«Магазин» Visual FoxPro деректер базасын басқару жүйесі



МАЗМҰНЫ 1
ЖҰМЫСТЫҢ ТАПСЫРМАСЫ 2
КІРІСПЕ 3
1. НЕГІЗГІ БӨЛІМ 4
1.!. РЕЛЯЦИЯЛЫҚ ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫН ЖОБАЛАУ 4
1.2 ДЕРЕКТЕР БАЗАСЫНЫҢ НЕГІЗІ . КЕСТЕЛЕР 6
1.3 НОРМАЛИЗАЦИЯЛАУ 6
1.4 ПІШІМ КОНСТРУКТОРЫ 7
1.4.1 Мәтіндік ақпарат (Label) 12
1.4.2 Енгізу өрісі (TextBox) 13
1.4.3 General типті объектіні орналастыру 14
1.4.4 Жеке пернелерді орналастыру 14
1.5 СҰРАТУ 15
1.6 ЕСЕП БЕРУ 17
1.6.1 Есеп беру конструкторы терезесіндегі жолақтар саны 19
2 ДЕРЕК ҚОР ҚҰРЫЛЫМЫН ҚҰРУ 20
2.1 НЕГІЗГІ МЕНЮ 22
ҚОРЫТЫНДЫ 25
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ 26
А. ҚОСЫМШАСЫ 27
Деректер базасын басқару жүйелерінің шығуына қарамастан, Visual FoxPro бұл облыста ең танымал программалардың қатарына жатқызылады. Оның негізгі себебі мынада. Оның жаңа версияларын жасағанда Microsoft ескі версияларымен сәйкестікті сақтайды. Сондықтан сіз жасаған қосымшаларды кейін де пайдалануға болады.
Visual FoxPro-да деректер базасының реляциялық жүйесін басқарудың барлық атрибуттары көрсетілген. Деректер базасында деректердің бүтіндігі негізгі кілттер және кестелер арасындағы байланыстар арқылы қамтамасыз етіледі. Деректер базасының құралдарымен қосу, жою немесе кесте жазбаларын өзгерту әрекеттерін өңдеу үшін, триггерлерді және сақталатын процедураларды қолдануыңызға болады.
Visual FoxPro қазіргі жобалау құралдарына сәйкес жаңа талаптарға жауап беретін, әрекеттермен басқарылатын объектілі-бағытталған және визуальды программаланатын тіл.
Visual FoxPro-ны дайындық деңгейі әртүрлі қолданушылар пайдалана алады. егер сіз Visual FoxPro-ны жаңа ғана үйренейін деп жатсаңыз, онда сізге қысқа уақыт мерзімінде жай қосымшаны құрастыруда деректер базасының, кестелердің, қосымшалардың, пішімдердің, есеп берудің және т.б. құрудың мастерлері көмектесе алады. ал үлкен көлемді жобаларды құрастыру үшін сәйкес конструкторларды және объектілі бағытталған тілді пайдланған жөн. Олардың көмегімен Visual FoxPro-ның базалық кластарын және сыртқы кітапханаларды қолдануға болады және де пайдаланушы кластарын құруға болады.
Деректер базасы құрылымдық ақпаратты сақтаудың ыңғайлы құралы болып табылады. Деректер базасын басқару жүйесі деректер базасын пайдалану, енгізу және құрастыру үшін пайдаланатын тілдік және программалық құралдардың жиынтығы болып келеді. ыңғайлы жасалған ақпаратты іздеу мен сұрыптау деректер базасын пайдалануды жоғарылатады. Деректер базасы ақпаратты сақтау мен оның бүтіндігі үшін жауапты.
1. С. Каратыгин, А. Тихонов, Л. Тихонова ‘Visual FoxPro 6’ Москва ЗАО «Издательство БИНОМ» 1999
2. Омельченко Л. Visual FoxPro 7.0 “БХВ-Петербург” 2002

Мазмұны

Мазмұны 1

Жұмыстың тапсырмасы 2

КІРІСПЕ 3

1. Негізгі бөлім 4

1.!. Реляциялық деректер базасын жобалау 4
1.2 Деректер базасының негізі – кестелер 6
1.3 Нормализациялау 6
1.4 Пішім конструкторы 7
1.4.1 Мәтіндік ақпарат (Label) 12
1.4.2 Енгізу өрісі (TextBox) 13
1.4.3 General типті объектіні орналастыру 14
1.4.4 Жеке пернелерді орналастыру 14
1.5 Сұрату 15
1.6 Есеп беру 17
1.6.1 Есеп беру конструкторы терезесіндегі жолақтар саны 19
2 Дерек қор құрылымын құру 20
2.1 Негізгі меню 22

Қорытынды 25

Пайдаланылған әдебиет 26

А- Қосымшасы 27

Жұмыстың тапсырмасы

Деректер базасын және оны басқаратын программалық қамтамадан тұратын
Магазин Visual FoxPro деректер базасын басқару жүйесі көмегімен
құрастыру. Осы жүйенің пайдаланушы интерфейсі бас менюден және экрандық
пішімдерден тұру керек. Пішімдерді құрастырғанда Text Box, EditBox, Label
сияқты объектілер, Grid кестелері пайдаланылуы тиіс. Деректер базасының
сұратуларында SQL тілінің командаларын пайдалану керек. Деректер базасын
тұрғызғанда ER- диаграммасын пайдалаған жөн. Деректер базасы кемінде 3
кестеден тұруы керек.

КІРІСПЕ

Деректер базасын басқару жүйелерінің шығуына қарамастан, Visual FoxPro
бұл облыста ең танымал программалардың қатарына жатқызылады. Оның негізгі
себебі мынада. Оның жаңа версияларын жасағанда Microsoft ескі
версияларымен сәйкестікті сақтайды. Сондықтан сіз жасаған қосымшаларды
кейін де пайдалануға болады.
Visual FoxPro-да деректер базасының реляциялық жүйесін басқарудың
барлық атрибуттары көрсетілген. Деректер базасында деректердің бүтіндігі
негізгі кілттер және кестелер арасындағы байланыстар арқылы қамтамасыз
етіледі. Деректер базасының құралдарымен қосу, жою немесе кесте жазбаларын
өзгерту әрекеттерін өңдеу үшін, триггерлерді және сақталатын процедураларды
қолдануыңызға болады.
Visual FoxPro қазіргі жобалау құралдарына сәйкес жаңа талаптарға жауап
беретін, әрекеттермен басқарылатын объектілі-бағытталған және визуальды
программаланатын тіл.
Visual FoxPro-ны дайындық деңгейі әртүрлі қолданушылар пайдалана
алады. егер сіз Visual FoxPro-ны жаңа ғана үйренейін деп жатсаңыз, онда
сізге қысқа уақыт мерзімінде жай қосымшаны құрастыруда деректер базасының,
кестелердің, қосымшалардың, пішімдердің, есеп берудің және т.б. құрудың
мастерлері көмектесе алады. ал үлкен көлемді жобаларды құрастыру үшін
сәйкес конструкторларды және объектілі бағытталған тілді пайдланған жөн.
Олардың көмегімен Visual FoxPro-ның базалық кластарын және сыртқы
кітапханаларды қолдануға болады және де пайдаланушы кластарын құруға
болады.
Деректер базасы құрылымдық ақпаратты сақтаудың ыңғайлы құралы болып
табылады. Деректер базасын басқару жүйесі деректер базасын пайдалану,
енгізу және құрастыру үшін пайдаланатын тілдік және программалық
құралдардың жиынтығы болып келеді. ыңғайлы жасалған ақпаратты іздеу мен
сұрыптау деректер базасын пайдалануды жоғарылатады. Деректер базасы
ақпаратты сақтау мен оның бүтіндігі үшін жауапты.

1. Негізгі бөлім

1.!. Реляциялық деректер базасын жобалау

Деректердің реляциялық моделі – деректердің кестелік құрылымынан осы
кестелерге байланысты тұтастық ережелерінен және деректермен жұмыс істеуге
арналған көптеген операторлардан тұратын модель.
Деректердің реляциялық моделінің кестесі формальды түрде қатынас (
ағылшын тілінде relation) деп аталады. Қатынас әрқасысы атрибут-мән
түріндегі жұптар жиыны болып табылатын кортеждерден тұрады. Кортеж мәні
түсінірек болу үшін, оны жазба немесе қатар деуге болады.
Атрибут-мәні жұбы мағынасын өріс аты - өріс мәні деп талдауға
болады.
Атрибут - болмыстың (қатынастың) қасиеті немесе сипаттамасы.
Болмыс – байланыс моделі (Entry-Relationship) – берілген пәндік
аймақтағы деректер базасының семантикасы мен логикасын бейнелейтін
формальды емес модель. Болмыс–байланыс моделін – моделденетін формальды
емес әлем мен реляциялық модельдің формальды әлемі арасында жалғаушы
ретінде қолдануға болады. Деректер базасын жобалау таладанатын пәндік
аймақты болмыс және байланыс деп бөліп қарастырған жөн.
Болмыс – ол өмірде бар және өзіндік айырықша қасиеті бар нәре. Болмыс
ретінде нақты бір заттар бола алады, мысалы, машиналар, оның тетіктері
немесе қызметкерлер, алайда болмыс та абстрактілі болуы мүмкін мысалы,
мәселелер немесе мақсаттар.
Болмыстар түрлі сипаттар мен қасиеттерге ие және оларды деректер
базасында көрсету керек. Реляциялық модель терминдерінде бұл қасиеттерді
атрибут деп атайды.
Байланыс – екі немесе одан да көп болмыстар арасындағы бірлестік
(ассоциация). Кез келген бинарлы Е1 және Е2 жиындар болмысының арасындағы
қатынастар үшін келесі төрт түрлі сәйкестіктердің бірі орындалуы мүмкін:
1) Бірден-бірге (өзара бір мәндік сәйкестік): Е1 жиынының әрбір
болмысына Е2 жиынының тек бір болмысына Е1 жиынының тек бір болмысын сәйкес
келтіруге болады.
2) Бірден-көпке: Е1 жиынының әрбір болмысын Е2 жиынының кез келген
болмысын сәйкестендіруге болады, бірақ Е2 жиынының кез келген болмысын Е1
жиынының тек бір болмысын сәйкес келтіруге болады.
3) Көптен-бірге: Е1 жиынының кез келген болмысына Е2 жиынының тек бір
болмысын сәйкес келтіруге болады, бірақ Е2 жиынының кез келген болмысын Е1
жиынының кез келген болмыс санына сәйкестендіруге болады.
4) Көптен-көпке: Е1 және Е2 жиындарының әрбір болмыстарына басқа жиын
кез келген көлемдегі болмыстарын сәйкестендіріп қоюға болады. Сәйкестіктер
деректердің семантикалы типтерін анықтайды. Бұл деректер базасына
байланысқа модельденетін объектілер мәнімен енгізілген нақты әлемнің
шектеуліктері.
Болмыс-байланыс диаграммасы. Болмысты және олардың арасындағы
байланысты болмыс-байланыс диаграммасы (Entity-Relationship) немесе ER-
диаграммасы көмегімен бейнелеуге болады. Болмыс-байланыс диаграммасы
деректер базасының логикалық құрылымының графикалық бейнесі болып табылады.
Болмыстың BER-диаграммасы үшбұрыш түрінде, ал атрибуттары шеңбер түрінде
бейнеленеді. Атрибуттар түзу сызық кесінділерімен байланысқан.
Суперкілттер. Жиынның әрбір болмысын ерекше түрде идентификациялайтын
атрибутты немесе бірнеше атрибуттар жиынтығын суперкілт деп атайды.
Кілт-Кандидат. Әрбір болмысты идентификациялауға жеткілікті минимальды
атрибуттардан тұратын және құрамында басқа артық элементтер жоқ суперкілт,
кілт-кандидат деп аталады.
Бастапқы кілт. Жүйеде болмыстарды өзара ажыратуға кепілдік беретін кілт-
кандидат бастапқы кілт деп аталады.
Сыртқы кілт. Бір кестенің басқа кестенің бастапқы кілтіне нақты түрде
сәйкес келетін бір немесе бірнеше бағаналарын сыртқы кілттер деп атайды.
Деректер базасының болмыстар бойынша тұтастығы. Бастапқы кілттің
белгісіз компоненттеріне тыйым салу болмыстар бойынша тұтастыққа кепілдік
береді. Болмыстар бойынша тұтастық деректер базасының тұтастығын қамтамасыз
етудегі негізгі шарт.
Деректер базасының сілтемелер бойынша тұтастығы. Сілтелінетін кестедегі
кілттің мәніне сыртқы кілттердің мәні нақты және толығымен сәйкес келу
сілтеме бойынша тұтастық деп аталады. Сілтеме бойынша тұтастық шартты
деректер базасында тұтастықты қамтамасыз етуде екінші шарт болып табылады.

1.2 Деректер базасының негізі – кестелер

Деректер базасының негізін кестелер құрайды. Олардың ішінде барлық
қажетті ақпарат сақталады. Ары қарай кестелердегі деректер жаңа деректермен
толтырылады, өзгертіледі немесе кестеден алынады. сіз кестелер деректерін
пішім конструкторы көмегімен қарап және берілген критерий бойынша реттей
аласыз. Кестелердің ақапараты есеп беру құру кезінде пайдаланылуы мүмкін.
Сонымен қатар деректер базасындағы ақпаратты диаграммаларды қолдана отырып,
графикалық түрде көрсете аласыз.
Кесте баған мен жолдан құралған және деректер базасында ерекше бір
аты бар. Әр кестеде кез келген типті объект туралы ақпарат бар.

1.3 Нормализациялау

Нормализациялау – деректерді қосу, өзгерту және жою кездерінде жақсы
қасиеттерге ие болу мақсатында кестені екіге және одан да көп бөліктерге
бөлу. Нормализациялаудың ақырғы мақсаты - әрбір факт тек бір орында ғана
кезедесетін, яғни артық ақпарат болмайтын деректер базасын құру. Бұл тек
жадыны үнемдеу мақсатында ғана емес, сонымен қатар, сақталатын деректерде
қарама-қайшылықты болырмау үшін жасалады.

1.4 Пішім конструкторы

Visual FoxPro-дағы әрбір пішім характерлі қасиетке ие объектілерден
тұрады. Кез-келген объект үшін сіз белгілі бір әрекет кезінде программамен
оындалатын іс-әрекетті нұсқай аласыз. Конструкторда пішімді құру процесі
пішімде объектілерді орналастыру, қасиеттерін анықтау және олармен
байланысты оқиғалар мен атқарылатын іс-әрекеттерді орналастырудан
басталады.
Жаңа пішімді құру үшін пішім конструкторының терезесін ашудың келесі
әдістерін қолдануға болады:
1. File(Файл) менюінен New(Жаңа) командасын орындаңыз. Ашылған New диалогты
терезесінде Form опциясын таңдаңыз және NewFile(Жаңа файл) пернесін
басыңыз.
2. Visual FoxPro стандартты құралдар панелінде New пернесін басыңыз.
Ашылған New диалогты терезесінде Form опциясын таңдап, NewFile пернесін
басыңыз.
3. Жасалған пішімді орналастыру үшін жобада Documents(Документтер)
вкладкасын таңдап және Forms (Пішімдер) тобына көшіп, New пернесін басыңыз.
Конструктормен жұмыс жасағанда пайдаланылатын ColorPalette (Түсті
палитра), Layout (Орналасуы), FormDesigner (Пішім констуркторы) және
FormControls (Пішімді басқару элементтері) құралдар панелі бар пішім
конструкторының терезесі көрсетілген. Ал конструктор трезесінде сіқ жұмыс
жасай алатын жаңа пішім орналасқан.

Егер қажетті құралдар панелдері жоқ болса, онда олардың экрандағы
көрінісін көру үшін View (Түр) менюінің сәйкес опцияларына белгі қойыңыз
немесе Toolbars (Құралдар панелі) диалогты терезесінде құралдар паенлін
таңдау жалаушаларын орнатыңыз.
Form Controls (Пішімді басқару элементтері) құралдар панелі пішімде
объектілерді орналастыру үшін қолданылады. Пернелердің қысқаша баяндалуы
1.1 кестеде берілген.

1.1 кесте Form Controls құралдар панелінің пернелері
Аты Атқаратын қызметі
Перне
Select Objects Ерекшелеудің көрсеткіші. Пішімде
(Объектілерді таңдау) объектілерді таңдауды рұқсат етеді
View Classes Пішімде құрылатын объектінің класын
(Кластарды қарау) таңдауға рұқсат етеді
Label (Сілтеме) Пішімде мәтіндік объекті құрады
Text Box (Енгізу өрісі) Пішімде енгізу өрісін құрады
Edit Box (Түзету өрісі) Пішімде түзету өрісін құрады
Command Button (Перне) Пішімде басқару пернесін құрады
Command Group Пішімде пернелер тобын құрады
(Пернелер тобы)
Option Group Пішімде ауыстырп қосқышты құрады
(Ауыстырып қосқыш)
Check Box (Жалауша) Пішімде жалауша құрады
Combo Box Пішімде ашылатын тізімді құрады
(Ашылатын тізім)
List Box (Тізім) Пішімде тізімді құрады
Spinner (Санағыш) Пішімде санағыш түріндегі мәнді
енгізудің өрісін құрады
Grid (Кесте) Пішімде кесте түріндегі өрістерді
орналастыру үшін объект құрады
Image (Бейне) Пішімде суретті орналастырады
Timer (Таймер) Пішімде таймер типті объектті құрады
Page Frame (Вкладка) Пішімде вкладкасы бар беттерді
орналастырады
ActivXControl OLE- объектіні құрады
(OleControl)
(OLE- объект)
ActivXBoundControl General типті өрісте сақталатын, OLE-
(OleBoundControl) объектінің құрамын көрсетеді
(ActivX объект)
Line (Сызық) Пішімде сызық құрады
Shape (Контур) Пішімде контур құрады
Container (Контейнер) Пішімде контейнер құрады
Separator (Бөлгіш) Құралдар панелінде перне бөлгішті
орналастырады
Hyper Link Интернетпен жұмыс жасау үшін қолданылатын
(Гиперсілтеме) объектті құрады
BuilderLock Құрастырушының таңдауын бекітеді
(Құрастырушының
бекіткіші)
Button Lock Құралдар панелінде таңдалынған пернені
(Пернені бекіткіш) бекітеді

Form Designer (Пішім конструкторы) құралдар панелінде Forn Controls
(Пішімді басқару элементтері), Color Palette (Түс палитрасы), Layout
(Орналасуы) құралдар панелінің шақыру пернелері бар. Бұл панелдің көмегімен
пішімді басқарудың қосымша әрекеттерін орындауға болады. бұл панельдің
пернелерінің атқаратын қызметі қысқаша 1.2 кестеде көрсетілген.

1.2 кесте Form Designer құралдар панелінің пернелері
Перне Аты Атқаратын қызметі
Set Tab Order Пішім объектілерін айналып өту ретінің
(Объектілердің реті) режиміне ауыстыру
Data Environment Пішімнің қоршаған ортасын анықтау
(Деректердің қоршаған терезесін ашады
ортасы)
Code Window Пішімнің бастапқы кодының қарау терезесін
(Код терезесі) ашады
Color Palette Toolbar Ққұралдар панелін экранда көрсетеді
(Түсті палитра құралдар
панелі)
Form Builder Пішім құрастырушыны шақырады
(Пішім құрастырушысы)
Properties Window Экранда пішім объектілерінің қасиеттер
(Қасиеттер терезесі) терезесін ашады
Form Control Toolbar Form Controls құралдар панелін экранға
(Пішімді басқару шығарады
элементтерінің құралдар
панелі)
Layout Экранға Layout құралдар панелін шығарады
(Орналасуы)
Auto Format Пішімнің таңдалған объектілеріне арналған
(Автоформат) автоформатының құрастырушысын шақырады

Пішімде орналасқан объектілерді ыңғайлы етіп орналастыру үшін Layout
(Орналасуы) құралдар панелін пайдалану ыңғайлы. Берілген панельдің
пернелерінің атқаратын қызметі қысқаша 1.3 кестеде берілген.

1.3 кесте Layout құралдар панелінің пернелері
Перне Аты Атқаратын қызметі
Align Left Sides Таңдалған объектілерді сол жақ
(Сол жақ бойынша) объектінің сол жағы бойынша
орналастырады
Align Top Edges Таңдалған объектілерді ең жоғарғы
(Жоғарғы жақ бойынша) объектінің жоғарғы жағы бойынша
орналастырады.
Align Right Sides Таңдалған объектілерді оң жақ объектінің
(Оң жақ бойынша) оң жағы бойынша орналастырады
Align Bottom Edges Таңдалған объектілерді ең төменгі
(Төменгі жақ бойынша) объектінің төменгі жағы бойынша
орналастырады
Align Vertical Center Таңдалған объектілерді вертикаль бойынша
(Вертикаль бойынша) орналастырады
Align Horizontal Center Таңдалған объектілерді көлбеу бойынша
(Горизонталь бойынша) орналастырады
Center Vertically Таңдалған объектілерді пішімнің орта
(Центр бойынша өтетін вертикальды сызығына қатысты
вертикальға қатысты) орталықтандырады
Center Horizontally Таңдалған объектілерді пішімнің орта
(Центр бойынша өтетін көлбеу сызығына қатысты орталықтандырады
көлбеуіне қатысты)
Same Width Пішімнің таңдалған объектілері үшін
(Бірдей ен) бірдей енді орнатады
Same Size Пішімнің таңдалған объектілері үшін
(Бірдей өлшем) бірдей ұзындық пен енді орнатады
Same Height Пішімнің таңдалған объектілері үшін
(Бірдей ұзындық) бірдей ұзындықты орнатады
Send to Back Таңдалған объектілерді пішімнің ең
(Артында) төменгі қабатына жібереді
Bring to From Таңдалған объектілерді пішімнің ең
(Үстінде) жоғарғы қабатына жібереді

1.4.1 Мәтіндік ақпарат (Label)

Пішімде мәтінді (тақырыпша, өрістерге арналған жазулар, түсініктеме
ақпарат) орналастыру Form Controls (Пішімді басқару элементтері) құралдар
панелінде орналасқан Label (Сілтеме) пернесінің көмегімен орындалады.
Мәтінді орналастыру үшін келесі әрекеттерді орындаңыз:
1. Form Controls құралдар панеліндегі Label пернесін басыңыз. Егер берілген
панель экран бетінде жоқ болса, онда View менюінде Form Controls Toolbar
командасын таңдаңыз.
2. Тышқан көрсеткішімен мәтіндік объектіні орналастырайын деген жерге
апарып, тышқан пернесін басыңыз. Пішімде Label сөзі бар объект пайда
болады.
3. Пайда болған объектінің қасиеттер терезесін ашу үшін View (Түр) менюінде
Properties (Қасиеттер) командасын таңдаңыз. Properties терезесі ашылады.
4. Мәтіндік объектінің фоны ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
“Компьютерлік дүкен” мәліметтер базасы
Деректер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ)
Құрылыс заттар сататын дүкеннің деректер қорын құру
Деректер қорын басқару жүйесі жайында
Белсенді жастармен жұмыс істеуге деректер базасын құру
Деректер базасын жобалау және моделін құру
Acom компьютерлік дүкенінінің ақпараттық жүйесін құру
Дүкендегі спорт тауарларын есепке алу қосымшасын жасау
Жергілікті есептеу торабтарын түрғызу негіздері
Семей каласынын диагностикалык орталығынын АЖО жасау
Пәндер