Әлеуметтік институттар түсінігі. Әлеуметтік институттар негізгі ұғымдары



Жоспар
I. Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік институттар түсінігі
2.2 .Институттың дамуы мен қалыптасуы, функциялары.
2.3. Әлеуметтік институттар негізгі ұғымдары.
2.4. Әлеуметтік институттардың бес негізгі түрі.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланылған әдебиеттер.
Әлеуметтік институт деп көбінесе адамдардың бірлескен қызметінің тарихи қалыптасқан орнықты нысандарын айтады. Институттардың негізігі мақсаты - жеке адамдардың, топтардың және жалпы қоғамның іргелі қажеттіліктерін қанағаттандыру. Олардың сәтті қызмет атқаруы адамдар қауымдастығының өмірін сақтауға мүмкіндік береді, оларды топтар мен қоғамға біріктіреді, олардың өмірін тұрақты етеді. Дәл осы әлеуметтік институттар ұйымдардағы бірлескен корпоративтік қызметті үйлестіреді, әлеуметтік қатынастар сипатын анықтайды және оларды сақтап отырады.
Әрбір институт:
- белгілі бір қызмет аясын;
- белгіленген құқықтар мен міндеттер негізінде қоғамдық, ұйымдық немесе басқару функцияларын орындауға өкілетті адамдар тобын;
- ресми тұлғалар арасындағы қарым-қатынастың ұйымдық нормалары мен принциптерін;
- қойылған міндеттерді шешуге қажетті материалдық құралдарды (қоғамдық ғимараттар, құрал-жабдықтар және т.б.) қамтиды.
Мысалы, әділет органдары (юстиция) әлеуметтік институт ретінде құқықтық қатынастар мен оларды реттеу саласын білдіреді. Оған жататындар белгілі бір адамдар тобы (прокурорлар, соттар, адвокаттар); қабылданған ресми заңдар мен басқа да заңнамалық актілер, сондай-ақ құқықтық өкілетті тұлғалардың мінез-құлықтарының бейресми стандартталған үлгілері (соттың, прокурордың, адвокаттың және т.б. рөлдері); мекемелер (прокуратуралар, соттар, тұтқындау орындары және т.б.) және әділетті қаржыландыруға арналған ел бюджетінен бөлінетін қаражат.
Институт ұғымы көп мағыналы, латын тілінен аударғанда «мекеме» қалыптастыру - адамдардың біріккен қызметін ұйымдастырудың тарихи қалыптасқан тұрғылықты үлгісі.
Әлеуметтік институттар алғашқы қауымдық қоғамнан қазіргі заманға дейінгі кез-келген қоғамда болған.

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
I. Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1.Әлеуметтік институттар түсінігі
2.2 .Институттың дамуы мен қалыптасуы, функциялары.
2.3. Әлеуметтік институттар негізгі ұғымдары.
2.4. Әлеуметтік институттардың бес негізгі түрі.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе

2.1.Әлеуметтік институттар түсінігі.

Әлеуметтік институт деп көбінесе адамдардың бірлескен қызметінің тарихи қалыптасқан орнықты нысандарын айтады. Институттардың негізігі мақсаты - жеке адамдардың, топтардың және жалпы қоғамның іргелі қажеттіліктерін қанағаттандыру. Олардың сәтті қызмет атқаруы адамдар қауымдастығының өмірін сақтауға мүмкіндік береді, оларды топтар мен қоғамға біріктіреді, олардың өмірін тұрақты етеді. Дәл осы әлеуметтік институттар ұйымдардағы бірлескен корпоративтік қызметті үйлестіреді, әлеуметтік қатынастар сипатын анықтайды және оларды сақтап отырады.
Әрбір институт:
- белгілі бір қызмет аясын;
- белгіленген құқықтар мен міндеттер негізінде қоғамдық, ұйымдық немесе басқару функцияларын орындауға өкілетті адамдар тобын;
- ресми тұлғалар арасындағы қарым-қатынастың ұйымдық нормалары мен принциптерін;
- қойылған міндеттерді шешуге қажетті материалдық құралдарды (қоғамдық ғимараттар, құрал-жабдықтар және т.б.) қамтиды.
Мысалы, әділет органдары (юстиция) әлеуметтік институт ретінде құқықтық қатынастар мен оларды реттеу саласын білдіреді. Оған жататындар белгілі бір адамдар тобы (прокурорлар, соттар, адвокаттар); қабылданған ресми заңдар мен басқа да заңнамалық актілер, сондай-ақ құқықтық өкілетті тұлғалардың мінез-құлықтарының бейресми стандартталған үлгілері (соттың, прокурордың, адвокаттың және т.б. рөлдері); мекемелер (прокуратуралар, соттар, тұтқындау орындары және т.б.) және әділетті қаржыландыруға арналған ел бюджетінен бөлінетін қаражат.
Институт ұғымы көп мағыналы, латын тілінен аударғанда мекеме қалыптастыру - адамдардың біріккен қызметін ұйымдастырудың тарихи қалыптасқан тұрғылықты үлгісі.
Әлеуметтік институттар алғашқы қауымдық қоғамнан қазіргі заманға дейінгі кез-келген қоғамда болған.
Адамдардың әлеуметтік өзара байланыстары мен қарым-қатынастары болып табылады.
Әлеуметтік институт нақты тұлғалардың индивидтердің әлеуметтік топтардың әлеуметтік байланысы, өзара әрекеті мен қатынастары негізінде қуралады.
Институттар байланыстар мен тәртіп жүйелерінің жиынтығы болып табылады.

2 .2.Институттың дамуы мен қалыптасуы, функциялары
және оның түрлері.

Көптеген инстуттардың байланысын талдау өздерінің индивиттерге берілген рольдер жүйесін бір қалыпқа келтіреді.
Сонымен қатар қоғамдық өмірдегі кейбір әлеуметтік институттың басқа институтта отбасы институтына әсер етеді.
Кәсіпорындар өздерінің қызметкерледрің әлеуметтік институттар әрдайым қоғамдағы өзгешеліктерге бейімделеді.
Институттардың функциялары.
Регулятивті
Трансляция
Коммуникативті
Латентті

2.3. Әлеуметтік институттар негізгі ұғымдары.

Негізгі ұғымдар: әлеуметтік институттар, институционалдану, дифференция, институция, нормалар, әлеуметтендіру.
Әлеуметтік институттар алғашқы қауымдық қоғамнан қазіргі заманға дейінгі кез келген қоғамда болған. Оларсыз қоғам өзін құрайтын адамдарға қатысты өзінің негізгі функцияларын - біріктіру, қорғау, қамтамасыз ету, тұлғаны әлеуметтендіру, рухани және мәдени даму, т.б. орындай алмас еді.
Адамдардың әлеуметтік өзара байланыстары мен қарым-қатынастары мінез-құлықтың жалпы ережелері мен қоғамдық мүддеге және жеке адамдардың мүддесіне қол жеткізудің қалыптасқан, рұқсат етілген тәсілдерінің негізінде құрылады. Ең алғашқы институттардың бірі жыныстық қатынастарды, қандас туыстар мен тайпаластар арасындағы қолдау көрсету мен өзара көмектесуді реттеген, мәдени сабақтастықты, әлеуметтік тәжірибені ұрпақтан ұрпаққа беру нормаларын баянды еткен отбасы және неке институты болып табылады.
Социологтар "институт" ұғымын құқықтанушылардан бай әлеуметтік мазмұнмен толықтырып алған. Ол базалық социологиялық категориялардың бірі болып табылады, теориялық тұжырымдамаларды құру мен шынайы қоғамдағы әлеуметтік қатынастарды талдауда оны айналып өту мүмкін емес.

Ағылшын социологы Герберт Спенсер әлеуметтік институт терминін алғаш ұсынған ғалым.
Институт ұғымы социологиядағы негізгі тақырыптардың бірі. Сонымен қатар, қоғамда мыңызды қажетті инстиуттар.
Социолгтардың есептеуінше мұндай инстиуттар бесеу:
Отбасы
саяси
экономикалық
білім беру
діни
Г.Спенсер "әлеуметтік институт" терминін алғаш ұсынған адам. Кез келген мекеме (әлеуметтік институт) әлеуметтік әрекеттердің орнықты құрылымы ретінде қалыптасады. Ол институттар қоғам өмірін реттеу мен жайластыру және адамдардың мінез-құлқына ықпал ету ісінде маңызды рөл атқаратынын атап өткен. Ол әлеуметтік институттардың алты түрін сипаттап, талдаған: өнеркәсіптік, кәсіподақтық, саяси, әдет-ғұрыптық, шіркеулік, үй.
Латын тілінен іnstіtutum - орнату, жайластыру деп тәржімаланады. "Институция" термині орнату, қоғамда қалыптасқан әдет-ғұрып, тәртіп дегенді білдіреді. "Институт" ұғымы әдет-ғұрыптар мен тәртіптердің заң немесе мекеме түрінде бекітілуін білдіреді. Әлеуметтік институт әлеуметтік жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз ететін қоғамдық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Саяси жүйе және әлеуметтік-саяси процесс ұғымдары
Әлеуметтанудың әдісі
Әлеуметтану ғылымының даму тарихы
Әлеуметтану – әлеуметтік – гуманитарлық ғылымдар жүйесінде
Саяси ғылымның зерттеу объектілері
ХХ – ғасырдың басындағы қоғамдық – саяси әлеуметтік жағдаяттардың психология ғылымының дамуына ықпалы
ХІХ.ғасырдың әлеуметтануы
Мемлекет және құқық теориясының пәні мен әдістері. Мемлекеттің пайда болуы
Инвестиция түрлері
Саясаттанудың әлеуметтік-гуманитарлық білімдер жүйесіндегі орны
Пәндер