Нәрестенің жеке тұлға ретінде қалыптасуының алғашқы нышаны



Жаңа туған бала. (туған сәттен бір екі айға дейін). Бала теген жануарлардың төліне қарағанда дәрменсіз болып туылады. Оның шартсыз рефлекстік мәнез-құлық формаларының қоры, сыртқы ортаға бейімделуі біршама шағын мөлшерде болады. Олар түрлі физиологиялық функциялардың өтуін реттеуші: сору рефлексі, қорғану және бағдарлау рефлекстері, және т.б. жатады. Олардың бәрі блаланың сезім мүшелері сияқты туылатын сәтке қарай тиісті мөлшерде дамып жетілетін жұлын және ми қабығы асты нерв клеткаларының тармақтануы жоқ дерлік, өткізгішжолдар сақтағыш митлин қабықтарымен қапталмаған. Бұл қозудың кең жойылып кетуіне және шартты рефлекстердің пайда болуының қиындауына жеткізеді. Туа біткекн мінез-құлықтың көптеген түрлерінің болмауы баланың әлсіздігінен емес , қайта күштілігін білдіреді, өйткені ол адамға тән жаңа тәжірибені игерудің , мінез-құлықтың жаңа формаларын шексіз игерудің мүмкіндігіне ие болады.
Жаңа туған кездегі мыдың қалыпты жетілуінің қажетті шарты-анализатордың белсенді қызмет атқаруы. Егер бала сенсорлық оқшаулану жағдайына түссе , оның дамуы күрт баяулайды. Жаңа туған баланың дамуының ерекшелігі сол, оның соматикалық қимылдарынан гөрі анализаторлар іс-әрекеттері қарқынды қалыптасады. Осының негізінде бағдарлау рефлексі дамиды және сан алуан шартты рефлекстік байланыстар жасала бастайды. Көптеген жаңа туған балаларда алғашқы он күн ішінде тамақтану қалпына байланысты шартты рефлекс пайда болады. Алғашқы екі айда барлық анализаторлардан шартты рефлекстер жасалады.
1. Петровский «Жас ерекшелік психологиясы»
2. Мұханов «Жас және пелагогикалық психология»
3. Немов Р «Психология» ІІ том.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан
мемлекеттік университеті

Тақырыбы:НӘРЕСТЕНІҢ ЖЕКЕ ТҰЛҒА РЕТІНДЕ ҚАЛЫПТАСУЫНЫҢ АЛҒАШҚЫ НЫШАНЫ

Орындаған:Тайпанова А.
топ:ФК 05-3к3
Қабылдаған: Нұрмаханова Ғ.

Шымкент 2006 ж.

Нәрестенің жеке тұлға ретінде қалыптасуының алғашқы нышаны
Жаңа туған бала. (туған сәттен бір екі айға дейін). Бала теген
жануарлардың төліне қарағанда дәрменсіз болып туылады. Оның шартсыз
рефлекстік мәнез-құлық формаларының қоры, сыртқы ортаға бейімделуі біршама
шағын мөлшерде болады. Олар түрлі физиологиялық функциялардың өтуін
реттеуші: сору рефлексі, қорғану және бағдарлау рефлекстері, және т.б.
жатады. Олардың бәрі блаланың сезім мүшелері сияқты туылатын сәтке қарай
тиісті мөлшерде дамып жетілетін жұлын және ми қабығы асты нерв
клеткаларының тармақтануы жоқ дерлік, өткізгішжолдар сақтағыш митлин
қабықтарымен қапталмаған. Бұл қозудың кең жойылып кетуіне және шартты
рефлекстердің пайда болуының қиындауына жеткізеді. Туа біткекн мінез-
құлықтың көптеген түрлерінің болмауы баланың әлсіздігінен емес , қайта
күштілігін білдіреді, өйткені ол адамға тән жаңа тәжірибені игерудің ,
мінез-құлықтың жаңа формаларын шексіз игерудің мүмкіндігіне ие болады.
Жаңа туған кездегі мыдың қалыпты жетілуінің қажетті шарты-
анализатордың белсенді қызмет атқаруы. Егер бала сенсорлық оқшаулану
жағдайына түссе , оның дамуы күрт баяулайды. Жаңа туған баланың дамуының
ерекшелігі сол, оның соматикалық қимылдарынан гөрі анализаторлар іс-
әрекеттері қарқынды қалыптасады. Осының негізінде бағдарлау рефлексі дамиды
және сан алуан шартты рефлекстік байланыстар жасала бастайды. Көптеген жаңа
туған балаларда алғашқы он күн ішінде тамақтану қалпына байланысты шартты
рефлекс пайда болады. Алғашқы екі айда барлық анализаторлардан шартты
рефлекстер жасалады.
Бағдарлау рефлексінің дамуы мен көру мен есту қабілетінің
жинақталуынан көрінеді, бұл кезде ырықсыз, шашыранды қимылдар тежеледі.
Егер өмірге келудің алғашқы күндерінде баланың ұйқысы және сергектік
күйлері әлі нашар ажыратылатын болса, ал туған кезеңнің соңына қарай олар
бөлініп, сергектік неғұрлым мазмұнды, белсенді сипат алады.
Пайда болған психикалық белсенділік ырықсыз қимыл белсенділігін баса
білуден көрінеді. Екі үш айға қарай балада үлкендерге көңіл аударуды ерекше
түрлері көріне бастайды. Нәресте үлкен адамды қоршаған дүниемен жанасудың
қажетті дәнекершесі қажетерін қанағаттанудың қайнар көзі ретінде бөліп
қарайды. Біртіндеп баланың ересек адамның көрінуіне байланысты жадыру
комплексі деп аталатын , арнайы эмоциалы –қимыл реакциясын қылыптасады.
Жадыру комплексі қол мен аяқтың екіпінді қимылдарынан көрінеді. Бала
өзіне еңкейген адамның бетіне тесіле қарап , оған жымиятын болады. Жадырау
комплексінің пайда болуы жаңа туған кезеңнің соңы, нәрестелік кезеңнің
басы деп есептелінеді.
Нәресте мен үлкен адам (нәрестелік шақтың шегі –бір-екі айдан бір
жылға дейін) Бірқатар бүржуазиялық зерттеушілердің пікірі бойынша , бала
алғашқы айларда өзінің тұйық дүниесінде тіршілік иесі болып есептелінеді.
Сондықтан жаңа туған баланың шыр есте қалуын олар баланың өзіне жат әрі
жау болмыспен бетпе-бет кездескендігі, сасқаллақтап, абыржып қалуы деп
бағалайды. Фрейдтің айтуынша , осы сәттен бастап баланың инстинктік
қажетіліктері мен қоғамдағы өмір талаптары арасында тұрақты қақтығыс пайда
болады. Фрейд бұл қақтығыстың психикалық өмірді қандай үздіксіз драмаға
айналдыратынын пессимстік тұрғыда суреттейді.
Фрейдтің бұл идеясы бала туған сәттен екі жасқа дейіе болмыстан мүлдем
аулақ болды: оның ішкі дүниесі өз қажеттіліктерін ақиқат дүинеде емес,
өздерінің қиялдауында , түс тәріздес толғаныстарында қанағаттанудың тума
қабілетімен шектеледі деп есептеген Ж.Пиаженің алғашқы еңбектеріне әсер
етті.
Фрейд пен Пиженің аталған қағидалары өткір сынға алынды. Франсуздың
прогресшіл зерттеушісі А.Валло шырылдап жылауды бірдемені алдын ала сезу
немесе соған байланысты өкіну ретінде психилогиялық дәлелдеушілікті құрғақ
бос қиял деп есептеді. Бала психиккасының әуел бастан оқшаулану жөніндегі
Пиаже қағидасы өз кезінде Л.С:Выгодский , ал кейінірек басқа да совет
психологтары тарапынан сынға ілікті, Советтік және прогресшіл шетел
авторларының зерттеулеріне алынған көптеген фактілер нәресте өмірі тұтастай
үлкендерге тәуелді болатынын көрсетті. Үлке адамның көмегімен кеңістікті
қозғала отырып бала көптеген заттарды көруге, олардың бір-біріне қарай
жылжуын байқауға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мүмкіндігі шектеулі балаларды мектепке оқытуға дайындау
Әлеуметтік қажеттілік
Педагогтің коммуникативті шеберлік. Көпшіл бола білудегі кәсіби және тұлғалық маңызды сапалар
Нашар көретін балалардың сөйлеу тілінің даму ерекшеліктері
Аффект жағдайында жасалған адам өлтіру қылмысының құрамы және тергеу
Мектепке дейінгі балалардың тәрбиесінің теориялық және әдістемелік практикасының негізі
Жеке адамға қарсы қылмыстардың ішіндегі адам өлтірудің қылмыстық құқықта алатын орны
Қоғамға қауіпті әрекет
Тұлғаны дамытудың іске асыру мүмкіндіктері
Қылмыстық құқықтағы адам өлтірулер
Пәндер