Тілдің жүйелік, құрылымдық, таңбалық сипаттары

Тілдің таңбалық сипаты оның негізгі ерекшеліктерінің бірі болып саналады. Тілдің таңбалық табиғаты әсіресе Бодуэн де Куртенэнің еңбектерінен және Фердинанд де Соссюрдің «Жалпы лингвистика курсы» атты еңбегі жарыққа шыққаннан бергі дәуірде кең көлемде қарастырыла бастады.
Тілдің таңбалық табиғаты сөз болғанда, бүтіндей тілдің және оның элементтерінің объективті болмыстығы заттар мен құбылыстарға қатыстылығы және олармен жанама түрде байланысу дәрежесі ескеріледі. Тілдік бірліктердің таңбалық қызметіне олардың адамның танып білу әрекетінің нәтижелерін жалпылап білдіру қасиеті мен адамның қоғамдық-тарихи тәжірибелерінің қорытындыларын тіркеу және сақтау қасиеті енеді. Тілдің таңбалық сипатына, ақыр аяғында, тілдік элементтердің мағыналарға ие болу нәтижесінде белгілі бір ақпаратты беруге бейімділігі, қатынас жасау процесінде коммуникативті және экспрессивті қызмет атқаруы енеді. «Демек, «таңбалық» деген термин, онымен синонимдес «семиотикалық» деген термин сияқты, көп мағыналы, оған әртүрлі мазмұн ендіріледі және табиғи тілге қатысы жағынан тілдік элементтердің басқа 4 түрлі қызметіне: белгілеу қызметі(репрезентативті қызмет), жалпылаушы қызмет(гносеологиялық қызмет), коммуникативті қызмет және прагматикалық қызметке қатысты бола алады. Тілдің ойлаумен, танымның логикасымен және механизмімен тікелей байланысы, адам баласы тілінің объективті дүниенің көп түрлі сипатының күллісін белгілеудің әмбебап жүйесі ретінде қызмет ететін ерекше қасиеті – осының бәрі тілдік таңбалық аспектісін әр басқа ғылымдардың ( философияның, семиотиканың, логиканың, психологияның, тіл білімінің және т.б) зерттеу предметіне айналдырады.
Тіл білімінде тілдік таңбаның түрлерін айқындауда таңбаның қызметінің сипаты негізге алынады. Осыған орай, тілдік таңбаның типтері делініп мыналар саналады:
а)дифференциялаушы қызметі басым тілдік таңбалар. Бұлар – фонемалар.
ә)дифференциялаушы қызметінен теңдестіруші қызметі басым таңбалар. Бұлар – грамматикалық морфемалар, тілдік бірліктердің синтаксистік байланыстары мен семантикалық байланыстарының моделдері.
б) әрі дифференциялаушы қызметке, әрі жалпылаушы қызметке ие таңбалар. Бұлар – сөздер, сөз тіркестері, сөйлемдер.

1. К.Аханов «Тіл білімінің негіздері» Алматы -2002ж, 664бет
2.Т.Қордабаев «Жалпы тіл білімі» Алматы – 1999ж, 195бет