Мәдениеттану ғылымы



І. Кіріспе

І.а. Мәдениеттану деген не?

ІІ. Негізгі бөлім

ІІ.а. Мәдениет теориясы
ІІ.ә. Ұлы ойшылдар
ІІІ.б. Мәдениеттің негізгі қағидалары

ІІІ. Қорытынды

Мәдениеттің адам өмірімен байланысы.
Бұл екі термин бір-бірімен тығыз байланысты. «Kultur» латын сөзі, адамзат тарихынан бастау алады. Сол себептен жан-жақты және көптеген зерттеулер жасалып, анықтамалар берілген. Адамзат тарихындағы түрлі дамулар мен өзгерістерде мәдениет өзгермелі және дамушы процесс болып табылады. Мәдениет ежелгі ілгері адамдық техникалық, тұрғылықты, рулық, мәдениет, киіз үй мәдениеті және шаруашылық мәдениеті болып өз ішінде түр-түрге бөлінеді. Мәдениет термині ғалымдар тарапынан зерттеліп, түрлі анықтамалар берілген. Бұлардың ішіндегі ең маңыздылары мыналар:
1. Мәдениет – білімді, имандылықты, өнерді, сана-сезімді, құқықты, салт-дәстүрді және адамды қамтитын түрлі әдет-ғұрыптар мен құндылықтар жиынтығы.
2. Белгілі бір қоғамның өмір сүру тәсілі.
3. Адамдар жаратқан түрлі материалдық және рухани туындылар.
4. Белгілі бір қоғамдағы салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар, әрекет ету тәсілдері, ұйымдар мен құрал-жабдықтар.
5. Адамдардың нанын-сенімдері, тілі, рухани құндылықтары, салт-дәстүрлері, қызығушылықтары, қысқаша айтқанда, адам тарапынан жасалатын және өмір сүретін әрбір нәрсе.
Бұл анықтамалардан шығатын мәдениеттің ортақ ерекшелігі әрбір қоғамның өзіне тән өмір сүру, ойлау және әрекет ету тәсілінің болуы. Осыны пайдаланып мәдениетке нақты түсінік бере аламыз. Мәдениет – белгілі бір қоғамға қатысты әлеуметтік және техникалық құрылыстар тудыратын процес.
1. А.К.Акышев «Қазақстан тарихы» Алматы;1994 жылы

2. Х.Маданов « Қазақ мәдениетінің тарихы» Алматы;1998 жылы

3. Х.Маданов« Қазақ халқының арғы-бергі тарихы»
Алматы;1995 жылы

Пән: Мәдениеттану
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Мәдениеттану дегеніміз не?

ЖОСПАРЫ:

І. Кіріспе

І-а. Мәдениеттану деген не?

ІІ. Негізгі бөлім

ІІ-а. Мәдениет теориясы
ІІ-ә. Ұлы ойшылдар
ІІІ-б. Мәдениеттің негізгі қағидалары

ІІІ. Қорытынды

Мәдениеттің адам өмірімен байланысы.

Бұл екі термин бір-бірімен тығыз байланысты. Kultur латын сөзі,
адамзат тарихынан бастау алады. Сол себептен жан-жақты және көптеген
зерттеулер жасалып, анықтамалар берілген. Адамзат тарихындағы түрлі дамулар
мен өзгерістерде мәдениет өзгермелі және дамушы процесс болып табылады.
Мәдениет ежелгі ілгері адамдық техникалық, тұрғылықты, рулық, мәдениет,
киіз үй мәдениеті және шаруашылық мәдениеті болып өз ішінде түр-түрге
бөлінеді. Мәдениет термині ғалымдар тарапынан зерттеліп, түрлі анықтамалар
берілген. Бұлардың ішіндегі ең маңыздылары мыналар:
1. Мәдениет – білімді, имандылықты, өнерді, сана-сезімді, құқықты, салт-
дәстүрді және адамды қамтитын түрлі әдет-ғұрыптар мен құндылықтар
жиынтығы.
2. Белгілі бір қоғамның өмір сүру тәсілі.
3. Адамдар жаратқан түрлі материалдық және рухани туындылар.
4. Белгілі бір қоғамдағы салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар, әрекет ету
тәсілдері, ұйымдар мен құрал-жабдықтар.
5. Адамдардың нанын-сенімдері, тілі, рухани құндылықтары, салт-
дәстүрлері, қызығушылықтары, қысқаша айтқанда, адам тарапынан
жасалатын және өмір сүретін әрбір нәрсе.
Бұл анықтамалардан шығатын мәдениеттің ортақ ерекшелігі әрбір
қоғамның өзіне тән өмір сүру, ойлау және әрекет ету тәсілінің болуы. Осыны
пайдаланып мәдениетке нақты түсінік бере аламыз. Мәдениет – белгілі бір
қоғамға қатысты әлеуметтік және техникалық құрылыстар тудыратын процес.
Мәдениеттің өзгермелі және дамушы ерекшеліктеріне байланысты
динамикалық сипаты бар. Мәдениеттің бұл ерекшелігі, яғни динамикалық сипаты
болмаса дамуын тоқтатады, Басқаша айтқанда өледі. Осындай мәдениеті бар
қоғам өмір сүру ерекшелігінен айрылады, өзіміз өлі мәдениет деп атаған
тарихқа сіңіп, жоқ болады. Мұндай мәдениеттердің бірден-дір сақталатын орны
– мұражайлар. Мәдениет қоғамның немесе бар екендігін көрсетеді. Егер
мәдениет жанды, яғни өзгермелі және дамушы сипатқа ие болса, осындай
мәдениетке тән қоғам да бар болады. Мұндай қоғамға тән мәдениеттердің бар
екендігінің бір дәлелі – сол қоғамға қатысты сәулеттік туындылар.
Мәдениетке, өзіне қатысты қоғамдар, өмір сүрген аймағының климат
шарттары, сауда-саттық жағдайы т.б. секілді шарттар әсер етеді. Қорыта
келгенде, мәдениетті қоғам өмірінде туындаған өзгерістермен бірге қатарласа
ілгері, жоғары, төмен немесе дәуірлес мәдениет ретінде қарастыруға болады.
Яғни, бірдей мәдениетке тән қоғам ілгері, төмен немесе дәуірлес болуына
байланысты уақыт және аймақ шарттарына қарай өзгеріп отырады. Сондықтан бір
қоғамның мәдениетін жоғары, басқаларын көне, төмен және т.б. деп болу дұрыс
емес. Әрбір мәдениет өзі қатысты географиялықортасына, адамға және қоғамға
байланысты өзгеріп отырады. Қоғамдағы даму және өзгеріске қарай жаңаша
сипаттар алып отырады. Ең маңыздысы - әрбір мәдениеттің сыртқы әсерлерге
қарсы өз болмысын жоғалтпай белгілі бір уақыт ішінде өзі қатысты қоғамның
қажеттіліген қамтамасыз ете алуы.
Өркениет ұғымына келер болсақ, оны ұлтаралық ортақ құндылықтар
дәрежесіне көтерілген, түсінік, әрекет, көзқарас және өмір сүру
тәсілдерінің жиынтығы дей аламыз. Өркениеттің бастау алар қайнар көзі
мәдениет болып табылады. Мысалы, Батыс өркениеті діни тұрғыдан
христиандық қоғамдардың рухани-әлеуметтік құндылықтары мен нақты ғылымға
сүйенген техникалық дамуларын қамтиды. Олай болса, Батыс өркениетіне
тәуелді ұлттардың әрбірі жеке бір мәдениеті бар қоғамдар (француз, неміс
және ағылшын мәдениеті). Бұл ұлттардың тілдері, әдет-ғұрыптары, дәстүрлері,
молальдік түсініктері, әдебиеті, көркем өнері, тіпті киім кию салты да
бірдей емес. Христиан болғандарына қарамастан, діни әрекеттері де әр түрлі.
Міне осы жеке-жеке сенім, ой-пікір және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазіргі заманғы ғылымдар жүйесіндегі мәдениеттанудың алатын орны және оның басқа ғылым салаларымен байланысы
Адамның мәдени тұлға ретінде қалыптасуы
МӘДЕНИЕТТАНУ: ПӘНДІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, ҚҰРЫЛЫМЫ, НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТТЕРІ
Мәдиниеттану: пәндік ерекшеліктері, құрылымы, негізгі ұғымдары және әлеуметтік қызмет
Мәдениеттану: пәндік ерекшеліктері, құрылымы, негізгі ұғымдары және әлеуметтік қызмет
Қазіргі заманғы ғылымдар жүйесіндегі мәдениеттанудың алатын орны
Тарихи рөлі
Мәдениет және оны білдіретін ұғымдар
Мәдениеттау ғылымы
Мәдениет пен ғылымдардың байланысы
Пәндер