Әлемдік мәдениет пен өркениет



1. Архайкалық мәдениет адамзат мәдениетінің бастамасы
2. Әдет ғұрып
3. Аңыз әңгімелер
Мәдениет ұғымын тереңірек түсіну үшін, оған мағыналық жақындығы бар кейбір басқа ұғымдармен арақатынасын қарастырып өтейік. Осы сипатга біздің зердемізге бірінші түсетін ұғым - өркениет.
Өркениет (цивилизация) семантиклық жағынан алғанда (латын тілінің сөзі) азаматтық дегенді білдіреді. Римдіктер бұл ұғымды (варварлықтар) деп өздері атаған басқа халықтар мен мемлекеттерден айырмашылықтарын көрсету мақсатында қолданған. Яғни, "өркениет" - олардың түсініктері бойынша азаматтық қоғам, қалалық мәдениет, заңға негізделген басқару тәртібі бар Рим империясының даму дәрежесін білдіреді.
Бұдан көретініміз, мәдениет пен өркениет бір-біріне байланысты ұғымдар екен. Мәдениеттанушы Г.Чайльдтың пікірінше, өркениетке еңбектік жолмен бөлінуі, қалалардың пайда болуы, жазбаша мәдениеттің дамуы, қолөнер мен сауданың өркендеуі, азаматтық қоғам мен мемлекеттің орнауы жатады.
Мәдениетті тұлғалық сипатта қарастырғанда, бірнеше елеулі түсініктерге тоқтала кету қажет, олардың ішіндегі маңыздылары: мәдени әрекет, мәдени орта, мәдени игілікгер мен қажеттіліктер және мәдени ұйымдар мен ұжымдар. Бұлардың арасында ең түбегейлісі- мәдени әрекет. Әрекеттану -жалліы адам мен қоғамның өмір сүру тәсілі, тіріліліктің тірегі. Мәдени әрекет деп, әдегге, мәдениет игіліктерін өндіруге, таратуға, тұтынуға бағытталған мақсатқа сәйкес әлеуметтік іс-қимылдарды атайды. Мәдени игіліктерді толассыз жасау нәтижесінде адам өзінің де мәдени деңгейін көтереді.

Пән: Мәдениеттану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
ӘЛЕМДІК МӘДЕНИЕТ ПЕН ӨРКЕНИЕТ
Жоспар
1. Архайкалық мәдениет адамзат мәдениетінің бастамасы
2. Әдет ғұрып
3. Аңыз әңгімелер

Мәдениет ұғымын тереңірек түсіну үшін, оған мағыналық жақындығы бар
кейбір басқа ұғымдармен арақатынасын қарастырып өтейік. Осы сипатга біздің
зердемізге бірінші түсетін ұғым - өркениет.
Өркениет (цивилизация) семантиклық жағынан алғанда (латын тілінің сөзі)
азаматтық дегенді білдіреді. Римдіктер бұл ұғымды (варварлықтар) деп
өздері атаған басқа халықтар мен мемлекеттерден айырмашылықтарын көрсету
мақсатында қолданған. Яғни, "өркениет" - олардың түсініктері бойынша
азаматтық қоғам, қалалық мәдениет, заңға негізделген басқару тәртібі бар
Рим империясының даму дәрежесін білдіреді.
Бұдан көретініміз, мәдениет пен өркениет бір-біріне байланысты ұғымдар
екен. Мәдениеттанушы Г.Чайльдтың пікірінше, өркениетке еңбектік жолмен
бөлінуі, қалалардың пайда болуы, жазбаша мәдениеттің дамуы, қолөнер мен
сауданың өркендеуі, азаматтық қоғам мен мемлекеттің орнауы жатады.
Мәдениетті тұлғалық сипатта қарастырғанда, бірнеше елеулі түсініктерге
тоқтала кету қажет, олардың ішіндегі маңыздылары: мәдени әрекет, мәдени
орта, мәдени игілікгер мен қажеттіліктер және мәдени ұйымдар мен ұжымдар.
Бұлардың арасында ең түбегейлісі- мәдени әрекет. Әрекеттану -жалліы адам
мен қоғамның өмір сүру тәсілі, тіріліліктің тірегі. Мәдени әрекет деп,
әдегге, мәдениет игіліктерін өндіруге, таратуға, тұтынуға бағытталған
мақсатқа сәйкес әлеуметтік іс-қимылдарды атайды. Мәдени игіліктерді
толассыз жасау нәтижесінде адам өзінің де мәдени деңгейін көтереді.
Жаңа заманда (ХVII-ХІХ ғ.ғ.) мәдениеттің көптеген теориялары өмірге
келді. Жаңа заман философиясында көне заман мен ортағасырлар мәдениетін
нақты түсіну және оған шындық тұрғысынан баға беру қайта қаралып, жаңа
мазмұнға ие болды. Мәдениет философиясы тұрғысынан алып қарастырғанда, ең
озық идеялар осы дәуірдің философиясында кеңінен насихатталды.

Архайкалық мәдениет адамзат мәдениетінің бастамасы
Қазақ мәдениетіндегі жалпы этникалық, аймақтық және жергілікті
этнографиялық ерекшеліктерге арналған ізденістер жандана түсті.
Қазақ халқының тарихын, мәдениетін, тұрмыс-тіршілігін зерттеуде белгілі бір
аймақта өмір сүретін қазақтардың этнографиялық болмыс-бітімін сипаттай
отырып, ондағы ерекшеліктерін, басқалардан даралап тұрған айырмашылығы мен
ұқсастығын айқындаудың ғылыми маңызы зор екендігі белгілі. Мұндай
этнографиялық ерекшеліктерді жіктеп, саралау арқылы біртұтас қазақ
мәдениетінің кешенді төлтума бейнесі хақында, сондай-ақ көрші жұрттар
арасындағы тарихи-мәдени ықпалдастық, байланыс туралы мағлұматтар кеңейе
түседі, әрі ондай байланыстар мен өзгерістерге түсудің тетігі, себеп-
салдары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан жахандануға жұтылып кетпей ме?
Мәдениет және өркениет туралы
Қазақстан және Әлемдiк өркениет
Батыс пен Шығыс әлемі
Мәдениет философиясы туралы
“Мәдениет” ұғымының мазмұны
Қазақ ұлты және өркениет
Тіл - мәдениеттің тасымалдаушысы
Қазақ өркениетінің тарихи типтері
Әлемдік өркениеттегі қазақ мәдениетінің орны
Пәндер