Жастық кезең

I. Кіріспе:
II. Негізгі бөлім: Жастық кезеңдер
1.Балалар мен жастардың организмі.
2.Жасына сай ағзалар мен жүйелердің әрекеттік жағдайы
III .Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер

Жас кезеңдері деп адамның өсуі мен дамуы ұқсас, физиологиялық ерекшеліктері бірдей уақыт мөлшерін, шегін айтады. Белгілі бір жас кезеңінде ағзаның даму дәрежесі бір деңгейге жетіп, келесі даму деңгейде дайындалу мерзімі басталады.
Адам жасының даму кезеңі бірнеше кезеңге бөлінеді:
1. Жаңа туған сәби (нәресте)---------------------------- 1-10 күн
2. Емшектегі сәби---------------------------------10 күн-1 жас
3. Сәбилік шақ-------------------------------------------1-3 жас
4. Бірінші балалық шақ----------------------------------4-7 жас
5. Екінші балалық шақ------------------------қыздар 8-11, ұлдар 8-12 жас
6. Жасөспірімдер немесе жеткіншек шағы-------- қыздар 12-15, ұлдар 13-16 жас
7. Кәмілеттік немесе жігіттік, бойжеткендік шақ---------- қыздар-16-20 , ұлдар-17-21 жас
8. Кемелге келу немесе ересектік мерзімінің бірінші жартысы----------- әйелдер-21-35, ерлер-22-35 жас
9. Ересектік мерзімінің екінші жартысы----------- әйелдер-36-55, ерлер-36-60 жас
10. Егде жас-------------------------әйелдер-55-74, ерлер-60-74 жас

1. Дүйсенбин Қ. Алиакбарова З. «Жасқа сай физология және мектеп гигиенасы» Алматы-2003 жыл

2 Набидолинна Ш.С. «Бастауыш мектеп жасындағы балалардың анатомиясы, физологиясы және гигиенасы» Астана. 2006 жыл.

3. Мусаева С.А. Бегалиев Т.Б. «Жастық ерекшелік педогогикасы» Астана 2006 жыл

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Денсаулық – шексіз бақыт

Кіріспе

Жас кезеңдері деп адамның өсуі мен дамуы ұқсас, физиологиялық
ерекшеліктері бірдей уақыт мөлшерін, шегін айтады. Белгілі бір жас
кезеңінде ағзаның даму дәрежесі бір деңгейге жетіп, келесі даму деңгейде
дайындалу мерзімі басталады.

Адам жасының даму кезеңі бірнеше кезеңге бөлінеді:

1. Жаңа туған сәби (нәресте)-------------------------- -- 1-10 күн

2. Емшектегі сәби------------------------------- --10 күн-1 жас

3. Сәбилік шақ-------------------------------- -----------1-3 жас

4. Бірінші балалық шақ-------------------------------- --4-7 жас

5. Екінші балалық шақ------------------------қыздар 8-11, ұлдар 8-12 жас

6. Жасөспірімдер немесе жеткіншек шағы-------- қыздар 12-15, ұлдар 13-16
жас

7. Кәмілеттік немесе жігіттік, бойжеткендік шақ---------- қыздар-16-20 ,
ұлдар-17-21 жас

8. Кемелге келу немесе ересектік мерзімінің бірінші жартысы-----------
әйелдер-21-35, ерлер-22-35 жас

9. Ересектік мерзімінің екінші жартысы----------- әйелдер-36-55, ерлер-
36-60 жас

10. Егде жас-------------------------әйелдер -55-74, ерлер-60-74 жас

11. Қариялар немесе кәрілік шақ----------- әйелдер мен ерлер-74-90 жас

12. Ұзақ өмір сүрушілер---------------90 жастан әрі қарай.

Осылайша жас кезеңдерге бөлінеді және жас кезеңдерінің белгілі
ерекшеліктері болады. Бір кезеңнен екінші кезеңге ауысу уақыты мүшел жас
деп аталады.

1. Балалар мен жастардың организмі.

Балалар мен жастардың организмі үнемі өсіп дамуда болады.
Организмдегі клеткалардың саны мен салмағы ұлғаюына байланысты дене
көрсеткіштерінің артуын өсу деп айтады. Организмнің негізгі үш дене
көрсеткіші бар: бойы (адамның денесінің ұзындығы), салмағы және кеуде
шеңбері.

Өсумен қатар организмде даму жүріп жатады. Даму-сапалық көрсеткіш.
Организмнің даму деп сан көрсеткіштерінің сапалық көрсеткіштерге айналып,
ұлпалардың жекешеленіп белгілі бір қызмет атқаруға бейімделуін, организм
мен оның жеке мушелерінің қызметінің артуын, баланың ақыл-ой өрістерінің
молаюын айтады.

Организмнің дамуы

Физикалық дамудың Функциялық
дамудың

Көрсеткіштері барлық мүше- Көрсеткіштері мүшенің атқараты

лерге бірдей: мүшенің ұзын- қызметіне байланысты әртүрлі.

дығы, ені, тереңдігі, көлемі, Мысалы; жүректің функциялық

аумағы, салмағы, алып жат- дамуын анықтау үшін оның систола-

қан орны т.с.с. лық немесе
минуттық көлемін

өлшейді.

Адам өмірін негізінен үш кезеңге бөлуге болады: өсіп даму және
жетілу, кемелдену, қартаю. Бұл үшеуінің айырмашылығын дене көрсеткіштерін
өлшеп, организмнің даму дәрежесін анықтап және сыртқы ортамен байланысын
тексеру арқылы білуге болады.

Кәмілетке келу немесе дамып жетілу дегеніміз ең алдымен жастардың
жыныстық жетілуі және өзінің ұрпағын жалғастыру қабілетінің пайда болуы,
яғни тұқымын жалғастыруды қамтамасыз ету. Бұған қоса әлеуметтік қызметтерді
атқару, рухани және мәдениет қазыналарын жасау, еңбек ету қабілеттері
жатады.

Жыныстық жетілу қыздарда 11-12 жаста, ұлдарда 13-14 жаста
басталады да жынысына сай бойжеткендерде 16-18 және жігіттерде 18-20
жаста толық жетіледі. Осыған байланысты адам организмінің толық жетілуі,
яғни кемелетке келуі анықталып, кемелденуі басталады.

Өсу мен дамудың барлық адамдарға ортақ бінеше заңдылықтары бар:

1) өсу мен даму гетерохронды болады, яғни үнемі бір келкі болмайды;

2) мүшелер мен мүшелер жүйелерінің өсу мен даму қарқыны әртүрлі;

3) өсу мен даму баланың жасына байланысты;

4) функциялық мүшелер жүйелері мен мүшелердің қызметтерінің биологиялық
беріктігі немесе мықты болуы:

5) өсу мен дамудың тұқым қуалау қасиеттері мен сыртқы ортаның жағдайларына
тәуелділігі;

6) өсу мен дамудың акселерациясы;

Өсу мен даму адам өмірінде бірде жылдамданып, бірде баяуланады.
Тіпті бір жылдың ішіндегі бойдың өсуі бірдей емес: бала жазда тез өседі, ал
қыста нашар немесе түнде бойы көбірек өседі, күндіз аз өседі. Мұны өсу мен
дамудың герерохрондылығы дейді (герерос-әртүрлі, хронос-уақыт).

Өсу қарқыны адам өмірінде үш рет күшейеді: 1. Туғаннан 3 жасқа
дейін. 2.3-7 жас арасында. 3. Жыныстық жетілу кезеңінде. Сонымен қатар,
бала организміндегі жеке мүшелер мен мүшелер жүйесінің өсіп дамуы да
гетерохронды түрде өтеді. Баланың алғашқы жылғы өмірінде миы тез өседі: бір
жылдың ішінде салмағы 2-2,5 есе артады (жаңа туған бөбекте миының салмағы
360-390 г). 7 жасқа жеткенше оның миы ересек адамның миының 80-90%
шамасында болады. Мұның себебі баланың сыртқы ортамен байланысы негізінен
ми арқылы іске асады, барлық мүшелердің қызметі жүйке жүйесінің, әсіресе,
орталық жүйке жүйесінің қызметіне тікелей байланысты. Ал лимфа ұлпаларының
өсіп дамуы 10-12 жаста күшейеді, жыныс мүшелерінің өсіп жетілуі 12 жастан
әрі қарай болады. Сол сияқты, бір мүшенің өсуі мен қызметінің дамуы да
кезектесіп отырады: мүше өскенде қызметі онша дами қоймайды, мүшенің
қызметі дамығанда ұзындыққа өсуі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.