Туберкулездің қоздырғышы
Жалпы жұқпалы аурулардың қоздырғышы- микроптардан табылуы Голландия ғалымы Левингуктың үлкейтіп көрсететін шыны линзасының жарыққа шығыуымен байланысты. Тұнғыш қарапайым микроскопты құрастырған және бірінші болып құжынаған микроптарды көрген де осы Анатолий Левинчук еді. Алғашқы микроскоп жарыққа шыққанан кейін бірқатар жұқпалы аурулардың қоздырғыштары табылды, сонымен қатар олардың емдеу жолын іздестіру мүмкіндігі де туды.
Дегенмен, жұқпалы аурулардың ішіндегі туберкулез қоздырғышын табу онай болмады. Көп жылдар бойы іздену барысында неміс ғалымы Роберт Кох 1882 жылы туберкулездің қоздырғышын тауып, қауіпті әрі жұқпалы ауларға қарсы нақтылы күрес жүргізу ісіне баға жетпес үлес қосты. Бірнеше есе үлкейтіп микроскоппен қарағанда туберкулез микробы сәл ғана иілген таяқша сияқты болып көрінеді. Бұл аурудың қоздырғышын алғашқы кезде “ кох таяқшасы” немесе “туберкулез” таяқшасы деп атап келгенімен соңғы уақытта мұны туберкулез деп атайтын болды.
Дегенмен, жұқпалы аурулардың ішіндегі туберкулез қоздырғышын табу онай болмады. Көп жылдар бойы іздену барысында неміс ғалымы Роберт Кох 1882 жылы туберкулездің қоздырғышын тауып, қауіпті әрі жұқпалы ауларға қарсы нақтылы күрес жүргізу ісіне баға жетпес үлес қосты. Бірнеше есе үлкейтіп микроскоппен қарағанда туберкулез микробы сәл ғана иілген таяқша сияқты болып көрінеді. Бұл аурудың қоздырғышын алғашқы кезде “ кох таяқшасы” немесе “туберкулез” таяқшасы деп атап келгенімен соңғы уақытта мұны туберкулез деп атайтын болды.
Туберкулездің қоздырғышы
Жалпы жұқпалы аурулардың қоздырғышы- микроптардан табылуы Голландия
ғалымы Левингуктың үлкейтіп көрсететін шыны линзасының жарыққа шығыуымен
байланысты. Тұнғыш қарапайым микроскопты құрастырған және бірінші болып
құжынаған микроптарды көрген де осы Анатолий Левинчук еді. Алғашқы
микроскоп жарыққа шыққанан кейін бірқатар жұқпалы аурулардың қоздырғыштары
табылды, сонымен қатар олардың емдеу жолын іздестіру мүмкіндігі де туды.
Дегенмен, жұқпалы аурулардың ішіндегі туберкулез қоздырғышын табу онай
болмады. Көп жылдар бойы іздену барысында неміс ғалымы Роберт Кох 1882 жылы
туберкулездің қоздырғышын тауып, қауіпті әрі жұқпалы ауларға қарсы нақтылы
күрес жүргізу ісіне баға жетпес үлес қосты. Бірнеше есе үлкейтіп
микроскоппен қарағанда туберкулез микробы сәл ғана иілген таяқша сияқты
болып көрінеді. Бұл аурудың қоздырғышын алғашқы кезде “ кох таяқшасы”
немесе “туберкулез” таяқшасы деп атап келгенімен соңғы уақытта мұны
туберкулез деп атайтын болды.
Туберкулездің микробактериялары өте жұқпалы, уландырғыш әрі зәрлі
келеді. Оның үстіне Олар өте өсім тал әрі төзімді , қандай суыққа да бой
бермей бірнеше ай өмір сүре алады. Олардын тіршілік қабілеті топырақта бір-
екі жыл, ал судын өзінде бірнеше айға созылады. Дымқыл, лас жерлерде тез
өсіп-өнеді Микробактериялар қақырықта 2-3 айға дейін, шаң тозанда 4 айға
дейін сақталады. Егер ылғалды, қаранғы жерлерге түссе 9-12 айға дейін
өлмейді. Бұлардың бір ерекшелігі- жарықпен жылылыққа сезімтал.
Туберкулездің микробактериялары су мен сүтте 30 минуттай, ал процентті
содалы ерітіндіде 15 минуттай қайнатқанда өледі,ғ содай-ақ күшті күн
сәулесі бұл микробактерияны тез өлтіреді. Демек, туберкулезбен ауырған
адамның үйі жарық, күн сәелесі көп түсетін әрі таза болуға тиіс.
Туберкулез-жұқпалы ауру.
Туберкулез микробактериясысыртқы ортадаұзақ уақыт сақталғанымен ол
тірі организмде ғана (адамның малдар мен құстардың т.б. денесінде ) өсіп
-өнеді Осы аурудан өлген адамның малдын өкпесінде, лимфалық бездерінде,
тағы басқа органдарында туберкулез қоздырғыштары сақталып қалады. Сол
сияқты аурулардың қақырығын ғана емес, ауру малдын шикі сүтінен де
туберкулез миробын тапқан. Көп кешікпей Роберт Кохтың мұндай ғылыми
жаналығындүние жүзі ғалымдары мойындады. Сөйтіп туберкулез қоздырғышы–Кох
таяқшасының өсімтал және бұл дерттің жұқпалы екеніне ешкімнің де күмәні
болмады.
Туберкулез ауруының таралуы негізгі көзі осы аурудың ашық түрі мен
ауырған адам еккені белгілі болады. Басқа микроптар мен салыстырғанда
туберкулездің қоздырғышын аз уақыттын ішінде кебір дизенфекциялық
тәсілдермен арнайы дәрі арқылы құртуға болатыны да медецина практикасында
белгілі.
Мысалы: оған 5%карбол қышқылы, 5% формалин тағы да басқа ерітінділерде
жетіп жатыр. Туберкулез ауруы мен тек адамдар ғана емес, мал да, құс та,
балық та ауырады. Осыған орай туберкулез ауруының қоздырғыштары-
микробактериялары да әр түрлі болады. Медицина практикасында, адамның және
адамның микробактериялары жан-жақты зерттелген. Халық арасында жиі
кездесетініде, әрі қауіптісі де осылар.
Туберкулез ошағына кездесіп қалған жағдайда оны жұқтырмай, сақтық
шараларын білген жөн. Бұл проблемамен медицина ғылымынын бір саласы
эпидемиология туберкулезі шұғылданады. Эпидемология грекше ері-арасы немесе
ішінде + demos-халық +logos-ілім деген ұғымды береді. Сөйтіп, жан- жақты
әлеуметтік- биологиялық процесті зерттеп қана қоймай, туберкулездің
тарапжайылу жолы және адамдардың қай жаста, қандай жағыдайда туберкулездің
микробактериясын қабылдағыш келетінін т. б. Мәселенің тексерілуі
жетерліктей жоғары. Туберокулез ауруының екі түрі бар. Олар: ашық түрі-
туберкулездің микробактериясын таратушы және жабық түрі, яғни туберкуледің
жұқпайтын түрі болып табылады.
Адам аруының негізгі себебі микробактерияның жұғуы. Туберкулез ауруы
жасталғамайды, онымен кез кеген жастағы адам ауруы мүмкін. Сондай-ақ, онын
адамға жұғу жолдары да әр түрлі: туберкулез энфекциясы аурудын қақырығы,
сілекей арқылы тарайды. Манайындағы сау адам осы ауамен дем алғанда
туберкулез инфекциясын жұқтырып алуы ықтимал. Бұл тек семьяда ғана емес,
көпшілік орындарда т. б. жерлерде кездеседі. Алайда манайындағыларға осы
қауіпті дертті жұқтырмаудын басты шарты-ауру адамның сақтық щараларынүзбей
орындап отыруы.
Туберкулез инфекциясының таралуына себепші болатын екінші бір фактор-
шаң-тозаң. Ал туберкулездің ашық түрімен ауыратын кейбір адамдар тазалық
ережелерін сақтамай кез куелген жерге қақырып, түкіреді, сонын нәтиесінде
құрғаған қақырықтағы микробактериялар шанмен көтеріліп, ауаға тарайды да,
тыныс жолдары арқылы, сау адамға жұғады, яғни ол туберкулез ауруын
қоздырады.
Ал ауру адам қақырығы арқылы күніне төрт-бес милиард туберкулез
микробактериясынын тәжірибе көрсетіп отыр. Олай болса осы ару мен ауырған
адам жөтелгенде, Түшкіргенде сақтық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Жалпы жұқпалы аурулардың қоздырғышы- микроптардан табылуы Голландия
ғалымы Левингуктың үлкейтіп көрсететін шыны линзасының жарыққа шығыуымен
байланысты. Тұнғыш қарапайым микроскопты құрастырған және бірінші болып
құжынаған микроптарды көрген де осы Анатолий Левинчук еді. Алғашқы
микроскоп жарыққа шыққанан кейін бірқатар жұқпалы аурулардың қоздырғыштары
табылды, сонымен қатар олардың емдеу жолын іздестіру мүмкіндігі де туды.
Дегенмен, жұқпалы аурулардың ішіндегі туберкулез қоздырғышын табу онай
болмады. Көп жылдар бойы іздену барысында неміс ғалымы Роберт Кох 1882 жылы
туберкулездің қоздырғышын тауып, қауіпті әрі жұқпалы ауларға қарсы нақтылы
күрес жүргізу ісіне баға жетпес үлес қосты. Бірнеше есе үлкейтіп
микроскоппен қарағанда туберкулез микробы сәл ғана иілген таяқша сияқты
болып көрінеді. Бұл аурудың қоздырғышын алғашқы кезде “ кох таяқшасы”
немесе “туберкулез” таяқшасы деп атап келгенімен соңғы уақытта мұны
туберкулез деп атайтын болды.
Туберкулездің микробактериялары өте жұқпалы, уландырғыш әрі зәрлі
келеді. Оның үстіне Олар өте өсім тал әрі төзімді , қандай суыққа да бой
бермей бірнеше ай өмір сүре алады. Олардын тіршілік қабілеті топырақта бір-
екі жыл, ал судын өзінде бірнеше айға созылады. Дымқыл, лас жерлерде тез
өсіп-өнеді Микробактериялар қақырықта 2-3 айға дейін, шаң тозанда 4 айға
дейін сақталады. Егер ылғалды, қаранғы жерлерге түссе 9-12 айға дейін
өлмейді. Бұлардың бір ерекшелігі- жарықпен жылылыққа сезімтал.
Туберкулездің микробактериялары су мен сүтте 30 минуттай, ал процентті
содалы ерітіндіде 15 минуттай қайнатқанда өледі,ғ содай-ақ күшті күн
сәулесі бұл микробактерияны тез өлтіреді. Демек, туберкулезбен ауырған
адамның үйі жарық, күн сәелесі көп түсетін әрі таза болуға тиіс.
Туберкулез-жұқпалы ауру.
Туберкулез микробактериясысыртқы ортадаұзақ уақыт сақталғанымен ол
тірі организмде ғана (адамның малдар мен құстардың т.б. денесінде ) өсіп
-өнеді Осы аурудан өлген адамның малдын өкпесінде, лимфалық бездерінде,
тағы басқа органдарында туберкулез қоздырғыштары сақталып қалады. Сол
сияқты аурулардың қақырығын ғана емес, ауру малдын шикі сүтінен де
туберкулез миробын тапқан. Көп кешікпей Роберт Кохтың мұндай ғылыми
жаналығындүние жүзі ғалымдары мойындады. Сөйтіп туберкулез қоздырғышы–Кох
таяқшасының өсімтал және бұл дерттің жұқпалы екеніне ешкімнің де күмәні
болмады.
Туберкулез ауруының таралуы негізгі көзі осы аурудың ашық түрі мен
ауырған адам еккені белгілі болады. Басқа микроптар мен салыстырғанда
туберкулездің қоздырғышын аз уақыттын ішінде кебір дизенфекциялық
тәсілдермен арнайы дәрі арқылы құртуға болатыны да медецина практикасында
белгілі.
Мысалы: оған 5%карбол қышқылы, 5% формалин тағы да басқа ерітінділерде
жетіп жатыр. Туберкулез ауруы мен тек адамдар ғана емес, мал да, құс та,
балық та ауырады. Осыған орай туберкулез ауруының қоздырғыштары-
микробактериялары да әр түрлі болады. Медицина практикасында, адамның және
адамның микробактериялары жан-жақты зерттелген. Халық арасында жиі
кездесетініде, әрі қауіптісі де осылар.
Туберкулез ошағына кездесіп қалған жағдайда оны жұқтырмай, сақтық
шараларын білген жөн. Бұл проблемамен медицина ғылымынын бір саласы
эпидемиология туберкулезі шұғылданады. Эпидемология грекше ері-арасы немесе
ішінде + demos-халық +logos-ілім деген ұғымды береді. Сөйтіп, жан- жақты
әлеуметтік- биологиялық процесті зерттеп қана қоймай, туберкулездің
тарапжайылу жолы және адамдардың қай жаста, қандай жағыдайда туберкулездің
микробактериясын қабылдағыш келетінін т. б. Мәселенің тексерілуі
жетерліктей жоғары. Туберокулез ауруының екі түрі бар. Олар: ашық түрі-
туберкулездің микробактериясын таратушы және жабық түрі, яғни туберкуледің
жұқпайтын түрі болып табылады.
Адам аруының негізгі себебі микробактерияның жұғуы. Туберкулез ауруы
жасталғамайды, онымен кез кеген жастағы адам ауруы мүмкін. Сондай-ақ, онын
адамға жұғу жолдары да әр түрлі: туберкулез энфекциясы аурудын қақырығы,
сілекей арқылы тарайды. Манайындағы сау адам осы ауамен дем алғанда
туберкулез инфекциясын жұқтырып алуы ықтимал. Бұл тек семьяда ғана емес,
көпшілік орындарда т. б. жерлерде кездеседі. Алайда манайындағыларға осы
қауіпті дертті жұқтырмаудын басты шарты-ауру адамның сақтық щараларынүзбей
орындап отыруы.
Туберкулез инфекциясының таралуына себепші болатын екінші бір фактор-
шаң-тозаң. Ал туберкулездің ашық түрімен ауыратын кейбір адамдар тазалық
ережелерін сақтамай кез куелген жерге қақырып, түкіреді, сонын нәтиесінде
құрғаған қақырықтағы микробактериялар шанмен көтеріліп, ауаға тарайды да,
тыныс жолдары арқылы, сау адамға жұғады, яғни ол туберкулез ауруын
қоздырады.
Ал ауру адам қақырығы арқылы күніне төрт-бес милиард туберкулез
микробактериясынын тәжірибе көрсетіп отыр. Олай болса осы ару мен ауырған
адам жөтелгенде, Түшкіргенде сақтық ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz