Басқару қызметінің дәлел- дәйектері (мотивациялау)

Басшылар адамдарды ұйым үшін жұмыс істеуге тарту үшін қажет. Берілген жұмысты ұйымдастыруда және жоспарлауда басшылар ұйым нақты қандай шараларды орындау қажет, қашан, қалай және кім, оның ойыншы, бұл іске лайықты деген сұрақтарға жауап беру қажет. Егер бұл міндеттемелер жоғарғы деңгейде орындалатын болса, басшы көптеген қызметкерлерді, жұмысшыларды біріктіре отырып, ұйым потенциалын толықтай пайдалана алады. Көптеген басшылардың қателігі бұл – мақсаттардың орындалуы қағаз бетінде жақсы «жұмыс істеп» жатса, онда ол нақты өмірде де солай болады, жұмыстың жақсы жүру жолдары жай ғана материалдық сыйлықтар беру жеткілікті деп ойлауында. Шын мәнінде жақсы басшы мақсатқа қарай тиімді қозғалу, жұмысты координациялау және адамдарды оны орындауға мәжбүрлеу қажет. Басқару әдістерінде адам қызметінің мотивациялары қарастырылады.
Мотив дегеніміз - өзін және адамдарды белгілі бір іс- қимыл (әрекет) жасауларына итермелейтін себеп (негіз). Мотив – адамның ішкі хал- ахуалының жеке тұлғалық сипат алуы болып табылады.
Мотив адамдарды тек іс- әрекетке оятып қана қоймай, сонымен қатар, ол не істеу керек екендігін және оның қалай орындалғандығын да анықтайды.
Адамның мінез- құлқы тек бір ғана себеппен (мотивпен) анықталмайды, ол жиынтық ретінде қарастырылады. Сондықтан адамдардың мотивациялық құрылымы олардың іс- әрекетінің орындалуының негізі ретінде болады. Адамның мотивациялық құрылымы негізінен тұрақты құбылыс ретінде қалыптасады, бірақ ол саналы түрде өзгеріп отырады. Мысалы, тәрбиелеу және оқу процесі үстінде.
Мотивациялау – бұл адамдардың бойында мотивтерді қозғау арқылы оларға әсер ету процесі.
Мотивация – адамдарды басқарудың негізін құрайды. Басқару тиімділігі көп жағдайда мотивациялау процесінің қандай деңгейде жүргізіліп жатқанына байланысты.