады. Бұл заң шығару органына берілетін маңызды өкілеттілік.
Осы арқылы атқарушы билік органдарының Парламент пен халық алдындағы
жауапкершілігі күшеюге тиіс.
Конституциялық реформаға сәйкес Мемлекет басшысы Премьер-Министрді
тағайындамас бұрын оның кандидатурасын Парламент депутаттарының қарауына
ұсынады. Бұл Үкіметтің Парламент алдындағы жауапкершілігін арттырады және
заң жобаларына Үкімет тарапынан берілетін қорытындыларды бір жүйеге
келтіреді. Заңдардың сапасы артады, олардың орындалуы қамтамасыз етіледі.

Биылғы Парламент Мәжілісінің кезектен тыс сайлауы жоғары
ұйымдастырушылық деңгейде, ашық түрде өтті. Сайлау алдындағы үгіт-насихат
жұмыстарын жүргізуге тең мүмкіндік берілді. Тең мүмкіндік жасалғанымен,
барлық партиялар үгіт-насихат жұмыстарын бірдей көлемде жүргізе алмады.
Кейбір партиялар үгіт-насихат қағаздарын таратумен ғана шектелсе, екінші
біреулері өздерін тек теледидар мен газеттер арқылы жарнамалаудан аса алған
жоқ. Сайлаушылармен неғұрлым көп кездесулер өткізілсе, олардың дауыстарына
ие болу мүмкіндігі солғұрлым артады. Мұны мен бес сайлау науқанына қатысқан
азамат ретінде жеке тәжірибемнен білемін. “Нұр Отан” халықтық-демократиялық
партиясы сайлау алдындағы үгіт жұмыстарын жоғары жауаптылықпен өткізді.
Партияның атынан сайлауға түскен әрбір үміткердің кездесу кестелері
нақтыланып, олардың орындалуы қадағаланды.
Биылғы сайлау науқанында мен “Нұр Отан” халықтық-демократиялық партиясынан
партиялық тізім бойынша Парламент Мәжілісінің депутаттығынан үміткер
ретінде 30 күн Шығыс Қазақстан облысының Абай, Аякөз, Жарма, Зайсан,
Тарбағатай, Ұлан және Үржар аудандарының 63 елді мекені мен Семей қаласында
халықпен, қарапайым ауыл тұрғындарымен 95 кездесу өткізіп келдім. Сондықтан
ауылдағы, елдегі өзекті мәселелер маған жақсы таныс. Атап айтқанда, елде
таза ауыз су, телефон байланысы, жергілікті жолдарды жөндеу, жаңа мектеп
ғимараттарын салу, жұмыс орындарын ашу, шағын және орта бизнеске
жеңілдікпен несие беруді қамтамасыз ету, баға өсімін шектеу, мәдениет
үйлерін қалыпқа келтіру, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдейтін кәсіпорындар
ашу, ақысыз медициналық көмектің көлемін арттыру, жас мамандарды жұмыспен
және баспанамен қамтамасыз ету сияқты бірқатар мәселелер бар. Сонымен
бірге, 18 жасқа дейінгі балаға берілетін жәрдемақыны табыс көзіне
байланыстырмай беруді халық талап етіп отыр.
Қазіргі Мәжіліс пропорционалды сайлау жүйесі бойынша құрылды. Бұл –
еліміздегі жаңа конституциялық реформа аясында саяси партиялардың
мемлекетті басқарудағы рөлі мен олардың халық алдындағы жауапкершілігін
арттыруды көздеген үлкен саяси қадам.
Депутаттардың елдің барлық түкпіріндегі проблемаларды шешуге қатысуына
бұрын да шек болған жоқ. Жаңа тәртіп бойынша сайланған депутаттар үшін бұл
қайта қызмет аясын кеңейтуге ықпал етеді деп ойлаймын. “Нұр Отан”
партиясының атынан облыстардың, өңірлердің жағдайларын жақсы білетін, әр
саланың тәжірибелі мамандары, халықпен тығыз жұмыс істеген азаматтар
сайланды.
Біздің мақсат – халықтың “Нұр Отан” партиясына сайлауда білдірген сенімін
зор жауапкершілікпен ақтау.

Электораттың жаңа толқыны қалыптасып келеді

Амангелді МОМЫШЕВ, Мәжіліс депутаты:

— “Тойдың болғанынан боладысы қызық” дегендей, жеті партияның саяси беделін
жете саралаған сайлау додасы да өте шықты. Онда, әлбетте, “Нұр Отан”
партиясы президенттік-парламенттік басқару жүйесіне атсалысудан үмітті
бәсекелестерін айқын басымдықпен жеңіп, Мәжіліс мандатына толық қол
жеткізді.
Президенттік-парламенттік басқару жүйесі бірыңғай президенттік
басқаруға қарағанда демократияға етене жақын болады. Мәжіліс депутаттары
үкіметті құруға қатысып, Премьер-Министрді тағайындайды. Бұл аз нәрсе емес.
Елбасы да ендігі жерде облыстар мен Алматы және Астана қалаларының
әкімдерін тиісті мәслихаттар депутаттарының келісімімен тағайындайды.
Сонымен бірге, мәслихат депутаттарына әкімге сенімсіздік көрсету және оны
қызметтен босату туралы мәселе қою туралы өкілеттіктер берілген. Бұл
жергілікті билік басындағылардың өзім білермендікке салынып, ауа жайылып
кетпеуі үшін өте дұрыс жасалған саяси реформаның жетістігі болып табылады.
Пропорционалды сайлау жүйесін де сайлаушылар дабырасыз қабылдады.
Мысалы, оларға Мәжіліс орындығынан дәмесі бар үміткерге емес, өзі сенім
артқан партияға дауыс берген әлдеқайда тиімді. Өйткені, “Елдің қамын жеген
Едігең мен боламын” деп кеудесін ұрған партияның, яғни “кімнің кім екені”
де осы пропорционалды сайлау жүйесінде анықталады. Бұл жолы солай болды да.
“Нұр Отан” халықтық-демократиялық партиясы қалың бұқараның қалауына ие
болды. Бірақ, “жығылған күреске тоймайды” дегендей”, енді келіп 7 пайыздық
кедергіні “тым жоғары” деушілер шығып жатыр. Ақылға салып қарасақ, 12,5
пайыздық және 1 пайыздық кедергісі бар елдердегі сайлау жүйесіне қарағанда,
қазақстандық үлгі соның нағыз “алтын ортасы” болып табылады. Өйткені,
пропорционалды сайлау жүйесінде пайыздық кедергіні “көтеру” де,
“төмендетіп” жіберу де дұрыс емес.
Сайлау алдында 7 партия да Мәжіліс орындығына өз үміткерлерінің
тізімін жариялады. “Нұр Отан” партиясының атынан мен де сол тізімге ендім.
Айтайын дегенім, тізім аспаннан алынған жоқ. Үміткерлердің қай-қайсысы
болмасын білім мен білігі, іс тәжірибесі жағынан іріктелген азаматтардан
құралды. Сайлау өткеннен кейінгі таңдау да салмақты, салиқалы кеңесте
шешілді.
Мен қызметке араласқалы бері ел ішінде, жұмысшылармен қоян-қолтық
араласып жүрген адаммын. Талай қызметтің өткелегінен өттім. Елдің
экономикалық-әлеуметтік жағдайы соңғы жылдары жақсы көтерілді. Саяси
белсенділігі де арта түсті. Қай жиынға, қай отырысқа бармаңыз, әңгіме
тақырыбы шүу дегеннен саясатқа ойысады. Сайлаушылар үміткерлердің
бұрынғыдай “мектеп салам, жол жөндеймін” деген емеурініне емес, Мәжілістің
жоғарғы заң шығарушы орган екеніне, соған өздерінің сөзін сөйлейтін білікті
азаматты сайлайтынын түсініп, қалыптасып келе жатқан жаңа толқынды
байқадым. Халқымыздың, “ораза-намаз тоқтықта” деген астарлы сөзінің
деңгейімен қарасақ, осының өзі-ақ көп нәрсені аңғартады. Сондықтан
сайлаушылардың таңдауына және “билік өйтіп қойды, сөйтіп қойды”, деп
шүбәмен қараудың жөні жоқ.

Кең салалы да салмақты комитет

Асқар ТҰРАПБАЙҰЛЫ.

Парламент Сенатының жалпы отырыстары арқылы депутаттар жұмысымен жақын
танысып жатамыз. Ал сенаторлардың жоғарғы заң шығарушы орган құрамындағы
тұрақты комитеттердегі жұмысы назардан тыс қалып жататындығын несіне
жасырайық. Осы бір кемістіктің орнын толтыру үшін біз жоғарғы палатадағы ең
бір ауқымды да кең салаларды қамтыған Халықаралық істер, қорғаныс және
қауіпсіздік комитетінің жұмысымен жақын танысып, мұндағы басты
ерекшеліктерді ашып беруге тырыстық.
Аталған комитеттің төрағалығына жақында ғана әріптестерінің бірауыздан
дауыс беруімен Қуаныш Сұлтанов сайланған болатын. Ағылшынша бір адамдай
сөйлесе білетін, оның үстіне кез келген адаммен емен-жарқын әңгімеге де
ұшқыр сенатордың өмірлік тәжірибесі осы комитетке сұранып-ақ тұрғандай еді.
Бұрын осы комитетте төраға болған Ахан Бижанов ең жауапты әрі қоғамның сан-
салалы өкілдерімен тығыз қарым қатынасты талап ететін Әлеуметтік-мәдени
даму комитетінің тұтқасын ұстады. Бұл комитет жөніндегі әңгімемізді кейінге
қалдыра отырып, Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінде
Әбіш Кекілбаев, Өмірбек Байгелди, Оралбай Әбдікәрімов, Әділ Ахметов,
Аманжол Бөлекбаев жұмыс істейтінін айта кетейік. Жақында ғана ел
Президентінің тағайындауымен Сенатқа келген Қазақстан Патриоттары
партиясының жетекшісі Ғани Қасымов та осы комитет құрамында.
Ал Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті қандай
мемлекеттік ұйымдармен тығыз қарым-қатынаста деген мәселеге келер болсақ,
онда оның Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қорғаныс министрлігі, Республикалық
ұлан секілді мемлекеттік органдармен тығыз жұмыс жасайтынын көреміз. Ол
жұмыстардың негізгі мақсаты жаңағы аталған мемлекеттік органдар жұмысын
барынша ұтымды ету үшін заң жобаларын бірлесе отырып пысықтау. Заң жобасына
бастамашы жақтың кем-кетіктерін түзеп, оған дұрыс бағдар беру комитет
депутаттарының негізгі жұмысы.
Сондай-ақ, Сыртқы істер министрлігі елшілерді тағайындар кезде де осы
комитеттің алдынан өтеді. Ең бастысы – көптеген заң жобалары осы комитеттің
мақұлдауынсыз қабылданбайды. Әсіресе, барлық халықаралық келісімдерді
ратификациялау жөніндегі заңдық құжаттар ең алдымен аталған комитет
мақұлдауына ие болуы тиіс. Егер осы комитетке келіп жататын заң жобаларын
алсақ, соның 40-45 пайыздайы келісімдерді ратификациялауға арналады екен.
Бұдан басқа комитет көптеген халықаралық іс-шараларды өткізудің де ұйытқысы
болып жүр. Бұған дәлел, үстіміздегі жылғы өткізілген “Қазақстан
Республикасының халықаралық ынтымақтастығы: нақты жағдайы, міндеттері мен
болашағы” атты конференцияға атсалысты. Оның жұмысына 200-ден астам
шетелдік қонақтардың келуі аталған шараның ауқымдылығын көрсетсе керек.
Парламентшілер ТМД ПАА мен ЕурАзЭҚ ПАА іс-шараларына атсалысып, 56
қатысушысы бар беделді еуропалық ұйым – ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблеясының
қызметіне де үнемі қатысып келеді. Тек халықаралық ұйымдармен ғана байланыс
жасайды десек қателескен болар едік. Комитет мүшелері сонымен бірге
еліміздегі бірқатар соғыс ардагерлерінің, қоғамдық ұйымдардың өкілдерімен
кездесулер ұйымдастырып, олардың жағдайымен жақын танысып жатады.
Аталған комитеттің заң шығарушылық қызметіне тоқталмадық. Өйткені,
Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінен өткен заң
жобаларының саны айтарлықтай. Сондықтан да олардың барлығына тоқталып
жатпадық. Есесіне комитет жұмысының кейбір тұстарына үңіле отырып,
еліміздің соңғы жылдары шет елдерде танымалдығының артып келе жатуына
осындағы сенаторлардың үлесі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Астық түйір балғындығының көрсеткіштері
Астық түйір массасының жалпы сипаттамасы
Пісіру роботтарының технологиялық процесінің жазбасы
Компаниядағы қоғаммен байланыс маманының қызметін ұйымдастыру
Имитационды модельдеу
Математикалық модель түсінігі
Кәсіпорынның еңбек ресурстарының құрылымы
Әлеуметтік ой дамуының негізгі тарихи кезеңі
Функционалдық калькуляция есебі
Бухгалтерлік қызмет
Пәндер