Жерді қорғау



Жоспар:

Кіріспе

1. Жерді қорғау .
2. Жерді ұғымды пайдалануда құқықтық қамтамасыз ету

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер
Жер пайдалану құқығы дегенді қалай түсінуге болады?
Жер пайдалану құқығы – бұл жер учаскесіне неліктен шығару құқығынсыз (сату, сыйлау және с.с) түрлі нысандарда пайда алу үшін жалдау шарты негізінде билік ету (иелену және пайдалану) мүмкіндігі.

Жер пайдалану құқығы қалай туындайды?
Жер пайдалану құқығы:
• мемлекеттік меншіктегі жер учаскелерін мемлекеттік органдардың актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға алу;
• жер учаскелерінің жекеше (мемлекеттік емес) иелерімен жалдау шартын жасасу нәтижесінде жер пайдалану құқығын алу;
• жер пайдалану құқығын әмбебаптың мирасқорлық немесе заңды тұлғаның қайта ұйымдастырылуы тәртібімен алу нәтижесінде туындайды.

Жер пайдалану құқығы кімдерге беріледі?
Мемлекеттік меншіктегі жер учаскелерін мемлекеттік органдардың актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға уақытша өтеулі жер пайдалану құқығы жеке және заңды тұлғаларға, сондай -ақ халықаралық ұйымдарға беріледі.

Жер пайдаланудың қандай түрлері бар?
• уақытша өтеулі жер пайдалану:
- қысқа мерзімді (5 жылға дейін);
- ұзақ мерзімді (5 жылдан 49 жылға дейін) болуы мүмкін;
• өтеусіз негізіндегі уақытша жер пайдалану (ақысыз беріледі) түрі, бұл ретте уақытша өтеусіз жер пайдалану құқығын беру мерзімі 5 жылдан аспауға тиіс (жер учаскелерін қызметтік жер телімі түрінде және тозған әрі бүлінген жерді қалпына келтіру үшін берілетін жағдайларды қоспағанда);
• мемлекеттік жер пайдаланушылардың мұқтажы үшін берілетін тұрақты жер пайдалану түрі.

Уақытша өтеулі жер пайдалану құқығы деген не?
• Жеке және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға мемлекеттік органдардың актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға берілген мемлекеттің меншігіндегі жер учаскелеріне уақытша өтеулі жер пайдалану құқығын алу.
Бұл жағдайда, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін уақытша пайдалануға, иеліктен шығаруға және кейінгі жер пайдалануға беруге жол берілмейді.
• Жер учаскелерінің жекеше (мемлекеттік емес) иелерімен жалдау шарттарын жасасу нәтижесінде жер пайдалану құқығын алу ҚР-ның азаматтық заңдарына сәйкес жалдау шарты негізінде жүргізіледі.

Шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін уақытша жер пайдалану (жалдау) құқығын беру.
Жер учаскелері шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін Қазақстан Республикасы азаматтарына уақытша өтеулі жер пайдалану құқығымен 49 жыл мерзімге беріледі.
Бұл ретте шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін жер учаскелерін алған және ауылда (селода) тұрғын үйі бар азаматтардың үй жанындағы жер учаскесі меншік құқығында сақталады, ол шаруа (фермер) қожалығының жер учаскесінің құрамына кірмейді.
Ауыл шаруашылығы ұйымдарының қызметкерлері болып табылмайтын азаматтарға шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін жер учаскелері жоғарыда көрсетілген ережелер бойынша арнайы жер қорының жерінен және босалқы жерден беріледі.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.А. Ибраева, Г. Әлібаева, Қ.Айтхожин «Құқықтану» Алматы 2006 ж.
2.Баянов «Мемлекеттік құқық негіздері» Алматы 2003ж.
3.Құнқожаев «Құқық негіздері»

Жоспар:

Кіріспе
1. Жерді қорғау .
2. Жерді ұғымды пайдалануда құқықтық қамтамасыз ету
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Жер пайдалану құқығы дегенді қалай түсінуге болады?
Жер пайдалану құқығы – бұл жер учаскесіне неліктен шығару құқығынсыз
(сату, сыйлау және с.с) түрлі нысандарда пайда алу үшін жалдау шарты
негізінде билік ету (иелену және пайдалану) мүмкіндігі.

Жер пайдалану құқығы қалай туындайды?

Жер пайдалану құқығы:
• мемлекеттік меншіктегі жер учаскелерін мемлекеттік органдардың
актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға алу;
• жер учаскелерінің жекеше (мемлекеттік емес) иелерімен жалдау
шартын жасасу нәтижесінде жер пайдалану құқығын алу;
• жер пайдалану құқығын әмбебаптың мирасқорлық немесе заңды
тұлғаның қайта ұйымдастырылуы тәртібімен алу нәтижесінде
туындайды.

Жер пайдалану құқығы кімдерге беріледі?

Мемлекеттік меншіктегі жер учаскелерін мемлекеттік органдардың
актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға уақытша өтеулі жер пайдалану
құқығы жеке және заңды тұлғаларға, сондай -ақ халықаралық ұйымдарға
беріледі.

Жер пайдаланудың қандай түрлері бар?

• уақытша өтеулі жер пайдалану:
- қысқа мерзімді (5 жылға дейін);
- ұзақ мерзімді (5 жылдан 49 жылға дейін) болуы мүмкін;
• өтеусіз негізіндегі уақытша жер пайдалану (ақысыз беріледі) түрі,
бұл ретте уақытша өтеусіз жер пайдалану құқығын беру мерзімі 5
жылдан аспауға тиіс (жер учаскелерін қызметтік жер телімі түрінде
және тозған әрі бүлінген жерді қалпына келтіру үшін берілетін
жағдайларды қоспағанда);
• мемлекеттік жер пайдаланушылардың мұқтажы үшін берілетін тұрақты
жер пайдалану түрі.

Уақытша өтеулі жер пайдалану құқығы деген не?
• Жеке және мемлекеттік емес заңды тұлғаларға мемлекеттік органдардың
актілері негізінде тікелей мемлекеттен жалға берілген мемлекеттің
меншігіндегі жер учаскелеріне уақытша өтеулі жер пайдалану құқығын алу.
Бұл жағдайда, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерін уақытша
пайдалануға, иеліктен шығаруға және кейінгі жер пайдалануға беруге жол
берілмейді.
• Жер учаскелерінің жекеше (мемлекеттік емес) иелерімен жалдау шарттарын
жасасу нәтижесінде жер пайдалану құқығын алу ҚР-ның азаматтық заңдарына
сәйкес жалдау шарты негізінде жүргізіледі.

Шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін уақытша жер пайдалану (жалдау)
құқығын беру.
Жер учаскелері шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін Қазақстан
Республикасы азаматтарына уақытша өтеулі жер пайдалану құқығымен 49 жыл
мерзімге беріледі.
Бұл ретте шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін жер учаскелерін алған
және ауылда (селода) тұрғын үйі бар азаматтардың үй жанындағы жер учаскесі
меншік құқығында сақталады, ол шаруа (фермер) қожалығының жер учаскесінің
құрамына кірмейді.
Ауыл шаруашылығы ұйымдарының қызметкерлері болып табылмайтын
азаматтарға шаруа (фермер) қожалығын жүргізу үшін жер учаскелері жоғарыда
көрсетілген ережелер бойынша арнайы жер қорының жерінен және босалқы жерден
беріледі.

Тауарлы ауыл шаруашылығы өндірісі мен орман өсіруді жүргізу үшін
уақытша жер пайдалану құқығын беру.
Мемлекеттік емес заңды тұлғаларға тауарлы ауыл шаруашылық өндірісі мен
орман өсіруді жүргізу үшін жер учаскесі уақытша өтеулі жер пайдалану
құқығымен 49 жыл мерзімге беріледі.
Мемлекеттік емес заңды тұлғаларға ауыл шаруашылық қажеттілігі үшін жер
учаскелеріне жер пайдалану құқығын беру жеке тұлғаларға арналған
тәртіптегідей беріледі.

Уақытша өтеусіз жер пайдалану құқығы қандай мақсаттар үшін беріледі?
- шалғайдағы мал шаруашылығы (маусымдық жайылымдар) үшін;
- тұрғын халықтың мал жаюы мен шөп шабуы үшін;
- бақша өсіру үшін;
- ортақ пайдаланудағы жолдарды салу кезеңінде;
- тозған және бүлінген жерлерді қалпына келтіру кезеңінде;
- қызметтік жер телімі түрінде беріледі.

Қызметтік жер телімі деген не?
Қызметтік жер телімі мемлекеттік кәсіпорындар мен мекемелерде жұмыс
істейтін адамдарға осы заңды тұлғалардың жер пайдалануындағы жерлерден ұзақ
мерзімді уақытша өтеусіз – жер пайдалануға бөлінеді.
Жер қызметтік тұрғын үйді күтіп–ұстау, ауыл шаруашылығы дақылдарын
өсіру, шөп шабу және мал жаю үшін беріледі.
Қызметтік жер теліміне құқығы бар қызметкерлер санаттарының тізбесі ҚР
Ү –нің 2003 жылғы 8 қыркүйектегі № 908 (1-қосымша) Қ-мен айқындалған.

Қызметтік жер теліміне құқықты кімдер иелене алады?
Қызметтік жер теліміне құқықты:
жасы немесе мүгедектігі бойынша зейнеткерлікке шыққан соң еңбек
қатынастарын тоқтатқан қызметкерлер;
Қарулы Күштер қатарына міндетті мерзімді қызметке шақырылған немесе
оқуға түскен қызметкерлердің отбасы қызметке немесе оқу орнында болған
бүкіл мерзімде; қызметтік міндеттерін орындауға байланысты қаза тапқан
қызметкерлердің отбасы: жұмысқа жарамсыз зайыбы мен қарт ата-аналары үшін -
өмір бойы, балалары үшін - олар кәмелетке толғанға дейін иелене алады.
қызметтік тұрғын үйлер үшін қызметтік жер телімі берілген жағдайларға
ҚР – ның тұрғын үй заңнамасына сәйкес құқық сақталады.

Қызметтік жер теліміне қатысты қандай шектеулер бар?

Қызметтік жер теліміне жер пайдалану құқығына қатысты қандай да
болсын, соның ішінде кепілге беруді қоса алғанда, мәміле жасасуға жол
берілмейді.

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге жеке меншік құқығын жӘне жер
пайдалану құқығын ресімдеу рӘсімі

Жеке меншік немесе жер пайдалану құқығын беру туралы шешімді қандай
мемлекеттік органдар қабылдайды?
Жер учаскесін жеке меншікке немесе жер пайдалануға беру туралы шешімді
жергілікті атқарушы орган қабылдайды.

Жер учаскесіне құқық беру тәртібі

Жер учаскелеріне меншік және (немесе) жер пайдалану құқығының
берілуіне мүдделі жеке және заңды тұлғалар жер учаскесі орналасқан жер
бойынша жергілікті атқарушы органға өтініш береді.
Өтініште:
• жер учаскесін пайдаланудың мақсаты;
• жер учаскесінің болжамды мөлшері;
• жер учаскесінің орналасқан жері;
• сұралатын пайдалану құқығы (жеке меншік,қысқа мерзімді немесе
ұзақ мерзімді уақытша жер пайдалану);
• ҚР азаматтарына жеке меншікке берілген басқа жер учаскесінің
болуы (болмауы) көрсетілуге тиіс.
Жер учаскесіне құқық беру туралы өтініш ол түскен кезден бастап 3 айға
дейінгі мерзімде қаралады.

Мемлекеттік органдардың іс-қимылы.

Мемлекеттік меншіктегі жерден жер учаскесіне меншік және (немесе) жер
пайдалану құқығын беру бойынша өтініштің негізінде:
• Жергілікті атқарушы органның тапсырмасымен Жер ресурстарын
басқару жөніндегі аумақтық комитет сұралып отырған жер
учаскесінің аумақтық аймақтарға бөлуге сәйкес мәлімделген
нысаналы мақсаты бойынша пайдалану мүмкіндігін айқындайды, жер
учаскесін алдын ала таңдауды ұйымдастырады.
• Жер учаскесін пайдалану туралы ұсынысты жергілікті өкілді
органның депутаттары, жер ресурстарын басқару, сәулет және қала
құрылысы жөніндегі аумақтық органдар мен жергілікті өзін-өзі
басқару органдарының (олар құрылған болса) өкілдері арасынан
жергілікті атқарушы органдар құратын комиссия қарайды.
Жергілікті атқарушы органның қалауы бойынша комиссияның құрамына
басқа адамдар да енгізілуі мүмкін. Егер жер учаскелерін беру
жоғары тұрған атқарушы органның құзыретіне кіретін болса, онда
жергілікті атқарушы орган жерге орналастыру ісін өз шешімімен
бірге жоғары тұрған органға бекітуге жібереді.
• Комиссия қорытындысының негізінде жерге орналастыру жобасы және
жер учаскесін беру туралы немесе жер учаскесін беруден бас тарту
туралы шешімінің жобасы дайындалады, оның көшірмесі өтініш
иесіне шешім қабылданғаннан кейін 7 күндік мерзімде табыс
етіледі. Жер учаскесіне құқық беруден бас тарту дәлелді болуға
тиіс.
• Жергілікті атқарушы органның шешімі негізінде жер ресурстарын
басқару жөніндегі аумақтық комитет сатып алушымен жер учаскесін
сатып алу – сату шартын жасасады, оған сатушы (жергілікті
атқарушы орган) және сатып алушы қол қояды. Жер учаскесін сатып
алу – сату шарты және жер учаскесінің сатып алу бағасын төлеу
туралы құжат жер учаскесіне құқықты куәландыратын құжат беру
үшін негіз болып табылады.
• Белгілі бір жерде жер учаскесінің шекарасын белгілеу және жер
учаскесіне құқықты куәландыратын құжат дайындау жұмыстарын жерге
орналастыру жұмыстарын жүргізуге лицензия алған азаматтар және
тұлғалар (жерге орналастыру кәсібіндегі мамандандырылған мекеме)
орындайды. Жер учаскесіне құқықты растайтын құжатты жер
ресурстарын басқару жөніндегі аумақтық орган береді.
Жер учаскесінің нақтылы шекарасы белгіленгенге және құқықты
куәландыратын құжат (акт) берілгенге дейін оны пайдалануға жол берілмейді.
Аталған норманы сақтамау әкімшілік жауаптылықты көздейді.
Кәмелетке толмаған адамдардың жер учаскелерін мұрагерлік тәртібімен
алған жағдайларды қоспағанда, жер учаскесіне құқық кәмелетке толғандарға
беріледі.
• Құқықты белгілейтін және құқықты куәләндыратын құжаттар
негізінде жер учаскесіне құқықты мемлекеттік тіркеу жүргізіледі.
Меншік иелігіне және жер учаскесіне жер пайдалану құқықтары олар
мемлекеттік тіркелген күннен бастап туындайды.

Жерге орналастыру жұмыстарын кімдер жүргізе алады?
Жерге орналастыру жұмыстарын мемлекеттік кәсіпорындар, сондай-ақ
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жерге орналастыру жұмыстарын
жүргізуге белгіленген тәртіппен лицензия алған заңды тұлғалар мен азаматтар
орындайды.
Жерге орналастыру процесі мынадай кезеңдері қамтиды:
жерге орналастыру ісін жүргізуді бастау;
дайындық жұмыстары;
жерге орналастыру болжамдарын, схемаларын, бағдарламалары мен
жобаларын әзірлеу;
жерге орналастыру құжаттамасын қарау, келісу және бекіту;
жерге орналастыру жобасын орындау.
Жер учаскелерінің жеке меншік иелері мен жер пайдаланушылардың
өтініштері бойынша жерге орналастыру олардың қаражаты есебінен жүзеге
асырылады.

Жерге орналастыруды жүргізу жөніндегі жұмыстарға тапсырыс берушінің
қандай құқықтары бар?
Жерге орналастыруды жүргізу жөніндегі тапсырыс берушінің:
-жеке өзі немесе өкілі арқылы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жер қатынастарын мемлекеттік реттеу органдарының жүйесі
Қазақстан Республикасында жерді құқықтық қорғау және тиімді пайдалану аясындағы құқық бұзушылық үшін жауапкершілік
Жерді қорғаудың мақсаттары
Жерді пайдалану мен қорғауды мемлекеттік бақылау
Жер пайдалануларды зерттеу жолдары және әдістері
Жер заңдары
Экологиялық талаптар
Жер учаскесін рәсімдеу
Жерге орналастыруды жобалау. Жерді бағалау бойынша жұмыстар
Шаруашылық аралық жерге орналастыру жобаларында берілетін жерді және қоршаған ортаны қорғау жүйе шаралары
Пәндер