Адам экологиясы туралы



Соңғы 50 – жылда адамның шаруашылық қызметінің нәтижесінде біздің планетамыздың өзгеру дәрежесі, адамның отты пайдалана бастаған уақыттан, яғни 800 жылмен салыстырғанда әлдеқайда жоғары.
Қоршаған ортаға индустриялды араласуын күшеюін ғылыми –техникалық және ақпараттық революсиямен байланыстсрады. Ол табиғат ресурстарын шектен тыс өндіріуден және қоршаған ортаның қоқыстармен жан-жақты ластанумен түсіндіріледі.
Нәтижесінде адамзаттың үлесіне күрт нашарлаған биологиялық жүйелер тиіп, жекелеген жануарлар мен өсімдіктердің популясияларының кемуі мен жойылуы, адамзат қоғамы үшін болжанбаған теріс құбылыстарға әкелетін биосферадағы қайтымсыз өзгерістердің қаупі туып тұр.
1. Сәтімбеков Р./Шілдебаев Ж./ «Адам экологиясы» 2006ж.
2. /Аханов/ «Экология» 2001ж.

Адам экологиясы.
Соңғы 50 – жылда адамның шаруашылық қызметінің нәтижесінде біздің
планетамыздың өзгеру дәрежесі, адамның отты пайдалана бастаған уақыттан,
яғни 800 жылмен салыстырғанда әлдеқайда жоғары.
Қоршаған ортаға индустриялды араласуын күшеюін ғылыми –техникалық және
ақпараттық революсиямен байланыстсрады. Ол табиғат ресурстарын шектен тыс
өндіріуден және қоршаған ортаның қоқыстармен жан-жақты ластанумен
түсіндіріледі.
Нәтижесінде адамзаттың үлесіне күрт нашарлаған биологиялық жүйелер
тиіп, жекелеген жануарлар мен өсімдіктердің популясияларының кемуі мен
жойылуы, адамзат қоғамы үшін болжанбаған теріс құбылыстарға әкелетін
биосферадағы қайтымсыз өзгерістердің қаупі туып тұр.
Қазір экология ұғымы адам мен оның өмір сүру ортасына қатысты кеңінен
қолданылады және соған бағытталған. Қазіргі заманғы экологияның
Әлеуметтік және Қолданбалы экология бөлімдері жылдам қарқынмен дамып
келеді.
Әлеуметтік экология адамзат қоғамы мен қоршаған орта арасындағы
қатынастарды, өндірістік қызметтің қоршаған ортаның құрамы мен қасиеттеріне
тікелей және жанама әсерін, антропогенді факторлардың адамның денсаулығы
мен адам популясияларының гендік қорына экологиялық әсерін зерттейді. Ол
табиғатты тиімді пайдаланудың теориялық негізі болып табылады.
Қолданбалы экология қоршаған ортаның практикалық мәселелерін шешу
жақтарын қарастырады (ластанудан қорғау, т.б.). қолданбалы экологияда
өнеркәсіптік, ауыл шаруашылық, химиялық, медициналық және т.б. бағыттар
дами бастады. Олай, болса классикалық экологияда абиотикалық және
биотикалық факторларға және олардың табиғи экожүедегі әсерін қарастырады.
Ал әлеуметтік және қолданбалы экологияда ең алдымен антропогендік
факторлар, олардың табиғи және әлеуметтік жүйелердегі әсері
қарастырылады.біздің планетамыздағы бұл жүйелердің қосылуы нәтижесінде
әлеуметтік-экологиялық жүелер қалыптасты.
Әлеуметтік және қолданбалы экологияның міндеттеріне тек қана
жергілікті, аймақтық және ғаламдық әлеуметтік экожүйелердің оптимизациясы
ғана емес, сонымен қатар адамды биоәлеуметтік түр ретінде, оның биосфера
және экожүйедегі орны мен ролін, оның қоршаған ортаға ортаға әсер ету
ауқымын зерттеу де кіреді.
Қазіргі кездегі адамның өмір сүру ортасы. Адамды қоршаған ортаның төрт
компонентін бөліп көрсетуге болады. Оның үшеуі натропогендік факторлардың
әсерін белгілі бір дәрежеде өзгерген табиғи орта болып табылады. 4-сі тек
адамзат қоғамына тән әлеуметтік орта.

Адамның ортасының құрам бөліктері.
1. Табиғи орта. Бұл – адамның әсерінен болмашы өзгерістерге ұшыраған
немесе өзгерістер оның өздігінен қалпына келу және өз-өзін реттеу қабілетін
жоймаған орталар.
2. Адамның әсерінен өзгерген табиғи орта немесе квазитабиғи (лат. квази
- ұқсас) бұларға егістік аймақтар, баулар, саябақтар, жұзімдіктержәне т.б.
жатады. Мұндай орта ұзақ уақыт барысында өзін-өзі ұстап тұруға қбілетсіз.
3. Адамның қолымен жасалған орта немесе артетабиғи (лат. арте -
жасанды). Оларға тұрғын және өндірістік ғимараттар, өнеркәсіптәк кешкендер,
қала және т.б. жатады. Бұл ортаға қалдықтардың жиналуы, ластану тән.
Индустриялды қоғамның халқының көп бөлігі нақ осындай жасанды немесе
техногенді ортада тұрады. Адамның өзгерген және қолдан жасалған ортасы
материялдық ортаны құрайды.
4. Әлеуметтік орта. Бұл ортаға адамдардың бір-бірімен өзара қарым-
қатынастары, психологиялық ахуал, денсаулық сақтау, жалпы мәдени байлықтар,
материялдық қамтамасыз ету деңгейі және т.б. кіреді. Оның дамуға әсері
күннен-күге артып келеді. Адамның ортасына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экология ғылымы туралы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері туралы ақпарат
Қазіргі заман экологиясының ХІХғасыр және ХХ ғасырдың бас кезіндегі экологиясынан айырмашылығы неде? Экологияның қандай ғылымдармен байланысы бар? Қазіргі экологияның негізгі бөлімдерін атаңыз
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері жайлы ақпарат
Адамдардың табиғатпен арақатынастары
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері туралы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері жайлы мәлімет
Экологияның қалыптасу тарихы мен кезеңдері. Қазіргі таңдағы экология ғылымының құрылымы туралы ақпарат
Экологияның қалыптасу тарихы және кезеңдері
ЭКОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУ КЕЗЕҢДЕРІ
Пәндер