Құжат жасау негіздері
1. Құжат дегеніміз не?
2. Құжат функциялары. Түрлері.
3. Жасау тәртібі.
2. Құжат функциялары. Түрлері.
3. Жасау тәртібі.
«Құжат» ұғымы өзінің даму жолында айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған. Латын сөзі doceo алғашында «үйретемін», «хабарлаймын» деген мағынаны берген. Кейіннен туындаған, сөздің тар мағынасында алатын болсақ «айғақ, дәлел», «куәлік» мағынасын беретін documentum түрі ғылыми және практикалық қызмет саласының көпшілігінде ұзақ уақыт пайдалануда тұрақтап қалған.
Қазақстан Республикасында «құжат» ұғымының ресми түсіндірмесі ҚР Экономика және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі комитеттің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен бекітіліп, күшіне енгізілген 1037-2001 ҚР СТ-да былай баяндалады: «Құжат (құжатталған ақпарат) – сәйкестендіру мүмкіндігі бар материалдық жеткізгіште тіркелген ақпарат». Қазіргі заманғы отандық құжаттану ісі дәл осы анықтамаға сүйенеді.
Қазақстан Республикасында «құжат» ұғымының ресми түсіндірмесі ҚР Экономика және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі комитеттің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен бекітіліп, күшіне енгізілген 1037-2001 ҚР СТ-да былай баяндалады: «Құжат (құжатталған ақпарат) – сәйкестендіру мүмкіндігі бар материалдық жеткізгіште тіркелген ақпарат». Қазіргі заманғы отандық құжаттану ісі дәл осы анықтамаға сүйенеді.
1. Мескон М.Х., Альберт М., Хедоури Ф., Основы менеджмента-М.:"Дело", 1992, 694 б.
2. Дуйсембекова Л. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Оқу құралы. А-2000.
2. Дуйсембекова Л. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Оқу құралы. А-2000.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Құжат жасау негіздері.
Орындаған: Ергалиева А.А.,
ДЯ-305
Тексерген: Кушуков Г.С.
Семей, 2015
Жоспар:
1. Құжат дегеніміз не?
2. Құжат функциялары. Түрлері.
3. Жасау тәртібі.
Құжат дегеніміз не?
Құжат ұғымы өзінің даму жолында айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған.
Латын сөзі doceo алғашында үйретемін, хабарлаймын деген мағынаны
берген. Кейіннен туындаған, сөздің тар мағынасында алатын болсақ айғақ,
дәлел, куәлік мағынасын беретін documentum түрі ғылыми және практикалық
қызмет саласының көпшілігінде ұзақ уақыт пайдалануда тұрақтап қалған.
Қазақстан Республикасында құжат ұғымының ресми түсіндірмесі ҚР Экономика
және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі
комитеттің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен бекітіліп, күшіне
енгізілген 1037-2001 ҚР СТ-да былай баяндалады: Құжат (құжатталған
ақпарат) – сәйкестендіру мүмкіндігі бар материалдық жеткізгіште тіркелген
ақпарат. Қазіргі заманғы отандық құжаттану ісі дәл осы анықтамаға
сүйенеді.
Құжат функциялары. Түрлері.
Құжат функцияларын жалпы және арнайы функциялар деп екі салаға бөлуге
болады. Жалпы функциялар құжаттардың бәріне ортақ. Ал арнайы функциялар –
құжаттардың тек шектеулі топтарына ғана тән.
Құжаттың жалпы функцияларына мыналарды жатқызуға болады:
1) әлеуметтік – құжат әлеуметтік мәнге ие объект болып табылады,
өйткені ол әлеуметтік қажеттіліктен туындаған әрі сол әлеуметтік жүйеде
жүзеге асырылады;
2) ақпараттық – құжат ақпаратты жазып алу, сақтау және тарату
құралы ретінде қызмет етеді;
3) қарым-қатынастық – құжат қоғамдық құрылымдар мен жеке адамдар
арасында байланыс құралы ретінде жүреді, ол жай хабарландырып қана
қоймайды, сонымен бірге қоғамдық сананы шоғырландырып, бірыңғай пікір
қалыптастыруға, ұжымдық реакция туғызуға, бүкіл қауымды жұмылдыруға ықпал
етеді;
4) мәдени – құжат әлеумет тәжірибесі мен мәдени дәстүрлерді бекіту
және оларды болашаққа қалдыру құралы ретінде қызмет етеді;
Құжаттың арнайы функцияларына мыналар жатады:
1) құқықтық – құжат қоғамдағы құқықтық нормалар мен құқықтық қарым-
қатынастарды бекіту және өзгерту құралы ретінде қызмет етеді. Хабарланып
отырған мәліметтерге, оқиғаларға баға беру арқылы құжат құқықтық сананың
қалыптасуына, мінез-құлықтың әлеумет тарапынан қолдау тапқан үлгілерін
әзірлеуге, моральдық-этикалық нормаларды игеруге ықпал етеді;
2) дәрістік – құжат жинақталған әлеуметтік тәжірибелерді ой
елегінен өткізе отырып, бұл жөніндегі білім қазынасын ұрпақтан ұрпаққа
жеткізуге көмек береді, тұлғаның қалыптасу процесіне қатысады;
3) танымдық – құжат ой елегінен өткізіліп жазылған мәтін негізінде
шындықтың неғұрлым ауқымды, абстрактылы, теориялық үлгісін жасауға
мүмкіндік береді.
4) басқарушылық – құжат басқару құралы болып табылады, қоғам
мүшелерінің ұжымдық қызметін мейлінше тиімді ұйымдастыру мақсатына сәйкес
жоспарлау, үйлестіру және реттеу ісіне көмектеседі;
5) мемориальдық – құжат қоғамның, ондағы жекелеген құрылымдардың
дамуы туралы және дербес тұлғалар жайлы тарихи дерек көзі ретінде көрінеді;
6) есептік – құжат өндірістік және шаруашылық қызметтің барлық
кезеңдерінде атқарылған жұмыс процестерін сүзгіден өткізіп отыратындықтан,
оның нәтижелерін есептеп шығаруға мүмкіндік береді.
7) эстетикалық – құжат өзінің материалдық негізі құрамына болмысты
образды-көркем игеру нәтижелерін түсіру арқылы жинақтап қорытылған
эстетикалық тәжірибелерді сақтайды және таратады;
8) релаксациялық (ойын-сауықтық, компенсаторлық) – құжаттардың бірқатар
түрлерін эмоционалдық шиеленісті ширығуларды өзге нысандарға аудару арқылы
түсіруге, сөйтіп артық ширығу деңгейін көздеген дәрежеге дейін азайтуға
пайдалану;
Ұйымда құжаттарды түзу, қолжазбадан қайта басу, оқу, есепке алу, сұрыптау,
сақтау, іздестіру, ақпараттарды ұқсату т.б. жөнінде қыруар жұмыстар
атқарылады.
Ұйымның коммерциялық қызметі табысты жүргізілуі үшін ақпараттардың сақталу
жағдайы ондағы мәліметтер құпиялылығы сенімді түрде қамтамасыз етілетіндей
дәрежеде болуы шарт.
Терминдердің бірыңғайлығын бекітіп, басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету
жүйесінің республикадағы даму бағытын көрсететін бірқатар анықтамаларды
келтіріп өтейік.
Төменде беріліп отырған негізгі терминдер мен анықтамалар Қазақстан
республикасының Іс қағаздарын жүргізу және мұрағат ісі. Терминдер мен
анықтамалар 1037-2001 Стандартына сәйкес, заңды тұлғалар қызметінде
түзілетін құжаттаманың барлық түрлерінде, сондай-ақ іс қағаздарын жүргізу
мен мұрағат ісі бойынша шығарылатын ғылыми-әдістемелік, нормативтік-
әдістемелік, анықтамалық және оқулық әдебиеттерде бір ізбен қолданылуы
міндетті.
Құжаттың сыртқы белгілері: Құжаттың көлемі мен пішімін, ақпарат
жеткізушіні, жазу түрін, рәсімдеу құрамын көрсететін белгілер (2.4 тармақ);
Жазба құжат түрі: Мазмұны мен мақсаттық белгілері бойынша құжаттама
жүйесіне жатқызылатын жазба құжат (3.1.5 тармақ);
Ресми құжат: Заңды немесе жеке тұлға дайындаған, бекітілген тәртіппен
куәландырылған және ресімделген құжат (2.24 тармақ);
Қызметтік құжат: Ұйымның күнделікті қызметінде пайдаланылатын ресми құжат
(2.25 тармақ);
Жазба құжат: Ақпараты жазудың кел-келген түрімен түсірілген мәтіндік құжат
(2.15 тармақ);
Қолжазба құжат: Жазу белгілері қолмен түсірілген жазба құжат (2.16
тармақ);
Таза құжат: Мәтіні алғашқы құжаттан көшірілген немесе түзетусіз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Құжат жасау негіздері.
Орындаған: Ергалиева А.А.,
ДЯ-305
Тексерген: Кушуков Г.С.
Семей, 2015
Жоспар:
1. Құжат дегеніміз не?
2. Құжат функциялары. Түрлері.
3. Жасау тәртібі.
Құжат дегеніміз не?
Құжат ұғымы өзінің даму жолында айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған.
Латын сөзі doceo алғашында үйретемін, хабарлаймын деген мағынаны
берген. Кейіннен туындаған, сөздің тар мағынасында алатын болсақ айғақ,
дәлел, куәлік мағынасын беретін documentum түрі ғылыми және практикалық
қызмет саласының көпшілігінде ұзақ уақыт пайдалануда тұрақтап қалған.
Қазақстан Республикасында құжат ұғымының ресми түсіндірмесі ҚР Экономика
және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі
комитеттің 2001 жылғы 14 мамырдағы № 140 бұйрығымен бекітіліп, күшіне
енгізілген 1037-2001 ҚР СТ-да былай баяндалады: Құжат (құжатталған
ақпарат) – сәйкестендіру мүмкіндігі бар материалдық жеткізгіште тіркелген
ақпарат. Қазіргі заманғы отандық құжаттану ісі дәл осы анықтамаға
сүйенеді.
Құжат функциялары. Түрлері.
Құжат функцияларын жалпы және арнайы функциялар деп екі салаға бөлуге
болады. Жалпы функциялар құжаттардың бәріне ортақ. Ал арнайы функциялар –
құжаттардың тек шектеулі топтарына ғана тән.
Құжаттың жалпы функцияларына мыналарды жатқызуға болады:
1) әлеуметтік – құжат әлеуметтік мәнге ие объект болып табылады,
өйткені ол әлеуметтік қажеттіліктен туындаған әрі сол әлеуметтік жүйеде
жүзеге асырылады;
2) ақпараттық – құжат ақпаратты жазып алу, сақтау және тарату
құралы ретінде қызмет етеді;
3) қарым-қатынастық – құжат қоғамдық құрылымдар мен жеке адамдар
арасында байланыс құралы ретінде жүреді, ол жай хабарландырып қана
қоймайды, сонымен бірге қоғамдық сананы шоғырландырып, бірыңғай пікір
қалыптастыруға, ұжымдық реакция туғызуға, бүкіл қауымды жұмылдыруға ықпал
етеді;
4) мәдени – құжат әлеумет тәжірибесі мен мәдени дәстүрлерді бекіту
және оларды болашаққа қалдыру құралы ретінде қызмет етеді;
Құжаттың арнайы функцияларына мыналар жатады:
1) құқықтық – құжат қоғамдағы құқықтық нормалар мен құқықтық қарым-
қатынастарды бекіту және өзгерту құралы ретінде қызмет етеді. Хабарланып
отырған мәліметтерге, оқиғаларға баға беру арқылы құжат құқықтық сананың
қалыптасуына, мінез-құлықтың әлеумет тарапынан қолдау тапқан үлгілерін
әзірлеуге, моральдық-этикалық нормаларды игеруге ықпал етеді;
2) дәрістік – құжат жинақталған әлеуметтік тәжірибелерді ой
елегінен өткізе отырып, бұл жөніндегі білім қазынасын ұрпақтан ұрпаққа
жеткізуге көмек береді, тұлғаның қалыптасу процесіне қатысады;
3) танымдық – құжат ой елегінен өткізіліп жазылған мәтін негізінде
шындықтың неғұрлым ауқымды, абстрактылы, теориялық үлгісін жасауға
мүмкіндік береді.
4) басқарушылық – құжат басқару құралы болып табылады, қоғам
мүшелерінің ұжымдық қызметін мейлінше тиімді ұйымдастыру мақсатына сәйкес
жоспарлау, үйлестіру және реттеу ісіне көмектеседі;
5) мемориальдық – құжат қоғамның, ондағы жекелеген құрылымдардың
дамуы туралы және дербес тұлғалар жайлы тарихи дерек көзі ретінде көрінеді;
6) есептік – құжат өндірістік және шаруашылық қызметтің барлық
кезеңдерінде атқарылған жұмыс процестерін сүзгіден өткізіп отыратындықтан,
оның нәтижелерін есептеп шығаруға мүмкіндік береді.
7) эстетикалық – құжат өзінің материалдық негізі құрамына болмысты
образды-көркем игеру нәтижелерін түсіру арқылы жинақтап қорытылған
эстетикалық тәжірибелерді сақтайды және таратады;
8) релаксациялық (ойын-сауықтық, компенсаторлық) – құжаттардың бірқатар
түрлерін эмоционалдық шиеленісті ширығуларды өзге нысандарға аудару арқылы
түсіруге, сөйтіп артық ширығу деңгейін көздеген дәрежеге дейін азайтуға
пайдалану;
Ұйымда құжаттарды түзу, қолжазбадан қайта басу, оқу, есепке алу, сұрыптау,
сақтау, іздестіру, ақпараттарды ұқсату т.б. жөнінде қыруар жұмыстар
атқарылады.
Ұйымның коммерциялық қызметі табысты жүргізілуі үшін ақпараттардың сақталу
жағдайы ондағы мәліметтер құпиялылығы сенімді түрде қамтамасыз етілетіндей
дәрежеде болуы шарт.
Терминдердің бірыңғайлығын бекітіп, басқаруды құжаттамалық қамтамасыз ету
жүйесінің республикадағы даму бағытын көрсететін бірқатар анықтамаларды
келтіріп өтейік.
Төменде беріліп отырған негізгі терминдер мен анықтамалар Қазақстан
республикасының Іс қағаздарын жүргізу және мұрағат ісі. Терминдер мен
анықтамалар 1037-2001 Стандартына сәйкес, заңды тұлғалар қызметінде
түзілетін құжаттаманың барлық түрлерінде, сондай-ақ іс қағаздарын жүргізу
мен мұрағат ісі бойынша шығарылатын ғылыми-әдістемелік, нормативтік-
әдістемелік, анықтамалық және оқулық әдебиеттерде бір ізбен қолданылуы
міндетті.
Құжаттың сыртқы белгілері: Құжаттың көлемі мен пішімін, ақпарат
жеткізушіні, жазу түрін, рәсімдеу құрамын көрсететін белгілер (2.4 тармақ);
Жазба құжат түрі: Мазмұны мен мақсаттық белгілері бойынша құжаттама
жүйесіне жатқызылатын жазба құжат (3.1.5 тармақ);
Ресми құжат: Заңды немесе жеке тұлға дайындаған, бекітілген тәртіппен
куәландырылған және ресімделген құжат (2.24 тармақ);
Қызметтік құжат: Ұйымның күнделікті қызметінде пайдаланылатын ресми құжат
(2.25 тармақ);
Жазба құжат: Ақпараты жазудың кел-келген түрімен түсірілген мәтіндік құжат
(2.15 тармақ);
Қолжазба құжат: Жазу белгілері қолмен түсірілген жазба құжат (2.16
тармақ);
Таза құжат: Мәтіні алғашқы құжаттан көшірілген немесе түзетусіз ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz