Маркетингтік зерттеулер жайлы



1. Маркетингтік зерттеу әдістемесінің теориялық негіздері
1.2 Зерттеу мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.3 Бақылау және оның құралдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
2. Сараптамалық әдіс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2. 2Сапалық және сандық зерттеудегі негізгі әдістер ... ... ... ..13
Пайдалынған әдебиеттер тізімі
Маркетингтік зерттеулер маркетингтік және басқару шешімдерін қабылдауда анықсыздықты төмендету үшін ақпарат жинау, өңдеу және талдау болып сипатталады. Рынокта бәсекеге түсу кезінде қажет ақпараттың болуы үлкен мүмкіндіктер ашады. Тіптен іскерлікті бастамастан бұрын компаниялар тұтынушылар, бәсекелестер және жалпы рынокты сипаттайтын айнымалылар жайлы ақпарат іздестіреді. Осы кезде шынайы және мақсатқа сай ақпарат алу маркетингтік зерттеулер арқылы жүзеге асады.
Маркетингтік зерттеулер дамуының бірінші кезеңі Америкада массалық стандартты тұтынушылық тауарлар сату дәуірімен байланысты болды. Өндірушілер делдалдар (супермаркеттер, көтерме дүкендер) арқылы сатып алушылармен тікелей байланысы болмағандықтан, зерттеулер маркетингтік іскерлікті бағалау құралы ретінде қарастырылды. Бұл рыноктық зерттеулердің маңызды функциясы болып, ал зерттеулер мен маркетингтік әрекеттің бір мақсаты болды, жақсы сауда маркалары тұтынушыларын қанағаттандыру дәрежесін табу арқылы оны қолдауға көп ақша жұмсалды. Осы үшін зерттеулер келесі типтерде болды: тауар және жарнаманы тесттеу; бөлшектей аудит; нарықтық эксперименттер; массалық ақпараттар құралдары аудиториясын зерттеу.
Маркетингтік зерттеулер дегеніміз - компанияның басқару шешімдерін дұрыс қабылдау мақсатымен алдына қойған маркетингтік міндеттерге сәйкес ақпаратты жинау, өңдеу және мәліметтерді талдау мен қортындыларды ұсыну.
Маркетингтік зерттеулердің міндеттеріне мыналар жатады: фирманың нарықтағы бәсекелестік позициясын анықтау оның өткізу және баға саясатын, тауарды нарыққа жылжытудың мәселелерін бағалау, тұтынушылардың мінез-құлқын зерттеу, олардың талғамдарын анықтау, нарықтың әлуетті мүмкіндіктерін зерттеу, сатып алушылардың жаңа тауарға деген әсерін, бәсекелестер тауарын, макроортаны талдау.
Маркетингтік зерттеулер – бұл тұтынушылардың талғамдары мен талаптарын зерттеуге бағытталған фирманың маркетингтік әрекетінің маңызды түрінің бірі. Мұндай зерттеулерді кәсіпорындар маманданған және консалтингтік фирмаларға тапсырыс жасау арқылы немесе өзінің маркетингтік бөлімдерінің күшімен өткізеді. АҚШ компанияларының 75 % -ында осындай бөлімшелер бар, онда маркетологтар, статистер, бағдарламашылар әлеуметтанушылар, психологьар жұмыс істейді.
Қазақстанда маркетингтік зерттеулерді көптеген маманданған компаниялар жүргізеді. Оларға жататындар: БРИФ әлеуметтік және маркетингтік зерттеулер агенттігі, ”Gallup Media Asia ”, “Amer-Nielsen”, BISAM, Cuar,Cessi Kazakhstan,Sange Resarch, IGM, Комкон-2 Евразия, Эксперт Консалт және тағы басқа компаниялары. Бұл ұйымдарға қаржылық мүмкіндіктері бар қазақстандық кәсіпорындар тапсырыс жасайды. Мысалы, “Amer-Nielsen” фирмасының жылдық айналыми 9 млрд. доллардан астам болса, ал Қазақстандағы маркетингтік зерттеулерді жүргізетін компаниялардың бір жылғы айналымы – 700-800 мың доллар.
1. Голубков Е.П. « Основы маркетинга » Москва, 2003 г.
2. Есимжанова А.А. « Маркетинг » Алматы, 2003 г.
3. Маслова Т.Д. , Божук С.Г. , Ковалик Л.Н. « Маркетинг »
Санкт – Петербург, 2002 г.
4. Ильясов Д. « Маркетинг теориясы мен практикасы » Алматы, 2003 г.
5. Голубков Е.П. « Маркетинговые исследования » Москва, 2003 г.
6. Попова Р.Ю. I Маркетинг и маркетинговые исследования .1999. №1(13).
7. Нысанбаев, Садыханов « Маркетингтік негіздер » Алматы, 2002 г.

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:   
Тақырыбы: Маркетингтік зерттеулер .

Жоспары
1. Маркетингтік зерттеу әдістемесінің теориялық негіздері
1.2 Зерттеу мәні ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.3 Бақылау және оның құралдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
2. Сараптамалық әдіс ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2. 2Сапалық және сандық зерттеудегі негізгі әдістер ... ... ... ..13
Пайдалынған әдебиеттер тізімі

1.Маркетингтік зерттеу әдістемесінің теориялық негіздері
1.1 Маркетингтік зерттеулердің мәні
Маркетингтік зерттеулер маркетингтік және басқару шешімдерін
қабылдауда анықсыздықты төмендету үшін ақпарат жинау, өңдеу және талдау
болып сипатталады. Рынокта бәсекеге түсу кезінде қажет ақпараттың болуы
үлкен мүмкіндіктер ашады. Тіптен іскерлікті бастамастан бұрын компаниялар
тұтынушылар, бәсекелестер және жалпы рынокты сипаттайтын айнымалылар жайлы
ақпарат іздестіреді. Осы кезде шынайы және мақсатқа сай ақпарат алу
маркетингтік зерттеулер арқылы жүзеге асады.
Маркетингтік зерттеулер дамуының бірінші кезеңі Америкада массалық
стандартты тұтынушылық тауарлар сату дәуірімен байланысты болды.
Өндірушілер делдалдар (супермаркеттер, көтерме дүкендер) арқылы сатып
алушылармен тікелей байланысы болмағандықтан, зерттеулер маркетингтік
іскерлікті бағалау құралы ретінде қарастырылды. Бұл рыноктық зерттеулердің
маңызды функциясы болып, ал зерттеулер мен маркетингтік әрекеттің бір
мақсаты болды, жақсы сауда маркалары тұтынушыларын қанағаттандыру
дәрежесін табу арқылы оны қолдауға көп ақша жұмсалды. Осы үшін зерттеулер
келесі типтерде болды: тауар және жарнаманы тесттеу; бөлшектей аудит;
нарықтық эксперименттер; массалық ақпараттар құралдары аудиториясын
зерттеу.
Маркетингтік зерттеулер дегеніміз - компанияның басқару шешімдерін
дұрыс қабылдау мақсатымен алдына қойған маркетингтік міндеттерге сәйкес
ақпаратты жинау, өңдеу және мәліметтерді талдау мен қортындыларды ұсыну.
Маркетингтік зерттеулердің міндеттеріне мыналар жатады: фирманың
нарықтағы бәсекелестік позициясын анықтау оның өткізу және баға саясатын,
тауарды нарыққа жылжытудың мәселелерін бағалау, тұтынушылардың мінез-құлқын
зерттеу, олардың талғамдарын анықтау, нарықтың әлуетті мүмкіндіктерін
зерттеу, сатып алушылардың жаңа тауарға деген әсерін, бәсекелестер тауарын,
макроортаны талдау.
Маркетингтік зерттеулер – бұл тұтынушылардың талғамдары мен
талаптарын зерттеуге бағытталған фирманың маркетингтік әрекетінің маңызды
түрінің бірі. Мұндай зерттеулерді кәсіпорындар маманданған және
консалтингтік фирмаларға тапсырыс жасау арқылы немесе өзінің маркетингтік
бөлімдерінің күшімен өткізеді. АҚШ компанияларының 75 % -ында осындай
бөлімшелер бар, онда маркетологтар, статистер, бағдарламашылар
әлеуметтанушылар, психологьар жұмыс істейді.
Қазақстанда маркетингтік зерттеулерді көптеген маманданған
компаниялар жүргізеді. Оларға жататындар: БРИФ әлеуметтік және маркетингтік
зерттеулер агенттігі, ”Gallup Media Asia ”, “Amer-Nielsen”, BISAM,
Cuar,Cessi Kazakhstan,Sange Resarch, IGM, Комкон-2 Евразия, Эксперт Консалт
және тағы басқа компаниялары. Бұл ұйымдарға қаржылық мүмкіндіктері бар
қазақстандық кәсіпорындар тапсырыс жасайды. Мысалы, “Amer-Nielsen”
фирмасының жылдық айналыми 9 млрд. доллардан астам болса, ал Қазақстандағы
маркетингтік зерттеулерді жүргізетін компаниялардың бір жылғы айналымы –
700-800 мың доллар.
Отандық кәсіпорындардың көпшілігі зерттеулерді жүргізудің қажеттілігін
әлі түсіне бермейді. Сондықтан Қазақстан нарығында осындай тапсырыстардың
80 % -ы шетелдік компаниялар үлесіне тиіп отыр. Солай бола тұрса да
маркетингтік зерттеулердің бағасы Қазақстанда Ресейдегіден 1,5-2,0 есе, ал
Еуропадағыдан 5-10 есе төмен. Соған қарамастан, кәсіпорындар мен ұйымдарда
маркетингтік зерттеулер кеңінен қолданылып жүрген жоқ. Мысалы, Жапонияда
шоколадты тұтыну талғамдарын пікір сұрау әдісімен зерттеу (750 адамға 40
минутта пікір сұрау жүргізу) 63 мың доллар, АҚШ- та – 62,7 мың, Батыс
Еуропада –36 мың, Орталық Еуропада- 14 мың доллар, Қазақстанда- 10 мың
доллар тұрады.
Кемшіліктері:
1. Екінші ретті ақпарат ескі болуы мүмкін. өйткені ол басқа мақсат үшін
жиналған.
2. Ақпарат жалпы сипатта болгандыктан жүргізіліп отырған
зерттеулер максатына сәйкес келмеуі мүмкін.
Екінші ретті ақпарат негізінде жүргізілетін зсрттеулер кабинеттік деп
аталады.
Екінші ретті ақпарат фирманың ішкі құжаттамаларында және сыртқы ақпарат
коздерінде болады. Фирманың ішкі кұжаттамаларына - пайда туралы есептер,
бухгалтерия және қаржы қызметінің есеп берулері, баланстар, өткізу
көрсеткіштері, шот-фактуралар, тауарлық-материалдык құндылықтардың есеп
тізімдемесі жатады. Сыртқы ақпарат көздері - мемлекетгік мекемелердің
басылымдары, статистикалық анықтамалар, газеттер мен журналдар, кітаптар,
консалтингтік фирмалардың, жарнама агенттіктерінің есеп берулері мен
шолулары.
Бірақ мұндай мәліметтерді байқап талдау керек, өйткені олар әр түрлі
мақсаттар мен әр түрлі жағдайларда жинақталғандықтан, ескіріп кетуі мүмкін,
сондықтан қайталама ақпараттарды қолдану алдында олардың шүбәсіз
сенімділігін және сонылығын мұқият тексеру керек.
Егер зерттеуші өзіне қажетті ақпаратты сыртқы көздерден таба алмаса,
онда оларды жинауы керек.
Бастапқы ақпарат - бұл нақты зерттелетін мәселені шешу үшін жаңа ғана
жиналған акпарат. Мүңдай зерттеулер далалық деп аталады.
Бастапқы ақпарат жинау үшін көп шығын, еңбек және уақыт керек. Сондықтан
бастапқы ақпаратты жинаудың арнайы жоспарын дайындау қажет.
Бастапқы ақпараттардың артықшылыктары:
1. Зерттеудің нақты мақсатына сәйкес жиналады.
1. Ақпаратты жинау әдістемесі бақыланады және белгіліболады.

Кемшіліктсрі:
Көп уақыт және қаражат керек (сыпамалы маркетинггін нақты
нәтижесін алу үшін 6 айдан астам уақыт қажет).
2. Кейбір мәліметтер алынбауы мүмкін.
Бастапқы және екінші ретті акпараттарды кешенді пайдалану керектігін атап
өту керек.

1.2 Бақылау және оның құралдары.
Бақылау бұл – таңдап алынған адамдар тобының әрекеттерін немесе болып
жатқан жағдайларды бақылау жолымен бастапқы ақпаратты жинау әдісі.
Бақылау маркетингтік зерттеуде әр түрлі мақсаттарға жетудің бағытталуы
мүмкін. Ол гипотезаларды құру үшін ақпарат көзі ретінде басқа әдістермен
алынған мәліметтердің тексеру мақсатында қызмет етіп бақылау көмегімен
зерттеп отырған обьекті туралы қосымша мәліметтерді алуға көмектеседі.
Бақылау жүргізудің әр түрлі әдістерінің жүзеге асырылуы 4 бағытын
анықтайды: тура немесе тура емес бақылау, ашық немесе жабық (скрытое),
құрылымдық немесе құрылымдық емес, адамдар көмегімен механикалық құрылғылар
жүзеге асырылады.
Тура бақылау дүкендегі сатып алушылардың мінез-құлық тәртібін бақылауы
тұжырым ұсынады.(М: сөрелердегі тауарларды қандай кезектілікпен
таңдайды).Ал тура емес бақылау кезінде мінез-құлық тәртібін емес, белгілі
нәтижелері зерттеледі. Бұл жерде көбінесе, архивтік мәліметтер, мыс.
Нарықтық жағдайдағы өзгерістерді зерттеуде жыл бойынша тауарлардың қор
динамикасы туралы мәліметтер өте қажетті болуы мүмкін.
Ашық бақылау мысалы, арнайы тәжірибелер жүргізгенде адамдардың орны бақылап
жатқанын білетінін тұжырымдайды. Дегенмен, бақыланушылар саны миниумге
жеткізуге тырысу қажет. Ал бұл талаптарды жабық бақылау қанағаттандырады.
Мысалы, дүкенде сатушылардың сатып алушыларға тауарларды алуға қаншалықты
көмектесіп, сыпайы түрде қызмет көрсететіні жабық түрде бақылануы мүмкін.
Құрылымдық бақылау жүргізу кезінде бақылаушы алдын - ала нені бақылап,
тіркейтінін анықтайды.Барлық басқа мінез құлық тәртіп жауапсыз болады.
Әдеттте, бақылаушының уақытын миниум шығынға қысқартылып, бақылаушының
стандартты қағазы қолданылады. Оның қолданылуын зерттелетін пәннің алдын -
ала жақсы білуін қажет етеді, себебі құрылымдық бақылау үрдесін құрастыру
кезінде зерттеуші құбылыс классификация жүйесін құруға және бақылау
категорияларын стандартауға міндетті.
Құрылымдық емес бақылау – бақылаушы зерттелетін эпизодта барлық мінез құлық
тәртібін тиянақты зерттейді. Бұл көбінесе тексеру зерттеуінде жиі
қолданылады.Мысалы, құрылыс құралдарын шығарумен айналысады. Ол үй құрылысы
кезінде бағыттары мен жиі қолданылуын зерттеу үшін өзінің қызметкерлерін
жіберу мүмкін. Бақылаудың нәтижелері белгілі құралды жасағанда қолданылады.
Кейде бақылаушы адамды арнайы механикалық құрылғылармен ауыстыруға
болады.Бұл ауыстыру тура дәлдікпен немесе аз құнымен ,функционалды
себептерімен шартталады. Мысалы, көше қозғалысн зерттегенде автоматикалық
құрылғылар арнайы пластинадан өткен әрбір машинаның дөңгелегін түсіріп
алады.
Бақылау көлемді әдіс болып табылады. Бақылау нәтижелерін әшекелеу
бақылау өзінен көп уақытты алады. Қоршаған ортаға байланысты бақылау
далалық болуы мүмкін. Ол үрдістің нақты жағдайда өтетінін анықтайды.
(дүкенде, дүкен сыртында) немесе лабороториялық, яғни жасанды жағдайда
жасалғанын көрсетеді. Бақылау нәтижелері аудио немесе видео техника да,
блокноттарда сақталады.Бақылау өткізу қиындықтары субъективті (бақылаушыға
байланысты) және объективті (бақылаушыға байланысты емес) түрлерге
бөлінеді.
Бақылау өткізудің келесі сатылары ерекшеленеді: нарықты анықтау,
мәселелер қойылымы мен бақылау пәні. Зерттеу мақсаттарына әдетте, тәуелді
объект қызметтінің бір немесе шектелген саны бақылау пәні ретінде
таңдалады, мысалы, дүкен сату залындағы сатып алушылар маршрутының
қозғалысы зерттеледі. Содан кейін ортаға кіру мүмкіндігі , яғни адамдармен
тіл табысушылық, сәйкес рұқсаттама алуы, бақылау таңдау әдісімен алдын
-ала жиналған материалдар негізінде үрдістің өңдеп шығару жүзеге
асырылады.
Бақылауға кірісу алдында зерттеушіні қызықтыратын жағдай туралы
талдауға болатын алдын – ала бақылау бірліктерін таңдау қажет. Бақылау
біплігі ретінде мысалы, сатып алушы белгілі тауарды жай қарауы да, қолға
алуы да мүмкін. Жоспарды өңдегеннен кейін бақылау өткізілуі , ақпарат
жиналуы, мәліметтер жинағы. Бұл жерде ең алдымен бақылаушыларды таңдау
керек. Назар аударушылық , шыдамдылық, бақылау жағдайдағы өзгерулерді
сақтау мүмкіндігі мен қатар негізгі талаптарының бірі адалдық талабы болып
табылады. Бақылау жоспарын құру кезінде маңызы бар шарттар мен
жағдайлардағы бақыланушы қызметі, яғни қай жерде және қай уақытта бақылауды
жүргізу керектігін анықтау қажет.

2. Сараптамалық әдіс.
Сараптама – мұнда бір немесе бірнеше айнымалы факторлардың
өзгерісі бір немесе көптеген тәуелді айнымалыларға ықпалы
анықталады.Сараптамалар 2 түрге бөлінеді: лабороториялық және далалық.
Лабороториялық сараптама құлдырау фактор әсерін жою мақсатымен анықталған
жасанды жағдайларда орындалатын сараптама. Мысалы, әртүрлі жарнама түріне
байланысты сатып алушылардың реакциясын бағалау кезінде жыныс көзқарас ,
жасына, әлеуметтік жағдайға байланысты сатып алушыларды шақыруға болады.
Лабороториялық сараптамалар арзан, әрі өзінің реализацияға аз уақытты
талап етеді. Соңғы жылдары лабороториялық сараптама өткізуде компьютерлік
техника кеңінен қолданылады. Тұтынушыларға супермаркетте жүріп таңдауға
болатын комъютерлік сұрақтамалар пайда болды. Компьютер сатып алған
тауарларды тіркеп және олардың белгілі маркетингтік комплекс элементеріне
қолданылу әсер етуін өлшейді. ( баға, түс, орау түрі, тауарлардың дүкен
ішілік өткізу әдістері ) .
Далалық сараптама нақты шарттарында өтеді: дүкенде,тұтынушылардың үйлерінде
және т.б. Бірақ, бұл сараптаманың нәтижелері лабороториялық сараптама
қарағанда үлкен сенімділікке ие болғанымен ,оларды өткізу кезінде жағымсыз
әсер ететін факторды нақты ескеру қиын олар өзінің реализациясына және
үлкен шығындармен байланысты болып келеді. Маркетингтегі далалық сараптама
сипаттамасы бар сараптаманың түрі сынақ маркетинг деген атпен таныс.
Компания мұндай сараптамаларды бір немесе бірнеше қалаларда өткізу
мүмкін.Сараптамаларды – сараптамаларды өткізу әдетте 2 мақсатпен
анықталады.: жаңа тауарлардың потенциалды сату көлемін анықтау және жаңа
тауарларды ұсыну кезінде маркетингтік комплекстің жеке элементтерінің
қолдану эффектілігі (тұтынушыларға, делдалдарға қатысты).Сынап маркетингті
өткізу барысында зерттеу объектілері болып әртүрлі нарықтар болып
табылады.Сондықтан осындай сынақ қызметін жиі нарықты жиі тестілеу деп
атайды. Нарықты тестілеу стандарттық, бақылаушылық, электрондық және
имтациялық болып жіктеледі.
Стандарттық нарықты тестілеу – қолдану кезінде белгілі фирмамен
қолданылатын тауарлардың ынталандыру каналдары арқылы тауар мен
маркетингтік комплекстің басқа өзгерулерін фирма сынап көреді. Бұл әдіс
біршама қымбат және өзінің ұсыну кезінде көп уақытты талап етеді.
Бақыланатын нарықты тестілеу – өткізуді белгілі дистрибьютор арқылы
өткізетін сараптама жүргізуде қатысқаны үшін марапаттайтын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Маркетингілік зерттеудегі ақпараттың рөлі
Маркетингтік ақпарат жинау
Маркетинг – нарықтағы кәсіпкер тәртібінің ғылымы
Маркетингтік ақпарат жүйесі туралы
Маркетингтік зерттеулер жүйесі
Кәсіпкерлік қызметті дамытуда маркетингтің ролі туралы
Кәсіпорынның маркетингтік іс-әрекеттері
Еліміздегі бүгінгі күні қалыптасқан маркетинг теориясы мен практикасын талдай отырып, оның экономикамыздың алға басуында ерекше орын алуы жайлы сөз қозғап, отандық кәсіпорындардың, соның ішінде АЛСИ ЖАҚ-ның маркетингті қолдану процесін зерттеу
Кәсіпорындардың маркетингтік іс-әрекет
Маркетинг функциялары
Пәндер