Смиттің зерттеу әдісі және пәні



Тарихи қалыптасқан дәстүр бойынша, экономикалық теорияны ғылыми пән ретінде қалыптасуын барлық жерде А. Смиттің атымен және оның зерттеулерімен байланыстырады.
А Смит (1723-1790) 18 ғасырдың соңындағы ағылшын елінің ұлы ғұлама-экономист маманы. Табиғаттану пәнін игеру үшін оның даму тарихын білу аса қажет емес, ал экономика ғылымында, қалыптасу-даму тарихын игермей, оны түсінудің өзі қиынға соғады, тіпті мүмкін емес. (Пол Самуэльсон).
Ал А. Смиттің экономикалық теорияның қалыптасып дамуындағы орны ерекше. М. Блаугтің пкікрінше, А. Смит – Экономика ғылымының, жалпы негізін және жүйесін бірінші болып жасаған экономист.
А. Смит Шотландияда Кирколд қаласында кеден қызметкерлерінің отбасында 1723 жылы дүниеге келген. Бала кезінен зерек, ол 14 жасында Глазго университетіне түсіп, оны үш жылда бітіріп шығады. Озық студентке арнайы стипендия тағайындап, Оксфорд университетіне оқуды жалғастыруға жолдама беріледі. Бұл университетте А. Смит тағы 6 жыл оқиды. Оксфордтан А. Смит Эдинбург қаласына оралып, ағылшын әдебиеті мен саяси экономия пәнінен қала тұрғындарына лекция оқуға кіріседі. Сол кездің өзінде, оның лекцияларына қарағанда, ол либералдық экономика көзқарасында болғаны айқын көрінеді. 1751 жылы А. Смит Глазго университетінде логика пәні бойынша профессор болып тағайындалады, ал сол жылдың соңында, ол философия кафедрасына ауысып, 1764 жылға дейін дәріс оқиды. 1759 жылы А. Смит «Әдет-ғұрып сезімдер теориясы» деп аталған өзінің ғылыми-философиялық жұмысын жариялайды. Бұл еңбек оны көпшілікке кең танымал етті. Бірақ кейіннен оның назары экономика ғылымына ауысты. Ол сол заманның атақты фиософы және экономисі болған Давид Юммен танысады. 1764 жылы А. Смит кафедраны тастап белгілі қызметке орналасады. Келісім бойынша герцог А. Смитке айына 800 фунт көлемінде тұрақты
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Аникин А. В. Адам Смит. М.: Молодая гвардия, 1968.

2. Блауг М. Экономическая Мысль в ретроспективе

3. Кондратьев Н. О. Избр. Соч. М., Экономика,1993

4. А. Смит, Исследование о природе и причинах богатсва народов. 1-2 кн. //Антология экономической классики. М., 1993. т.1.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Смиттің зерттеу әдісі және пәні
Тарихи қалыптасқан дәстүр бойынша, экономикалық теорияны
ғылыми пән ретінде қалыптасуын барлық жерде А. Смиттің
атымен және оның зерттеулерімен байланыстырады.
А Смит (1723-1790) 18 ғасырдың соңындағы ағылшын елінің
ұлы ғұлама-экономист маманы. Табиғаттану пәнін игеру үшін
оның даму тарихын білу аса қажет емес, ал экономика
ғылымында, қалыптасу-даму тарихын игермей, оны түсінудің өзі
қиынға соғады, тіпті мүмкін емес. (Пол Самуэльсон).
Ал А. Смиттің экономикалық теорияның қалыптасып дамуындағы
орны ерекше. М. Блаугтің пкікрінше, А. Смит – Экономика ғылымының,
жалпы негізін және жүйесін бірінші болып жасаған экономист.
А. Смит Шотландияда Кирколд қаласында кеден қызметкерлерінің
отбасында 1723 жылы дүниеге келген. Бала кезінен зерек,
ол 14 жасында Глазго университетіне түсіп, оны үш жылда
бітіріп шығады. Озық студентке арнайы стипендия тағайындап,
Оксфорд университетіне оқуды жалғастыруға жолдама беріледі. Бұл
университетте А. Смит тағы 6 жыл оқиды. Оксфордтан А. Смит
Эдинбург қаласына оралып, ағылшын әдебиеті мен саяси
экономия пәнінен қала тұрғындарына лекция оқуға кіріседі.
Сол кездің өзінде, оның лекцияларына қарағанда, ол
либералдық экономика көзқарасында болғаны айқын көрінеді. 1751
жылы А. Смит Глазго университетінде логика пәні бойынша
профессор болып тағайындалады, ал сол жылдың соңында, ол
философия кафедрасына ауысып, 1764 жылға дейін дәріс
оқиды. 1759 жылы А. Смит Әдет-ғұрып сезімдер теориясы деп
аталған өзінің ғылыми-философиялық жұмысын жариялайды. Бұл
еңбек оны көпшілікке кең танымал етті. Бірақ кейіннен
оның назары экономика ғылымына ауысты. Ол сол заманның
атақты фиософы және экономисі болған Давид Юммен
танысады. 1764 жылы А. Смит кафедраны тастап белгілі қызметке
орналасады. Келісім бойынша герцог А. Смитке айына
800 фунт көлемінде тұрақты стипендия тағайындады. Бұл сома
оның профессорлық гонорарынан әлдеқайда жоғары еді.
Сөйтіп А. Смит 1764-1766 жылдары, екі жыл бойы
герцог Баклюмен бірге жүріп, Еуропамен танысады. А. Смит бір
жылдан аса Тулуз қаласында тұрады, екі айға жуық Женевада
болып, онда Вольтермен кездеседі, тоғыз ай Парижде тұрады.
Содан А. Смит өзінің туған жеріне Шотландияға
оралып, шешесінің жанында тұрып, Тулузда жаза бастаған
ғылыми еңбегін аяқтауға оқшауланып кіріседі.
А. Смиттің ілімін талдап-сипаттау ерекше жауапкершілік
қажет етеді. А. Смиттің зерттеулері, мамандардың пікірінше,
классикалық саяси экономияның жүз жылдық даму жолын
анықтаған, ал Кейнстің пікірінше, А. Смиттің либералды
экономикалық принциптері 150 жыл бойы батыс елдерінде
экономикалық саясаттың негізі болған. Сондықтан, оның
экономикалық ілімін түсіндіру мақсатында, біріншіден,
салыстырмалы талдау әдісін қолданамыз, екіншіден, оның
қолдаған әдістемелік жүйесін мүмкін болғанша, анықтауға
ұмтылу қажет болады, үшіншіден, А. Смиттің осы күнге дейін
адамзаттың экономикалық ой-санасын анықтайтын құдыретін
түсіндіруді қажет етеді, төртіншіден, А. Смит жеке экономикалық
ой-пікірлерінің өзіндік ерекшеліктеріне тоқталамыз. Алдымен,
А. Смит экономикалық теорияның пәнін, яғни негізгі
зерттеу мәселесін қалай қойған осыны анықтап көрелік.
Әрине, А. Смит экономикалық теорияның оқулығын жазбаған,
ол зерттеу жүргізген. Оқу пәні мен зерттеу пәні бірдей
емес. Бірақ, түптен келгенде, ғылыми пән оқу пәнін
анықтайды, оны толықтырады және дамытады. Зерттеу пәнін
қалай түсінген жөн ? ол зерттеудің жалпы мазмұнын,
ауқымын және бағытын анықтайтын мақсаттық проблема болып
келеді. Сондықтан, заңды түрде, кез-келген экономикалық
зерттеу жұмысында, оның негізгі де түпкілікті проблема
бірден қойылады және зерттеудің атын анықтайды. Яғни,
ғылыми еңбектің, әсіресе экономикада, оның күрделі және
жүйелі болуына байланысты, атынан бірден зерттеудің
пәнін, негізгі де мақсатты проблемасын бірден білуге
болады. А. Смиттің еңбегі Халықтар байлығының табиғаты
және себептері туралы зерттеу деп аталған.
А. Смит еңбегінің атына заты сай келетініне күмән
жоқ. Сондықтан, осы еңбектің қалай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ХVIII ғасырдағы политэкономияның негізін қалаушыларының бірі - Адам Смит
Экономикалық теорияның даму тарихы
Экономикалық теория пәні және оның зерттеу әдістері туралы ақпарат
Экономикалық теория пәні және оның зерттеу әдістері. Саяси экономия ғылымы
Нарықтық шаруашылықтың артықшылықтары және кемшіліктері туралы ақпарат
Ж.Б. Сэйдің экономикалық көзқарасы
Экономикалық теория пәні және оның зерттеу әдістері
Адам Смит ілімі
ЭКОНОМИКАЛЫҚ КАТЕГОРИЯЛАР МЕН ЗАҢДАР
Экономикалык теорияның пәні және зерттеу әдістері жайлы
Пәндер