Абайдың қара сөздері туралы



Абайдың философиялық, көркемдік, әлеуметтік, гуманистік және дінге көзқарастары терең білінген еңбегі-қара сөздері. Абайдың қара сөздері-ұлы ақын сөз өнеріндегі көркемдік қуатын, философиядағы даналық дүниетанымын даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы саны қырық бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның 6-7 үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абай өзінің қара сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне, логикалық мәніне зер салған. Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік арқылы көркемдік сана мен философиялық санына ұштастырады. Абайдың қара сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы пікірлері мен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын құрайды. Абайдың қара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл сөзге айналды. Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918ж Семейде шыққан «Абай» журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай, франсуз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Барлығы 45 сөз және бұған «Бірер сөз қазақтың түбі қайдан шыққандығы туралы» деген тарихи мақаласы да қосылды. «Абайды қара сөздерінің» соңғы нұсқасы Мүрсейіттің 1905, 1907 және 1910 жылдардағы қолжазбалары бойынша жаряланып келеді.
Қара сөздер Абайдың 150 жылдық мерейтойы қарсаңында бұрын кеткен текстегі кемшіліктері түзетіліп, түпнұсқамен дәлдігі мүмкіндігінше қалпына келтірілген.
«Қара сөздер» деген атау өлең сөзден бөлек дүниелер мағынасын білдіреді.
Өлең өнерін қазақ қара сөз демейді.Қара сөз проза деген мағынада айтылған.

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Абайдың қара сөздері

Орындаған: Оңдасынова Сара
Тексерген: Ахметова Сәуле

АЛМАТЫ 2006
Абайдың философиялық, көркемдік, әлеуметтік, гуманистік және дінге
көзқарастары терең білінген еңбегі-қара сөздері. Абайдың қара сөздері-ұлы
ақын сөз өнеріндегі көркемдік қуатын, философиядағы даналық дүниетанымын
даралап көрсететін классикалық стильде жазылған прозалық шығармасы. Жалпы
саны қырық бөлек шығармадан тұратын Абайдың қара сөздері тақырыбы жағынан
бір бағытта жазылмаған, әр алуан. Оның 6-7 үлгісі қысқа болса, қайсыбіреуі
мазмұн, тақырып жағынан өзгешелеу, ауқымды болып келеді. Абай өзінің қара
сөздерінде шығарманың ажарына ғана назар аударып қоймай, оның тереңдігіне,
логикалық мәніне зер салған. Сөйтіп көркемдік шеберлік пен ғылыми зерделік
арқылы көркемдік сана мен философиялық санына ұштастырады. Абайдың қара
сөздеріндегі гуманистік, ағартушылық, әлеуметтік ойлары дін туралы
пікірлері мен бірігіп, тұтас бір қазақ халқының философиялық концепциясын
құрайды. Абайдың қара сөздері сондай-ақ жалпы адамзат баласына ортақ асыл
сөзге айналды. Оның қара сөздерінің бірнешеуі ең алғаш 1918ж Семейде шыққан
Абай журналында жарық көрді. Кейіннен, Абайдың қара сөздері орыс, қытай,
франсуз, т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды.
Барлығы 45 сөз және бұған Бірер сөз қазақтың түбі қайдан шыққандығы
туралы деген тарихи мақаласы да қосылды. Абайды қара сөздерінің соңғы
нұсқасы Мүрсейіттің 1905, 1907 және 1910 жылдардағы қолжазбалары бойынша
жаряланып келеді.
Қара сөздер Абайдың 150 жылдық мерейтойы қарсаңында бұрын кеткен текстегі
кемшіліктері түзетіліп, түпнұсқамен дәлдігі мүмкіндігінше қалпына
келтірілген.
Қара сөздер деген атау өлең сөзден бөлек дүниелер мағынасын білдіреді.
Өлең өнерін қазақ қара сөз демейді.Қара сөз проза деген мағынада
айтылған.
Әдетте, адам ауызекі тілде өлеңді емес қара сөзді қолданады. Абай бұл
жөнінде: Қазаққа қара сөзге дес бермедім - деп қара сөзді шешендік өнер
мәнінде айтқан. Шаршы топқа шығып сөз айту әркімнің қолынан келе бермейтін
іс. Абай осындай ниетпен айтқан сөздерін қағазға жазып қалдырған. Оны өзі
бірінші сөзінде былай деп түйіндеген: Бұл жасқа келгенше жақсы өткіздік
пе, жаман өткіздік пе, әйтеуір бірталай өмірімізді өткіздік: алыстық,
жұлыстық, айтыстық, тартыстық-әурешілікті көре-көре келдік. Енді жер ортасы
жасқа келдік: Қажыдық, жалықтық; қылып жүрген ісіміздің баянсызын,
байлаусызын көрдік, бәрі қоршылық екен білдік. Ал енді қалған өмірімізді
қайтып, не қылып өткіземіз? Соны таба алмай өзін де қайранмын...
...Ақыры ойладым..осы ойыма келген нәрселерді қағазға жаза берейін, ақ
қағаз бен қара сияны ермек қылайын, кімде кім ішінен керекті сөз тапса,
жазып алсын, ия оқысын, керегі жоқ десе, өз сөзім өзімдікі дедім де, ақыры
осыған байладым, енді мұнан басқа ешбір жұмысым жоқ.
Қара сөз еркін ой білдіру формасы. Сірә, Абай өзінің ақындығының сол
заман болсын, кейінгі заман оқырмандары болсын түсінуге қиындығын сезсе
керек. Ақын өлеңдеріңнің кейбір күрделі дуниетанымдық мәселелері қара
сөздерде түсіндірілген. Абайдың біршама өлеңдерін қара сөздеріндегі кейбір
түсініп барып қабылдауға мүмкіндік ашылады.мысалы, Алланың өзі де ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Абай қара сөздері
Абайдың қара сөздері: сипаты мен мазмұндық тереңдігі
Абай Құнанбаев қара сөз кітабының авторы
Абайдың қара сөздері мен өлеңдері
АБАЙ ҚАРА СӨЗДЕРІНІҢ ТӘРБИЕЛІК МӘНІ
Абай Құнанбаевтың қара сөздері
АБАЙҒА БАРАР ЖОЛ
Абай өмірбаяны, шығармалары
Абай Құнанбаев өмірбаяны және шығармалары
Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904)
Пәндер