Эпителий ұлпасы

1. Ұлпа туралы ілім
2. Эпителий ұлпасының маңызы және жалпы сипаттамасы
3. Эпителий ұлпасының классификациясы
Қорытынды:
Ұлпалардың түрлері.

Ұрықтың дамуы сипаттаудан белгілі болғанындай, клеткалық материалдардың алғашқы эмбриондық кезеңдеріне олардың морфологиялық құрылысы біркелкі болып келеді. Алғашқы өзгерістер гаструляция процесі кезіндегі ұрықтың жапырақшалардың ерекшеленуінен басталады. Клеткалық материалдардан пайда болған әртекті органдар бастамасы келешекте организмде белгілі қызмет атқаруына байланысты барған сайын ерекшелене түседі. Клетканың орналасу орнының, түрінің өзгеруімен қатар гистологиялық өзгерістер пайда болып жатады.
Организмде арнаулы қызметті атқаруға қабілетті болуды көрсететін белгілі морфологиялық ерешеліктеді гистология мен эмбрология ілімдерінде ерекшелену деп атайды.
Ұлпа дегеніміз клеткалық және клеткасыз заттардан тұратын біртұтастық негізінде жалпы қызмет әрекетінде біртұтастықтың негізінде және жалпы қызмет әрекетінде дамитын ұқсас құрылымды күрделі гистологиялық жүйе. Ұлпаларды төрт топқа бөлуге болады. 1) эпителий немесе шекаралық ұлпа, 2) қан, лимфа дәнекер ұлпасы, мен шеміршек және сүйек дәнекер ұлпасы, 3) ет ұлпасы, 4) нерв ұлпасы.
Эмбриогенез процесінде түзілетін ұлпалар ересек организмдерде де үздіксіз дамитын болады. Клеткалардың және клеткасыз түзілістердің дифференцировка процестері тоқталмайды. Жаңа клеткелар пайда болып оның біреулері өрбуге, ал екіншісі жүйелі ауыстырып отыруға қабілетті болады. Жаңадан пайда болатын клеткаларды камбиналды клеткалар деп атайды.
Клетканың мамандануы мен ерекшеленуі гистологияның толық шешілмеген, әлі де зерттеулері талап ететін саласы болып табылады.
Эпителий ұлпасының маңызы және жалпы сипаттамасы. Организмнің сыртын қаптап және ішкі органдардың қуыстарын төсейтін болғандықтан бұл ұлпаларды эпителий немесе шекаралық ұлпа деп атайды. Сонымен қатар организм мен сыртқы ортаның арасындағы зат алмасу пройесі осы ұлпалар арқылы орындалады. Эпителий шекаралыққа орналасуы организмді ортаның әсерлерінен қорғайтын қызмытіне тығыз байланысты. Ішке эпителийі қоректендіру қызметін атқарады. Өйіткені, қорытылған тамақ эпителий арқылы қанға сорылады. Кейбір эпителий клеткалары организмнің тіршілік әрекетіне қажетті заттар бөліп шығарады. Ол заттарды секрет деп, ал олардыбөліп шығаратын клеткаларды без немесе секреторлы клеткалар деп атайды. Сонымен эпителий ұлпасының тағы бір маңызды қызметіне секірет шығару қызметін қосуға болады.