Цифрлық білім ресурстары мен ЦБР топтамалары және оларды оқу үдерісінде тиімді пайдалану



1. Кіріспе
2. «Жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білімдік ресурстарды дайындау стандарты» құжатының қысқаша сипаттамасы
3. Электорндық оқытудың компоненттері мен ЦБР.дың түрлері
4. Оқу үдерісінде цифрлық білім ресурстарын тиімді пайдалану
5. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
2011 жылдан бастап Қазақстан Ресупбликасында білімді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы іске асырылуда. Білім берудегі инновация болып саналатын электронды оқыту жүйесіне бағдарламада айырықша мән берілген. Бұл мәселенің дайындық жұмыстары ертерек басталған. Мәселен, 2007 жылдан бастап Он-лайн сабақтарын өткізуге арналған тиісті бағдарламалық қамтамасыз етулері бар білім порталы (www.sabak.kz) жұмыс істейді. 2007-2010 жылдары апта сайын жалпы білім беретін пәндер бойынша 300 ден астам сабақтар мен сыныптан тыс іс-шаралар өткізілді. 2010 жылдың наурызында «Білімдегі инновация» атты халықаралық форум өткізілді. Форумның мақсаты – білімдегі ақпараттық технологияларға байланысты кең сұрақтарды талқылау, озат IT компаниялардың жаңа жабдықтарын көрсету.
Қазақстандық білім беру порталында алғашқы рет «Үздік сандық ресурс» атты қашықтықтан конкурс өткізілді. Үздік электрондық ресурстар электрондық дауыс беру үшін қазақстандық білім беру порталында www.portal.edu.kz орналастырылды.Ақпараттандыруды әрі қарай жалғастыру мақсатында «Е-learning» жобасын 2 кезеңде жүзеге асыру қарастырылған. Біріншісі – 2011-2015 жылдары, екіншісі – 2016-2020 жылдары. Жоба мектептерді цифрлық білім беру ресурстарымен, жылдамдығы 4-10 Мбит/с болатын кеңжолақты интернетпен, оқу процесін және статистиканы толық автоматтандырумен (электрондық журнал, кітапхана, сабақ кестесі, күнделік, ата-аналарға sms арқылы хабарлау) қамтамасыз етеді. Сөйтіп, мұғалімдер мен оқушылар ең үздік білім беру ресурсы мен оқыту технологияларына қол жеткізеді.
1. Жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білімдік ресурстарды дайындау стандарты (www.nci.kz)
2. АҚ «Білім беруді ақпараттандырудың ұлттық орталығы» (www.nci.kz)
3. Білім беру жүйесінің басшы және ғылыми-педагогикалық кадрлары біліктілігін арттыратын республикалық институт (www.ripkso.kz)
4. Роберт И.В. Теория и методика информатизации образования (психолого-педагогический и технологический аспекты). 3-е изд., доп. -М.: ИИО РАО, 2010. -356с.
5. Савелова Е.В. Цифровые образовательные ресурсы в школе: методика использования. Обществознание. Сборник учебно-методических материалов для педагогических вузов. –М.: Университетская книг, 2008. -224с.
6. Қадірбаева Р.І. Жаңа ақпараттық-білім технологиясын пайдаланып оқытудың ерекшеліктері //Шығармашылық іс-әрекетті дамыту арқылы бәсекеге қабілетті жеке тұлғаны қалыптастыру мәселелері: Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның материалдары. -Шымкент-Москва, 2009. – Т. ІІІ. – Б. 174-178.

Цифрлық білім ресурстары мен ЦБР топтамалары және оларды оқу үдерісінде тиімді пайдалану.

Жоспары:
1. Кіріспе
2. Жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білімдік ресурстарды дайындау стандарты құжатының қысқаша сипаттамасы
3. Электорндық оқытудың компоненттері мен ЦБР-дың түрлері
4. Оқу үдерісінде цифрлық білім ресурстарын тиімді пайдалану
5. Қорытынды
1.Кіріспе
2011 жылдан бастап Қазақстан Ресупбликасында білімді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы іске асырылуда. Білім берудегі инновация болып саналатын электронды оқыту жүйесіне бағдарламада айырықша мән берілген. Бұл мәселенің дайындық жұмыстары ертерек басталған. Мәселен, 2007 жылдан бастап Он-лайн сабақтарын өткізуге арналған тиісті бағдарламалық қамтамасыз етулері бар білім порталы (www.sabak.kz) жұмыс істейді. 2007-2010 жылдары апта сайын жалпы білім беретін пәндер бойынша 300 ден астам сабақтар мен сыныптан тыс іс-шаралар өткізілді. 2010 жылдың наурызында Білімдегі инновация атты халықаралық форум өткізілді. Форумның мақсаты - білімдегі ақпараттық технологияларға байланысты кең сұрақтарды талқылау, озат IT компаниялардың жаңа жабдықтарын көрсету.
Қазақстандық білім беру порталында алғашқы рет Үздік сандық ресурс атты қашықтықтан конкурс өткізілді. Үздік электрондық ресурстар электрондық дауыс беру үшін қазақстандық білім беру порталында www.portal.edu.kz орналастырылды. Ақпараттандыруды әрі қарай жалғастыру мақсатында Е-learning жобасын 2 кезеңде жүзеге асыру қарастырылған. Біріншісі - 2011-2015 жылдары, екіншісі - 2016-2020 жылдары. Жоба мектептерді цифрлық білім беру ресурстарымен, жылдамдығы 4-10 Мбитс болатын кеңжолақты интернетпен, оқу процесін және статистиканы толық автоматтандырумен (электрондық журнал, кітапхана, сабақ кестесі, күнделік, ата-аналарға sms арқылы хабарлау) қамтамасыз етеді. Сөйтіп, мұғалімдер мен оқушылар ең үздік білім беру ресурсы мен оқыту технологияларына қол жеткізеді.
Өткен жылдан бері мемлекет ұлттық электрондық оқыту (e-learning) жүйесін құру үшін, сонымен қатар, мектепте және техникалық-кәсіптік білім беру (Т ж КБ) жүйелерінде өтетін пәндерді мазмұнды цифрлық білім ресурстарымен толық қамтамасыз ету үшін бюджеттен қаржы бөліп отыр. Сонымен қатар, осы жүйемен жұмыс жасауға мектеп мұғалімдері мен колледж оқытушыларын арнайы дайындықтан өткізу жұмыстары да ұйымдастырылған. Алайда бұл жұмыс қазіргі таңда қаржыға байланысты тоқтатылып тұр. Дегенмен, ақпараттық мәліметтерге сүйеніп, Ұлттық электронды оқыту жүйесіне арналған Цифрлық білім ресурстарының бірінші 10 % жасалып шығарылғанын айтуға болады.
Қазақстандық электронды оқыту жүйесі үшін цифрлық білім беру контентін жабдықтаумен 2012 жылы Халықаралық Консорциум мүшелері айналысты. Халықаралық Консорциум 2012 жылдың 16 наурызында Астана қаласында Білім және ғылым министрі Бақытжан Жұмағұловтың тапсырмасымен құрылған болатын.
Консорциумға ерікті түрде заңды тұлға ретінде 13 компания бірікті. Консорциумға 6 шетелдік компания және арнайы осы салаға мамандандырылған 3 комапания, сондай-ақ Қазақстанның 4 білім мекемелері кірді:
1. SIVECO Компаниясы (Румыния);
2. Young Digital Planet (Польша);
3. Whizz Education Limited (Ұлыбритания);
4. Электронды оқытуды дамыту Қоғамдық қоры (Швеция);
5. Интел UК лимитед корпорациясының ҚР-дағы өкілдігі (АҚШ );
6. ЗДримтим ЖШБ VIZERRA брендімен (Ресей);
7. Л.А.Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университеті;
8. Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Математика және механика ғылыми-зерттеу институты;
9. Абылай хан атындағы ҚазқХҚжӘТУ;
10. С.Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті;
11. I-QAZAQ ЖШС , Қазақстан;
12. Өрлеу Біліктілікті көтеру орталығы АҚ,
13. Ұлттық ақпараттандыру орталығы АҚ.
Консорциумның мақсаты - Қазақстанда электронды оқытудың 2020 жылға дейін белгіленген Мемлекеттік білімді дамыту бағдарламасына және 5-ші Халықаралық Білімді ақпараттандыру форумының резолюциясына сәйкес сапалы болуын қамтамасыз ету. Компаниялар ІТ технология саласында қызықты идеялар ұсынса, консорциум қай жобаны жүзеге асыру керектігін анықтайды.
Сонымен, цифрлық білім беру ресурстары (ЦБР) - электрондық оқыту жүйесінің негізгі бір құрамды бөлігі. Олар - оқу үдерісін ұйымдастыруға қажетті сандық формада көрсетілген фотосуреттер, көркем үзінділер, статикалық және динамикалық модельдер, виртуальды нақтылық пен интерактивті модельдеудің объектілері, картографиялық материалдар, дыбыс жазбалары, таңбалық объектілер мен іскерлік графика, мәтіндік құжаттар мен басқа да оқу матриалдары. ЦБР, оқылатын пәндердің әр тақырыбындағы жаңа материалдарды мультимедиялық көріністермен түсіндіріп, интербелсенді тапсырмалар мен тестер арқылы бекітеді. Оны пайдалану оқушының әр тақырыпты есте сақтап, оны терең түсінуіне мүмкіндік береді. ЦБР мен білім беруге арналған электрондық басылымдар ұғымдары бір-бірімен мағыналас. Әдебиеттерге шолу жасағанда осыны ескерген жөн.
2.Жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білімдік ресурстарды дайындау стандарты құжатының қысқаша сипаттамасы
2011 жылы Ұлттық ақпараттандыру орталығы жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білім ресурстарын дайындау стандартын әзірлеген болатын. Ол жалпы орта білім беру мекемелеріндегі электрондық оқыту жүйесі үшін цифрлық білім ресурстарын дайындауға қойылатын педагогикалық, психологиялық, техникалық және дизайн-эргономикалық талаптардың жиынтығын ұсынады және электрондық басылымдарды дайындаушыларға арналған және электрондық оқыту жүйесі (е-learning) үшін әзірленетін барлық цифрлық білім ресурстары үшін қолданылады.
Осы стандарт бойынша цифрлық білім ресурстары - бұл білімдік процесс субъектілерінің интерактивтік қашықтықтықтан өзара әрекеттестік ретінде электрондық оқытудың ақпарқатынастық білімдік ортасының жинағын құруды қамтамасыз ететін электрондық тасуыштардағы дидактикалық материалдар деп анықталған.
Стандарттағы жалпы талаптар:
oo Қазақстандық білім беру мазмұнын анықтайтын мемлекеттік құжаттарға сәйкестігі;
oo Оқыту процесінің заңдылықтары мен қағидаларын есепке алу;
oo Пән саласы білімдеріндегі педагогика ғылымының жетістіктерін есепке алу;
oo ЦБР-дың мазмұны ұлттық дәстүрлер ескеріліп дайындалынады.
Цифрлық білім ресурстарға қойылатын жалпы педагогикалық талаптар.
Ғылымилық қағида бойынша:
oo оқу материалының мазмұнын баяндаудың ғылыми дұрыстығы;
oo пайдаланылатын терминологиялардың қазіргі заманғы түсіндірмелерге сәйкестігі;
oo оқу материалын баяндау түсінікті, нақты, толық және қайшылықсыз болуы тиіс.
Түсініктілік қағидасы
oo оқу материалын оқушылардың нақты жас ерекшеліктеріне бейімді түрде ұсыну.
oo оқушыларда парасаттық, адамгершілік, физикалық артық жүктемелердің болмауы.
Көрнекілік қағидасы бойынша:
oo Оқу материалын қабылдауға және қайта өңдеуге сезім мүшелерін мақсатқа лайықты қатыстыру;
oo Оқу материалын барынша көрінерлік ету.
Жүйелілік қағидасы бойынша:
ЦБР-дың оқу процесінің белгілі бір құрылымдық құрамдас бөлігіне сәйкестігі: құлшыныстық-мақсаттық; мағналы мазмұндық; операциялық іс әрекеттік немесе бағалаушылық нәтижелік.
Саналылық қағидасы мен интерактивтік бойынша:
oo пайдаланушылар үшін оқу міндеттерінің айқын қойылымы.
oo оқушылар мүддесіне тірек және ілім түрткілерін қалыптастыру.
oo оқушылардың белсенді ақыл-ой іс-әрекетін ұйымдастыру.
oo шынайы уақыт режімінде өзара әрекеттестікті және кері байланыстарды ұйымдастыру.
Теорияның практикамен байланыс қағидасы бойынша:
oo Оқу материалының практикалық бағдарланғыштығы.
oo ЦБР-дың қоғам мен экономиканың қазіргі заманғы даму процесіне бағдарлануы.
Аталған педагогикалық талаптардан басқа Интерфейстің бір түрлілігі, яғни жазбалар, анықтамалар жүйесі, ЦБР әр түрлі құрамдас бөліктерін айқын ажыратуды қамтамасыз ететін бір типті таңбашаларды (икондарды) және басқа арнайы символдарды пайдалану, пайдаланылатын түстердің тұрақтылығы, фонға қатысы бойынша кескін қанықтылығының ұтымдылығы; орнықты көру бірлестігіне түстердің сәйкестігі, бір экранда толқын ұзындықтары әр түрлі төрттен артық түстерді пайдаланудың мүмкін еместігі және т.б. дизайн-эргономикалық талаптар да қарастырылады. Сондай-ақ, стандартта ЦБР-ға қойылатын техникалық талаптар, декларация құрылымы мен ресурстың сипаттамасы және де ресурстардың рұқсат етілген форматтары да берілген.

3. Электорндық оқытудың компоненттері мен ЦБР-дың түрлері
Электронды оқытудың құлшыныстық-мақсаттық, мағыналық, операциялық іс-әрекеттік және бағалау-нәтижелік компоненттері бойынша ЦБР түрлерін ажыратуға болады.
Кесте 1 - Электорндық оқытудың компоненттері
ЭО компоненті
ЦБР бағыты
ЦБР түрлері
құлшыныстық-мақсаттық
оқушылардың оқыту мақсаттарын жете түсінуі мен рефлекциясына және оқып білетін материалға немесе сабақ тақырыбына олардың қызушылығын қалыптастыру
мультимедиалық дыбысталған таныстырылым; ойындық дыбысталған таныстырылым; анимацияланған дыбысталған логикалық құрылымдық схема; интерактивтік тапсырмалар; автоматтандырылған сауалнамалар; ойын тестілері.
мағыналық
жаңа материалды түсіндіру, оқыту мазмұнын жүзеге асыру
жаңа материалдың мультимедиалық түсініктемесі; оқулық бейнефильм; ойындық дыбысталған таныстырылым; мультимедиалық дыбысталған таныстырылым; анимацияланған дыбысталған логикалық құрылымдық схема; мұрағаттық құжаттар; фотожинақтар; анимацияланған карталар; статикалық карталар; дыбыс жазбалары, дыбысталған мәтіндер; есептерді шешу мен түрлерін талдаудың анимацияланған үлгілері.
операциялық іс-әрекеттік
білімдерді бекіту, пән саласындағы білімдер, біліктер мен машықтарды қалыптастырудағы оқушылардың практикалық іс-әрекеттерін ұйымдастыру
виртуальдық зертханалық жұмыстар; интерактивтік тапсырмалар; электрондық есеп кітаптары; электрондық практикумдар; интерактивтік модельдеу; электрондық сөздік; интерактивтік ойындар; электрондық құрастырушылар; компьютерлік өлшеуіштер; анимацияланған интерактивтік карталар
бағалау-нәтижелік
оқушылар олардың көмегімен өздерінің оқу жетістіктерін тексере алатын тестілеуші бағдарламалар.
сабақтардың тақырыбы бойынша, тоқсандық қорытынды бойынша, жылдық қорытынды бойынша, ҰБТ-ға дайындық бойынша тестілейтін бағдарламалар; психологиялық сараптамалық тестілер; интеллектіні, оқу құлшынысын зерттеу тестілері; шығармашылық ойлауды, теориялық ойлауды зерттеу тестілері.

Мұндағы ЦБР-ға қойылатын жалпы талаптар:
* Министрліктің бекіткен нормативті құжаттарына, қолданыстағы бағдарламаларға және оқулықтың мазмұнына сәйкес болуы тиіс;
* Оқытудың заманауи формаларына бейімделген болуы, оқытудың жоғары интерактивтілігі мен мультимедиялылығын қамтамасыз етуі керек;
* Оқытудың деңгейлік және даралық формаларының мүмкіндігін қамтамасыз етуі және оқушылардың жас және әлеуметтік ерекшеліктерін ескеруі қажет;
* Оқушыны берілген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Бастауыш сыныптарда цифрлық білім беру ресурстарды қолданудың маңыздылығы
Оқушыға орташа деңгейде білім беретін бағдарламадан жекелеп, саралап оқыту бағдарламасына көшу
Дифференцияланған оқыту технологиясы
ЭКОЛОГИЯ ПӘНІНДЕ ЦИФРЛЫК БІЛІМ БЕРУ РЕСУРСТАРЫН ПАЙДАЛАНУ
Білім беруді цифрландыру
Электрондық оқытудың маңызы
Қашықтан технологияларды қолдану арқылы бағалау жүргізу бойынша ұсыныстар
Электрондық оқытудың контенттік жасақтамасы
Мектеп оқушыларының Информатика пәніне деген қызығушылығын арттыру мақсатында оқу стратегияларының цифрлық білім беру ресурстарын әзірлеу
Οқушылардың инфοрматика пəніне деген қызығушылығын арттыру мақсатында сандық білім беру ресурстарын пайдалану əдістемесін жасау
Пәндер