Қазақстанның табиғи байлықтарын қорғау



Өткен жылы жаңаөзендіктер бау-бақша салуды қолға алғалы жатыр дегенде елең ете түскен елде түрлі-түрлі ойлар болған-ды. Оның өзіндік себебі де бар. Жаңа¬өзендіктер 45 жылдан бері “қа¬ра алтын” мен “көгілдір отын” өндірумен, қазақтың тұң¬ғыш газ өңдеу зауытының жұмы¬сын дөңгелетумен ғана елге та-нылды. Бір жылдары қала шеті¬нен жылыжай салынып, өнім де жиналыпты. Бірақ сусыз, нусыз құладүз қуаң далада биыл¬ғы¬дай кең алқапты игеріп, бау-бақ¬ша¬ның 12 түрінен өнім жинау¬лары бірінші рет. “Көз қорқақ, қол батыр” екен. Нарық заңы сер¬пі¬ліс туғызатынына, тың баста¬маларды қолға алғызатынына көп адамдар куә болғандай. Оның бәрі мұнайшылар ордасы – Жаңа Өзен қаласы мен “ҚазМұнайГаз” ұлттық компаниясы арасындағы 2004-2010 жылдарға жасалған әлеуметтік әріптестік бағдарлама¬сының жемісі еді.
Егіске дайындық өткен жылы қызу басталды. Оның өзіндік се¬бептері аз емес, дейді қала әкімі Жалғас Бабаханов. Жаңа Өзен – алыс-жақын шетелдерден, әсіресе көршілес Өзбекстан, Түркімен¬стан республикаларынан қандас¬та¬рымыз ең көп келетін құтты ме¬кен. Осы жерде облыстың көші-қон департаментінің бас¬шылары айтқан мәліметтерді тілге тиек етсек, осы жылы ғана Өзбекстаннан 1350, Түркімен¬стан¬нан 395 отбасы келсе, соның негізі Жаңа Өзенге қоныс теуіпті. Қала, өн¬діріс басшылары олар¬дың бәріне де жағдай жасап, жұмысқа қабыл¬дауда қолдан келгенді істеп-ақ жа¬тыр. Бірақ диқандарға жұмыс табу мұнайлы өлке үшін оңай шаруа емес-ті.

Қазақстанның табиғи байлықтарын қорғау.
  Өткен жылы жаңаөзендіктер бау-бақша салуды қолға алғалы жатыр дегенде
елең ете түскен елде түрлі-түрлі ойлар болған-ды. Оның өзіндік себебі де
бар. Жаңаөзендіктер 45 жылдан бері “қара алтын” мен “көгілдір отын”
өндірумен, қазақтың тұңғыш газ өңдеу зауытының жұмысын дөңгелетумен ғана
елге танылды. Бір жылдары қала шетінен жылыжай салынып, өнім де жиналыпты.
Бірақ сусыз, нусыз құладүз қуаң далада биылғыдай кең алқапты игеріп, бау-
бақшаның 12 түрінен өнім жинаулары бірінші рет. “Көз қорқақ, қол батыр”
екен. Нарық заңы серпіліс туғызатынына, тың бастамаларды қолға алғызатынына
көп адамдар куә болғандай. Оның бәрі мұнайшылар ордасы – Жаңа Өзен қаласы
мен “ҚазМұнайГаз” ұлттық компаниясы арасындағы 2004-2010 жылдарға жасалған
әлеуметтік әріптестік бағдарламасының жемісі еді.
Егіске дайындық өткен жылы қызу басталды. Оның өзіндік себептері аз
емес, дейді қала әкімі Жалғас Бабаханов. Жаңа Өзен – алыс-жақын
шетелдерден, әсіресе көршілес Өзбекстан, Түркіменстан республикаларынан
қандастарымыз ең көп келетін құтты мекен. Осы жерде облыстың көші-қон
департаментінің басшылары айтқан мәліметтерді тілге тиек етсек, осы жылы
ғана Өзбекстаннан 1350, Түркіменстаннан 395 отбасы келсе, соның негізі Жаңа
Өзенге қоныс теуіпті. Қала, өндіріс басшылары олардың бәріне де жағдай
жасап, жұмысқа қабылдауда қолдан келгенді істеп-ақ жатыр. Бірақ диқандарға
жұмыс табу мұнайлы өлке үшін оңай шаруа емес-ті.
Жоғарыдағы әлеуметтік әріптестік бағдарламасындағы бау-бақша өсіретін
қосалқы шаруашылық болса, екі маңызды мәселені оң шешудің оңай жолы-тын.
Яғни, басшы азаматтар осы игі шара арқылы елге оралған қандастарымызға өз
мамандықтары бойынша жұмыс табуды, сонымен бірге мұнайлы қала тұрғындары
алыстан тасылатын, оның үстіне қағылған-соғылған қауын-қарбыз емес, үйдің
іргесінен таза өнімді, арзан бағаға алатындықтарын ескеріпті. Осынау маңызы
мол, келешегі зор мәселені “ҚазМұнайГаз” ұлттық компаниясының басшылары
Ұ.Қарабалин, Ж.Марабаев, облыс әкімі Қ.Көшербаев және басқа азаматтар
назарда ұстап, бірнеше рет байқап, барлап көріп, ақыл-кеңестерін
айтқандарын да білеміз. Сөйтіп Жаңаөзен қаласы әкімінің “Бизнес-инкубатор”
мемлекеттік кәсіпорнына бөлген 200 гектар жердің 100 гектарын өңдеу, тұқым
себу жұмыстары сәуірде басталып, бәрі де сәтті жалғасты. Жоспарлы
жұмыстарды техникалық жағынан қамтуда “Өзенмұнайгаз” өндірістік филиалының
директоры М.Құрбанбаевтың ел мүддесін ерекше қастерлеуінің нәтижесінде
біраз жұмыстар қысқа мерзімде атқарылыпты. Тың шаруаға “ҚазМұнайГаздың”
еншілес кәсіпорны “ҚазТрансОйл” АҚ Бейнеу-Өзен су құбырын пайдалануға орай,
ал “Өзенмұнайгаздың” серіктестіктері болса қосымша жұмыстарға атсалысып,
серпінді қимыл көрсетіпті. Ресейден бау-бақша үшін қажетті көшеттер мен
тұқымдарын жеткізу, шаруашылық аумағын қоршау – бәрі де басталған істің
нәтижелі болуына бағытталып отырған.
Қоңыр күз қуаныш әкеліп отыр. Өткен аптадағы мәлімет бойынша 936 тонна
12 түрлі бау-бақша өнімдері алыныпты. Елге оралған 300-ге тарта
қандастарымыз жаз бойы диқан ретінде еңбек етіп, ақадал табыстарын алды.
Тағы бір атап айтарлығы, биыл мұнайлы қала базарларындағы қияр мен
помидордың бағасы 35-40 теңгеге арзандаған. Сапасы да жоғары. Бұл ретте
мұнайшылар мен олардың отбастары үшін таза да дәмді, Маңғыстауда бұрын-
соңды сирек кездесетін 12 түрлі бау-бақша өнімдерін үй іргесінен өсіріп,
пайдалануға демеушілік жасаған “ҚазМұнайГаз” ұлттық компаниясы мен
“ҚазМұнайГаз” Барлау Өндіру” АҚ-тың басшы азаматтарына айтар алғысы мол.
Осы орайда компанияның бұл игі іске әрбір текше метрі 23 теңге тұратын
Жайық өзенінің балдай суын 8 теңгеге дейін арзандатқан “Жанашыр” қоры
арқылы тоғыз айда ғана 14 миллион теңгеге жуық қаржы аударыпты. Сөйтіп,
“Өзенинвест” мемлекеттік кәсіпорны да, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруші
оралмандар да қамқорлыққа сай жұмыс жасап, бау-бақша өнімдеріне деген
бәсекелестікті де, сапаға деген талапты да күшейте түскен. Бұл олардың
жаңаөзендіктерге деген қамқорлықтарының бір парасы ғана. Ал өмір талабына,
жер жағдайына сай туындаған талай проблемаларды оң шешудегі көмектері мен
қолдаулары өз алдына бір ұзақ әңгіме.
Мұнайшылар қаласы мен “Өзенмұнайгаз” өндірістік филиалының басшылары
табысқа қол жеткізген осынау қосалқы шаруашылықтың көкжиегін одан әрі
кеңейтуді мақсат етуде. Яғни, 2007 жылы тағы да 100 гектар жерді қосымша
игеру жоспарлануда. Бұл дегеніңіз тағы да жаңа жұмыс орындары, таза да
дәмді жергілікті бау-бақша өнімдері көбейе түседі деген сөз. Ендеше іске
сәт, мұнайлы қаланың бау-бақша бағбандары!
Біз бірқатар талдаулардың қорытындысында облыста жол-көлік оқиғаларына
себеп болатын негізгі үш факторды анықтап отырмыз. Бұлардың біріншісі,
кейінгі кездердегі көптеген жас жүргізушілердің жол ережелерін жетік
білмейтіндігіне және оларды сақтауға оншалықты ынта таныта қоймайтындығына
байланысты. Екіншісі, қала көшелері мен трассаларда жүретін көліктер
нөпірінің үздіксіз көбейіп бара жатқандығы. Үшіншісі, жолдар сапасының әлі
де болса талапқа сай келе бермейтіндігі. Міне, осы кемшіліктердің орнын
толықтыру мақсатында Ішкі істер министрлігі №262 бұйрық жариялады. Осыған
байланысты басқармада мемлекеттік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Шикізат және қосымша материалдар
Қазақстанда табиғатты қорғау ғылым аспектілерінің орнығуы туралы
Қазақстанда табиғатты қорғау ғылым аспектілерінің орнығуы жайлы
Табиғи ресурстарды пайдалануды және қорғауды мемлекеттік қорғау
Орманның қорғалуы мен пайдаланылуын мемлекеттік басқару
Табиғатты пайдалану мен қорғау негіздері
Кәсіпорындарда экологияны қорғауды ұйымдастырудың мақсаты мен міндеттері
Жергілікті өлкенің географиялық ерешеліктері
Қазақстанның физикалық географиясын оқытуда экологиялық білім мен тәрбие
Дәрілік өсімдікті дайындауды ұйымдастыру
Пәндер