Жүктілікті анықтау және физиологиясы

Кіріспе

Бұл үрдіс ұрықтандыру басынан басталып жүктілікің соңына дейін жалғасады.9 ай бойы құрсақ іші даму барысында ұрық тез және күрделі трансформациядан өтеді.Оның салмағы 40000 есе ұлғайды, жасушалар мөлшері бірнеше млд жетеді.Олардан жоғары мамандырылған мүшелер құралады.
Адамның құрсақ ішілік даму барысын шартты түрде 2 кезеңге ажыратады : эмбиональдық және феталдық.
Эмбриональды кезең ұрықтандыру үрдісінен жүктіліктің 10-12 апта мерзіміне дейін жалғасады.Осы кезеңнің 1-ші аптасы жұмыртқа жасушаның бөлініп, оның кіші эмбрионға трансфармацияланып, жатырдың шырышты қабатына енуімен және алғашқы қан айналым жүйесінің дамуымен сипатталады.Ары қарай маңызды мүшемен жүйелердін түзілуі іштің, бастың, аяқ- қолдың формалары түзіледі.Осы кезеңнің соңында эмбрион балаға ұқсас ұрыққа айналады.
Фетальді кезең жүктіліктің 3 айыннан бастап баланың туылуымен аяқталады.Бұл кезең ұрықтың тез өсумен, тіндердің дифференцияланумен, мүше және жүйелердің дамуы мен ұрықтың өмірін ана құрсағында қамтамасыз ететін жаңа жүйелердің дамумен сипатталады.Эмбрионның дамуының алғашқы сатылардың аяқталудан кейін амнионды сұйықтық пен 3 қабықшамен қоршалады:децидуальді, кірпікшелі және сулы.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Жүктілікті анықтау және физиологиясы

Эмбрион және ұрықтың дамуы. Бұл үрдіс ұрықтандыру басынан басталып жүктілікің соңына дейін жалғасады. 9 ай бойы құрсақ іші даму барысында ұрық тез және күрделі трансформациядан өтеді.Оның салмағы 40000 есе ұлғайды, жасушалар мөлшері бірнеше млд жетеді.Олардан жоғары мамандырылған мүшелер құралады.
Адамның құрсақ ішілік даму барысын шартты түрде 2 кезеңге ажыратады : эмбиональдық және феталдық.
Эмбриональды кезең ұрықтандыру үрдісінен жүктіліктің 10-12 апта мерзіміне дейін жалғасады.Осы кезеңнің 1-ші аптасы жұмыртқа жасушаның бөлініп, оның кіші эмбрионға трансфармацияланып, жатырдың шырышты қабатына енуімен және алғашқы қан айналым жүйесінің дамуымен сипатталады. Ары қарай маңызды мүшемен жүйелердін түзілуі іштің, бастың, аяқ- қолдың формалары түзіледі.Осы кезеңнің соңында эмбрион балаға ұқсас ұрыққа айналады.
Фетальді кезең жүктіліктің 3 айыннан бастап баланың туылуымен аяқталады. Бұл кезең ұрықтың тез өсумен, тіндердің дифференцияланумен, мүше және жүйелердің дамуы мен ұрықтың өмірін ана құрсағында қамтамасыз ететін жаңа жүйелердің дамумен сипатталады. Эмбрионның дамуының алғашқы сатылардың аяқталудан кейін амнионды сұйықтық пен 3 қабықшамен қоршалады: децидуальді, кірпікшелі және сулы.Децидуальді қабық аналық қабық болып табылады және жатырдың шырышты қабатынан пайда болады, кірпікшелі және сулы ұрықтық болып табылады.Кірпікшелі қабық немесе хорион трофобласт және мезобласттан дамиды. Кірпікшелерде бас кезінде қан тамырлар болмайды, бірақ 1 айдың соңғы кезінде аллантоистан қан тамырлар өседі. Бастапқы кезде кірпікшелер ұрықтық жұмыртқаны толық жабады. Жүктіліктің 2 айында ұрықтанған жасушаның жатырдың шырышты қабатына бекінген аймағында хорион кірпікшелері атрофияға ұшырайды. Хорион кірпікшелері жүктіліктің 3 айында бұл аймақта жоғалады және хорион тегістенеді. Хорионның қарама-қарсы жағында жатыр шырышына бекіну аймағында кірпікшелер өсіп тармақталады. Хорионның бұл бөлігі плацентаның ұрықтық бөліміне айналады.
Сулы қабық немесе амнион бұл ұрық орналасатын қабық болып саналады. Жүктіліктің өсу барысында амнионд қуыс ұлайып жалпы ұрыққапты құрайды. Амнион хорионға жабыса бастайды да, плацентаның жоғары қабатын кіндік бауға өтіп оны футляр тәрізді қоршайды және кіндік аймағында ұрықтың сыртқы қабаттармен ұласады. Амнионды қуыс ұрық маңы суларымен толып жатады. Ол ұрықтың өзіндік тіршілік ету ортасы болып табылады.
Ұрық маңы суы ақуыздардан, тұздардан, микроэлементтерден, зәр қышқылы, май, қант, гормондар, лизацим, сүт және басқа қышқылдардан, ферменттер және жатырдың жиырылуына әсер ететін заттардан, қан ұюына әсер ететін заттардан тұрады. Ұрықтың өсуіне сәйкес ұрық маңы суы азаяды. Ұрық маңы суы үлкен физологиялық маңызды орын алады: ұрықтың еркін дамуына және оның дамуына жағдай жасайды (ұрық маңы суының аздығы туа біткен ақауларға әкелуі мүмкін); ұрық организмін қоршаған ортадан сақтайды. Кіндік баудың ұрық денесімен жатыр қабырғасы арасында қысылып қалуынан қорғайды; жатыр мойнын қалыпты ашылуына ықпалжасайды.
.Сонымен, ұрыққа жақын ішкі қабық -сулы қабық болып табылады.Оған жатырдың децидуальді қабығына шекараласып жататын кірпікшелі қабық ораналасады. Плацента (латынша- күлше нан)- ұрық пен ана байланысын қамтамасыз ететін, оны инфекция және қауіпті факторлардан және ананың иммунды жүйесінен қорғайтын маңызды жүктілік мүшесі болып табылады. Ол және де гормоналды қызметін атқарады, жүктілік кезінде гомеостазды қалыптастырады, ананың босану мен лактацияға дайындығын анықтайды. Плацентаның арқасында қоректену, зат алмасу заттарының шығуы және ұрық тынысы қамтамасыз етіледі. Мұнда хорионды гонадотропин, прогестерон, эстроген және соматотропты гормон түзіледі. Плацента хорион талщықтарынан және децидуальді қабықтарын бітісуінен құралған.Жүктілік даму барысына сәйкес талшықтар көбейеді. Жүктіліктің соңында плацентаның диаметрі 15-20 см, қалыңдығы 2-3 см және салмағы 400-600 гр жетеді. Ол әдетте жатырдың жоғарғы қабаттарына алыңғы немесе артынғы беттеріне бекінеді.
Кіндік бау ұрықтың анамен байланыстыратын түзіліс, ұзындығы 40-60см, ені 1,5 см. Кіндік бау қан тамырлармен бірге өтетін аллантоистан түзіледі және сары қабшықтың қалдықтарынан құралады. Кіндік бау құрылысының негізгісі-қан тамырлар: 2 артерия және 1 вена. Артерияда ұрықтан анаға өтетін веналық қан ағады,венамен анадан ұрыққа артериялық қан ағады.Қан тамырлар көп мөлшерде негізгі затпен құралған мезенхимамен қоршалады және де жиі орналасқан эмбрионалды жолдас тәрізді жасушалармен қоршалады. Қан тамырлар бойында нерв талшықтары және жасушалар орналасады. Сыртында кіндік бау амнионмен қоршалады. Кіндік бау плацентаға әдетте орталықта, жиі шеттерде кейде қабықшаларға бекиді. Барлық ұрықтық түзілістер-плацента, кіндік бау және қабықтар-ұрық туылысынан 10-15 минуттан кейін жатыр қабырғасынан алынатын плацентадан кейін пайда болатын ұрық жолдасын құрайды.
Жүкті әйелдердің ішкі құрылыстарында өзгерістер пайда болады. Жүктілік кезінде ауыр жұмыстар көп істемеу керек. Ол уақытта жүктілік өспей қалуы мүмкін. Соның салдарынан бірінші - жартылық жүктілікте қан қысымы төмендейді, екінші - жартысында жүктілікте жоғарлап кетуі мүмкіндігін туғызады. Жүктілік кезінде мұрын, ерін иегінде өзгерістер пайда болады. Олардың жүріс тұрысы және отырып тұруы қиындайды. Беттерінде дақтар пайда бола бастайды. Шекесінде, ернінде, ішінде ақ жолақтар пайда болады. Сонан соң аяқтарының төменгі жағында варикозды тамырлары шығып кетуі мүмкін. Жүкті әйелдерде сүт безінің дайындығы пайда бола бастайды. Емшек ұштары үлкейіп дақтар пайда болады. Жүктілік кезінде дененің салмағы өседі. Орта есеппен дене салмағы 10 -12 кг, оның 5 - 6кг ұрыққа ( ұрық, шарана, ұрық маңы суы), 1,5-2 кг жатыр мен сүт бездерінің ұлғаюына, ал 3 - 3,5 кг дене салмағының жоғарлауына тиісілі. Босану алдында 3- 4 күн бұрын жүкті әйелдерде зат алмасу үрдңстерінің ерекшеліктеріне байланысты дене салмағы 1,0-1,5 кг азаюы жүреді.
Фетоплаценталық жүйе- тек жүкті әйелдерде қызмет атқаратын, жаңа эндокринді жүйе болып табылады. Онда стероидты гормоныдар(эстрогенді қосылыстар,прогестерон), плацентарлы лактоген, хорионды гонадотропин, эмбриональды альфа-фетопротеин (АФП) өңдіріледі.
Иммунды жүйе. Иммундық бұзылыстардың әсерінен ерлер мен әйелдер арасында жүктілік бола алмайтын кезең болып кетеді.
Жүктілік кезеңінде әйелдерде қынып үлкейіп және созылады. Шырышты қабаты қызғыш - көк түсті бола бастайды. Ал дені сау әйелдерде қынап тазалығы I - II дәрежеде болады. Жатырдың көлемі жүктілік кезінде оның созылуы 50 - 100-1000-1200 ге дейін созылуы мүмкін, ал ұзындығы 6-8-ден 38-40см-ге дейін. Алдыңғы және арты өлшемі 2-3-тен 20-21-см дейін, көлденең өлшемі 3-4-тен және 25-26см-ге дейін ұлғаяды. Көлемі 500 есе 200см3 дейін өседі. Сонымен, жатырдың барлық қабаттарында, қан айналымы мен иннервациясында өзгерістер дамиды.
Жүктілік кезінде аналық бездердің көлемі өседі. Жатырдың ұлғаюына байланысты аналық бездер жоғары көтеріледі. Оның біреуінде сары денешік дамиды. Фолликулдардың пісіп- жетілуі тоқтайды.
Жүкті әйелдерді зерттеу
Жүкті әйелдер мен босанушы әйелдерді сұрастыру
Жүкті және босанатын әйелдерді сұрастыру белгілі бір жоспар бойынша жүзеге асырылады. Сұрастыру жалпы және арнайы бөліктен тұрады.
Жалпы анамнез
Паспорттық мәліметтер: аты, жөні, тегі, жасы, жұмыс орны мен мамандығы, мекен жайы.
Медициналық көмекке жүгінуге мәжбүр еткен себептер (шағымдары)
Жұмыс орны мен мекен жайының жағдайы
Тұқым қуалайтын аурулары мен басынан өткен аурулары. Тұқым қуалайтын аурулар ( туберкулез, сифилис, психикалық және онкологиялық аурулар, көпұрықты жүктілік және т.б.) бізді ұрықтың дамуында қолайсыз жағдай туғызуына байланысты қызықтырады. Сонымен қатар, алкоголизм, наркомонияда зиянды әсер етеді. Ерте балалық шағында, жыныстық жетілу кезінде және ересек жаста болған инфекциялық және инфекциялық емес аурулар, операциялар туралы сұрастыру керек. Аллергоанамнез. Гемотрансфузия жасалғаны туралы ақпарат жинау
Арнайы анамнез
-етеккір қызметі: менархенің басталуы және етеккірдің реттелуі, етеккір типі мен сипаты (3 немесе 4 апталық цикл, ұзақтығы, жоғалтқан қан мөлшері, ауырсынудың бар жоғы және т.б.); жыныстық қатынастан кейін, босану мен түсіктен соң өзгерістердің болған болмағандығын; соңғы етеккірдің күні
- секреторлы қызметі: қынаптан бөлінетін бөліністің сипаты, мөлшері, иісі, түсі.
-Жыныстық қызметі: жыныстық қатынас қай жастан басталды, нешінші рет тұрмыс құрған, некенің ұзақтығы, алғашқы жыныстық қанынастан кейін бірінші жүктілік қай уақыттан кейін дамыды, соңғы жыныстық қатынас
- күйеуінің жасы мен денсаулығы
- генеративті қызметі. Хронологиялық тәртіпте осы жүктілікке дейін болған барлық жүктіліктер туралы толық ақпарат жинау ( жүктілік соңы, жүктілік барысында токсикоздар, гестоздар, оперативті кірісулер, нәрестенің салмағы жынысы, оның туылған кездегі жағдайы, асқыныстар, перзентханада қанша тәулік болғаны жайлы ).
- басынан өткен гинекологиялық аурулар: пайда болу уақыты, ұзақтығы, емі және емнің нәтижесі
- осы жүктіліктің ағымы ( триместр бойынша):
-1 триместр ( 12 аптаға дейін)- жалпы аурулар, жүктілік асқыныстары ( токсикоздар, үзілу қаупі және т.б.), әйелдер кеңесіне алғаш келген күні және жүктілік мерзімі
-2 триместр ( 13-28 апта)- жалпы аурулар, жүктілік асқыныстары, қосылған салмақ саны, артериальды қысым саны, тапсырған ананлиздер нәтижелері, ұрықтың алғаш қозғалған күні
-3 триместр ( 29-40 апта)-жүктілік кезіндегі қосқан жалпы салмақ мөлшері, артериальды қан қысымы мен қан және зәр анализдерінің нәтижелері. Перзентханаға жатқызу себептері.

Жүктілік мерзімі мен босану уақытын анықтау
ЖАЛПЫ ОБЪЕКТИВТІ ТЕКСЕРУ
Жалпы объективті тексеруді жүктілік ағымы мен босануда асқыныстар тудыратын мүшелер мен жүйелердегі ауруларды анықтауға бағытталған. Өз кезегінде жүктілік бар аурулардың асқынысына, декомпенсациясына және т.б. әкелуі мүмкін. Объективті тексеруді жалпығабірдей ережелер бойынша жүргізеді, яғни жалпы жағдайын бағалау, дене қызуын өлшеу, тері жамылғысы мен шырышты қабаттарды қарау. Кейін қан айналым, тыныс алу, асқорыту, зәр шығару, жүйке және эндокринді жүйелер тексеріледі.
АРНАЙЫ АКУШЕРЛІК ЗЕРТТЕУ
Арнайы акушерлік зерттеу үш бөліктен тұрады: сыртқы акушерлік зерттеу, ішкі акушерлік зерттеу және қосымша зерттеу әдістері.
СЫРТҚЫ АКУШЕРЛІК ЗЕРТТЕУ
Сыртқы акушерлік зерттеу қарау, өлшеу,пальпация және аускультация жолымен жүргізіледі. Бұл тексеруде әйелдің барлық жағдайы қаралады яғни тері жамылғысы, тыртықтар, және сүт бездерінің өсуі. Жамбасты зерттеу акушерлік істе оның құрылысы мен өлшемі босану ағымы мен соңына үлкен ықпал ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.