Қазақ елі қазақша сөйлеуі тиіс



Бір нәрсе көңілге көп үміт ұялатады. Ол Елбасының сөзі. «Қазақстанның болашағы — қазақ тілінде» дейді Н.Назарбаев. Осының өз мемлекет басшысының қазақ тілінің орны мен мәнін жақсы түсінетінін аңғартады.
Жалпы, қай халықта да тілдің орны ерекше. Тілсіз халық болмайды. Тіл -халықтың жаны, демі, тынысы іспеттес. Тілдің арқасында ұлт адамы, оның мінез-құлқы, жан-жүрегі қалыптасатындай. Тілі жоғалған халықты ұлт, халық деп атау да артықтау.
Біздің халықтың тілге көзқарасы, оған беретін бағасы ғажап. Оны өмірге перзент әклуші, адам әкелуші, өмірдің нұры мен шуағы — Анаға теңейді. Бұл дүниеде Анадан құдіретті, Атадан қаснетті не бар екен? Ана қандай қымбат болса қазақ үшін қазақ тілі сондай қымбат. Иә, қымбат болуы тиіс. Бірақ, өкіншіке орай олай болмай тұр. Қазақтардың барлығының бойында «Менің тілім — ана тілім, ар-ұятым» деген құштарлық сезім жоқ.
Қазақ тілінің мәртебесі үшін күрес — бұл елдік үшін, тәуелсіздіктің баянды болуы , үшін күрес. Тіліміз арқылы ғана жүзіміз жарқын, еңсеміз биік.
Қазіргі күні бұқаралық ақпарат құралдарының, онда да электронды ақпарат құралдарының пәрмені ерен. Теледидар көрмейтін адам жоқ. Үлкен де, кіші де телміріп «көк сандықтың» алдында отарғаны. Әңгімеге тиек болып отырған мемлекеттік тілді орнықтыруда теледидардың да алатын орны ерекше. Өзіміз «қазақ пен қазақ қазақша сөйлессін» дейміз. Дұрыс талап. Бірақ, осылай дегенімізбен бір-бірімен орысша сөйлесіп отырған қазақтарды теледидардан жиі көріп қолымыз. Яғни, сөзіміз бен ісіміз бен бірлік жоқ. Әлгідей көріністердің теледидар бетіне жоламауына жоғарыдан да, төменнен де күш салынуы керек. Есесіне бірте-бірте орысша хабарлардың саны азая беруі тиіс. Мұны айтып отырғанымыз елімізде жергілікті халықтың саны жылдан-жылға өсіп келеді. Қазақ мектептерінде оқитын балалардың саны да орысшасына қарағанда әлдеқайда көп.

Пән: Тілтану, Филология
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Қазақ елі қазақша сөйлеуі тиіс

Бір нәрсе көңілге көп үміт ұялатады. Ол Елбасының сөзі. Қазақстанның
болашағы — қазақ тілінде дейді Н.Назарбаев. Осының өз мемлекет басшысының
қазақ тілінің орны мен мәнін жақсы түсінетінін аңғартады.
Жалпы, қай халықта да тілдің орны ерекше. Тілсіз халық болмайды. Тіл
-халықтың жаны, демі, тынысы іспеттес. Тілдің арқасында ұлт адамы, оның
мінез-құлқы, жан-жүрегі қалыптасатындай. Тілі жоғалған халықты ұлт, халық
деп атау да артықтау.
Біздің халықтың тілге көзқарасы, оған беретін бағасы ғажап. Оны өмірге
перзент әклуші, адам әкелуші, өмірдің нұры мен шуағы — Анаға теңейді. Бұл
дүниеде Анадан құдіретті, Атадан қаснетті не бар екен? Ана қандай қымбат
болса қазақ үшін қазақ тілі сондай қымбат. Иә, қымбат болуы тиіс. Бірақ,
өкіншіке орай олай болмай тұр. Қазақтардың барлығының бойында Менің тілім
— ана тілім, ар-ұятым деген құштарлық сезім жоқ.
Қазақ тілінің мәртебесі үшін күрес — бұл елдік үшін, тәуелсіздіктің
баянды болуы , үшін күрес. Тіліміз арқылы ғана жүзіміз жарқын, еңсеміз
биік.
Қазіргі күні бұқаралық ақпарат құралдарының, онда да электронды ақпарат
құралдарының пәрмені ерен. Теледидар көрмейтін адам жоқ. Үлкен де, кіші де
телміріп көк сандықтың алдында отарғаны. Әңгімеге тиек болып отырған
мемлекеттік тілді орнықтыруда теледидардың да алатын орны ерекше. Өзіміз
қазақ пен қазақ қазақша сөйлессін дейміз. Дұрыс талап. Бірақ, осылай
дегенімізбен бір-бірімен орысша сөйлесіп отырған қазақтарды теледидардан
жиі көріп қолымыз. Яғни, сөзіміз бен ісіміз бен бірлік жоқ. Әлгідей
көріністердің теледидар бетіне жоламауына жоғарыдан да, төменнен де күш
салынуы керек. Есесіне бірте-бірте орысша хабарлардың саны азая беруі тиіс.
Мұны айтып отырғанымыз елімізде жергілікті халықтың саны жылдан-жылға өсіп
келеді. Қазақ мектептерінде оқитын балалардың саны да орысшасына қарағанда
әлдеқайда көп. Теледидарда қабарлар ұйымдастырылғанда осы жағдаяттардың да
ескерілгені дұрыс. Қазақ айтпай ма: дүние кезек деп. Сол айтылғандай елде
кешегі уақыттары орыс тілінің екпіні басым болса, енді тәуелсіздік
арқасында әр мемлекеттегі Ұлттардың ара салмағына сәйкес қазақ тілінің үні
басымырақ Шығатан уақыт келді. Осы сәтті жіберіп алмау — қазққа сын.
Қазақ тілінің бойы мейірімге, жылыдыққа толы. Мұны өмірден көріп
жүрміз. Қазақ мектебін бітірген баланың ата-ананы, үлкенді сыйлауы, жалпы
тербиесі орыс мектебін тамамдаған құрбы-құрдасына қарағанда ішін
жылитындай. Баласын орыс мектебінде оқытқан кейбір ата-аналардың өкінішін
естіп жүрміз. Қаталдау, тік, бірбеткей өседі екен. Бекер орыс мектебіне
беріппін дейді аһ ұрып. Бүгінгідей техниканың технологияның дамыған
заманында орыс тілін, басқа да тілдерді үйрену ешқандай қиық емес.
Сондықтан қазақ ата-анасы баласының қазақ тілінде білім, тәрбие алуына, ана
тілінде сусындауына кеңіл бөлгені абзал болар еді.
Мемлекеттің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ҰЛТТЫҚ ТІЛДІК ТҰЛҒА ҚАЛЫПТАСТЫРУ НЕГІЗІ МЕН МӘНІ
Патриотизм ұғымы және оның негізгі қағидалары
Ертегi естiмеген баланың ертеңi қандай болады?
СПОРТ ЖУРНАЛИСТИКАСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МАҢЫЗЫ
АНИМАЦИЯЛЫҚ ФИЛЬМ ЖӘНЕ БАЛА ТІЛІ
СПОРТ ЖУРНАЛИСТИКАСЫ
Қытайдағы қазақ диаспорасының әлеуметтік жағдайы
Мемлекеттік тіл мен қазақ тілі
Тіл мәдениеті және сөз мәдениеті
Тіл дамыту және оқыту әдістемесі
Пәндер