Екінші дүниежүзілік соғыс



Соғыс алдындағы мемлекеттердің сыртқы саясаты. Версаль жүйесі Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуымен құлады, бұған Германия қажетті деңгейде даяр еді. Осылай 1934 жылдан бастап 1939 жыл бойында әскери өндіріс 22 есе ұлғайды, әскер саны – 35 есе артты. Германия өндірістік өндіріс көлемі бойынша екінші орынға шықты.
Қазіргі кезде зерттеушілерде Екінші дүниежүзілік соғыс алдындағы Дүниежүзінің саяси жағдайына бірдей көзқарас жоқ. Марксистік тарихшылар екі өрісті сипаттаманы жақтайды. Олардың ойынша дүние жүзінде екі әлеуметтік – саяси жүйелер (социализм мен капитализм), ал капиталистік жүйе шеңберінде дүние-жүзілік қарым-қатынас жүйесі – болашақ соғыстың екі ошағы (Германи – Еуропада, Жапония-Азияда) орын алған деп саналды.
Тарихшылардың едәуір көп бөлігі, екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында үш политикалық жүйе болды: буржуазиялы - демократиялық, социалистік және фашисті – милитаристік. Осы жүйелердің арасында әлемді қамсыздандыру немесе оны болдырмау әрекеті жүріп жатты. Буржуазиялы-демократиялық және дүниежүзілік соғыстың шынайы альтернативі болды. Бірде бейбітшілік альянсы болмай қалды. Буржуазилы-демократиялық елдер соғыстың басталу бөлігіне бармады, олардың жетекшілері негізгі цивилизациялардағы советтік тоталитаризмнің үлкен қауіп төнетіндігін қарастыруды жалғастырды. СССР-дің Еуропадағы қауіпсіздік ұйым жүйесі Франция мен Чехославакия (1935) елдерімен келісім – шартқа қол қоюымен бітті. Бірақ бұл келісім – шарт Германияның «әлемді жасаушы саясатына» тосқауыл бола алмады.
Германия 1936 жылы қазан айында Италияда әскери – политикалық одағын құрды. («Берлиннің өзегі - Рим»), ал бір айдан соң Жапония мен Германия Антикоминтерлік пактіге қол қояды, кейіннен (1937 ж 6 қараша) 1 жыл өткенде Жапония Германияға қосылды.
Реваншистік алянстің құрылуы елдің буржуазиялы демократиялық

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Екінші дүниежүзілік соғыс

Соғыс алдындағы мемлекеттердің сыртқы саясаты. Версаль жүйесі
Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуымен құлады, бұған Германия қажетті
деңгейде даяр еді. Осылай 1934 жылдан бастап 1939 жыл бойында әскери
өндіріс 22 есе ұлғайды, әскер саны – 35 есе артты. Германия өндірістік
өндіріс көлемі бойынша екінші орынға шықты.
Қазіргі кезде зерттеушілерде Екінші дүниежүзілік соғыс алдындағы
Дүниежүзінің саяси жағдайына бірдей көзқарас жоқ. Марксистік тарихшылар
екі өрісті сипаттаманы жақтайды. Олардың ойынша дүние жүзінде екі
әлеуметтік – саяси жүйелер (социализм мен капитализм), ал капиталистік
жүйе шеңберінде дүние-жүзілік қарым-қатынас жүйесі – болашақ соғыстың екі
ошағы (Германи – Еуропада, Жапония-Азияда) орын алған деп саналды.
Тарихшылардың едәуір көп бөлігі, екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында
үш политикалық жүйе болды: буржуазиялы - демократиялық, социалистік және
фашисті – милитаристік. Осы жүйелердің арасында әлемді қамсыздандыру немесе
оны болдырмау әрекеті жүріп жатты. Буржуазиялы-демократиялық және
дүниежүзілік соғыстың шынайы альтернативі болды. Бірде бейбітшілік альянсы
болмай қалды. Буржуазилы-демократиялық елдер соғыстың басталу бөлігіне
бармады, олардың жетекшілері негізгі цивилизациялардағы советтік
тоталитаризмнің үлкен қауіп төнетіндігін қарастыруды жалғастырды. СССР-дің
Еуропадағы қауіпсіздік ұйым жүйесі Франция мен Чехославакия (1935)
елдерімен келісім – шартқа қол қоюымен бітті. Бірақ бұл келісім – шарт
Германияның әлемді жасаушы саясатына тосқауыл бола алмады.
Германия 1936 жылы қазан айында Италияда әскери – политикалық одағын
құрды. (Берлиннің өзегі - Рим), ал бір айдан соң Жапония мен Германия
Антикоминтерлік пактіге қол қояды, кейіннен (1937 ж 6 қараша) 1 жыл өткенде
Жапония Германияға қосылды.
Реваншистік алянстің құрылуы елдің буржуазиялы демократиялық
лагерлердің белсенді болуына итермеледі. Бірақ 1939 жылдың наурызында ғана
Англия мен Франция КСРО мен Германияға қарсы бірлескен әрекеті жайлы
келіссөздерге әрекет жасады. Бірақ келісім шарттарға сол күйі қол
қойылмады. Антифашистік мемлекеттердің болмаған одағының себептерін
түсіндірудегі көзқарастардың екіжақтылығына қарамастан, біреулері
агрессорға капиталистік мемлекеттер шектеу қоймады деген кінә тақса,
келесілері КСРО саяси басшыларын айыптады және т.с.с., бірақ бүкіл дүние
жүзіне зардап әкелген Антифашистік мемлекеттер арасындағы қарама –
қайшылықты фашистік саясаткерлердің шебер қолдануы анық болып отыр.
Соғыс алдындағы КСРО саясаты. Агрессорларға шектеу қою саясаты
фонындағы фашистік лагерлерінің ымыраласуы КСРО-ны тамырын кең жая бастаған
агрессормен ашық күреске шығуына итермеледі: 1936 жылы – Испания, 1938 жылы
Хасан көлі маңындағы Жапония мен кішігірім қақтығысу, 1939 жылы – Халкин –
Голдағы Кеңес – Жапон соғысы, бірақ 1939 жылы 23 тамызда Германия мен КСРО
арасында соғыс жарияламау пактіне қол қойылды (Молотов- Риббенторп
пактісі деп аталады), (екінші дүниежүзілік соғыстың басталуына сегіз күн
қалғанда). Бұл пактіге қатысты Германия мен КСРО-ның Еуропаның солтүстігі
мен оңтүстігінде, және Польшаны бөлудегі ықпалын шектейтін, дүниежүзілік
қауымдастықтың иелігіне тиген бұл құпия хаттамалар соғыс алдындағы
антифашистік күресте КСРО-ның рөліне қайта қарауға итермеледі, сонымен
қатар 1939 жылдың қыркүйегі мен 1941 жылдың маусымы аралығындағы оның
әрекеттеріне, екінші майданның ашылу тарихына және тағы басқа жағдайларға
қайта қарауға ықпал етті.
Кеңестік – Германдық пактіге қол қоюы Еуропадағы күштердің
арақатынасын бірдестен өзгертті: сол екпінмен тыныштандыруды жалғастырған
Батыс Еуропадағы мемлекеттер агрессормен бетпе-бет келген кезде КСРО -
Германиямен қақтығысу жағдайынан арылғандай болды (1939 жылдың 23 тамызы
және 1 қыркүйек аралығында Англия мен Францияның Мюньхендік келісім шарт
типі бойынша Польша мәселесі жайлы Германия мен бітім шарт жасасуға әрекет
етті).
Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы. Польшаға баса көктеп
кірудің тікелей себебі болып Германияның ортақ шекарада (Гливицх қаласы)
ашық түрде арандату әрекеті саналды, осыдан кейін 1939 жылдың 1
қыркүйегінде 57 немеіс дивизиясы (1,5 млн. адам) 2500 шамасында танк, 2000
ұшақ Польша территориясына ендірілді. Екінші дүниежүлік соғыс басталды.
Англия мен Франция Польшаға ешқандай көмек көрсетпей Германияға 3
қыркүйекте соғыс жариялайды. 3 қыркүйектен 10 қыркүйекке дейін Германияға
қарсы соғысқа Аустралия, Жаңа Зеландия, Үндістан, Канада қосылды, АҚШ
өзінің бейтарап екендігін жариялады, Жапония Еуропалық соғысқа
араласпайтындығы жөнінде мәлімдеме жасады.
Соғыстың бірінші кезеңі. Осылай екінші дүниежүзілік соғыс
буржуазиялық-демократилық пен фашистік - милитаристік соғысы ретінде
басталды. Соғыстың бірінші кезеңі 1939 жылдың 1 қыркүйегі мен 1941
жылдың 21 маусымын қамтиды. Осы кезеңнің бастапқы шағында неміс әскері
Мәскеу түбіне жетеді.
17 қыркүйекте Германия Германия – Молотов – Риббентроп пактісінің
құпия хаттамаларында атап көрсетілген (Львов, Владимир – Волын, Брест –
Литовск қалалары) сызықтан шығып Польшаның бір бөлігін жаулап алды.
1940 жылыдың мамырына дейін Англия және Франция қарсыластарымен
әскери әрекет жүргізбеді, сондықтан бұл кезеңде түсініксіз соғыс атауына
ие болды. Одақтастардың әрекетсіздігін Германия қолдана отырып, өз
агрессиясын кеңейтеді. Ол 1940 жылы сәуірде Дания мен Норвегияны басып
алып, осы жылдың мамырында солтүстік теңіз жағалауларынан Мажино сызығына
дейін басып кірді. Мамыр айы бойы Люксембург, Бельгия, Голландия
үкіметтері берілді. 1940 жылыдың 22 маусымында Францияның Германиямен
Компьенде бітім жасауына тура келді. Іс жүзінде капитуляция болып,
оңтүстікте маршал А. Петен (1856-1951) басқарған Коллаборационистік
мемлекет, Виши қаласында әкімшілік орталықпен құрылды (Виши режимі деп
аталады). Қарсыласқан Францияны генерал Шарль де Голь (1890-1970)
басқарды.
10 мамырда Ұлыбритания басшылығында өзгеріс болды, әскери кабинеттің
басшысы болып Уинстон Черчиль (1874-1965) тағайындалды, оның антигермандық
антифашистік және антисоветтік көзқарасы баршаға белгілі еді. Түсініксіз
соғыс кезеңі ақталды.
1940 жылы тамыздан 1941 жылдың мамырына дейін неміс командованиесі
Англия қалаларына әуе шабуылдарын жүйелі ұйымдастырып отырды, сол арқылы
Англияны соғыстан шығуға мүшкілдеді. Соның нәтижесінде Англияға 190 мың
фугосты және өртеуші бомбалар тасталынды, ал 1941 жылдың маусымына қарай
оның сауда флоты торабының үштен бір бөлігі суға батырылды. Германия
Оңтүстік Шығыс Еуропа елдерінде ығыстыра бастады. Болгарлық профашистік
үкіметтің Берлиндік фактіге (Германия, Италия және Жапонияның 1940 жылы 27
қыркүйектегі келісім шарты) қосылуы 1941 жылы сәуірдегі Греция мен
Югославияға қарсы агрессияның жеңісті болуына өз ықпалын тигізді.
1940 жылы Италия Африкада әскери әрекеттерін дамытты, осылай Англия
мен Францияның отарлық иеліктеріне қол сұқты (Солтүстік Африка, Судан,
Сомали, Египет, Ливия, Алжир, Тунис). Бірақ 1940 жылы желтоқсанда
ағылшындар Италия әскерін тізе бүгуіне мүшкілдеді. Германия одақтасына
көмекке ұмтылды.
Соғыстың бірінші жартысында СССР саясаты ешқандай бағаланбады.
Ресейлік және шетелдік зерттеушілер оны Германияға қатысты қолдаушы деп
баяндауға бейім, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Екінші дүниежүзілік соғыстың қорытындылары
Екінші дүниежүзілік соғыс: алғышарттары және басталуы
Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары
Екінші дүниежүзілік соғыс (1939-1945 ж.ж.)
Екінші дүниежүзілік соғыс жөнінде
Бірінші дуние жүзілік соғыстың себептері
Бірінші дүниежүзілік соғыстың тарихын зерттеу
9-сынып. Қазіргі дүние жүзі тарихынан сабақ жоспарлары
Бірінші дүниежүзілік соғыс
Кеңес әскерлері
Пәндер