Сақиналы регистр негізіндегі импульстарды және деңгейлерді таратқыштар



Кіріспе

1.Таратқыштар мен таратқыштардың жіктелуі 4

1.1. Таратқыштарды құрастыру әдістері мен өлшемдері 4
1.2. Көппозициялы екітактылы триггер негізіндегі таратқыштар 5
1.3. Шығыс сигналдарын жабатын және тактылармен стробирлейтін 6 таратқыш
1.4. Орнатылған кірістері бар триггерлер негізіндегі таратқыш 8
1.5. Сақиналы регистр негізіндегі таратқыш 10


2. Функционалды сұлба 11

3. Принципиалды сұлба 12

4. Мөрлі баспа 13

5. Параметрлерді есептеу 14

Қорытынды 17

Қолданылған әдебиеттер тізімі 18

Қосымша 19
1. Таратқыштар мен таратқыштардың жіктелуі

Тактылы сигналдарды таратқыштар басқару сигналдарын дискретті жүйе құрылғыларымен түзуге арналған. Оларды кеңінен басқару, коммутация, тактылы импульстар және жиілікті бөлгіш құрылғыларында қолданады. Таратқыш кірістері – ауыстырылып қосылатын, себебі кіріс сигналдары келіп түскенде шығыстарында каналдар ауыстырып қосылуы болады.
Түзілетін сигналдарға байланысты таратқыштар мынадай түрлерге бөлінеді:
• импульстарды таратқыштар;
• потенциялдарды (деңгейлерді) таратқыштар;
Импульстарды таратқыштар - ”I” деңгейлі сигнал импульс таратқыштартардың бір шығысында тек ауыстырылып қосылатын және стробирлейтін импульстардыңжұмыс уақытысында ғана түзіледі.
Деңгейлерді таратқыштар – сигнал деңгейлер таратқыштарының бір шығысында келесі ауыстырылып қосылатын импультар келген кезге дейін жұмыс істейді.
Таратқыштар каналдар саны, кірістер саны біртактылы және көптактылы, түзілетін сигналдарға және ретіне байланысты бөлінеді.

1.1. Таратқыштарды құрастырк әдістері мен өлшемдері

Таратқыштар мынадай сұлбалар негізінде жұмыс істейді: қайта санау (пересчетных), регистірлік, көппозициялы.
Таратқыштардың жоғары жұмыс жылдамдығын бағалау кезінде мынадай сұлбаларды қолданғанда максималды жоғарылайтынын ұмытпау керек:
а) шығыс сигналдарының арасындағы минималды интервал;
б) кіріс жиілігінің периодыныңминималды ұзақтығы кезінде шығыс сигналдарында минималды ұзақтық болатын сұлба.
Таратқыштардың функционалды мүмкіндіктерін бағалаған кезде еркін бөлу коэффициентті сұлба құрастырылу, унифицирленген түйіндерден сұлбаның өсу мүмкіндіктерін, тактының көбеюін, әр түрлі уақытта сигналдардың болуын ескеру керек.
Таратқыш сұлбасының функционалды қалыптасуының қарапайым мысалы санағыш арқылы басқарылатын дешифратор болып табылады (санағыштағы кодтың ретпен өзгеруіне байланысты дешифраторда шығыстар ретімен қозады). Тактылар арасындағы интервалды қысқарту үшін параллель ауыспалы санағыш қолданылады, ал көрші шығыс тактылардың уақыт бойынша қабысуын болдырмау үшін дешифратордың алдынғы тактысымен сәйкес келетін әр схеманы стробирлайды. Бірақ ондай таратқыштардың мынадай кемшіліктері бар:
1. Майоров С.А., Крутовских С.А., Смирнов А.А. «ЭВМ справочник по конструированию» М.: «Сов.радио», 1975 г.

2. Тарабрин Б.В., Лунин Л.Ф., Смирнов Ю.Н. М.: Радио и связь, 1983 г.

3. Угрюмов Е.П. «Элементы и узлы ЭЦВМ» М.:«Высшая школа», 1976 г.

4. Рахимбергенов С.Р. Методические указания к лабораторным работам по дисциплине «Вычислительная техника», - Алматы: КазНТУ, 1984 г.

5. Угрюмов Е.П. «Проектирование элементов и узлов ЭВМ» М.: «Высшая школа», 1987 г.

Пән: Физика
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:   
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ Ұлттық Техникалық Университеті

Есептеу техникасы кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: Сақиналы регистр негізіндегі импульстарды және деңгейлерді
таратқыштар

жетекші:
доцент

Джурунтаев Д.З.

нормоконтролер:
доцент

Джурунтаев Д.З.

тапсырған күні:
“___” ________________ 2003 г.
қолы:
_____________________

студент: Амренов А.
тобы: ЗБИ-00-1қ
мамандығы: 3704

Алматы 2003

Мазмұны

Кіріспе

1.Таратқыштар мен таратқыштардың жіктелуі 4

1. Таратқыштарды құрастыру әдістері мен өлшемдері 4
2. Көппозициялы екітактылы триггер негізіндегі таратқыштар 5
3. Шығыс сигналдарын жабатын және тактылармен стробирлейтін 6
таратқыш
4. Орнатылған кірістері бар триггерлер негізіндегі таратқыш 8
5. Сақиналы регистр негізіндегі таратқыш
10

1. Функционалды сұлба 11

2. Принципиалды сұлба 12

3. Мөрлі баспа
13

4. Параметрлерді есептеу
14

Қорытынды 17

Қолданылған әдебиеттер тізімі
18

Қосымша
19

Тапсырма:

4 разрядты сақиналы регистр негізіндегі импульстар және деңгейлер
таратқышының жұмысын талдау;

Электрлі функционалды сұлбасын салу;

1. Электрлі принципиалды сұлбасын салу;

2. Мөрлі баспада орналастыру.

1. Таратқыштар мен таратқыштардың жіктелуі

Тактылы сигналдарды таратқыштар басқару сигналдарын дискретті
жүйе құрылғыларымен түзуге арналған. Оларды кеңінен басқару, коммутация,
тактылы импульстар және жиілікті бөлгіш құрылғыларында қолданады. Таратқыш
кірістері – ауыстырылып қосылатын, себебі кіріс сигналдары келіп түскенде
шығыстарында (каналдар( ауыстырып қосылуы болады.
Түзілетін сигналдарға байланысты таратқыштар мынадай түрлерге
бөлінеді:
• импульстарды таратқыштар;
• потенциялдарды (деңгейлерді) таратқыштар;
Импульстарды таратқыштар - ”I” деңгейлі сигнал импульс
таратқыштартардың бір шығысында тек ауыстырылып қосылатын және
стробирлейтін импульстардыңжұмыс уақытысында ғана түзіледі.
Деңгейлерді таратқыштар – сигнал деңгейлер таратқыштарының бір
шығысында келесі ауыстырылып қосылатын импультар келген кезге дейін жұмыс
істейді.
Таратқыштар каналдар саны, кірістер саны (біртактылы және
көптактылы(, түзілетін сигналдарға және ретіне байланысты бөлінеді.

1. Таратқыштарды құрастырк әдістері мен өлшемдері

Таратқыштар мынадай сұлбалар негізінде жұмыс істейді: қайта санау
(пересчетных), регистірлік, көппозициялы.
Таратқыштардың жоғары жұмыс жылдамдығын бағалау кезінде мынадай
сұлбаларды қолданғанда максималды жоғарылайтынын ұмытпау керек:
а) шығыс сигналдарының арасындағы минималды интервал;
б) кіріс жиілігінің периодыныңминималды ұзақтығы кезінде шығыс
сигналдарында минималды ұзақтық болатын сұлба.
Таратқыштардың функционалды мүмкіндіктерін бағалаған кезде еркін бөлу
коэффициентті сұлба құрастырылу, унифицирленген түйіндерден сұлбаның өсу
мүмкіндіктерін, тактының көбеюін, әр түрлі уақытта сигналдардың болуын
ескеру керек.
Таратқыш сұлбасының функционалды қалыптасуының қарапайым мысалы
санағыш арқылы басқарылатын дешифратор болып табылады (санағыштағы кодтың
ретпен өзгеруіне байланысты дешифраторда шығыстар ретімен қозады). Тактылар
арасындағы интервалды қысқарту үшін параллель ауыспалы санағыш қолданылады,
ал көрші шығыс тактылардың уақыт бойынша қабысуын болдырмау үшін
дешифратордың алдынғы тактысымен сәйкес келетін әр схеманы стробирлайды.
Бірақ ондай таратқыштардың мынадай кемшіліктері бар:
а) санағышты қайта қосқанда шығыстарда сәуле (вплеск) болмау үшін шығыс
сигналдарын стробирлеу қажеттілігі (жылдамдықтың төмендеуіне әкеледі);
б)тактылар санына байланысты санағышта кері байланыстың бар болуы (тарату
каналдары, бөлу коэффициенті);
в)құрылғылардың сапасыздығы.

1.2. Көппозициялы екітактылы триггер негізіндегі таратқыштар

1 – ші суреттегі сұлбада алғашқы екі кемшілік жоқ. Бұл И –НЕ
элементтерінде орындалған көптұрақты екітактылы триггер (таратқыш).
Бастапқы күйде бірінші құрылғы белгісінің әсерінен Шығ2÷Шығ4 және Шығ6÷Шығ8
тригерінде – оң потенциал, ал Шығ1 және Шығ5 – нөлдік. t1 тактысы бойынша
Шығ5÷Шығ8 реттік қайта қосылу жүреді, t2 тактысы бойынша Шығ1÷Шығ4, осы
шығыстардың барлығында t1 және t2 тактылардың басында бір интервалға
жыжытылған теріс сигналдардың екі тобы пайда болады. Шығыстардың бір тобын
пайдаланғанда, мысалы Шығ1÷Шығ4, бастапқы құрылымды тек осы топтың
элементтеріне беруге болады. Шығыс сигналдарының ұзақтығы тактылар ретінің
периодына байланысты анықталады.

1 – сурет. И – Не эементтерінде орындалған көппозициялы екітактылы триггер
негізіндегі таратқыш
Шығыс сигналдары арасындағы интервал минималды және мынаған тең:
tинтерв=t310.

tшығ min шығыс сигналдарының ұзақтығының минималды мүмкін болар
кезінде тактылардың және тактылардың реттеу периоды минималды ұзақтығы
мынадай:
t1 min=t2 min=2t3 10max+t301max,

Tmin=tшығ min+2t310max+t301max.

Сұлбаның бөлу коэффициенті И сұлбасының кіріс санымен шектеулі,
себебі бірнеше элементтерді пайдалану арқылы кіріс санын өсіру құрылғыны
үлкейту мен жоғары жылдамдықты төмендетуге байланысты дұрыс емес.

1.3. Шығыс сигналдарын жабатын және тактылармен стробирлейтін таратқыш

Ең жақсы деп табылатын сұлбалар - бір – бірін жабатын шығыс
сигналдары бар таратқыш сұлбалары, олардан қосымша элемент – тактылар
“кесіп алынады”. Бұндай құрылғы ретінде разрядында коды бар қайтасанау
сақинасы (2-сурет,а):

Разрядтар

1 2 3 4 5
0 0 0 0 0
1 0 0 0 0
1 1 0 0 0
1 1 1 0 0
1 1 1 1 0
1 1 1 1 1
0 1 1 1 1
0 0 1 1 1
0 0 0 1 1
0 0 0 0 1

2 – сурет. Шығыс сигналдарын жабатын және тактылармен стробирлейтін
таратқыш. Қайтасанайтын сақина (а) және оң және теріс тактылы сигналдарды
алатын сұлбалар (б,в)

Құрылғы күйі саны және сәйкесінше алынған тактылар саны разрядтың
екі еселенген санына тең. Барлық элементтердің шығыстағы сигналдардың
ұзақтығы 5Т және көрші разрядқа қатысты Т бір периодқа жылжыған. Нөлдік
тактылар 2,б – суретінде көрсетілген қосымша сұлбаның көмегімен алынуы
мүмкін, оның кірісіне 2,а - суретінде көрсетілген (1÷n) разрядты түзу және
инверсті шығыстар бекітілген. 2,б – суретінде сонымен қатар тактылы
сигналдардың көбею әдісі көрсетілген. Сұлбаның уақытша өлшемі мынадай:
а) t кірісіндегі оң (бірлік) тактының ұзақтығы және тактылар арасындағы
интервал:
tc+(t301max+t310max; tинтерв=t310 ;

б) t кірісіндегі теріс (нөлдік( тактының ұзақтығы:

tc-(t301max+t310max;

в) тактылы сигналдардың минималды периоды:

Tmin=tвых min+2t310max+t301max.

2,а – суретіндегі таратқыш сұлбасы жоғары жылдамдықты, құрылғылары
сапалы, бөлу коэффициентін жеңіл өсіруге мүмкіндік береді. Сұлба кемшілігі
– бөлу коэффициенті жұп болғанда ғана пайдаланады.

1.4. орнатылған кірістері бар триггерлер негізіндегі таратқыш

3,а – суретінде бөлек кірістері бар триггерде орындалған таратқыш
сұлбасы келтірілген. Таратқыштағы триггерлер саны каналдар санына сәйкес
бастапқы құрылым кезінде біреуіне “1”, қалғандарына “0” жазылады. T1
тактысы бойынша (n-1) разрядты триггердің “1” шығысында және (n-2) разрядты
триггердің “0” шығысында келесі n-разрядқа “1” жазылады. “1” қозғалысы бір
такты екі разрядқа әсер етпейді, себебі (n+1) разрядына (n-1) разрядтың “0”
шығысынан тыйым салушы сигнал әсер етеді. t2 келесі такт (n-1) разрядты
триггерді n – разрядты “1” шығысынан “0”-ге орналастырады. Сол себепті,
триггерлердің шығыстарынды сигналдар ұзақтығы ≈1,5Т (t1 басынан t2 басына
дейін) келесі разрядтың сигналдарын жабады. Оң және теріс тактыларды алу
үшін тактылар тартқышы 3,б,в – суреттегі сұлбаларды қолдануы керек. Мұндай
таратқыш келесі уақытша өлшемдер сипатталады:
а) тактылардың минималды ұзақтығы:
t1 min=t2 min= t301max+t310max;

б) тактылы сигналдардың периоды:

Tmin=tвых min+2t310max+t301max. 3,б – суреттегі сұлба үшін;

Tmin=tвых min+2t310max+2t301max. 3,в – суреттегі сұлба үшін.

3 – сурет. Орнатылған кірістері бар триггерлер негізіндегі таратқыштар (а)
және біртактылы беру кезінде кіріс сигналдардың қосымша сұлбалары (б,в)

Егер кіріс сигналын 3,б,в – суреттегі қосымша сұлбалар арқылы берсе,
онда 1 және 3,а суреттегі екітактылы сұлбаларды біртактылы орындаумен
қолдануға болады. Бірақ бұл сұлбаларды қолданған кезде кіріс сигналдарының
минималды ұзақтығы мен реттеу периоды үлкейеді.
Таратқыш сұлбаларының салыстырмалы бағасы. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Регистрлер
Сандық құрылғылардың түйіндерінің жіктелуі
Микропроцессорлық техниканың құрылғылары
CISC архитектуралы микроконтроллерлер жайлы
БУЛЬ АЛГЕБРАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ МАҒЛҰМАТТАРЫ. АРАЛАС КОМБИНАЦИЯЛЫҚ ЦИФРЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМДАР
Триггер туралы
Электроника бірнеше ғылыммен (техника, энергетика, атомдық физика, информатика, бульдік алгебра және т. б. ) сабақтасып жатқан кең ауқымды ғылым
Микропроцессорлық техниканың негізгі микроконтроллерлер
Жылжымалы регистрлер
Процессордың негізгі параметрлері
Пәндер