Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқарудың конституциялык-құқықтық негіздері



Жергілікті өзін.өзі басқарудың түсінігі
Мәслихаттар . жергілікті өкілді органдар
Мәслихаттың құзыреті
Пайдаланған әдебиеттер
Жергілікті мемлекеттік басқару – жергілікті маңыздағы экономикалық және әлеуметтік мәселелерді шешу бойынша сәйкестелген әкімшілік-аумақтық бірліктердегі мемлекеттік билік органдарының қызметі. Сонымен қатар ол жергілікті жерлерде мемлекеттік саясат пен реформаларды өткізуге негізделген.
Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқаруды жергілікті өкілдік және атқарушы органдар жүзеге асырады, олар сәйкестелген аумақтағы істердің барысына жауап береді. Жергілікті мемлекеттік басқару органдарының қызметінің құқықтық базасы болып Конституция мен 23 қаңтар 2001 жылы қабылданған “Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы” Қазақстан Республикасы Заңы табылады. Жергілікті мемлекеттік басқару органдарын құру Қазақстанның біртұтас жүйесін көздейтін әкімшілік-аумақтық құрылыспен тығыз байланысты. Қазақстан Республикасында әкімшілік аумақтық бөлудің үш звенолақ жүйесі қалыптасқан. “Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы” заңына сәйкес әкімшілік-аумақтық құрылыс жүйесіне келесі әкімшілік-аумақтық бірліктер жатады: ауыл (село), кент, ауылдық (селолық) округ, аудандағы қала, қала, аудан, облыс.
Жергілікті өкілдік органдарға облыстарда, республикалық және облыстық маңызы бар қалаларда, аудандарда құрылатын мәслихаттар жатады. Ал әкімшілік-аумақтық бөліністердің басқа деңгейлерінде мәслихаттар құрылмайды. Жергіліктк атқарушы органдар болып өзіне бағынатын аппаратымен бірге әкім мен салалық және салааралық басқарудың жергілікті органдары табылады. Бірақ республикалық маңызы бар қаланың (астананың), аудандық маңызы бар қаланың, кенттердің, ауылдардың (селолардың), ауылдық (селолық) округтердің әкімдерінің тұсында әкимияттар құрылмайды.
Жергілікті мемлекеттік және атқарушы органдар өздері қабылдайтын актілердің заңдылығы мен лауазымды тұлғаларының әрекеттеріне жауапты. Мәслихаттардың өкілеттігінің мерзімінен бұрын тоқтатылуы мен әкімдер мен өзге де басшыларды лауазымынан босату заңда белгіленген тәртіпте жүзеге асырылыды.
1. Г.С. Смағұлова «Аймақтық экономиканы басқару мәселелері» Алматы, 2005ж.
2. Н.О. Дулатбеков , Г.Х. Жұмабекова «Мемлекет және құық негіздері» Қарағанды , 1998ж.

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ

Қазақ гуманитарлық заң университеті

Кафедрасы: Конституциялық құқық және мемлекеттік басқару кафедрасы

СОӨЖ

ТАҚЫРЫБЫ: Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және
өзін-өзі басқарудың конституциялык-құқықтық негіздері

Орындаған: Сапарғали Ұ.М.
ЮСП (к)-
101 тобы.

Қабылдаған: Ерболат Қ.Е.

Астана 2013 ж
Жергілікті өзін-өзі басқарудың түсінігі.

Жергілікті мемлекеттік басқару – жергілікті маңыздағы экономикалық және
әлеуметтік мәселелерді шешу бойынша сәйкестелген әкімшілік-аумақтық
бірліктердегі мемлекеттік билік органдарының қызметі. Сонымен қатар ол
жергілікті жерлерде мемлекеттік саясат пен реформаларды өткізуге
негізделген.
Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқаруды
жергілікті өкілдік және атқарушы органдар жүзеге асырады, олар сәйкестелген
аумақтағы істердің барысына жауап береді. Жергілікті мемлекеттік басқару
органдарының қызметінің құқықтық базасы болып Конституция мен 23 қаңтар
2001 жылы қабылданған “Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік
басқару туралы” Қазақстан Республикасы Заңы табылады. Жергілікті
мемлекеттік басқару органдарын құру Қазақстанның біртұтас жүйесін көздейтін
әкімшілік-аумақтық құрылыспен тығыз байланысты. Қазақстан Республикасында
әкімшілік аумақтық бөлудің үш звенолақ жүйесі қалыптасқан. “Қазақстан
Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы” заңына сәйкес әкімшілік-
аумақтық құрылыс жүйесіне келесі әкімшілік-аумақтық бірліктер жатады: ауыл
(село), кент, ауылдық (селолық) округ, аудандағы қала, қала, аудан, облыс.
Жергілікті өкілдік органдарға облыстарда, республикалық және облыстық
маңызы бар қалаларда, аудандарда құрылатын мәслихаттар жатады. Ал әкімшілік-
аумақтық бөліністердің басқа деңгейлерінде мәслихаттар құрылмайды.
Жергіліктк атқарушы органдар болып өзіне бағынатын аппаратымен бірге әкім
мен салалық және салааралық басқарудың жергілікті органдары табылады. Бірақ
республикалық маңызы бар қаланың (астананың), аудандық маңызы бар қаланың,
кенттердің, ауылдардың (селолардың), ауылдық (селолық) округтердің
әкімдерінің тұсында әкимияттар құрылмайды.
Жергілікті мемлекеттік және атқарушы органдар өздері қабылдайтын
актілердің заңдылығы мен лауазымды тұлғаларының әрекеттеріне жауапты.
Мәслихаттардың өкілеттігінің мерзімінен бұрын тоқтатылуы мен әкімдер мен
өзге де басшыларды лауазымынан босату заңда белгіленген тәртіпте жүзеге
асырылыды.
Мәслихаттар – жергілікті өкілді органдар.
Біріншіден, мәслихаттар халықтың жергілікті өкілді органы болып
табылғанымен, олар биліктің ерекше тармағы - өкілдік орган болып
табылмайды. Қолданыстағы Конституцияда біртұтас мемлекеттік билік
тармақтарын заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөлу қағидасы
бекітілген. Сонымен қатар Конституцияда “өкілдік билік органдары” деген
емес “жергілікті өкілді органдар” деген термин қолданылады.
Екіншіден, мәслихаттар заң шығарушы билік тармағының органдарына да
жатпайды, себебі олар заңдарды қабылдамайды.
Үшіншіден, мәслихаттар сонымен қатар атқарушы билік тармағына да
жатпайды. Конституция мен конституциялық заңдылық атқарушы билік
органдарының тізімін: Үкімет, министрліктер, Үкімет құрамына енбейтін
орталық атқарушы органдарды және жергілікті атқарушы органдарды енгізе
отырып нақты анықтайды.
Сонымен қатар мәслихаттар жергілікті маңызға ие болатын мемлекеттік
органдар болып табылады, олардың мақсаты сәйкестелген әкімшілік-аумақтық
бірліктердің тұрғындарының мүдделерін қорғау мен жергілікті атқарушы
органдардың қызметін “тежеу”.
Заңдылықпен мүмкін болатын депутаттардың саны анықталады. Облыстық
мәслихаттарда олардың саны 50-ден, қалалық мәслихаттарда 30-дан, аудандық
мәслихаттарда 25-тен аспауға тиіс. Маслихат депутаттарының нақты саны
Орталық сайлау комиссиясымен анықталады.
Анықталған депутаттар санының төрттен үші сайланған жағдайда мәслихат
хақылы болып есептеледі.
Мәслихаттың өкілеттігі оның жаңа шақырылымының алғашқы сессиясы ашық
деп жарияланған кезден басталады және өкілеттік мерзімінің өтуіне
байланысты тоқтатылады. Сонымен қатар олардың өкілеттігі Бас прокурордың
ұсынысы бойынша Сенатпен мерзімінен бұрын келесі негіздерде тоқтатылуы
мүмкін:
бірнеше рет (екі немесе одан да көп) Қазақстан Республикасы
Конституциясын, заңдарын бұзуы олардың қабылдаған шешімдерінде орын алуы
және осы шешімдердің соттық тәртіпте заңсыз деп танылуы;
егер қайта сайланған мәслихат бірінші сессиясы ашылған күннен бастап
отыз күннің ішінде өзінің құрылымын анықтамаса және сәйкестелген органдарын
құрмаса;
сәйкестелген әкімшілік бірліктердің қайта құрылуы немесе жойылуы;
мәслихат өзін-өзі тарату туралы шешім қабылдаса;
еңсерілмейтін әр түрлі көзқарастарға байланысты әкимияттың әзірлеген
аумақты дамыту жоспарларын, экономикалық және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні және оны жетілдірудегі құқықтық мәселелер
Қазақстан Республикасының конституциялық құқық негіздері
Конституциялық құқық пәнінен дәрістер
Мемлекеттік аппарат туралы түсінік
ҚР КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫ – ҰЛТТЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҢ ЖЕТЕКШI САЛАСЫ
Халықаралық құқықтың түсінігі
Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қалыптасу мәселелері
АТҚАРУШЫ БИЛІКТІ ЖЕТІЛДІРУ МЕН БИЛІКТІҢ ҚАЙТА БӨЛІНУ ТӘЖІРИБЕСІ
Қазақстан Республикасындағы басқарудың билік түрлері және қызметтері
Жеке тұлғаның, конституциялық құрылыстың, сайлау құқығының конституциялық құқықтық мәртебесі негіздері
Пәндер