ISDN желісі



КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
1 ISDN желісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1.1 ISDN желісінің құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.2 Каналдар коммутациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.3 ISDN.нің ISM пакеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.4 ISDN.нің тірек нүктелері және оның құрамына кіретін құрылғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
1.5 ISDN.нің спецификациялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.6 ISDN.де шақырудың өтуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
1.7 SS7 және ISDN желілері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
1.8 BRI және PRI қызметтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20
Өткен күндерде қызметтер провайдерлерінің инфрақұрылымы аналогты қызметтердің жиынтығы болып келді. Аналогты қызметтер қысқа қашықтықтарда қолайлы, олар ақпаратты үлкен қашықтыққа беру кезінде қызмет көрсетудің сапасын және өткізу жолағының жеткілікті ұзындығын қамтамасыз ете алмайды. Аналогты сигнал өте қатты өшкен кезде, ол жай тек күшейтілуі мүмкін, бұл шуыл сигналын құрайтындардың күшеюіне де әкеледі.
Аналогты инфраструктура ешқашан да тұтынушыларға дыбыстық ағындарды, бейнеақпараттарды және деректерді беру үшін арналмаған. Қазіргі нарықта бұл талаптар өте қолайсыз, сондықтан да әр типті ақпаратты өңдеуді қамтамасыз ететін технологияны ойлап табу керек болды.
Қазіргі кездегі телекоммуникациялық технологиялар цифрлық принцип негізінде құрылған. Соның ішінде ISDN желісі көптеген уникальды мүмкіндіктерді қамтиды.
Басында ISDN (Integrated Services Digital Network – кешенді қызмет көрсететін цифрлық желі) желісі екі бөлек қызметті құрады: N-ISDN (тар жолақты) және B-ISDN (кең жолақты).
ISDN технологиясы дыбыстық қызметтерді, бейнетрафикті және бір цифрлық желідегі деректерді өңдеу қызметтерін интеграциялау үшін арналған. ISDN желісі цифрлық болып табылады, сондықтан да ол стандартты аналогты қызметтерге қарағанда клиенттерге кең өткізу жолағын ұсынады. ISDN желісінде жылдамдықтың келесі номиналды мәндері қолданылады: BRI қызметі үшін 128кбит/с (берілгендерді беру үшін D каналы қолданылған жағдайда 144 кбит/с) және T1 PRI каналы үшін 1,544 Мбит/с немесе E1 PRI каналы үшін 2,048 Мбит/с.
1. http://www.fssr.ru/icccs/kunegin/ref/xdsl/page7.htm
2. http://www.ccc.ru/magazine/depot/97_06/str_076.htm
3. http://www.ixbt.com/comm/adsl.html
4. http://www.ixbt.com/comm/isdn_test.html
5. http://www.mcn.ru:8101/adsl_lan.html
6. http://www.citforum.ru/nets/ito/11.shtml
7. http://gts.tchercom.ru/Gts_serv_isdn.htm
8. http://www.telecom.nov.ru/info/isdndscr.html
9. http://www.ccc.ru/magazine/depot/98_02/str_092.htm
10. http://www.raid.ru/isdn/technology.htm
11. Шувалов В.И., 2-том, Москва, Издательство «Питер».
12. Скляр Б., Москва, Издательство «Питер».

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
1 ISDN желісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 3
1.1 ISDN желісінің құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.2 Каналдар коммутациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
1.3 ISDN-нің ISM пакеті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.4 ISDN-нің тірек нүктелері және оның құрамына кіретін
құрылғылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
1.5 ISDN-нің спецификациялары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 1 1
1.6 ISDN-де шақырудың өтуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
1.7 SS7 және ISDN желілері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14
1.8 BRI және PRI қызметтері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... .19
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20

КІРІСПЕ

Өткен күндерде қызметтер провайдерлерінің инфрақұрылымы аналогты
қызметтердің жиынтығы болып келді. Аналогты қызметтер қысқа қашықтықтарда
қолайлы, олар ақпаратты үлкен қашықтыққа беру кезінде қызмет көрсетудің
сапасын және өткізу жолағының жеткілікті ұзындығын қамтамасыз ете алмайды.
Аналогты сигнал өте қатты өшкен кезде, ол жай тек күшейтілуі мүмкін, бұл
шуыл сигналын құрайтындардың күшеюіне де әкеледі.
Аналогты инфраструктура ешқашан да тұтынушыларға дыбыстық ағындарды,
бейнеақпараттарды және деректерді беру үшін арналмаған. Қазіргі нарықта бұл
талаптар өте қолайсыз, сондықтан да әр типті ақпаратты өңдеуді қамтамасыз
ететін технологияны ойлап табу керек болды.
Қазіргі кездегі телекоммуникациялық технологиялар цифрлық принцип
негізінде құрылған. Соның ішінде ISDN желісі көптеген уникальды
мүмкіндіктерді қамтиды.
Басында ISDN (Integrated Services Digital Network – кешенді қызмет
көрсететін цифрлық желі) желісі екі бөлек қызметті құрады: N-ISDN (тар
жолақты) және B-ISDN (кең жолақты).
ISDN технологиясы дыбыстық қызметтерді, бейнетрафикті және бір цифрлық
желідегі деректерді өңдеу қызметтерін интеграциялау үшін арналған. ISDN
желісі цифрлық болып табылады, сондықтан да ол стандартты аналогты
қызметтерге қарағанда клиенттерге кең өткізу жолағын ұсынады. ISDN
желісінде жылдамдықтың келесі номиналды мәндері қолданылады: BRI қызметі
үшін 128кбитс (берілгендерді беру үшін D каналы қолданылған жағдайда 144
кбитс) және T1 PRI каналы үшін 1,544 Мбитс немесе E1 PRI каналы үшін
2,048 Мбитс.

1 ISDN желісі

Жалпы қолданылатын коммутирленетін телефондық желі бойынша дыбысты,
бейнематериалдарды және компьютерлік деректерді тарату үшін арналған әлемде
кең таралған ашық стандарт ISDN (Integrated Services Digital Network –
кешенді қызмет көрсететін цифрлық желі) деген атпен белгілі. ISDN-ге алдын-
ала стандарттар 1980 жылдардың ортасында жазылып шығарылды, ал соңғы
нұсқасы 1990 жылдарда пайда болды. Nortel компаниясы жалпы қолданылатын
желі бойынша ISDN арқылы қоңырауды алғаш рет 1987 жылы жүзеге асырды.
ISDN технологиясы мыс сымнан жасалған қарапайым байланыс жолдардың
қолданылуын қарастырады. АТМ және SONET сияқты жылдам технологиядардан
ерекшелігі, ISDN оптоталшықты кабельдердің прокладкасын талап етпейді.
Бірақ АТС-ке ISDN-нің поддержкасының құрылғысы орнатылуы керек.
Соңғы жылдары ISDN-нің қамтитын территориясы кеңейді, бірақ бұл
қызметке қол жеткізу әлі де төмен. 1999 жылдың ақпан айында ISDN бойынша
Ұлттық Кеңестің (National ISDN Concil) басып шығарған магистралды
желілерді қолданушылардың Калифорниялық тобының председателі Боб
Ларрибьюдің деректері бойынша АҚШ-тағы абоненттік жолдардың шамамен 1%-і
ISDN поддержкасының құрылғысымен қамтылған. АҚШ-қа қарағанда Еуропа елдері
мен Жапонияда BRI ISDN кең таралған. Германия, Франция, Швейцария және
Жапонияда BRI ISDN қолданушыларының көбіне қызмет көрсетуге мүмкіндіктер
бар.

1.1 ISDN желісінің құрылымы

ISDN (Integrated Services Digital Network) – сөзді, деректерді және
көріністерді беруді біріктіретін, интеграцияланған қызметі бар цифрлық
желі. Ол қарапайым стандартты аналогты телефон желісіне қарағанда, толық
цифрланған желі. Байланыстың цифрлық арнасына бөгеулердің әсері аз. Ол
байланыс сапасының жоғарғы дәрежесімен қамтамасыз етеді. Мұндай байланыс
электр бөгеулерінен жақсы қорғалған және жасырын тыңдау құрылғыларының
оларды тыңдауға мүмкіншілігі аз. ISDN желісі интегралданған қызмет
көрсетуді қамтамасыз етеді, яғни сөзді, дауысты және бейнені бір желімен
таратуға мүмкіндік береді. Сонда үш түрлі жүйенің орнына – телефонды желі,
деректерді бір жекеленген линия арқылы беру және өнеркәсіптік телевидения –
біреуі жетеді.
Қазіргі заманғы ISDN телефондары таза дауыстық байланысты қамтамасыз
етеді, дамыған сервистік функциялар жиынтығына ие. ISDN-нің түрлі
қондырғылары бар, мысалы бейнетелефондар бейнеконференцияларды
ұйымдастыруға мүмкіндік береді. ISDN карталары интернетке 128 Кбитс
жылдамдықпен байланыс құра алады.
ISDN технологиясының артықшылығы, ол кем дегенде бір телефонды линияда
екі телефон номері бола алады.
Телефон компаниялары көне аналогты қондырғыдан, жаңа цифрлық ISDN
қондырғыларына ауыстыруда. ISDN интерфейстері компьютерлік жүйелерде
орналасқан.
1960 жылы AT8T компаниясының инженерлері үлкен проблемаға тап болды,
телефонды байланысты қолданушылардың саны көбейе бастады, ал аналогты
телефонды байланыстың технологиясы бұл сұранысты қамтамасыз ете алмады.
Келесідей шешім қабылданды: 8 биттік амплитудалық мәнді цифрлы ағынды
тудыру мақсатымен, бір аналогты сөздік сигналды секундына 8 кбитс
жылдамдықпен дискреттеу, содан кейін уақытша тығыздау принципі бойынша 24
мұндай ағынды 64 кбитс жылдамдықпен екі мыс өткізгіш арқылы беру. Ол
кезде Т1 сөз берудің биполярлық форматы қолданылады.

1-сурет. ISDN желісінің құрылымы

ISDN стандарты мыналарды қамтамасыз етеді:
• Абоненттердің арасында толық цифрлы байланысты қамтамасыз етеді;
• Жиіліктің жұмыс жолағын динамикалық бөлу, оның көмегімен телефонды
компанияның коммутациялау қондырғысы 64 кбитс жиілік жолағын
таратады;
• Қосылумен басқарылатын хабар беру стандарты. Бұл стандарттың мақсаты
– түрлі фирмалардың қондырғыларын абоненттерге сатып алуға мүмкіндік
береді, ол шақыруларды алып және беру телефонды компанияның
коммутацияланған ISDN жүйесімен байланысты қамтамасыз етеді.
80 жылдардың аяғында ISDN-нің Америкада таралуы аз болған, алайда 1991
жылы ISDN жүйесі күнделікті қолданысқа енді. Екі жылдық период ішінде
Америкадағы ISDN құрылғыларының саны 1993 жылы 170000 контурдан, 1995 жылы
400000-ға дейін жетті. Енді компьютердің коммутациялық қондырғысы және
бейнеаппаратураларға жиілік интерфейсі қосылады және үй офистерін цифрлық
сөзді беру, факсимильді копиялар, компьютерлік мәліметтерді және
мәліметтерді және бейнеаппартураларын қамтамасыз етеді.
1993 жылы ISDN Америка абоненттерінің 57%-не қолдануға мүмкіндік
берді. Американың үлкен қалаларында ISDN 100% қолдануға болады.

2-сурет. АҚШ-тағы ISDN желісінің қолданысқа ену диаграммасы.

ISDN желісінің құрылымы әр елде әр түрлі құрылған, бірақ негізгі
принциптері бір. Францияда, Германияда және Ұлыбританияда ISDN-сервис
почтасы абоненттерге 100% ыңғайлы.

3-сурет. Европа елдеріндегі
телефонизациялау қарқыны.
Бұл мемлекеттердегі телефонизациялау темпі тез дамып келеді, себебі
оның дәрежесі Америкадағыдай төмен болды. Бірақ оны жасауда АҚШ-та
белгіленген стандартты ұстанады.

1.2 Каналдар коммутациясы

ISDN технологиясы каналдарды коммутациялау негізінде құрылған. Онда
шақыруларды маршрутизациялау этаптап орындалады. Егер сигналды маршрутты
ескермей, тек негізгі трафиктің ілесу маршрутын ескерсек, онда шақыру соңғы
пунктке жеткенше коммутатордан коммутаторға ауысады. Бұдан кейін маршрут
бастапқы және соңғы пункттер арасында шақыруды беру үшін олардың біреуі
жапқанға дейін ашық қалады. 4-суретті қарастырайық. Егер Кейт Криспен
телефон арқылы сөйлескісі келсе, ол Кристің ISDN каналына сәйкес келетін
нөмірді теруі керек. Мұндай нөмірді негізінен телефондық деп атайды, бірақ
ISDN ортасында олар E.164 форматты нөмірлер немесе мекен-жайлар деп
аталады. Кейт 555-1212 нөмірін шақырған кезде, бұл шақыру желі бойында Крис
орналасқан мекен-жайға дейін коммутацияланады, сөйтіп нәтижесінде байланыс
орнатылады.
ISDN желісінің және де каналдарды уақыттық бөлуі бар (TDM)
мультиплексирлеу қолданылатын барлық технологиялардың бір кемшілігі олар
белгілі бір жағдайларда жеткілікті эффективті болмай қалады. Байланысу үшін
барлық мүмкін болатын өткізу жолағының ұзындығы талап етілмеуі мүмкін,
сондықтан каналдың қандай да бір бөлігі қолданылмайды. Бұл кемшілікті жою
үшін статистикалық мультиплексирлеу сияқты әдістерді қолдану керек.
ISDN абоненттік каналдарды құру үшін қолданылатын технология болып
табылады. Бұл ISDN желісіне жергілікті телефондық станция мен клиенттің
резиденциясы арасында байланысты қамтамасыз ететін құрылғылар кіретінін
білдіреді. Бірақ та орталық офистің коммутаторының арғы жағында басқа да
технологиялар қолданылуы мүмкін, мысалы, АТМ , синхрондық оптикалық желі
(SONET) немесе синхрондық цифрлық иерархия каналдары (SDH). 5-суретте
қызметтер провайдерінің цифрлық транспорттық желісімен өзара байланысатын
ISDN абоненттік каналы көрсетілген.

5-сурет. ISDN локальдық желісінің жалпы сұлбасы.

ISDN желісінің бойымен шақырудың өтуі былай болуы мүмкін: шақыру ISDN
желісінен желілік инфрақұрылым арқылы SONET каналына түседі де, содан кейін
физикалық деңгейде қайтадан ISDN желісін келеді.

1.3 ISDN-нің ISM пакеті

1988 жылы Европалық телефонды байланысты стандарттау институты EURO
ISDN стандартын ұсынды.
ISM пакеті жиілік өнімдер үшін BASIC RATE ISDN-ді жасауды оңайлатады.
ISDN желісі бойынша байланыс құру керек төменгі дәрежелі жүйелік
программамен қамтамасыз етуді ISM ұйымдастырады.
ISM төрт негізгі функцияналдық модульдерден тұрады.
ISM ISDN желісі үшін программалық интерфейспен қамтамасыз ететін және
деректерді шақыру, тарату функцияларымен басқарады және қатенің себебін
анықтауға мүмкіндік беретін, аппаратты-тәуелсіз реентерабельный
ішпрограммаларды елестеді.
Конфигурациялар модулі түрлі, атақты коммутациялық жүйелерде
қолданылатын, хабар пакеттерінің параметрлері мен форматын өзгерте отырып
ISM оны бағыттайды.

6-сурет.Конфигурациялар модулі.

Протоколдар модулі В типті арна байланыс арнасында қолданылатын арнайы
протоколдарды орындау үшін ISM менеджерімен шақырылады.

7-сурет. ISM инженерін шақыру жолы

ISM протоколының үш модулі бар:
• NULL – тек қана сөздік байланыс үшін;
• RAW - деректерді беру үшін;
• LAP-B - деректерді сенімді түрде беру.
ISM пакеті құралдарының драйвері – физикалық желілік құрылғылармен
пакеттер алмасатын, ішпрограммалар үзулерімен басқарылатын, аппаратты
тәуелсіз құрылғылар.
ISDN сөз және ақпараттық жүйелерінің үйлесімділігін қамтамасыз ете
алады. Компьютерлік қондырғыларды өндірушілерге ақпаратты компьютерлер
арсында алмасуды телефонды линия бойынша ұйымдастыру, компьютерлік
аппараттық құрылғыларды жасаудағы негізгі критериге айналған. Көп жағдайда
компьютерлік қондырғылардың бағасын цифрлық байланыстың жаңа технологиясын
максималды тиімді қолдануына байланысты болады. Соның нәтижесінде
компьютерлерді өндірушілер, алыстатылған сөздік байланысты локальды
компьютерлердегі деректер базасына қатынасты интеграциялай алатын, өз
машиналарын коммутациялық интерфейсті біріктіреді. Мысалға, сіз American
Express-тің ақшасыз номерін тергенде, телефонды компанияның локальды
коммутаторы сіздің номеріңізді American Express-те орналасқан ISDN
коммутаторын шақыру арқылы жеткізеді. American Express ішінен қайта
бағыттау алдында оның коммутаторы бұл телефон номерді сәйкес компьютерге
жеткізеді.
Үйден немесе офистан звондағанда компьютер сіздің телефон номеріңізді,
сізді тану мақсатымен іздей бастайды. Содан кейін ол сіздің есебіңіз бар
файлды табады және сіздің шақыруыңызды коммутаторға жеткізеді, содан кейін
сіз жағымды дауысты естисіз. Егер сіздің есебіңіздің жағдайы нашар болса,
сіз жағымсыздау дауыс естисіз.

1.4 ISDN-нің тірек нүктелері және оның құрамына кіретін құрылғылар.

ISDN желісі үшін ISDN BRI каналдарымен байланысты әр түрлі желілік
функцияларды суреттейтін тірек нүктелерінің жиынтығы анықталған. Бұл тірек
нүктелер және құрылғылар бірліктері 8-суретте U, S, T, және R болып
көрсетілген.
Сұраныс жасаушысының ғимаратындағы ISDN қондырғысы:

8-сурет. ISDN стандартының құрамына кіретін құрылғылар мен
функционалды топтар және тірек нүктелері.
ISDN стандартының келесі құрылғылар мен функционалды топтар қатысады:
- 1 типті соңғы станция (NT1)
- 2 типті соңғы станция (NT2 )
- 1 типті терминалды қондырғы (TE1)
- 2 типті терминалды қондырғы (TE2)
- терминалды адаптер (TA).
“Қолданушы интерфейсі” деген атпен белгілі U интерфейсі немесе U тірек
нүктесі қызмет провайдерінің желісінен бірінші типті (NT1 – Network
Terminator Type 1) клиенттік желілік соңына рұқсат нүктесін анықтайды. Бұл
интерфейсті тағы да басқаша U каналының интерфейсі деп те атайды. Оған
негізінен NT1 соңындағы RJ-45 модульдік разъемы сәйкес келеді. Ол АҚШ-та
клиенттік рұқсат үшін қолданылады.
Одан әрі қарай S және T тірек нүктелері орналасқан. Бұл тірек нүктелері
берілген жағдайдағыдай бөлек немесе ST болып бірге қолданылуы мүмкін. Егер
ST интерфейсі бөлек болса, онда T тірек нүктесі NT1 мен NT2
құрылғыларының арасында орналасады да, ал S тірек нүктесі NT2 құрылғысының
соңында орналасады. NT1 құрылғысы ISDN каналын үзеді, ал NT2 құрылғысы –
бұл ISDN желісіне қатысты көп деңгейлі шешімдер қабылдайтын ISDN
технологиясының интеллектуалды құрылғысы. Мұндай құрылғыларға
маршрутизаторлар және жеке қолданылатын телефондық жүйелер (PBX – Private
Branch Exchange немесе шағын АТС) жатады.
NT1 құрылғысының арғы жағындағы сымдардың екі жұбы ST-ның шинасы деп
аталады. Мұндай шинаға сегіз құрылғыға шейін қосылуға болады, бірақ олардың
ішінен екеуі ғана бір уақытта жұмыс істей алады. ST шинасының максималды
рұқсат етілген ұзындығы шамамен 3000 футты құрайды және ол аяғында
каналдағы эхоны, сызықтық шуылдарды және сигналдың бұрмалануын тоқтату үшін
үзіледі. ST шинасында берілгендерді беру және қабылдау үшін 3, 4, 5 және 6
нөмірлері бар контактылар қолданылады. ST интерфейсі тарату үшін бірінші
типті терминалды құрылғыны (TE1) немесе терминалды адаптерді (TA)
қолданған кезде 3 және 6 контакттарын қолданады, ал қабылдау үшін – 4 және
5-ті. Егер ST интерфейсі NT құрылғысымен қолданылса, онда контакттардың
қолданылуы өзгереді: 3 және 6 - қабылдау үшін, ал 4 және 5 - тарату үшін.
TE1 – бұл ISDN желісіне қосылып, корректті түрде функционирлейтін
құрылғы. Екінші типті терминалды құрылғылар (TE2) – бұл ISDN желісімен
тікелей бірікпейтін құрылғылар. Мұндай құрылғыларға олардың сигналын ISDN
желісінің корректті сигналына түрлендіру үшін арналған адаптер ТА талап
етіледі. TE2 мен ТА құрылғыларының арасындағы байланыс сызығы R тірек
нүктесі деп аталады.
АҚШ-та сатылатын құрылғылар түрлерінің көбінде TE1 мен ТА
құрылғыларының функционалдығы бір блокқа біріктірілген. Осы себептен
қолданушылар қандай да бір NT1 автономды құрылғыны алмаса, ST шинасын
қолданбайды. Бұндай жағдайда автономды құрылғы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ISDN жайлы жалпы түсінік
Қолданыстағы байланыс желілерін талдау
IP мен TCP кілттік протоколдары
ISDN қолданушы интерфейстері
Қалааралық байланыс операторларының қалааралық телефон желісін ұйымдастыруы
Ауқымды желілердің түрлері
DLS және ISDN технологиялары
Интеллектуалды желілер пәні бойынша дәрістер
Оптикалық талшықтардың сипаттамасы
Сандық коммутациялық жүйе neax61∑
Пәндер