Internet ұғымы.World wide web туралы ақпарат



Кіріспе
1. Internet ұғымы.

1.1. Тұрақты қосылып тұратын байланыс
1.2. Қосылып тұратын тура байланыс
1.3. Почталық байланыс
1.4 Компьютерді желімен жұмыс істеуге даярлау. Жүйелік параметрлерді бекіту.
2 World wide web
3 Web жүйесімен қатынас құру тәсілі
4 Internet Explorer 5.0 шолушы
4.1. Internet Explorer 5.0 шолушының сипаттамасы.
4.2 Батырма панелі.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Internet желісін алғашқы дүниеге келтіру себеп болған 70-ші жылдардың басында АҚШ қорғаныс министрлігінің Arpanet компьютерлік жүйесі болып саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелмеген еді. Желі нүктелерінің үлкен аумақта шашырап жатқандығына және олардың бір-бірімен қосылу желілерінің күрделігіне байланысты оның аздаған бөлшектері бұзылғанмен сау желілердің дара байланысып жылдам қайта құрылып, қалыпты жағдайына келе алатыны айқындалды.
Мысалы, егер бомбадан компьютерлік центр жарақат алса, онда ол автоматты түрде басқа компьютерге керек ақпараттарды жіберіп отырады және центрдің өзі басқа адрестерге электронды поштамен мәлімет беріп отырады. Сол кезде «Internet» өз-өзін ақтап одан әрі дамып келе жатыр.
Internet кез келген компьютерді жер шарында орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа компьютермен жылдам байланыстыратын Дүниежүзілік желі. Оны дүниедегі ең үлкен ауқымды желі деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса алатын компьютер бір-бірімен TCP/IP хаттама ережелермен мәлімет алмайды, оларды бір нұсқада, яғни бір тілде «сөйлейді» деп айтса да болады. Дүниежүзілік Халықаралық Телефон желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке меншігі емес. Міне, осы Интернет желісі көмегімен электрондық почта арқылы хабар алып (беріп), басқа компьютерлердегі ақпаратты көріп, қашықтан телеконференцияларға қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.
Интернет ақпарат магистралына өте ұқсас, институт, мектеп терминалы арқылы оған жеңіл көруге болады. Ол үшін Интернеттегі жүйенің нөмірін теру керек. Мұнан кейін керекті жердегі желі нүктесімен байланысып, өзіңізге қажетті материалға қол жеткізесіз. Керек етсеңіз, NASA құжаттарын да, айта берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ құпия архивтерінде оқуыңызға болады екен. Интернет желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты Интернет компаниясы да біреу емес. Дүниежүзілік немесе мемлекеттік телефон жүйесінің иесі кім? Ешкім де емес. Әрине, оның бөліктерін біреулер иеленеді, бірақ жүйеге толық ешкім ие емес, бұл жүйе өзара келісім арқылы ортақ пайдалануға арналған. Дүниежүзіндей ірі телефон компаниялары бірігіп, «телефон жүйесі» қалай пайдалынатыны жөнінде келісіп отырады, яғни әр елдің кодын төлейтін ақшасын, мұхитаралық кабель құнын кімдер, қалай бөлісіп көрсететінін және де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникалық мәселелерін бірігіп анықтап отырады. Интернет желісі де дәл осы телефон жүйесі тәрізді басқарылады.
1. Е. Қ. Балапанов, Б. Бөрібаев, А. Дәулетқұлов: “Информатикадан 30 сабақ. Жаңа ақпараттық технологиялар”. 1998ж.
2. Т. Б. Нұрпейісов, С. Қ. Баймұхамедова, Ж. Ж. Сұлтанбекова, Р. А. Ерғазина, А. Ж. Молдақалықова, Ш. А. Бекмұханбетова, Қ. Н. Рахатова: “Ақпараттану пәні бойынша студенттің оқу-әдістемелік кешені”. 2004ж.
3. Ақпараттану пәнінен лекция дәптер.

Жоспар

Кіріспе
1. Internet ұғымы.
1.1. Тұрақты қосылып тұратын байланыс
1.2. Қосылып тұратын тура байланыс
1.3. Почталық байланыс
1.4 Компьютерді желімен жұмыс істеуге даярлау. Жүйелік
параметрлерді бекіту.
2 World wide web
3 Web жүйесімен қатынас құру тәсілі
4 Internet Explorer 5.0 шолушы
4.1. Internet Explorer 5.0 шолушының сипаттамасы.
4.2 Батырма панелі.
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе.

Internet желісін алғашқы дүниеге келтіру себеп болған 70-ші жылдардың
басында АҚШ қорғаныс министрлігінің Arpanet компьютерлік жүйесі болып
саналады, онда соғыс жағдайында байланыс желілерінің жұмысы зерттелмеген
еді. Желі нүктелерінің үлкен аумақта шашырап жатқандығына және олардың бір-
бірімен қосылу желілерінің күрделігіне байланысты оның аздаған бөлшектері
бұзылғанмен сау желілердің дара байланысып жылдам қайта құрылып, қалыпты
жағдайына келе алатыны айқындалды.
Мысалы, егер бомбадан компьютерлік центр жарақат алса, онда ол
автоматты түрде басқа компьютерге керек ақпараттарды жіберіп отырады және
центрдің өзі басқа адрестерге электронды поштамен мәлімет беріп отырады.
Сол кезде Internet өз-өзін ақтап одан әрі дамып келе жатыр.

1. Internet ұғымы.

Internet кез келген компьютерді жер шарында орналасқан басқа жұмыс
станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа компьютермен жылдам
байланыстыратын Дүниежүзілік желі. Оны дүниедегі ең үлкен ауқымды желі деп
атайды. Осылай телефон арнасы арқылы байланыса алатын компьютер бір-бірімен
tcpip хаттама ережелермен мәлімет алмайды, оларды бір нұсқада, яғни бір
тілде сөйлейді деп айтса да болады. Дүниежүзілік Халықаралық Телефон
желісі сияқты оны ешкім басқармайды, ол ешкімнің жеке меншігі емес. Міне,
осы Интернет желісі көмегімен электрондық почта арқылы хабар алып (беріп),
басқа компьютерлердегі ақпаратты көріп, қашықтан телеконференцияларға
қатынасу жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік бар.
Интернет ақпарат магистралына өте ұқсас, институт, мектеп терминалы
арқылы оған жеңіл көруге болады. Ол үшін Интернеттегі жүйенің нөмірін теру
керек. Мұнан кейін керекті жердегі желі нүктесімен байланысып, өзіңізге
қажетті материалға қол жеткізесіз. Керек етсеңіз, NASA құжаттарын да, айта
берсек, соңғы оқиғалар көрсететіндей, ЦРУ құпия архивтерінде оқуыңызға
болады екен. Интернет желісін сипаттау үшін оны телефон жүйесімен салыстыру
қалыптасқан. Жалғыз телефон компаниясы болмайтыны сияқты Интернет
компаниясы да біреу емес. Дүниежүзілік немесе мемлекеттік телефон жүйесінің
иесі кім? Ешкім де емес. Әрине, оның бөліктерін біреулер иеленеді, бірақ
жүйеге толық ешкім ие емес, бұл жүйе өзара келісім арқылы ортақ пайдалануға
арналған. Дүниежүзіндей ірі телефон компаниялары бірігіп, телефон жүйесі
қалай пайдалынатыны жөнінде келісіп отырады, яғни әр елдің кодын төлейтін
ақшасын, мұхитаралық кабель құнын кімдер, қалай бөлісіп көрсететінін және
де әр елдің телефон жүйесінің қосылу техникалық мәселелерін бірігіп анықтап
отырады. Интернет желісі де дәл осы телефон жүйесі тәрізді басқарылады.
Интернетпен байланысқан провайдер компаниясы деп аталатын мекемелер
әрбір компьютерді Интернетке қосып бере алады. Желіге қосылудың бірнеше
түрі бар, олар:
- қосылып тұратын тікелей байланыстар;
- тұрақты қосылып тұрмайтын байланыстар;
- почталық байланыстар.
1. Тұрақты қосылып тұратын байланыс.

Мұнда жеке компьютерлер тікелей TCPIP желісіне қосылған түрінде болады,
бұл интернеттің бір шеткі бөлігі, яғни жеке компьютерлер мекемедегі желімен
тұрақты байланыстағы негізгі компьютерлермен жалғасып тұр. Мұндай байланыс
ерекшеленген немесе тұрақты тікелей байланыс деп аталады. Ерекшеленеген
немесе тұрақты тура байланыс тек ірі компаниялармен корпорацияларда болады.
Провайдер-компания осындай мекемеде бағдарлауыш орнатып, бағдарлауыш
Интернетке қызмет ететін компьютермен қосатын телефон каналын жалдап алады.
Телефон каналы мен Интернет арасындағы байланыс тұрақты сақталады,
сондықтан провайдер-компаниясының компьютермен байланысуға телефон салу
қажет емес, ауқымды желіге адам өз компьютерімен кіреді де, қалаған жеріне
Интернет арқылы мәлімет жібере(алады) береді.

2. Қосылып тұратын тура байланыс.

Көбінесе SLIP, POINT-to-POINT Protocol, немесе PPP деп аталады. Ал
XRemote деп аталатын байланыс түрі сирек кездеседі, бұл да TCPIP секілді,
бірақ телефон каналымен тұрақты пайдалануға негізделген, ыңғайлығы жағынан
бұл түр тұрақты қосылып тұрмайтын байланыстан кейінгі орында тұр.
Тұрақты қосылып тұрмайтын байланыс қымбаттылығына қарай әр компьютерге
қойылмайды да, оның орнына SLIP қолданылып келеді. Ол желіге телефон
арқылы қосылатындықтан, модем мен бір телефон номері қажет болады. Солар
арқылы хост-компьютермен байланыс орнатылған соң SLIP пен қосылып тұрмайтын
байланыс аралығында ешбір өзгеріс жоқ.

3. Почталық байланыс

Интернетпен қосыла алатын бірнеше почталық байланыс түрлері бар. Провайдері
Compuserve болып келген компьютерлер бірден Интернетпен почталық байланысқа
кіре алады. Олар өз почтасын Интернетке беріп, одан да бірден хат-хабар ала
береді. Compuserve жүйесінде почта адресі алдына Интернет деп жазып
қойылады. Бұл ортада әр түрлі тақырыптардағы дискуссияларға қатысу үшін
LISTERV жүйесін пайдаланған абзал. Осы секілді почталық байланыстар
желілік кошей (NETWORK GATEWAYS) деп аталады, олар интернет желісімен
шектеулі тәсілдер арқылы байланысады.

4. Компьютерді желімен жұмыс істеуге даярлау. Жүйелік параметрлерді
бекіту.

Интернет желісімен жұмыс істеу үшін компьютер, модем, телефон арнасы,
осыларды байланыстыру ісін атқаратын программалық жасақ қажет және белгілі
бір провайдермен байланыстыру керек. Интернетпен жұмыс істеуге мүмкіндік
беретін компьютердің ең кіші параметрлері мынандай болады:
Windows 95 операциялық жүйесі;
48666 мГц ОХ процессоры немесе одан жоғары модельдердің
бірі;
компьютердің жедел жады (RAM) көлемі 8 мб немесе одан
жоғары қатты магниттік диск (HDD) көлемі -500мб немесе
одан жоғары;
модемді қосуға арналған COMport болуы тиіс;
SVGA мониторы;
Модем (модулятор-демфулятор);
Маус тетігі;
Қазіргі кездегі желімен істейтін ең кең тараған компьютер құрамы:
Pentium 2350 мГц немесе AmD*к6-2350мГц
Ram көлемі – 64 мб;
РВВ көлемі – 5000 мб;
LG не Samsung фирмаларының SVGA мониторы;
Дыбыстық карта мен акустикалық жүйе;
US Robotics моделі мәлімет алмасу жылдамдығы 33,6 Кбитсек.
Модем. Провайдер торабымен дербес компьютердің байланысын қамтамасыз ететін
арнайы құрылғы. Модемнің негізгі сипаттамасы болып ол арқылы өлшенетін
оның мәліметтерді қабылдаужөнелту жылдамдығы саналады. Модемнің жылдамдығы
жоғарғы болған сайын оның бағасы өсіп отырады. Модемдер орналасуларына
қарай ішкі және сыртқы болып екіге бөлінеді. Ішкі модемдер арзаңырақ
болады, оларды сатып алу кезінде провайдерлер 50 Кбитс тан жоғары
жылдамдықты қамтамасыз ете алмайды, оның үстіне біздегі телефон желілері де
әлсіз келеді. Сондықтан жылдамдығы 56 Кбитс модем алудың қажеті шамалы.

2. World wide web

World wide web (WWW, \Web), яғни дүние жүзілік өрмек информация іздеп
бүкіл дүние жүзіне электрондық саяхат жасайтын гипермәтіндік жүйе болып
табылады. Қазіргі кездегі әр түрлі информация алуға болатын ең кең тараған
жүйе ретінде, WWW жүйесін пайдалану жеңіл, әрі ыңғайлы.
Мұнда бір-бірімен байланысқан сөздер тізбекше арқылы іздеу жүргзіледі.
Өзіңізге керекті тақырыпты таңдап алып, соған байланысты информация қарап
шығасыз, сол информация ішінен тағы бір тақырыпты таңдап алсаңызғ соған
байланысты ғана мәліметтерді оқи бастайсыз. Осылай бір тақырыптан
екіншісіне ауысып қарап шығасыз, бірақ, қажет болса, кейін оралуыңыз да
қиын емес.
WWW жүйесі байланыс орнатылған құжаттардан тұрады. Егер сіз WWW
жүйесінің көмек беретін мәліметтер құрылымын қарап шықсаңыз Hyper Card
файлын көрсеңіз, сол гипермәтін мысалы бола алады. Гипермәтін құжат бір
ұғымнан екінші ұғымға мәтіндік байланыс арқылы (мазмұны арқылы) тез өтуді
қамтамасыз етеді (links). Бір мәтінді бастан аяқ оқудан гөрі сол мәтіннің
белгілі бір бөлігін ғана оқып, сонына кейін сол бөлікпен байланыста басқа
ұғымдарға жылдам өте аласыз. Бұлай жылжу ерекшеленген мәтін үзіндісіне
курсорды алып барып маусты шерту арқылы орындалып отырады.

3 Web жүйесімен қатынас құру тәсілі
Web жүйесімен жұмыс істеудің бірнеше тәсілі бар. UNIX операциялық
ортасында сервистік қызмет көрсететін, компания жасап қойған, арнайы
команда арқылы WWW браузерімен оңай байланысу жолы бар. Оны іске қосу үшін
WWW немесе LINX сөздерін енгізу керек.
Егер тұрақты қызмет атқару қажет борса немесе тікелей теру арқылы
байланыс орнату керек болып жатса, өз WWW браузеріңізді пайдалану
мүмкіндігі де бар.

1-сурет. Microsoft жүйесінің үйдегі копьютердегі беті.

Қолданылып отырған тәсілге қарамастан сіз гипермәтіндік файлдарда
мәліметтерді іздеп таба алатын браузермен жұмыс істей аласыз. Енді біз
желіні пайдалану кезінде жұмыс істеуге тиіс Internet Explorer графиктік
браузерімен сіздерді таныстыралық. Әрине бұдан басқа да браузерлер бар,
мысалы, Netscape Navigator, бірақ Windows жүйесінің басқа түрлерінде де
арнаулы бірден бекітіліп берілетін ішкі браузерлер болады, олармен жұмыс
істеу де ыңғайлы. Ал егер кейбір себептермен сіз Internet Explorer-мен
жұмыс істегіңіз келмесе, онда Netscape Navigator браузеріне немесе
басқасына оңай ауыса аласыз және олардағы жалпы жұмыс істеу ережелері бір-
біріне ұқсас болады.
Сонымен ҒТР-серверімен жұмыс істеуді меңгерсеңіз және Web жүйесінің
бірнеше адресін білсеңіз, онда желіге кіріп жұмыс істеу қиын болмайды.
Адресті білмесеңіз де, өзіңізге керекті информацияларды тақырыбы арқылы
іздеу кірісіп кете бересің.
Internet Explorer немесе Navigator іске қосылса, браузер автоматты
түрде, сіз араласпай-ақ, өз серверімен байланыс орната береді. Ал, егер
де Internet Explorer жүйесімен жұмыс істейтін болсаңыз, онда бірден
Microsoft компаниясының WWW сервері парағымен байланысатыңыз есіңізде
болсын, оған мынандай мәлімет енгізілсе,
HTTP:www. home.microsoft.comintru 1 -суретте көрсеткендей болады.
Мұнан кейін лифт көмегімен парақтың төменгі жағына өтіп, өзіңізге
керекті ақпаратты таңдайсыз. Курсорды ерекшеленген бір рет шертіңіз,
браузер осы таңдап алынған жаңа мәтін бетін сіздің өз машинаңызға
жеткізеді.
Біздің жағдайда курсорды Internet-те парақты іздеу үшін осы сілтемені
таңдаңыз (выбирите данную ссылку) деген сөзді, яғни оның ерекшеленіп
тұрған үзіндісіне алып барып, маустың сол жақ батырмасын шертеміз. Сол
сәтте браузер сіздің компьютеріңізге Internet-тегі информация іздеу
жүйелерінің жиі қолданатын бірнеше адресі көрсетілген келесі парақты
шығарады да, сіздің іздеу шарты көрсетілген (критерий) информация
еңгізуіңізге және іздеу батырмасын басуыңызды өтінеді.
Web каталогтары кітапхананың жүйелік каталогтары тәрізді жасалып, олар
спорт, компьютерлер, ойындар сияқты рубрикаларға жетілген. Каталогтан
өзіңізге керекті тақырыпты тауып алып, оның ішінен Web –тегі түйінді сөздер
тізімінен іздеуді бастпауға болады.
Көптеген серверлердегі тізімдерде әрбір түйінді тақырып қысқаша
сипатталып отырады да, одан негізгі тақырыпқа өту жолы (парақтағы емес)
көрсетіліп тұрады.
Бірақ Web каталогтары мәтін парақтарының тек аз бөлігін көрсетеді, ал
дүние жүзілік өрнекте (всемирная паутина) одан басқа толып жатқан
мәліметтер жиыны бар екені түсінікті болар. Мұнда да AltaVista, HotBot
немесе Lycos сияқты іздеу серверлері іске ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Іnternet ұғымы. Интернет желісінің құрылымы
Қазіргі WEB технологиялар
Интернет желісінің құрылымы
Іnternet туралы
Компьютерлік желілер жайлы ақпарат
Internet ұғымы. Гипермәтін, гиперорта
Іnternet ұғымы
Интернеттен ақпарат iздеу
Internet ұғымы. World wide web
Интернет ұғымы, мүмкіндіктері
Пәндер